-(α) ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΗ Η ΕΚΦΡΑΣΗ «ΔΙΗΡΗΜΕΝΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ».
– (β) ΟΧΙ ΕΝΩΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΑΘΟΛΙΚΟΥΣ ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΜΕΤΑΝΟΙΑ ΤΟΥΣ
1. Στό προηγούμενο κήρυγμά μας, ἀδελφοί χριστιανοί, λέγαμε ὅτι ὅλη ἡ Ὀρθόδοξη πίστη μας εἶναι μία οικογένεια αὐτοδιοικουμένων Ἐκκλησιῶν. Ἄλλες Ἐκκλησίες ἀποτελοῦν Πατριαρχεῖα καί ἄλλες εἶναι Αὐτοκέφαλες. Πέντε ἦταν στήν ἀρχή τά Πατριαρχεῖα: Τῆς Ρώμης, τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τῆς Ἀλεξανδρείας, τῆς Ἀντιοχείας καί τῶν Ἰεροσολύμων. Ἔβαλα πρῶτα τήν Ἐκκλησία τῆς Ρώμης, γιατί πραγματικά οἱ ἄλλοι Πατριάρχες θεωροῦσαν τόν Ἐπίσκοπο τῆς Ρώμης «πρῶτο μεταξύ ἴσων» καί παρεῖχαν σ᾽ αὐτόν ἕνα πρωτεῖο τιμῆς μόνο, ὄχι ὅμως δικαίωμα ἐπεμβάσεως στίς ἄλλες Ἐκκλησίες. Τό πρωτεῖο αὐτό τῆς τιμῆς διδόταν σ᾽ αὐτόν λόγω τῆς πόλεως Ρώμης, γιατί αὐτή ἦταν πρῶτα ἡ πρωτεύουσα τῆς Αὐτοκρατορίας. Μετά ὅμως ἀπό τό Σχίσμα τό πρωτεῖο αὐτό δόθηκε στόν Πατριάρχη τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἀφοῦ ἡ Κωσταντινούπολη, ὡς Νέα Ρώμη, ἦταν τώρα ἡ πρωτεύουσα τῆς Αὐτοκρατορίας.
2. Εἶπα στό προηγούμενο κήρυγμα καί ξαναλέγω τώρα, γιατί τό θέμα εἶναι σοβαρό, ὅτι μέ τήν ἀποκοπή τῶν Δυτικῶν ἀπό τήν Ἐκκλησία μας δέν πρέπει να λέμε τήν ἔκφραση ὅτι «διαιρέθηκε» ἡ Ἐκκλησία, γιατί εἶναι ἐσφαλμένη δογματικά ἡ ἔκφραση αὐτή. Ἡ Ἐκκλησία δέν διαιρεῖται ποτέ, ἀλλά παραμένει πάντοτε ἀκεραία, ἔστω καί ἄν ἀποχώρησαν ἀπό Αὐτήν λίγα ἤ πολλά μέλη της. Καί παραμένει ἀκεραία ἡ Ἐκκλησία καί μετά τόν ἀποχωρισμό αὐτόν τῶν πολλῶν ἤ ὀλίγων, γιατί Αὐτή δέν ἔχασε τήν πίστη της καί τήν ἀποστολική διαδοχή και παράδοσή της. Ἀλλοίμονο σ᾽ αὐτούς πού ἔφυγαν ἀπ᾽ Αὐτήν. Αὐτοί εἶναι στην πλάνη καί ὄχι στήν ἀλήθεια, γιατί ἡ ἀλήθεια εἶναι μόνο στήν Ἐκκλησία, ἀπό τήν Ὁποία ὅμως αὐτοί ἀποκόπηκαν. Τέτοιοι εἶναι οἱ λεγόμενοι Καθολικοί. Εἶναι ἄνθρωποι ἐκτός τῆς Ἐκκλησίας, δηλαδή ἐκτός τῆς σωτηρίας. Δέν πρέπει λοιπόν, ἀδελφοί, νά λέγουμε ὅτι, μέ τήν ἀποκοπή τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν ἀπό την Ἐκκλησία, «διαιρέθηκε» ἡ Ἐκκλησία καί νά μιλᾶμε λοιπόν γιά «διῃρημένη» Ἐκκλησία. Εἶναι λανθασμένη δογματικά ἡ ἔκφραση αὐτή καί θά σᾶς πῶ τό γιατί μέ ἕνα ἁπλό παράδειγμα: Ἄν κόψουμε ἕνα καρβέλι ψωμί, τότε διαιρέσαμε πραγματικά τό καρβέλι καί τό κάναμε δύο κομμάτια. Προσέξτε ὅμως ὅτι καί τό ἕνα κομμάτι καί τό ἄλλο εἶναι ψωμιά καί τά δύο. Αὐτό σημαίνει «διαίρεση»: Ὅτι τά διαιρούμενα μέρη ἔχουν τήν ἴδια ποιότητα. Στό θέμα μας, λοιπόν, ἄν ποῦμε ὅτι «διαιρέθηκε» ἡ Ἐκκλησία μέ τό σχίσμα τῶν Ρωμαιοκαθολικῶν – τῶν Φραγκολατίνων καλύτερα – αὐτό σημαίνει ὅτι καί αὐτοί οἱ Καθολικοί ἀποτελοῦν Ἐκκλησία, ὅπως ἐμεῖς. Ὅτι ἔχουν καί αὐτοί τήν ἀλήθεια, ὅπως τήν ἔχει καί ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας. Μεγάλο λάθος καί αἵρεση αὐτό, ἄν τό ποῦμε.
