Πρωτ.819 Ἀριθμ. Διεκπ. 312
Ἀθήνῃσι 16ῃ Φεβρουαρίου 2012
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ2925
Πρός
Τό Χριστεπώνυμον Πλήρωμα
Τό Χριστεπώνυμον Πλήρωμα
ΤῆςἘκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.
Τέκναἐν Κυρίω ἀγαπητά,
Μέσοφία ὅρισαν οἱ θειότατοι Πατέρες τήν παροῦσα τρίτη Κυριακή τῶν Νηστειῶν νά ἑορτάζεταιἡ προσκύνηση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, πού ὁρίζει τό μέσον τῆς Ἁγίας καί ΜεγάληςΤεσσαρακοστῆς.
Λαμβάνονταςὑπ’ ὄψιν ἱστορικούς λόγους, τήν ἀνεύρεση δηλαδή τοῦ Τιμίου Σταυροῦ τήν 5ηΜαρτίου τοῦ 326, κυρίως ὅμως γιά καθαρά θεολογικούς λόγους, καθόρισαν στόκέντρο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς νά λιτανεύεται ὁ Τίμιος Σταυρός τήν ὥρα τῆςΘείας Λειτουργίας στούς Ἱερούς Ναού.
Ἐπειδήστόν ἀγώνα τῆς νηστείας δοκιμαζόμαστε ἀπό τό θανάσιμο πάθος τῆς ἀκηδίας,προβάλλεται ὁ Τίμιος Σταυρός γιά νά μᾶς ἐνισχύσει καί νά μᾶς ὑπενθυμίσει, ὅτι, ὅπωςὁ Χριστός σταυρώθηκε καί ὕστερα δοξάσθηκε, ἔτσι καί ἐμεῖς, ἄν θέλουμε νάσυνδοξασθοῦμε, πρέπει νά ὑπομείνουμε τήν ἑκούσια σταύρωση τῶν παθῶν μας.
Ὅπωςἐκεῖνοι πού διανύουν μακρινές ὁδοιπορίες χρειάζονται ἕνα παχύσκιο δένδρο γιά νάἀναπαυθοῦν, ἔτσι μέσα στήν ἐπίπονη πορεία τῆς νηστείας φυτεύθηκε ὁ ΤίμιοςΣταυρός γιά νά ἀνανεώνει τίς δυνάμεις μας στήν συνέχιση τοῦ ἀγώνα μας.
Ἐπειδήτό δένδρο τοῦ Παραδείσου ἦταν φυτευμένο «ἐν μέσῳ τῆς Ἐδέμ», στήν μέση τῆςΜεγάλης Τεσσαρακοστῆς ἔθεσαν οἱ Πατέρες τό Ξύλον τῆς Ζωῆς, γιά νά μᾶς ὑπενθυμίζει,ὄχι τήν λαιμαργία πού ὁδήγησε σέ ἀπώλεια τοῦ Ἀδάμ, ἀλλά τήν ἀναίρεση τῆςλαιμαργίας, δηλαδή τῆς φθορᾶς, μέ τόν πόθο τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ.
ἩἘκκλησία καυχᾶται γιά τόν Σταυρό καί βιώνει τό μήνυμά του σέ κάθε σημεῖο τῆςλατρείας. Σέ κάθε Ἱερό Μυστήριο, σέ κάθε Ἀκολουθία, σέ ὁλόκληρη τήν ἐκκλησιαστικήζωή, εἶναι ἔντονη ἡ παρουσία καί ἡ ἐνέργεια τοῦ Τιμίου Σταυροῦ.
