Ἐκδόσεις Ἱ.Μ Παρακλήτου.
«Περιμένετε ὅλοι ἐσεῖς οἱ ἐπίδοξοι μεταρρυθμιστές τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας! Θά γίνει καί ἐδῶ χωρισμός τῆς Ἐκκλησίας ἀπό τό Κράτος - δίχως τήν θέλησή μας - καί θά ἀκολουθήσει ἀναπόφευκτα διωγμός τῆς Ἐκκλησίας ἀπό τό ὄχι ἁπλῶς ἄθρησκο ἀλλά ἀντιχριστιανικό κράτος».
Ὅταν διαβάζει κανείς τόν βίο ἑνός Ἁγίου, τόν περιμένουν πάντοτε εὐχάριστες ἐκπλήξεις. Ἔτσι καί μέ τόν βίο τοῦ Ἱερομάρτυρος Ἀνδρονίκου, ἀρχιεπισκόπου Πέρμ (1870-1918), διδασκόμαστε ἰδιαίτερα ἀπό τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο ἀντιμετώπισε τά προβλήματα τῆς περιόδου πού προηγήθηκε τῆς ἐπαναστάσεως τοῦ 1917 στήν Ρωσία, ἡ ὁποία καί ὁδήγησε στόν ἑβδομηκονταετῆ διωγμό τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας ἀπό τό ἀθεϊστικό μπολσεβικικό καθεστώς.
Ξεχωρίζουν ἰδιαίτερα:
1) Κατ᾿ ἀρχάς ἡ ἁγιότητα, ἡ ἐν Χριστῷ ἀνδρεία καί μαχητικότητα τοῦ Ἱερομάρτυρος Ἀνδρονίκου, τοῦ «ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΟΥ ΙΕΡΑΡΧΗ» μέχρι μαρτυρικοῦ θανάτου.
2) Ὁ πόνος καί ἡ ἀγάπη πού εἶχε γιά τήν πατρίδα του.
Πολλές φορές - καί ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες - μπερδεύουμε τίς ἔννοιες τῆς πατρίδας, τοῦ ἔθνους καί τῆς πίστεως. Ὁ Ἅγιος Ἀνδρόνικος τίς εἶχε ξεκάθαρες μέσα του, καί ὡς ξεχωριστές ἔννοιες ἀλλά καί ὡς ἀναπόσπαστες ἡ μία μέ τήν ἄλλη, γιά ἕναν ὀρθόδοξο λαό. Πονοῦσε τό λαό του, ὄχι «ἐθνικιστικά» οὔτε καί «ἐγωιστικά»· δηλαδή δέν ἔθετε τήν καταγωγή τοῦ ποιμνίου του ὑπεράνω τῆς ἰδιότητάς του ὡς μέλος τοῦ Χριστοῦ. Αὐτό φαίνεται σέ ὅλο τόν βίο του, χαρακτηριστικά ὅμως θά ἀναφερθοῦμε σέ δυό σημεῖα:
α) Στή συγκίνησή του, ὅταν βρέθηκε στό Κολοσσαῖο στή Ρώμη, ἀναλογιζόμενος τόν ζῆλο τῶν Ἁγίων (μή Ρώσων) μαρτύρων τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, καί β) στόν ζῆλο μέ τόν ὁποῖο ἐπιδόθηκε ὡς Ἱεραπόστολος στήν Ἰαπωνία γιά τήν σωτηρία τῶν ἐκεῖ ψυχῶν καί τήν διάδοση τῆς ὀρθοδόξου πίστεως. Τόσο θερμά καί ἀδιάκοπα ἀγωνίστηκε στήν Ἰαπωνία πού κλονίστηκε ἡ ὑγεία του. Μέ λίγα λόγια ἡ ἀγάπη γιά τήν πατρίδα του ἦταν ἀνιδιοτελής καί στά πλαίσια τῆς οἰκουμενικότητας τῆς Ὀρθοδοξίας.
3) Ἡ διαχρονικότητα τῶν προβληματισμῶν του καί τῆς διδασκαλίας του.
Χωρίς νά θέλουμε νά προσθέσουμε «ἕν ἰῶτᾳ καί μία τελεία» στό βιβλίο αὐτό ἤ στήν διδασκαλία τοῦ Ἁγίου ἐν γένει, δέν μποροῦμε νά μήν παρατηρήσουμε ὅτι ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο ἀναφέρεται ὁ Ἅγιος Ἀνδρόνικος στά προβλήματα τῆς ἐποχῆς ἐκείνης στήν Ρωσία, εἶναι σά νά διαβάζεις ἀκριβῶς τό τί συμβαίνει στήν Ἑλλάδα σήμερα.
Πραγματικά ἕνα πολύ ἀξιόλογο ἔργο, ὅπως ἐξάλου μᾶς ἔχει συνηθίσει ἡ Ἱ.Μ Παρακλήτου !
Σάν μία «δεύτερη» εἰσαγωγή στό θαυμάσιο αὐτό βιβλίο, παραθέτουμε στή συνέχεια μερικά χαρατηριστικά ἀποσπάσματά του, τολμώντας τήν θεματική κατηγοριοποίησή τους ἀπό ἐμᾶς, ἔτσι ὥστε νά εἶναι ἐμφανής ἡ ἐπικαιρότητα τῶν λεγομένων τοῦ Ἁγίου στή σημερινή Ἑλλάδα, παραλληλιζόμενη μέ τήν κατάσταση τῆς τότε Ρωσίας ἕναν αἰῶνα πρίν.
Πῶς πολεμᾶται ὕπουλα καί «πολιτισμένα» ἡ ἐκκλησία καί οἱ πιστοί.
« … Τώρα βέβαια, τό σκοτάδι δέν πολεμάει ἀνοικτά τό φῶς, ὅπως τότε (ἀναφερόμενος στούς μαρτυρικούς διωγμούς τῶν Χριστιανῶν τῆς ἀρχαίας Ρώμης). Τώρα οἱ φανεροί διωγμοί τῶν χριστιανῶν ἀπό τούς ἀπίστους εἶναι σπάνιοι. Ὁ ἐχθρός κατάλαβε ὅτι δέν τόν συμφέρει αὐτή ἡ πολεμική τακτική. Ἐπιβουλεύεται, λοιπόν, μέ ἄλλους τρόπους, μυστικούς καί δόλιους. Ἅπλωσε παντοῦ ἀντιχριστιανικά δίχτυα. Μέ εὔλογα προσχήματα παραπλανᾶ καί ἐξαπατᾶ τά πιστά παιδιά τοῦ Θεοῦ πού κλήθηκαν νά γίνουν ἅγιοι, σπέρνοντας στίς ψυχές τους τή σύγχυση. Ἔτσι, εἶναι πολλοί ἐκεῖνοι πού χάνονται, μήν κατανοώντας τούς δρόμους τοῦ Κυρίου …».
«…Καί ἡ ὀρθόδοξη πίστη περιφρονεῖται σέ τέτοιο βαθμό, πού ἀκόμα καί στήν «Ἐπιτροπή Ὁμολογίας τῆς Πίστεως» (σημ: κρατική ἐπιτροπή τῆς ἐποχῆς) ἐξελέγησαν ὄχι μόνο χλιαροί ἤ καί ἄπιστοι Ρῶσοι, ἀλλά καί Ἑβραῖοι καί ρωμαιοκαθολικοί Πολωνοί καί μουσουλμάνοι … Κι᾿ αὐτό σέ μία χώρα πού ὁ πληθυσμός της στήν συντριπτική του πλειοψηφία εἶναι ρωσικός, ὀρθόδοξος καί πιστός! Μία μικρή ὁμάδα, λοιπόν, τολμᾶ νά παρουσιάζει τόν ἑαυτό της σάν λαό καί τά παραληρήματά της σάν φωνή τοῦ λαοῦ! Μά αὐτό εἶναι ξεκάθαρος ἐμπαιγμός τοῦ συντάγματος, στό ὁποῖο, ὅπως φαίνεται, οὔτε οἱ ἴδιοι πιστεύουν...».
«…Τό ρεῦμα τοῦ φιλελευθερισμοῦ θά κατακτήσει τό σχολειό, ὁπότε καί οἱ ἀντιχριστιανικοί του στόχοι θά εἶναι ἐξασφαλισμένοι. Νά γιατί οἱ ὀπαδοί τοῦ φιλελευθερισμοῦ δείχνουν τόση εὔνοια πρός κάθε αἵρεση τοῦ Χριστιανισμοῦ καί πρός τίς ἄλλες θρησκεῖες. Καί οἱ αἱρετικοί δέν κοιμοῦνται, πλησιάζουν τώρα καί μικρά παιδιά …».
«… Πρόσφατα κάποια σέκτα ὀργάνωσε στή Μόσχα μία ἐκδήλωση γιά τά παιδιά, μέ σκοπό νά τά μάθει πῶς νά φερθοῦν στόν διάβολο, ἄν ἐμφανιστεῖ μπροστά τους! Καί τί τά συμβούλεψαν; Νά τοῦ φερθοῦν μέ καλοσύνη καί εὐγένεια, ὅπως ἔκανε τάχα καί ὁ Χριστός, ὅταν ἦταν στή γῆ ὡς ἄνθρωπος!... ».
« … Ἡ νέα εἰδωλολατρία προσπαθεῖ νά ξεθεμελιώσει τήν πίστη στόν Σωτήρα Χριστό μέ διαφορετικές μεθόδους πιό εὔσχημες, πιό «πολιτισμένες» … γιά νά τό πετύχει, προστατεύει πρόσκαιρα κάθε ὁμολογία, κάθε αἵρεση, κάθε πίστη, ἐκτός ἀπό τήν ὀρθόδοξη, πού ἐπικρατεῖ στήν Ρωσία…».
« …Πάντοτε ὑπῆρχε ἁμαρτία … ἀλλά ἡ σημερινή κατάσταση εἶναι χειρότερη ἀπό κάθε προηγούμενη. Χλευάζονται καί ἐξυβρίζονται οἱ ἅγιες παραδόσεις τῶν πατέρων μας, ἡ ἐνάρετη ζωή, ἡ ἀμώμητη πίστη μας …».
« … Ὅλοι γνωρίζουν ὅτι διαπράχθηκε μία μεγάλη ἀπάτη, μία πλαστογράφηση τῆς ἀλήθειας...»
«.. Ὅλα αὐτά δέν ἦταν παρά καρπός τοῦ ψευδώνυμου διαφωτισμοῦ…».
Περί πολιτευομένων, κυβερνώντων καί πολιτικῶν κομμάτων.
« ... Κανείς ἄς μήν ἀκούει τούς λαοπλάνους, πού ὑποστηρίζουν ὅτι γιά τόν χριστιανό εἶναι ἐντελῶς ἀδιάφορο τό πολιτικό σύστημα. Ὄχι! Ἐμεῖς οἱ χριστιανοί, ὅπως ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, ζοῦμε σ αὐτόν τόν κόσμο, ἀπό τόν ὁποῖο δέν μποροῦμε νά φύγουμε παρά μόνο ἄν τό θελήσει ὁ Πλάστης μας. Δέν πρέπει, λοιπόν, νά ἀδιαφοροῦμε γιά τήν πολιτική κατάσταση, καθώς ἕνα καθεστώς ἤ ἕνα πολίτευμα ἤ μία κρατική ἐξουσία μπορεῖ εἴτε νά διευκολύνει τό ἔργο τῆς σωτηρίας μας εἴτε νά τό δυσχεραίνει εἴτε ἀκόμα καί νά τό ἐμποδίζει μέ θανάσιμους διωγμούς...».
« ...Σέ ὅλους εἶναι γνωστό, τόσο ἀπό ἄλλες χῶρες παλαιότερα ὅσο καί ἀπό τή δική μας τώρα, τί γίνεται κατά τίς περιόδους τῶν ἐκλογῶν: Θυσιάζονται τά πάντα —ἡ πίστη, ἡ πατρίδα, ἡ οἰκογένεια- στόν βωμό τῆς νίκης ἑνός κόμματος, ὁποιουδήποτε κόμματος. Τρία μόνο χρόνια, ἔχουν περάσει ἀπό τίς συνταγματικές μεταρρυθμίσεις, καί ἡ χώρα μας ἔχει γίνει ἀγνώριστη· ὄχι βέβαια καλύτερη, ἀλλά χειρότερη. Ἡ πίστη ἀδυνάτισε καί τά ἤθη κατέπεσαν. Ἡ ἀθεΐα, ἡ ἀπροκάλυπτη διαφθορά, οἱ λεηλασίες καί οἱ ληστεῖες δέν ἀποτελοῦν πιά σπάνια φαινόμενα. Ἡ προεκλογική κομματική προπαγάνδα καταντᾶ πλήρης παραφορά, στήν ὁποία παραδίνονται ὁλοκληρωτικά οἱ ἄνθρωποι, ξεχνώντας ὅλα τά ἄλλα. Καί μετά τίς ἐκλογές, ὅποιο κόμμα καταλάβει τήν ἐξουσία μέ μία εὐκαιριακή πλειοψηφία, αὐτό κυβερνᾶ ἀνεξέλεγκτα τό κράτος καί διοικεῖ ὅλους τούς πολίτες του, διακηρύσσοντας ὅτι εἶναι ὁ μοναδικός ἐκφραστής τῆς θελήσεως τοῦ λαοῦ…».
Γιά τόν ποιμένα.
«... Θέλω νά ἀκούω καί νά βλέπω τήν ὠμή ἀλήθεια, ὅσο δυσάρεστη κι᾿ ἄν εἶναι αὐτή. Δέν θά ἀνεχθῶ φαινομενική ἀρετή, χάρτινη δραστηριότητα, διαφήμιση ἀνύπαρκτων ἔργων. Εἶμαι ἕτοιμος ν᾿ ἀκούσω τόν καθένα πού μέ ἀποδεικτικά στοιχεῖα θά μοῡ καταγγείλει ὁποιονδήποτε ἀνάξιο ἱερέα. Καί δέν θά διστάσω ν᾿ ἀπομακρύνω ἀπό τό ποίμνιο τοῡ Χριστοῡ τούς κίβδηλους ποιμένες. Ἀλλά δέν θά εἶμαι ἐπιεικής μέ τούς ἱερεῑς πού θά τολμήσουν νά συκοφαντήσουν συναδέλφους τους, ἐλπίζοντας ὅτι μ’ αὐτόν τόν τρόπο θά ἀποκρύψουν τά δικά τους σφάλματα ἤ θά γίνουν ἀρεστοί σ᾿ ἐμένα. Τόσο αὐτούς ὅσο κι᾿ ἐκείνους πού θά κομπάζουν γιά τά ἀνύπαρκτα ποιμαντικά τους κατορθώματα, θά τούς ἀποκαλῶ δημόσια ψεῡτες καί θά τούς τιμωρῶ αὐστηρά... Ὅλα αὐτά παρακαλῶ νά τά λάβετε σοβαρά ὑπόψη σας … ».
« …Περιμένετε ὅλοι ἐσεῖς οἱ ἐπίδοξοι μεταρρυθμιστές τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας! Θά γίνει καί ἐδῶ χωρισμός τῆς Ἐκκλησίας ἀπό τό Κράτος - δίχως τήν θέλησή μας - καί θά ἀκολουθήσει ἀναπόφευκτα διωγμός τῆς Ἐκκλησίας ἀπό τό ὄχι ἁπλῶς ἄθρησκο ἀλλά ἀντιχριστιανικό κράτος ...».
« … Νά πῶς φθάσαμε στήν παρακμή τοῦ ποιμαντικοῦ ἔργου, στήν παραμέληση τῆς πνευματικῆς καλλιέργειας τοῦ λαοῦ …».
Περί χωρισμοῦ κράτους καί ἐκκλησίας.
« .. Περιμένετε ὅλοι ἐσεῖς οἱ ἐπίδοξοι μεταρρυθμιστές τῆς Ἁγίας Ἐκκλησίας! Θά γίνει καί ἐδῶ χωρισμός τῆς Ἐκκλησίας ἀπό τό Κράτος - δίχως τήν θέλησή μας - καί θά ἀκολουθήσει ἀναπόφευκτα διωγμός τῆς Ἐκκλησίας ἀπό τό ὄχι ἁπλῶς ἄθρησκο ἀλλά ἀντιχριστιανικό κράτος ... » (προαναφέρθηκε)
« … Μή στηρίζετε πολλές ἐλπίδες στήν κρατική μισθοδοσία. Πρῶτα ἄπ᾿ ὅλα, στόν ταπεινό ὀρθόδοξο κλῆρο μας δέν θά δώσει ποτέ τό ρωσικό κράτος τόν γενναῖο μισθό πού δίνει στούς Γερμανούς πάστορες καί στούς Πολωνούς φραγκόπαπες. Ἔπειτα, κι᾿ αὐτός ἀκόμα ὁ ἀνεπαρκής μισθός σας μπορεῖ νά γίνει θανάσιμη θηλιά στά χέρια τραπεζιτῶν καί πιστωτῶν. Ἄν πάλι, ὁ μισθός αὐτός αὐξηθεῖ, ὁ λαός θά πάψει νά προσφέρει χρήματα στήν Ἐκκλησία. Ἔτσι αὐτή, σέ περίπτωση χωρισμοῦ της ἀπό τό Κράτος, θά στερηθεῖ καί τή μισθοδοσία τῶν κληρικῶν της ἀπό τό Δημόσιο καί τίς προσφορές τοῦ λαοῦ …».
Περί τῆς (κακῆς) πνευματικῆς κατάστασης τοῦ λαοῦ.
« … Πάντοτε ὑπῆρχε ἁμαρτία … ἀλλά ἡ σημερινή κατάσταση εἶναι χειρότερη ἀπό κάθε προηγούμενη. Χλευάζονται καί ἐξυβρίζονται οἱ ἅγιες παραδόσεις τῶν πατέρων μας, ἡ ἐνάρετη ζωή, ἡ ἀμώμητη πίστη μας …».
« … Στό χωριό σας ὑπάρχει τόσον κακό, κι᾿ ἐσεῑς ὡς τώρα δέν νοιασθήκατε γιά τήν ἐκπαίδευση τῶν παιδιῶν σας. Αὐτό εἶναι ντροπή σας, Κοζάκοι, καθώς μάλιστα πολλοί πρόσφυγες, πού ἐγκαταστάθηκαν πρόσφατα στόν τόπο σας, φρόντισαν νά χτίσουν σχολειά γιά τά παιδιά τους...».
« … Ὀνομάζεστε χριστιανοί, ἀλλά ἁμαρτάνετε σάν ἄπιστοι. Καί δέν χάνετε τίποτε γιά νά λυτρωθεῖτε ἀπό τά ἁμαρτήματά σας. Δέν μετανοεῖτε. Δέν ζεῖτε μέ εὐσέβεια, οὔτε καί στά παιδιά σας διδάσκετε τήν εὐσέβεια …».
« … Ἄς ὁμολογήσουμε λοιπόν ὅτι ἔχουμε ἁμαρτήσει βαριά ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ …».
« … Οἱ χριστιανοί μας ἀγνοοῦν τούς βίους τῶν ἁγίων, ἀκόμα καί τόν βίο τοῦ ἁγίου τοῦ ὁποίου τό ὄνομα φέρουν …».
« … Τήν Πίστη μας δέν τήν γνωρίζουν …».
«… Ἔβλεπε ὁ λαός αὐτούς τούς ἀνθρώπους, πού καμάρωναν γιά τήν μόρφωσή τους, νά καταργοῦν τίς νηστεῖες, νά εἰρωνεύονται τόν κλῆρο, νά περιφρονοῦν τίς ἐκκλησιαστικές παραδόσεις … ἔβλεπε ὁ λαός τούς δασκάλους νά κομπάζουν γιά τήν ἐπιπόλαιη ἀθεΐα τους … τά ἔβλεπε ὁ λαός ὅλα αὐτά πού δέν ἦταν παρά καρπός τοῦ ψευδώνυμου διαφωτισμοῦ …».
« …Αὐθόρμητα λοιπόν ἀναρωτιέται κανείς: Μά, ἐπιτέλους τί ἔχει ἀπομείνει σέ αὐτούς τούς χριστιανούς; …».
