Πότε θα «αναστηθεί» και η σκωληκόβρωτος Παιδεία;
«Ημείς νικώμεν, νικώντων των άλλων»
άγιος Νικόλαος Καβάσιλας
Ο οσιακής μνήμης Γέροντας Παϊσιος οΑγιορείτης, στύλος νεοφανής της Ορθόδοξης Εκκλησίας, συμβούλευε όσοι δάσκαλοιέχουν αναφορά στην πίστη και την πατρίδα και εργάζονται με φιλότιμο καιαρχοντιά για το καλό των παιδιών, να παίρνουν την Πρώτη Δημοτικού. Είναι ηκρισιμότερη τάξη. Εντυπώνονται ανεξίτηλα στην μνήμη του παιδιού, αυτής τηςηλικίας, οι δεξιότητες (ή οι αδεξιότητες) παραμένουν δία βίου οι γνώσεις και ταπρώτα μαθήματα. Αν, για παράδειγμα, απουσιάζουν από την διδασκαλία τα υψηλάπρότυπα και οι αξίες, μικραίνει και στεγνώνει η ψυχή του παιδιού.
Ενδιαφέρον του προκαλεί (τουμαθητή) ο εναρμόνιος κόσμος των πνευματικών αξιών, που ενσαρκώνει η θρησκευτικήπίστη, η αγάπη της πατρίδας, η ζεστασιά της οικογένειας, κόσμος, εκτός τουοποίου, το παιδί δεν μεγαλώνει ούτε στερεώνεται. Αυτές οι αξίες δεν είναιιδεολογήματα, είναι το πνευματικό λίπασμα που χρειάζονται για να αναπτυχθούνομαλά.
Πάσχα, την Λαμπρή θα εορτάσουμε σελίγες μέρες.
«Χριστός Ανέστη αληθώς
και δίδαξε τσ’ ανθρώπους
πως ζουν εφήμερες χαρές
σε δανεισμένους τόπους», λέει μίαθαυμάσια κρητική μαντινάδα, μοσχοβόλημα Ορθόδοξης Θεολογίας. Τι διαβάζουν όμωςοι μαθητές για το πανηγύρι της Χριστιανοσύνης στα βιβλία τους, πώςαντιμετωπίζουν τα σχολικά βιβλία -«οι κουρελούδες του διαβόλου»- την Ανάστασητου Σωτήρος Χριστού; (Ίσως γίνομαι κουραστικός με την επιμονή μου στα βιβλία.Πρέπει όμως να πληροφορηθεί ο κόσμος το κακό που γίνεται στα σχολεία.Αυτοκτονούμε εν θριάμβω. Στο Ευαγγέλιο γράφει πώς είναι καλύτερα να κρεμάσουμεμυλόπετρα στο λαιμό μας -«μύλον ονικόν»- και να καταποντισθούμε στο πέλαγος,παρά να δηλητηριάζουμε «τα παιδία»).
Στην Πρώτη Δημοτικού, ο μαθητήςγνωρίζει τι σημαίνει Πάσχα μέσω δύο ποιημάτων. («Γλώσσα, α’ τεύχος, σελ. 56).Το πρώτο με τίτλο «Πασχαλινό» το οποίο γράφει για φούρνους που μοσκοβολούν, γιατραπέζια που κοκκινίζουν απ’ τα κόκκινα αυγά, της Έλλης Αλεξίου. Το δεύτερο μετίτλο «Πασχαλινά κουλούρια», δεν θέλει σχολιασμό. Πουθενά η φράση γιορτάζουμετην Ανάσταση του Κυρίου. Ένα «Χριστός Ανέστη» τέλος πάντων. Στο «Ανθολόγιο» τηςίδιας τάξης στην σελ. 116. Ένα χαζοχαρούμενο ποιηματάκι με τίτλο «Ήρθε ηΠασχαλιά», ένα δείγμα:
«Ήρθε η Πασχαλιά
και τσουγκρίζει αυγά
το μικρό παιδάκι»
και στην επόμενη σελίδα κείμενο μετίτλο «Το λαγουδάκι της Λαμπρής», στο οποίο περιγράφεται ο εορτασμός τηςΑνάστασης από την «χαρούμενη οικογένεια του κυρ-λαγού».