Παράλληλαμέ τήν προβολή τοῦ συμβολισμοῦ τῆς σημερινῆς Κυριακῆς, ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ἔχειθεσπίσει νά τιμᾶ καί νά προβάλλει τίς Ἱερατικές Κλήσεις, τό κάλεσμα δηλαδή πού ὁἴδιος ὁ Θεός ἀπευθύνει σέ νέους κυρίως ἀνθρώπους, προκειμένου νά ἀκολουθήσουντόν δύσκολο δρόμο τῆς ἀφιέρωσης στόν Θεό καί τῆς διακονίας τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ἱερωσύνηεἶναι ὄντως ἕνας σταυρικός καί ἀνηφορικός δρόμος, μία πορεία δύσκολη ἐν μέσῳπολλῶν ἐμποδίων, ἐν μέσῳ πολλῶν δοκιμασιῶν, ἐν μέσῳ τῆς κακίας τοῦ αἰῶνοςτούτου καί τοῦ κοσμικοῦ φρονήματος, τό ὁποῖο πάντοτε ἀντιστρατεύεται τό φῶς τῆςἀληθείας τοῦ Χριστοῦ. Καί τοῦτο διότι πρῶτα ἀπ’ ὅλα, ὁ ἱερέας πρέπει νά εἶναιγνήσιος ὀντολογικά, ὄχι μόνο κατ’ ἐπίφαση. Ὑπάρχει μιά ἐξωτερική, φαινομενική ὄψηκαί μία ἐσώτερη πραγματικότητα, πού συχνά δέν συμπίπτουν ἡ μία μέ τήν ἄλλη. Ἡγνήσια ἱερωσύνη κατακτᾶται διά φόβου Θεοῦ, συνεχοῦς προσευχῆς, ἀληθοῦς ἁγιότηταςκαί ἐξαιρετικῆς σύνεσης στήν ἀντιμετώπιση τοῦ ποιμνίου τῶν πληγωμένων καί εὐσεβῶνψυχῶν πού ἔχουν τεθεῖ ὑπό τήν αἰγίδα του, καί ἰδιαίτερα κατά τήν σημερινή ἐποχή,στήν ὁποία οἱ λαοί πλήττονται ἀπό βαθιά οἰκονομική ὕφεση μέ τήν ἀβεβαιότητα τοῦαὔριο.
Ἰδιαιτέρωςστήν ἐποχή μας, ὅπου ἡ παγκοσμιοποίηση προωθεῖται διά τῆς ἰσοπεδώσεως τῶν λαῶνκαί τῶν πολιτισμῶν, ἡ ἐκκοσμίκευση ἐπιχειρεῖ νά εἰσβάλει δριμύτερα στήν ζωή τῆςἘκκλησίας καί νά ἀλλοιώσει τό φρόνημα κλήρου καί λαοῦ, «ὥστε πλανῆσαι, εἰδυνατόν, καί τούς ἐκλεκτούς».
Ζώνταςὑπό ἀντίξοες οἰκονομικές, πολιτικές, κοινωνικές, οἰκογενειακές καταστάσεις, ἡθέση τοῦ ἱερέως καθίσταται ἀκόμη πιό ὑπεύθυνη. Ἀντιμετωπίζοντας τόν κίνδυνο ἀπότήν ἀδιαφορία καί τόν κυνισμό τῶν πολλῶν, ἀνησυχεῖ γιά τήν φθίνουσα πορεία τῆςπνευματικότητας τῶν ἐνοριτῶν του, διαβλέπει ὅσα ἐκεῖνοι δέν εἶναι σέ θέση καί ἀναλαμβάνειτήν εὐθύνη νά βοηθήσει μέ τόν λόγο τοῦ Χριστοῦ. Ἡ ἱερατική κλήση ἀποτελεῖπρόσκληση καί δῶρο τοῦ Θεοῦ στόν ἄνθρωπο. Στό Κατά Ἰωάννην Εὐαγγέλιον (κεφ. 15,στιχ. 15) ὑπάρχει μιά θαυμάσια δήλωση. Ὁ Ἰησοῦς λέει πρός τούς ἀνθρώπους «ὑμᾶςδέ εἴρηκα φίλους ...» Ἡ ἰδέα τοῦ νά εἶναι κανείς «φίλος τοῦ Θεοῦ» δέν ἦταν νέα.Στόν Ἠσαΐα (κεφ. 41, στιχ. 8) προσφωνεῖ τόν Ἀβραάμ «φίλο του». Ὁ Μωυσῆς μιλοῦσεστόν Θεό ὅπως μιλάει κανείς σέ ἕνα φίλο του (Ἐξ. 33,1). Ἡ φιλία τοῦ Θεοῦ, ὅπωςαὐτή ἐπανέρχεται στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, ἔχει ὅμως δύο ἰδιαίτεραχαρακτηριστικά.
Κατάπρῶτον, ὁ Χριστός λέγει «ὑμᾶς δέ εἴρηκα φίλους, ὅτι πάντα ἅ ἤκουσα παρά τοῦπατρός μου ἐγνώρισα ὑμῖν». Χαρακτηριστικό γνώρισμα τῆς φιλίας, καί αὐτό πούδιακρίνει ἀπό ἄλλου εἴδους σχέσεις, ὁρίζεται λοιπόν ἡ δυνατότητα ἀποκάλυψης ὅσωνκρύβει κανείς μέσα του. Μεταξύ φίλων δέν ὑφίσταται ἡ ἀνάγκη νά παραμένουνκρυφές οἱ ἐνδόμυχες σκέψεις καί τά μυστικά. Ὁ Ἰησοῦς ἀνοίγει τήν καρδιά τουστούς φίλους του, ἀνοίγοντας ἔτσι καί τήν καρδιά τοῦ Θεοῦ.
