Ο άγιος Ελευθέριος(15 Δεκεμβρίου)
+ Μητροπ. Σερβίων και Κοζάνης Διονυσίου
Σήμερα η Εκκλησία εορτάζει και τιμά την ιερή μνήμη τουαγίου ιερομάρτυρα Ελευθερίου. Ο άγιος Ελευθέριος είναι από τους πρώτουςμάρτυρας της άγιας Εκκλησίας. Πατρίδα είχε τη Ρώμη. Ο πατέρας του ήταν ύπατος,ανώτατος δηλαδή αξιωματούχος του κράτους, και η μητέρα του, Ανθία το όνομα,ήταν μαθήτρια του αποστόλου Παύλου. Πολύ νωρίς έμεινε ορφανός από πατέρα κι ημητέρα του τον ανάθρεψε με πολλή στοργή και φροντίδα. Τον παρουσίασε στον τότεεπίσκοπο της Ρώμης, κοντά στον όποιο έμαθε τα ιερά γράμματα. Σε πολύ μικρήηλικία ο άγιος Ελευθέριος, για τη μεγάλη του επίδοση στα εκκλησιαστικά και τηνάλλη του αρετή, χειροτονήθηκε διάκονος, πρεσβύτερος και επίσκοπος.
Σε ηλικία είκοσι ετών ο άγιος Ελευθέριος ήτανεπίσκοπος Ιλλυρικού, δηλαδή εδώ κοντά σ’ εμάς, στην Αυλώνα της Βορείου Ηπείρου.Από τότε στην ιερή εκείνη γη έπνεε χριστιανικός άνεμος κι ακουότανε ο λόγος τουΕυαγγελίου.Ας μη μας κάνει εντύπωση ότι από τόσομικρή ηλικία ο άγιος Ελευθέριος ήταν επίσκοπος. Η Εκκλησία τότε ακόμα δεν είχεθεσπίσει κανόνες για την ηλικία των κληρικών, σύμφωνα με τους οποίους τώρα οιδιάκονοι χειροτονούνται μετά τα 25, οι πρεσβύτεροι μετά τα 30 και οι επίσκοποιμετά τα 35. Αλλά για τον άγιο Ελευθέριο έχει εφαρμογή εκείνο που γράφει οαπόστολος Παύλος προς τον Τιμόθεο· «μηδείς σου της νεότητος καταφρονείτω», αςμη σε καταφρονεί κανένας για τη νεαρή σου ηλικία. Αλλά κι εκείνο, που διαβάζομεστην Παλαιά Διαθήκη, ότι «γήρας τίμιον ου το πολυχρονίον ουδέ αριθμώ ετώνμεμέτρηται». Αξιοσέβαστος δεν είναι κανένας μόνο για τα χρόνια της ηλικίας του.
Σε νεαρότατη ηλικία, ο άγιος Ελευθέριος ήτανσεμνός και συνετός, σαν τον πιό σεβαστό κι αξιότιμο γέροντα, και τερμάτισε τοβίο του με σκληρό μαρτυρικό θάνατο. Τι καλύτερο τάχα να ζηλέψει ένας νέος, ανείναι να πεθάνει, παρά έναν ανδρείο και τιμημένο θάνατο; Οι αρχαίοι, ότανπήγαιναν στη μάχη, τραγουδούσαν «Τεθνάμεναι γαρ καλόν ενί προμάχοισι πεσόνταανδρ’ αγαθόν…»· είναι καλός ο θάνατος να πέσει ο γενναίος στη μάχη. Μα να πέσειένας νέος για την πίστη του στο Χριστό, δεν είναι απλώς καλό και ηρωικό, μα ασύγκριταπολύ περισσότερο, είναι υπέρτατη θυσία για το απόλυτο αγαθό που είναι ο Θεός. Οπιστός, που πέφτει στη μάχη της πίστης, δεν είναι ήρωας· είναι μάρτυρας τηςανάστασης του Ιησού Χριστού.
Ο άγιος Ελευθέριος, με το ζήλο, την πραότητακαι τη σοφή του διδασκαλία, γρήγορα έφερε στην πίστη του Χριστού μεγάλο πλήθοςανθρώπων της σημερινής Βορείου Ηπείρου. Γι’ αυτό οι φανατικοί ειδωλολάτρες τονκατάγγειλαν στον αυτοκράτορα Αδριανό. Ο αυτοκράτορας έστειλε στην Αυλώνα έναστρατηγό με στρατιώτες κι έφεραν τον Άγιο στη Ρώμη. Στο δρόμο πολλοί από τουςστρατιώτες, βλέποντας κι ακούοντας τον άγιο Ελευθέριο, πίστεψαν καιβαπτίσθηκαν. Στη Ρώμη ο Αδριανός προσπάθησε με υποσχέσεις να μεταπείσει τονΆγιο, μα εκείνος του απάντησε· «Πώς θα καταδεχθώ να προσκυνήσω για Θεούς αναίσθητακαι άψυχα αγάλματα; Θαυμάζω πώς εσείς, λογικοί άνθρωποι, προσκυνάτε ξύλινουςκαι πέτρινους θεούς, και περιφρονείτε το δημιουργό του κόσμου αληθινό Θεό!.
Δεν χρειάζεται να διηγηθούμε τα μαρτύρια, μετα όποια οι δήμιοι βασάνισαν τον Άγιο· είναι το ένα πιό σκληρό από τ’ άλλο, όσαμπορεί να σκεφτεί και να βρει η κακία των ανθρώπων. Τον ξάπλωσαν επάνω σ’ ένασιδερένιο κρεβάτι κι άναψαν από κάτω φωτιά, για να τον ψήσουν. Τον έβαλαν γιανα τον βράσουν μέσα σε πίσσα. Τον έριξαν για να τον κάψουν μέσα σε πυρωμένοφούρνο. Τον έδεσαν για να τον σύρουν στο δρόμο αγριεμένα άλογα. Τον πέταξαν σταάγρια θηρία, για να τον κατασπαράξουν. Η χάρη του Θεού τον φύλαξε απ’ όλα, ώστεκαι από τους δήμιους, που τον βασάνιζαν, πολλοί πίστεψαν στο Χριστό. Στο τέλοςο αυτοκράτορας έβγαλε διαταγή να αποκεφαλιστή. Έτσι έλαβε το διπλό στεφάνι τηςνίκης ο ιερέας και μάρτυρας άγιος Ελευθέριος. Αμήν.
