Ορθόδοξοικαι Ρωμαιοκαθολικοί συμπροσευχήθηκαν φέτος (Ιανουάριος 2012) κατά την εορτή του Αγίου Ildefonso τουΤολέδο που συνέπεσε με την“Εβδομάδα Προσευχής για τη Χριστιανική Ενότητα”. Φωτογραφίες του Μητροπολίτη Ισπανίας και Πορτογαλίας,Πολυκάρπου και του Ρωμαιοκαθολικού Αρχιεπισκόπου του Τολέδο, Δ. Braulio Rodríguez Plaza.
ΟΣεβ. Μητροπολίτης Ισπανίας και Πορτογαλίας, υπέρτιμος και έξαρχος ΜεσογείουΘαλάσσης, κ. Πολύκαρπος (κατά κόσμονΠαναγιώτης Σταυρόπουλος) γεννήθηκε το έτος 1963 στη Ναύπακτο. Απόφοιτος τηςΘεολογικής Σχολής Αθηνών (1986), μετά την στρατιωτική του θητεία (1986-1988), μετεκπαιδεύθη στο Ποντιφικό Ινστιτούτο Ανατολικών ΣπουδώνΡώμης (1988-1990). Διάκονος και Πρεσβύτερος χειροτονήθηκε στο Φανάρι,τον Ιανουάριο του 1990. Υπηρέτησε Ιερατικός Προϊστάμενος της Αδελφότητος τουΑγ. Νικολάου και Εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου των εν Βενετία Ορθοδόξων Ελλήνων(1990-2007) και Πρωτοσύγκελλος της νεοπαγούς Ιεράς Μητροπόλεως Ιταλίας(1992-2007), τα μέγιστα καταβαλών για την οργάνωση, εμπέδωση και ανάπτυξηαυτής.
Σε συνέντευξη του Μητροπολίτη Ισπανίας - Πορτογαλίας Πολύκαρπουσε Ισπανική ιστοσελίδα τέθηκαν ερωτήσεις και γιατο θέμα των διαλόγων. Ανάμεσα σε άλλα απάντησε:
─ Κατάτη γνώμη σας, και με βάση την εμπειρία σας σε Ιταλία και Ισπανία, πώς μαςβλέπουν τους Ορθόδοξους οι Καθολικοί;
Επίσημαοι Καθολικοί μας βλέπουν ως «ΧωρισμένουςΑδερφούς». Αυτή είναι η επίσημη καθολική ορολογία, απέναντι των Ορθοδόξων.
─ Ποιεςείναι οι σχέσεις σας με την τοπική Καθολική Εκκλησία;
─ Σεγενικές γραμμές οι σχέσεις μας με την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία της Ιβηρίας είναικαλές και αδελφικές. Επαναλαμβάνωκαι πάλι την ιδιαιτερότητα του ιβηρικού εδάφους και των δυσκολιών πουσυναντούμε καθημερινά. Οι ισορροπίες είναι λεπτές και έχουμεεπιτακτική ανάγκη χώρων λατρείας, εξαρτώμενοι από την αδελφική κατανόηση καιευγένεια των Ρωμαιοκαθολικών αδελφών μας. Προσωπικά, στον τομέα αυτόακολουθώ την αδελφική «πολιτική» του Οικουμενικού Πατριαρχείου και τουΠατριάρχου μας, και όπως υποσχέθηκα στον Ενθρονιστήριο λόγο μου θα εργαστώ,έστω και μονομερώς, υπέρ της ενότητας των Χριστιανών, έχων ως έμβλημα τους λόγους τουΚυρίου μας ολίγον προ του σωτηριώδους πάθους του: «ίνα πάντες ώσιν εν».
Πάντωςεκείνο το οποίο βλέπω είναι ότι η αντιμετώπιση της δικαιοδοσίας του ΟικουμενικούΠατριαρχείου εκ μέρους της Ιβηρικής Ρωμαιοκαθολικής Ιεραρχίας, τουλάχιστον σεθεσμικό επίπεδο και σε γενικές γραμμές, δεν είναι η δέουσα, εάν ληφθούν υπ’όψιν οι δεσμοί που ενώνουν το Οικουμενικό Πατριαρχείο με την Εκκλησία της Ρώμηςκαι τους δύο προκαθημένους, τον Οικουμενικό Πατριάρχη και τον Πάπα Βενέδικτοτον Δέκατο έκτο, ενώ απεναντίας παραδείγματος χάριν για τους Ρουμάνους ταπράγματα είναι πιο εύκολα.