Είναι ή δεν είναι πνευματικόυποσιτισμός αυτό; Ποιος έδωσε το δικαίωμα σε κάποιους ανισόρροπουςεκκλησιομάχους, εν ενόματι κάποιου νεφελώδους προοδευτισμού, να καταστρέφουναδίστακτα τα Ελληνάκια και να κάνουν ό,τι τους κατέβει; «Γιατί να δίνωμε σταπαιδιά μας πράγματα κακορίζικα, μικρά, στενά, ξέψυχα, μίζερα; Γιατί άψυχα,ανούσια, που προκαλούν ναυτία; Γιατί χωρισμένα, σχιζοφρενικά, αντιμαχόμενα,διαλυμένα σαν κομμένο γάλα; …Ποιος μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να μείνουν«αγράμματα», σαν τον Μακρυγιάννη, να μάθουν, να πάρουν την χάρι του λαού τουΘεού. Και τότε να γίνουν, οι αγράμματοι, οι καλύτεροι πεζογράφοι μας; Ποιοςμπορεί να μας κρατήσει στο ύψος, στο ήθος, στην ελευθερία της «αγραμματοσύνης»του «καθυστερημένου» λαού, που βλάστησε από το χώμα του τα δημοτικά τραγούδια,τις παροιμίες, τους σκοπούς, τα ήθη και τα έθιμα των κλεφτασματολών;», έγραφαντο 2003, οι Αγιορείτες πατέρες («Ελληνορθόδοξη Πορεία», ανθολόγιο κειμένων,επιμέλεια έκδοσης Κων. Χολέβας, σελ. 297).
Στην Δευτέρα Δημοτικού (γ’ τεύχος,«Γλώσσα») το Πάσχα, με εντελώς απαξιωτικό, περιφρονητικό τρόπο, είναι ενταγμένοσε μια άσχετη ενότητα με τίτλο «χρήσιμες οδηγίες». Στις τρεις σελίδες πουαφιερώνονται στην γιορτή, οι δύο περιέχουν οδηγίες για κατασκευή χρωματιστώναυγών και πασχαλινών καρτών. Στην τρίτη καταγράφονται πασχαλινά έθιμα (σελ. 43,44, 45).
Στην εξοπλιστική ηλικία, των δύοπρώτων τάξεων του δημοτικού οι μαθητές «βιάζονται» να υιοθετήσουν την φράγκικηαθεϊα του καταναλωτισμού και να λησμονήσουν ό,τι ορθόδοξο έμαθαν, αν έμαθαν,στο σπίτι τους. ( Νομίζω ο ποιητής Καρούζος έλεγε ότι όποιος δεν πέρασε τηνΜεγάλη Παρασκευή κάτω από το Επιτάφιο, δεν θέλω να με διαβάζει. Οι γονείςπολεμώντας τους πολέμιους του Γένους, ας φροντίσουν να παίρνουν τα παιδιά τουςστην Εκκλησία την Μεγάλη Εβδομάδα. Αυτά είναι μαθήματα «δια βίου» και όχι οιτιποτολογίες του υπουργείου «δια βίου» ανοησίας).
«Το Πάσχα σημαίνει ψητό αρνί,κόκκινα αυγά, τσουρέκι, αλλά κυρίως το γεγονός της Αναστάσεως του Χριστού, τηνβεβαιότητα ότι ο άνθρωπος νικά με την αγάπη του τον θάνατο. Αυτό που μένει μέσαμας δεν είναι τόσο το τσούγκρισμα των αυγών, είναι το φιλί της Αναστάσεως, τοπανηγύρι μιάς ανοίξεως εσωτερικής που αφανίζει τον Άδη. Όταν λοιπόν τοπνευματικό περιεχόμενο των θρησκευτικών εορτών διατηρείται, τα ήθη και τα έθιμαέχουν νόημα, όταν παραγκωνίζεται, οι ευχετήριες κάρτες και τα χρωματιστά αυγάμεταβάλλονται σε εκδηλώσεις ρουτίνας χωρίς νόημα, ή καλύτερα με κοσμικό νόημα,το οποίο επιβάλλουν στην θρησκευτική εορτή και την εκφυλίζουν. Χρειάζονται,άρα, κείμενα βιωματικά, που αναδεικνύουν το πνευματικό περιεχόμενο της ημέραςκαι όχι κείμενα που το αφαιρούν, για να προβάλλουν -προτεσταντικώ τω τρόπω- ωςεθνογραφικό υλικό κάποια έθιμα και να αποκόψουν εν τέλει την ζωή του παιδιούαπό την ζωντανή παράδοση της Εκκλησίας».(Στ. Ράμφου, «Κυριακοδρόμιο», σελ. 51,εκδ. «ΚΕΔΡΟΣ». Ο Ράμφος ο παλιός πριν μεταβληθεί σε υμνωδό του Σημίτη).