Κατάδεύτερον, «μείζονα ταύτης ἀγάπην οὐδείς ἔχει, ἵνα τις τήν ψυχήν θῇ ὑπέρ τῶνφίλων αὐτοῦ» (Ἰωάν. 15, 13). Ὁ Ἰησοῦς γνώριζε ὅτι τό τίμημα γιά τήν ἐξύψωση τοῦἀνθρώπου στήν αἰώνια ζωή καί τήν ἔκφραση τῆς προσήλωσής Του στόν Πατέρα θά ἦτανἡ δική Του θυσία. Ὑπό αὐτήν τήν ἔννοια θυσίασε τή ζωή Του γιά τούς φίλους Του.Δέν εἶναι ἑπομένως, οἱ ἱερεῖς κοινοί φίλοι τοῦ Θεοῦ, ἀλλά ἀγαπημένοι φίλοι Του.Πέραν δέ ἀπό τήν ἱερατική κλήση, τήν ὁποία ἀπευθύνει ὁ Θεός στόν ἄνθρωπο, ἡχάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, «ἡ τά ἀσθενῆ θεραπεύουσα καί τά ἐλλείποντα ἀναπληροῦσα»,εἶναι ἐκείνη ἡ ὁποία ἐνδυναμώνει, ἐνισχύει καί ἐμψυχώνει τούς ἱερεῖς μας στόθεάρεστο ἐργο τους.
Γιάτούς λόγους αὐτούς, ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος προβάλλει σήμερα καί τονίζει τήνσπουδαιότητα τῶν ἱερατικῶν κλήσεων. Ὁ Ἱερέας δέν μπορεῖ νά ἀποφύγει κάποιες ἐντάσειςκαί συγκρούσεις στήν προσπάθειά του νά ἐπιβάλει ἀλλαγές καί προσαρμογές. Εἶναι ἀλήθειαὅτι ὁ Χριστός εἶναι ἀνοιχτός σέ νεωτερισμούς. Θεωρεῖται μάλιστα ἀπό ὁρισμένους ὡςριξηκέλευθος ἐπαναστάτης, ἐφ’ ὅσον φτάνει στό σημεῖο νά διακηρύξει ἀνοιχτά ὅτι«οἱ τελῶναι καί αἱ πόρναι προάγουσιν ὑμᾶς εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ» (Ματθ.21,31). Ὁ ἴδιος ὡστόσο δήλωσε ἐπίσης «Μή νομίσητε ὅτι ἦλθον καταλῦσαι τόν νόμονἤ τούς προφήτας, οὐκ ἦλθον καταλῦσαι ἀλλά πληρῶσαι» (Ματθ. 5, 17-18). Αὐτή ἡδιαρκής διαλεκτική προσήνεια ἀπό τήν μία πλευρά, καί ὁ σεβασμός πρός τίς ἀρχές ἀπότήν ἄλλη, χαρακτήριζαν τή ζωή τοῦ Ἰησοῦ καί τῶν μαθητῶν Του, πού μετά τήν Ἀνάστασηἐπρόκειτο νά συγκροτήσουν τόν πυρήνα τῆς ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας. Ἡ Ἐκκλησίακληρονόμησε αὐτή τήν διπολικότητα καί τήν ἐνσωμάτωσε σέ μία ἑνιαία σύνθεση, μίαμυστηριακή ζωντανή ὀντότητα, πού ἀποδίδει καρπούς χωρίς ἀνταγωνισμούς καί ἀντιπαραθέσεις.
Τό«πλησθῆναι ὑπό τοῦ Πνεύματος Ἁγίου», θεωρεῖται ἀπό τούς Πατέρες ὡς οὐσιώδηςπροϋπόθεση τῆς ποιμαντικῆς διακονίας τῶν κληρικῶν. Χαρίσματα καί ἀρετές δένμποροῦν νά παραμένουν κρυμμένα στήν καρδιά. Ἕνας κληρικός τοῦ Θεοῦ ἀκτινοβολεῖ,φανερώνει μέ ὅλα ὅσα λέει, πράττει καί βιώνει, τόν θησαυρό πού βρίσκεται μέσατου, δηλαδή τήν Ἁγία Τριάδα. Καί αὐθόρμητα τήν μεταδίδει καί σέ ἄλλες ψυχές,στούς δικούς του ἀνθρώπους, στούς γονεῖς του, στά ἀδέλφια του, στούς συγγενεῖςτου, στούς φίλους του, σέ ὅλη τήν ἐνορία του.
Ὀφείλουμε,ἑπομένως, ὅλοι μας νά χαίρουμε καί νά δοξάζουμε τόν Θεό, κάθε φορά πούμαθαίνουμε ὅτι ἕνα νέο παιδί σκέπτεται νά ἀκολουθήσει τόν δρόμο τῆς ἱερωσύνης. Ὀφείλουμενά τόν ἐνθαρρύνουμε στήν ἀπόφασή του αὐτή, ἐφ’ ὅσον δέν ἀποτελεῖ προϊόν ἐπιπολαιότητοςἤ ζήλου ἄνευ ἐπιγνώσεως. Ὀφείλουμε τέλος νά προσευχόμαστε στόν σταυρωθέντα καί ἀναστάνταΚύριον ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό, ὥστε νά τόν ἐνισχύει καί νά τόν ἐνδυναμώνει, καθώς ἐπίσηςκαί νά τόν προφυλάσσει ἀπό τόν πόλεμο καί τίς παγίδες τοῦ ἀντικειμένου.
Ἄςεὐχηθοῦμε ὅλοι μας κι ἄς προσευχηθοῦμε, ὅπως Κύριος ὁ Θεός ἡμῶν διασώζῃ τήν ἘκκλησίαΤου ἀπό πάσης προσβολῆς τῶν ὁρατῶν καί ἀοράτων ἐχθρῶν, καί ἐνισχύῃ πάντας ἡμᾶς,κληρικούς καί λαϊκούς, ποιμένες καί ποιμαινομένους, στήν κατά Θεόν πολιτεία. Ἐξαιρέτωςδέ σήμερα ἄς συνευχηθοῦμε μέ τόν ὑμνωδό, ὅπως ἡ ἀήττητος, καί ἀκατάλυτος, καίθεία δύναμις τοῦ Τιμίου καί ζωοποιοῦ Σταυροῦ, μή ἐγκαταλίπῃ ἡμᾶς πάσας τάς ἡμέραςτῆς ζωῆς ἡμῶν.
†Ὁ Ἀθηνῶν Ι Ε Ρ Ω Ν Υ Μ Ο Σ, Πρόεδρος
† Ὁ Κερκύρας καί Παξῶν Νεκτάριος
† Ὁ Γλυφάδας, Ἑλληνικοῦ, Βούλας, Βουλιαγμένης καί Βάρης Παῦλος
† Ὁ Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας Ἰωήλ
† Ὁ Θήρας, Ἀμοργοῦ καί Νήσων Ἐπιφάνιος
† Ὁ Ζιχνῶν καί Νευροκοπίου Ἱερόθεος
† Ὁ Ἐλευθερουπόλεως Χρυσόστομος
† Ὁ Σερβίων καί Κοζάνης Παῦλος
† Ὁ Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς Νικόλαος
† Ὁ Ἀλεξανδρουπόλεως Ἄνθιμος
† Ὁ Νεαπόλεως καί Σταυρουπόλεως Βαρνάβας
† Ὁ Πατρῶν Χρυσόστομος
† Ὁ Κυθήρων Σεραφείμ
† Ὁ Κερκύρας καί Παξῶν Νεκτάριος
† Ὁ Γλυφάδας, Ἑλληνικοῦ, Βούλας, Βουλιαγμένης καί Βάρης Παῦλος
† Ὁ Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας Ἰωήλ
† Ὁ Θήρας, Ἀμοργοῦ καί Νήσων Ἐπιφάνιος
† Ὁ Ζιχνῶν καί Νευροκοπίου Ἱερόθεος
† Ὁ Ἐλευθερουπόλεως Χρυσόστομος
† Ὁ Σερβίων καί Κοζάνης Παῦλος
† Ὁ Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς Νικόλαος
† Ὁ Ἀλεξανδρουπόλεως Ἄνθιμος
† Ὁ Νεαπόλεως καί Σταυρουπόλεως Βαρνάβας
† Ὁ Πατρῶν Χρυσόστομος
† Ὁ Κυθήρων Σεραφείμ
Ὁ Ἀρχιγραμματεύς
† Ὁ Διαυλείας Γαβριήλ