─ Σεποιο στάδιο βρίσκεται ο διάλογος ανάμεσα την Ορθόδοξη και την Καθολική Εκκλησίατην παρούσα στιγμή;
─ Τηνπαρούσα στιγμή ο επίσημος διάλογος βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σημείο διότιεξετάζει ένα από τα κύρια σημεία που διαιρούν τιςδυο Εκκλησίες. Αφορά στην εκκλησιολογία και συγκεκριμένα στο πρωτείο τουΕπισκόπου Ρώμης. Υπάρχει, πάντοτε, ένα πρωτείο στην Εκκλησία και έναςπρώτος σε τοπικό (Μητροπολίτης) και σε εθνικό επίπεδο (Πατριάρχης). Το θέμαείναι εάν το πρωτείο αυτό είναι πρωτείο εξουσίας ή τιμής και διακονίας.
Αυτήτη στιγμή έχει ξεκαθαριστεί, ότι στην Εκκλησίαυφίσταται πρωτείο, υφίσταται ένας πρώτος, και πρώτος σε όλη την Εκκλησία είναιο Επίσκοπος Ρώμης, πάντοτε εντός του θεσμού της Πενταρχίας των Πατριαρχών. Αλλάεξακολουθεί πάντα να παραμένει η βασική διαφορά ότι κατά τους Ορθοδόξους αυτότο πρωτείο δεν είναι πρωτείο εξουσίας αλλά είναι πρωτείον τιμής,primusinterpares. Αυτήν τη στιγμή υπάρχουν διάφορες Επιτροπές,θεολογικές κι ιστορικές, που εξετάζουν το πρωτείο του Επισκόπου Ρώμης κατά τηνπρώτη χιλιετία, που κατ’ ουσίαν δεν υφίσταται, για να προχωρήσουν μετά στηδεύτερη χιλιετία, όπου διεμορφώθη και επικράτησε δογματικά. Το πρωτείο τουΕπισκόπου Ρώμης είναι ένα από τα βασικώτερα σημεία που διαιρούν τις Εκκλησίες,Ρωμαιοκαθολική και Ορθόδοξη, γιατί ενώ σε εμάς το πρωτείο θεωρείται πρωτείοντιμής και ο πρώτος είναι πρώτος μεταξύ ίσων, κατά την Ρωμαιοκαθολικήεκκλησιολογία είναι πρωτείον εξουσίας, μάλιστα δε ο Πάπας είναι ανώτερος καιαυτής της Οικουμενικής Συνόδου.
Κατάτα άλλα ο διάλογος προχωρεί και θα δούμε πού θα καταλήξει η εξέταση αυτού τουσυγκεκριμένου σημείου το οποίο άρχισε από τη Συνεδρία της Διεθνούς ΜεικτήςΕπιτροπής Ορθοδόξων και Καθολικών στη Ραβέννα και συνεχίστηκε στην Κύπρο. Δενγνωρίζω πότε και πού θα γίνει η επόμενη συνεδρία της Επιτροπής. Το κοινό κείμενο το οποίο υπεγράφη αναγνωρίζει ότι στηνΕκκλησία υπάρχει πρωτείον και πρώτος. Παραμένει άλυτη η μεγάλη διαφορά τι είδουςείναι αυτό το πρωτείον, δηλαδή εξουσίας ή τιμής, και δεν ξέρω αν οθεολογικός διάλογος θα τη λύσει τελικά, δεδομένου ότι είναι σημαντική διαφοράθεολογική, δογματική και εκκλησιολογική. Πάντως κατά τους Θείους Κανόνες, τηνΙερά Παράδοση και την Εκκλησιολογία της αδιαιρέτου Εκκλησίας υφίσταται πρώτος,ο οποίος δεν νοείται άνευ των υπ' αυτού συνεπισκόπων, αλλά ούτε και οιτελευταίοι άνευ του πρώτου αυτών.