Τί ἔρχεται …
« … Δίχως ἀμφιβολία σέ ὅλες τίς ἐνορίες, ἀκόμα καί σέ ἐκεῖνες πού ἔχει γίνει συστηματική ἐκκλησιαστική προπαγάνδα, θά βρεθοῦν πολλοί νοσταλγοί τῶν πατρογονικῶν παραδόσεων, πού θλίβονται γιά ὅλα ὅσα βλέπουν νά συμβαίνουν στή χώρα μας καί στή ζωή μας …».
« … Εἴτε τό θέλουμε εἴτε ὄχι, μία τέτοια ἐξέλιξη δέν εἶναι μακριά. Πρέπει λοιπόν, νά ἑτοιμαζόμαστε, γιατί ἡ πίστη μας θά δοκιμασθεῖ σάν σέ φωτιά ἀπό τό πνεῦμα τοῦ Ἀντιχρίστου πρῶτα καί ἀπό τόν ἴδιο τόν Ἀντίχριστο ἔπειτα ...».
« .. Ἤδη ἄρχισε σχεδόν φανερός διωγμός τῆς ἁγίας μας πίστεως ..».
« … Ἔρχεται ἐποχή φοβερή, ἄν ὄχι ἡ ἐποχή τοῦ Ἀντιχρίστου, ὁπωσδήποτε, ὅπως δείχνουνε τά σημάδια, ἡ ἐποχή τοῦ προδρόμου του. Κι ἐμεῖς τί θά κάνουμε; Θά μείνουμε ἀδρανεῖς; Ἄς μήν μᾶς βαρύνει ποτέ τέτοια κατηγορία! …».
Δυσφήμηση καί μαρτύριο.
« … Οἱ ἐφημερίδες τῆς Πέρμ ἄρχισαν νά δημοσιεύουν συκοφαντικά ἄρθρα γιά τόν Ἱεράρχη. Ὃλοι κατάλαβαν πώς ἡ σύλληψή του εἶχε ἤδη ἀποφασισθεῖ!» (Σημείωση δική μας: Σᾶς θυμίζει μήπως κάτι αὐτό;)
Ὁ Ἅγιος μαρτύρησε τήν 6η Ἰουνίου 1918, θάφτηκε ζωντανός στόν τάφο πού τόν ἔβαλαν νά σκάψει ὁ ἴδιος καί πυροβολήθηκε ἐπανειλημμένως (ὄντας θαμμένος ζωντανός) …
«Ἡ Λύση».
« .. Πρέπει καί σήμερα νά παλεύουμε ἐνάντια στόν διωγμό τῆς πίστεως. Ἐπειδή ὅμως ὁ διωγμός ἔχει ἄλλη μορφή, πρέπει καί ἡ ἀντίδρασή μας νά εἶναι διαφορετική. Οἱ πρῶτοι χριστιανοί ἄφοβα καί πρόθυμα πέθαιναν γιά τήν πίστη τους. Ἐμεῖς σήμερα πρέπει ν' ἀποκτήσουμε πίστη ζωντανή καί ἐνεργητική, ὥστε σέ κάθε ἔκφανση τῆς ζωῆς μας ν᾿ ἀντιστεκόμαστε στίς πανουργίες τοῦ διαβόλου …».
« …Ὅλοι μας μέ καθαρή καρδιά νά συνειδητοποιήσουμε τήν ζοφερή κατάσταση τῆς χώρας μας καί νά λάβουμε μέτρα γιά τήν διόρθωσή της…».
«…καί πρῶτα ἀπ΄ ὅλα ἀδελφοί μου, ἅς στραφοῦμε ὅλοι μέ καρδιά γεμάτη συντριβή μπροστά στόν Θεό πού μᾶς τιμώρησε δίκαια γιά τά ἄνομα ἔργα μας … ΜΟΝΟ Ἐκεῖνος μπορεῖ νά μᾶς σώσει τώρα …».
Ἅγιε Ἱερομάρτυρα Ἀνδρόνικε, πρέσβευε καί γιά τήν Ἑλλαδίτσα μας πού βρίσκεται στό χεῖλος τοῦ γκρεμοῦ, ὅπως καί ἡ πατρίδα σου ἡ Ρωσία ἕναν αἰώνα πρίν … Ἀμήν.