Θα σταματήσω , στις δύο κρίσιμεςαυτές τάξεις του δημοτικού σχολείου. Μέρες που είναι να μην μαυρίζω την ψυχήτων αναγνωστών. Υπάρχει και τίποτε της προκοπής σ’ αυτό το τρισάθλιο κράτος τωνπολιτικών της προδοσίας; Όπου και να στρέψεις το βλέμμα σου, πληγώνεσαι. Δενέχω τις δυνατότητες να γράψω, επιλογικά, για την Ανάσταση του Κυρίου. Οικαλύτεροι θεολόγοι είναι τα βοτσαλάκια της ερήμου, λένε οι Πατέρες. Ας αφήσωτον λόγο στους έμπειρους, στους «λοκατζήδες της πίστης», στο περιβόλι της Θεομάναςμας.
«Το μέλλον ανήκει σ’ αυτό πουανίσταται εκ του τάφου. Σ’ αυτό που δεν φοβάται τον θάνατο, αλλά ο θάνατοςγίνεται η μήτρα που το κυοφορεί. Αναδύεται εκ του τάφου, από την τελικήδοκιμασία, νέο, άτρωτο, γεμάτο άδυτο φως. Η Ορθόδοξη Εκκλησία και αγωγή έδωσετη δύναμι στον άγιο Κοσμά, και βλάστησε από τον τάφο του, το σκαμνί του, αυτότο πολύκλωνο δέντρο που τρέφει τον λαό. Η ίδια Ορθόδοξη Εκκλησία έμαθε στονΜακρυγιάννη να προσεύχεται όπως προσευχόταν, ν’ απαντά και ν’ αντιμετωπίζη τονΝτερνύ και τον Μπραϊμη όπως τους αντιμετώπισε με τον λόγο του, τη χάρι του καιτη ζωή του.
Και όλες οι σημερινές δοκιμασίεςκαι ανακατατάξεις ανοίγουν νέους δρόμους για το εκ νεκρών αναστάν. Και αυτόμόνο μπορεί να συντροφεύση τον άνθρωπο στις νέες περιπέτειες, αναζητήσεις καιφόβους των επερχομένων.
Ας δώσωμε τη δυνατότητα στα παιδιάνα γνωρίσουν τους Πατέρες της Εκκλησίας, τους μεγάλους ΟικουμενικούςΔιδασκάλους. Ας τους δώσουμε τη δυνατότητα να εγκεντρισθούν, σαν νέοι βλαστοί,στο δέντρο που ανήκουν, στην καλλιέλαιον της Παραδόσεώς μας.
Ας τα αφήσουμε ν’ ανάψουν τηλαμπάδα τού είναι τους προσωπικά από το φως της Αναστάσεως του Κυρίου. Αν αυτόσυμβή, τότε καμμία απειλή δεν θα μπορή να σβήση το φως και τη φλόγα της ζωήςαυτής. Κάθε θύελλα, δοκιμασία, θα κάνη το φως αυτό να λάμπη τηλαυγέστερα και ναφωτίζη την υπ’ ουρανόν. Θα μπορούν, έτσι, όλα τα παιδιά να ζήσουν, να χαρούν τηζωή τους εν Χριστώ Ιησού, εν παντί καιρώ και τόπω. Και ο δικός μας καιρός, οδύσκολος και ζοφερός, και ο δικός μας τόπος, ο μικρός και καθαγιασμένος, θααναδειχθή πάλι πηγή ζωής και φάους για τους πολλούς.
«Δεύτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρουφωτός και δοξάσατε Χριστόν τον αναστάντα εκ νεκρών».
