Θρησκευτικά και Αντβεντιστές
Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
Ε! όχι και ίδια βιβλία με τους Αντβεντιστές! Σοβαρά στοιχεία προκύπτουν από την έρευνα επί της βιβλιογραφίας, την οποία χρησιμοποίησε η Επιτροπή που εκπόνησε το νέο πρόγραμμα σπουδών στα Θρησκευτικά. Η βιβλιογραφία υπάρχει στον "Οδηγό του Εκπαιδευτικού στα Θρησκευτικά Δημοτικού και Γυμνασίου" και σ' αυτήν περιλαμβάνονται βιβλία τα οποία χρησιμοποιούνται από τους Αντβεντιστές της Έβδομης Ημέρας για την θρησκευτική τους εκπαίδευση! Για τους Αντβεντιστές περισσότερα σε κείμενα της Συνοδικής Επιτροπής επί των Αιρέσεων της Ιεράς Συνόδου.
Πιο συγκεκριμένα το "Ινστιτούτο για την Χριστιανική Εκπαίδευση", που ανήκει στη Διεύθυνση Εκπαίδευσης των Αντβεντιστών εξέδωσε μελέτη με τίτλο "Psychological theories of religious department: A Seventh Day Adventist perspective" ( Ψυχολογικές θεωρίες της ανάπτυξης της θρησκευτικής συνείδησης: Μια Αντβεντιστική θεώρηση) του VictorA. Korniejczuk, καθηγητού στο πανεπιστήμιο River Plate Adventist, που βρίσκεται στην πόλη Villa Lebertador San Martin (Entre Rios) της Αργεντινής.
Στη σελίδα 4 αυτής της μελέτης αναφέρονται επιστήμονες και βιβλία που συμβάλλουν στην έρευνα των Αντβεντιστών για την ανάπτυξη στα μέλη τους της θρησκευτικής συνείδησης. Μεταξύ των επιστημόνων και των αντίστοιχων βιβλίων αναφέρονται και τα ακόλουθα:
R. Goldman: Religious thinking from childhood to adolescence (Θρησκευτική σκέψη από την παιδική έως την εφηβική ηλικία)
J. Fowler: Stages of faith (Στάδια της πίστης) - Σ.σ. Του ανθρώπου ανάλογα με την ηλικία του.
R. Oser: Stages of religious judgement ( Στάδια στη θρησκευτική κρίση - αντίληψη).
Και τα τρία αυτά βιβλία βρίσκονται στη βιβλιογραφία του Οδηγού του Εκπαιδευτικού και στις σελίδες 31 και 32.
Άλλη μία χαρακτηριστική περίπτωση στην ίδια βιβλιογραφία που χρησιμοποίησε η Επιτροπή για να εκπονήσει τον Οδηγό του Εκπαιδευτικού για τα Θρησκευτικά είναι αυτή του Peter Schreiner και των πέντε από τα βιβλία του, που παρατίθενται στις σελίδες 31, 32 και 244. Ο Π. Σράϊνερ έχει τη διεύθυνση του Ερευνητικού Ινστιτούτου Κομένιους στο Μύνστερ της Γερμανίας, που είναι το Προτεσταντικό Κέντρο για την Έρευνα και την Ανάπτυξη στην Εκπαίδευση! Στο βιογραφικό του σημειώνεται πως έχει την ευθύνη της επιστασίας για την εκπαίδευση στην Ευρώπη από Προτεσταντική θεώρηση! Σημειώνω ότι στις μελέτες που έχει εκπονήσει μόνος του ή με άλλους συναδέλφους του για τη θρησκευτική εκπαίδευση στην Ευρώπη ο Π. Σράϊνερ έχει λάθη και σοβαρές ανακρίβειες, τουλάχιστον όσον αφορά στην Ελλάδα.
Σημειώνεται πως στο κείμενο του Οδηγού δεν τηρείται η επιστημονική δεοντολογία ως προς τις παραπομπές, οι οποίες αναφέρονται μόνο στους τίτλους των βιβλίων και όχι και στη σχετική σελίδα ή σελίδες τους. Αυτό σημαίνει ότι ο καθηγητής, που θέλει να χρησιμοποιήσει τη βιβλιογραφία, οφείλει να αναγνώσει όλες τις σελίδες των αναφερόμενων βιβλίων για να βρει τις σχετικές αναφορές! Η βιβλιογραφία, στο μέγιστο ποσοστό της, εκφράζει απόψεις προτεσταντών θεολόγων και παιδαγωγών. Επίσης δείχνει την τάση της δημιουργίας μιας χριστιανικής εκπαίδευσης που, στη βάση της, να είναι ίδια σε όλη την Ευρώπη και να υπάρχουν κάποιες ελαφρές παραλλαγές, ανάλογα με τη χώρα και την παράδοση της. Αυτό εξάλλου φαίνεται και από ότι το "Νέο Πρόγραμμα Σπουδών, Οριζόντια Πράξη" ανήκει στο ΕΣΠΑ 2007 και γίνεται με συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επίσης πολλοί από τους αναφερόμενους επιστήμονες στη βιβλιογραφία είναι Άγγλοι ή Αμερικανοί, που, εδώ και δεκαετίες, οι κοινωνίες τους αντιμετωπίζουν στην εκπαίδευση γενικά και ειδικότερα στην θρησκευτική εκπαίδευση ιδιαίτερα προβλήματα, των οποίων τις διάφορες αλυσιτελείς προσπάθειες επίλυσης τους επιχειρείται η εισαγωγή σε χώρες με τελείως άλλη παράδοση, όπως είναι η Ελλάδα.
Ο Οδηγός για τον Εκπαιδευτικό περιλαμβάνει 275 σελίδες, που δύσκολα διαβάζονται και, τα όσα γράφονται σ' αυτές, πιο δύσκολα εκτελούνται. Προς τιμήν τους οι συντάκτες του κειμένου δεν κρύβουν ότι πολλά κείμενα, πίνακες και σχέδια είναι ξένης προέλευσης, με την αναφορά των σχετικών τίτλων και στα αγγλικά, που πολλές φορές η μετάφραση των όρων τους δεν είναι η καλύτερη, ενώ υπάρχουν και μερικές λέξεις που δεν μεταφράζονται,. Π.χ. η φράση "Brain storming" δεν σημαίνει "ιδεοθύελλα", όπως γράφεται, γιατί τότε, με τέτοιες "θύελλες" αλίμονο στους μαθητές, αλλά ομαδική εργασία προς επίλυση προβλήματος και η λέξη " Godplay" μένει αμετάφραστη, προφανώς λόγω του ότι στην παράδοση μας η μετάφραση της "παιχνίδια με θέμα το Θεό" δεν ακούγεται καλά Ακόμη στους πίνακες και στη συνιστώμενη διδασκαλία υπάρχουν θέματα, που για ένα Ρωμαιοκαθολικό ή Προτεστάντη είναι φυσιολογικά, αλλά τον Ορθόδοξο τον μπερδεύουν. Π.χ. σε ένα από αυτά αναφέρεται ο Φραγκίσκος της Ασίζης μαζί με τις Λαυσαϊκές ιστορίες! Το ότι η βάση είναι προτεσταντικής έμπνευσης φαίνεται και από τα θέματα της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης που αναφέρονται και που θα μπορούσαν να διδαχθούν αυτούσια και σε όποια άλλη Χριστιανική Ομολογία, ακόμη και σε αιρετικές παραφυάδες, όπως οι Αντβεντιστές.
Να αναφερθεί και κάτι τελευταίο. Πολύ λόγο κάνουν τα μέλη της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για το ότι πρέπει να προσαρμοστούμε στην προτεσταντικής εμπνεύσεως μοντέρνα θρησκευτική εκπαίδευση. Σ' αυτήν και επειδή δεν υπάρχει ο μέγας πλούτος της Παράδοσης., οι Προτεστάντες θέλουν να δείξουν την πρωτοπορία τους σε επίκαιρα ζητήματα και δημιουργούν κεφάλαια που είναι αυτονόητα για ένα Ορθόδοξο Χριστιανό, αλλά που προφανώς δεν είναι στις εκκοσμικευμένες προτεσταντικές κοινωνίες της Αγγλίας και των ΗΠΑ. Τέτοια είναι το περιβάλλον, τα δικαιώματα του ανθρώπου, η ανεκτικότητα στο διαφορετικό, η αγάπη στον συνάνθρωπο, ο σεβασμός της άποψης και της αντίληψης του άλλου. Όχι ότι δεν πρέπει να συζητούμε τα ζητήματα αυτά, αλλά να προσθέτουμε και να τονίζουμε πως αυτά τα θέματα για τον Χριστιανό δεν είναι ζητούμενα, αφού τα κήρυξε ο Ιησούς Χριστός εδώ και 2000 χρόνια και οι Πατέρες της Εκκλησίας και οι Άγιοι μας τα εφήρμοσαν. Τα μέλη της Επιτροπής πρέπει να πιστέψουν ότι ως Έλληνες και Ορθόδοξοι δεν έχομε ανάγκη "διδασκάλων". Αν πιστεύουμε ότι κατέχουμε την Αλήθεια, κι αν εκτιμάμε την Παράδοση μας και τις ικανότητες μας εμείς πρέπει να είμαστε οι διδάσκαλοι τους και όχι οι μαθητές τους που εντυπωσιάζονται από τις μεγαλοστομίες τους και τα εκκοσμικευμένα και εκλογικευμένα "μοντέρνα" συστήματα τους.
Και ποια μοντέρνα συστήματα; Στην Αναφορά του ΟΟΣΑ για την απόδοση των μαθητών στις χώρες - μέλη του ( υπάρχει σχετική σημείωση στον Οδηγό, αλλά είναι του 2000 και του 2003, ενώ υπάρχει και του 2009) πρώτοι έρχονται στην κατανόηση των κειμένων, στα μαθηματικά και στις θετικές επιστήμες η Κίνα και η Κορέα, με ιδιαίτερα δύσκολους και παραδοσιακούς κανόνες εκπαίδευσης. Επίσης το Πανεπιστήμιο του Στάντφορντ - Καλιφόρνια εδώ και λίγα χρόνια προτείνει μέθοδο διδασκαλίας, που πειραματικά εφαρμόζεται στην Ουγγαρία και έχει ως κύριο σκοπό να κάνει ευτυχέστερο και προθυμότερο στην επιτέλεση του λειτουργήματος του τον διδάσκοντα, για να έχει αποτέλεσμα η ομαδική εργασία στον μαθητή. Και έπεται συνέχεια στα εκπαιδευτικά συστήματα.. . Πρόταση: Η Ιερά Σύνοδος αφού ευχαριστήσει τα μέλη της Επιτροπής για την προσπάθεια τους να καταρτίσουν το νέο Πρόγραμμα Σπουδών για τα Θρησκευτικά να τους ζητήσει να επανεξετάσουν την πρόταση τους και να την κάνουν μοντέρνα, αλλά που να είναι εμφανής και σαφής η προέλευση της. Όλα να βλέπονται μέσα από το πρίσμα αυτό, μέσα από την σημαντική μας Παράδοση. Αυτό και πρωτότυπο θα είναι και μπορεί να αποτελέσει στοιχείο αναφοράς για τους άλλους, τους ετεροδόξους, Χριστιανούς. Έχουμε το υλικό και την ικανότητα να το καταφέρουμε. Ας το επιχειρήσουμε.-
ΥΓ. Το μέλος της Επιτροπής κ. Γιώργος Παπαδόπουλος είχε την καλοσύνη να μου απαντήσει στο άρθρο μου "Πενήντα λόγοι διαφωνίας για το Πρόγραμμα των Θρησκευτικών" με δικούς του πενήντα λόγους διαφωνίας. Ο αναγνώστης των δύο κειμένων μπορεί να βγάλει τα συμπεράσματα του. Όμως τον ευχαριστώ που με προέτρεψε να διαβάσω τον Οδηγό του Εκπαιδευτικού και έτσι γράφτηκε το παρόν άρθρο. Απλώς διευκρινίζω ότι το προηγούμενο εγράφη με βάση το Υπόμνημα που υπεβλήθη στον Αρχιεπίσκοπο και στους Μητροπολίτες, μέλη της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος. Με βάση αυτό το Υπόμνημα εκλήθησαν οι Αρχιερείς να κρίνουν το Πρόγραμμα Σπουδών των Θρησκευτικών στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο και επί αυτού έγραψα την άποψη μου. Ο ίδιος.