3. Τί θά γίνει ὅμως τώρα, ἀδελφοί, μέ αὐτούς πού χωρίστηκαν ἀπό την Ἐκκλησία, μέ τούς Καθολικούς συγκεκριμένα; Ὅπως ὁ Πατέρας τῆς παραβολῆς τοῦ Εὐαγγελίου περίμενε μέ πολλή λαχτάρα τόν ἄσωτο υἱό του νά ἐπιστρέψει στήν πατρική του οἰκία καί νά γίνει πάλι υἱός του, ἔτσι καί ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας περιμένει τούς ἀσώτους αὐτούς νά ἐπιστρέψουν πάλι σ᾽ Αὐτήν καί νά γίνουν πάλι παιδιά Της. Μάλιστα ἡ Ἐκκλησία τό εὔχεται πολύ αὐτό λέγοντας πρός τόν Κύριο «τούς πεπλανημένους ἐπανάγαγε κάι σύναψον τῇ ἁγίᾳ σου καθολικῇ καί ἀποστολικῇ Ἐκκλησίᾳ». Καί «ὑπέρ τῆς τῶν πάντων ἑνώσεως» εὐχόμαστε συχνά. Καί γι᾽ αὐτό μάλιστα, γιά τήν ἐπιστροφή δηλαδή τῶν Καθολικῶν στήν ἀλήθεια, ἡ Ἐκκλησία μας κάνει διαλόγους μαζί τους. Γιά νά ἑνωθοῦμε ὅμως οἱ Ὀρθόδοξοι μέ τούς Καθολικούς πρέπει αὐτοί νά ἀρνηθοῦν τήν πλάνη τους, νά ἀρνηθοῦν τά λανθασμένα δόγματά τους, πού δέν εἶναι μόνο τό Φιλιόκβε καί τό Πρωτεῖο τοῦ Πάπα, ἀλλά καί τόσα - τόσα ἄλλα. Ἐπειδή παραπάνω θυμηθήκαμε τήν παραβολή τοῦ ἀσώτου υἱοῦ, ἄς προσέξουμε ὅτι ὁ Πατέρας, ὅταν δέχθηκε τόν υἱόν του ἐπιστρέφοντα σ᾽ Αὐτόν, εἶπε στούς δούλους του νά τόν ἐνδύσουν μέ τήν «στολήν τήν πρώτην» (Λουκ. 15,22). Αὐτή ἡ «πρώτη στολή» στην περίπτωσή μας εἶναι τά ὀρθόδοξα δόγματα, εἶναι ἡ διδασκαλία τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων. Καί βέβαια, γιά νά φορέσει ὁ ἄσωτος τήν νέα ἐνδυμασία, ἔπρεπε πρῶτα νά βγάλει τά «κουρέλια» του! Αὐτά τά «κουρέλια» εἶναι οἱ πλάνες τῶν Παπικῶν: Εἶναι τά κουρέλια τοῦ ἀσώτου!...Καί ἀφοῦ ὁ ἄσωτος τῆς παραβολῆς φόρεσε την πρώτη του στολή, τότε ὁ Πατέρας εἶπε στούς δούλους του νά θύσουν τόν σιτευτό μόσχο καί νά φᾶνε ὅλοι μαζί εὐφραινόμενοι. Βεβαίως, λέγουμε καί ἐμεῖς, ἀφοῦ οἱ Καθολικοί ἐπιστρέψουν στήν Ἐκκλησία, ἀπό τήν ὁποία ἀπεκόπησαν, καί πετάξουν τά «κουρέλια» τους – νά ἀποκηρύξουν, δηλαδή, τίς πλάνες τους – τότε ἐμεῖς θά τό γιορτάσουμε αὐτό εὐφραινόμενοι μέ κοινή θεία Λειτουργία, ὀρθόδοξοι πιά καί οἱ καθολικοί καί ὄχι κακόδοξοι καί αἱρετικοί.
4. Δέν βλέπουμε ὅμως οἱ Παπικοί νά κάνουν οὔτε ἕνα βῆμα μετανοίας. Τόσα χρόνια ὄχι μόνο παραμένουν ἀμετανόητοι, ἀλλά καί ἐπιμένουν στίς θέσεις τους. Τότε τί ἕνωση νά κάνουμε μαζί τους; Εἴμαστε ὑπέρ τῆς ἑνώσεως μέ τούς Καθολικούς καί εὐχόμαστε νά γίνει αὐτό κάποτε, μέ τήν προϋπόθεση ὅμως τῆς εἰλικρινοῦς μετανοίας τους, ἡ ὁποία θά φανεῖ μέ τήν ἐπίσημη ἀποκήρυξη τῶν πλανῶν τους. Διαφορετικά, χριστιανοί μου, τό καταλαβαίνετε καί μόνοι σας: Δέν μπορεῖ ἡ ἀλήθεια νά ἑνωθεῖ μέ τό ψέμα, οὔτε τό φῶς νά ἑνωθεῖ μέ τό σκοτάδι. Αὐτά εἶναι ἀπό ἐκεῖνα πού δέν γίνονται. Δέν θά τά ἀφήσει ὁ Ὀρθόδοξος λαός μας να γίνουν!
† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας