Ἀριθμ. Πρωτ. 783 Ἐν Βούλᾳ τῇ 3ῃ Αὐγούστου 2012
ΜΗΝΥΜΑ ἐπί τῇ Ἑορτῇ τῆς Κοιμήσεως τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου.
Πρός τό Χριστεπώνυμον πλήρωμα τῆς καθ΄ ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί καί τέκνα μου ἐν Κυρίῳ,
«Ἄσατε λαοί, τῇ Μητρί τοῦ Θεοῦ ἡμῶν ἄσατε», προτρέπει ἕνας ἐκ τῶν μελωδῶν τῆς σημερινῆς ἑορτῆς. «Ἄσατε», τραγουδῆστε, δηλαδή, πανηγυρικά.
«Ἄσατε λαοί, τῇ Μητρί τοῦ Θεοῦ ἡμῶν ἄσατε», προτρέπει ἕνας ἐκ τῶν μελωδῶν τῆς σημερινῆς ἑορτῆς. «Ἄσατε», τραγουδῆστε, δηλαδή, πανηγυρικά.
Οἱ λαοί ὅμως, θά ἔλεγε κάποιος, καί μάλιστα ὁ Ὀρθόδοξος λαός τῶν Ἑλλήνων, εἶναι ἕτοιμος νά τραγουδήσει; Καί πῶς νά τραγουδήσει, μέ ὅλα τά δεινά, πού φόρτωσαν στήν πλάτη του, οἱ ἐκμεταλλευτές τῶν λαῶν καί οἱ ἔμποροι τῶν ἐθνῶν; Μήπως γιά νά γιορτάσει, πρέπει νά ξεχάσει, γιά μία μέρα τόν πόνο τοῦ ἐμπαιγμοῦ καί τῆς δουλείας, πού τοῦ ἐπέβαλαν, ὅσοι τοῦ προσέφεραν ψεύτικες συνταγές σωτηρίας;
Ἡ ἀπώθηση τῆς μνήμης, ἐμπρός στίς μεγάλες τραγωδίες, δέν ἔδωσε ποτέ κάθαρση στό δράμα. Τοὐναντίον! τό μόνο, πού ἐπέτυχε ἦταν νά δημιουργήσει ἄμορφες λαϊκές μάζες, πού ἦταν ἕτοιμες νά πουλήσουν, γιά ἕνα τρύπιο εὐρώ, τήν ψυχή τους, τήν πίστη τους, τήν πατρίδα τους, καί ὅλα ἐκεῖνα, πού τούς ἔκαναν ἐλεύθερους ἀνθρώπους.
Καί αὐτός εἶναι ὁ τελικός στόχος, τῶν νεοϊμπεριαλιστῶν τοῦ αἰώνος τούτου. Πῶς θά μπορέσει, λοιπόν, ὁ κάτοικος αὐτῆς τῆς εὐλογημένης γῆς νά τραγουδήσει, ἔχοντας στόν τράχηλό του τήν καταπίεση σκληρῶν δυναστῶν;
Καί μέσα στήν τραγωδία ἀναδύεται ὁ ψαλμός τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, κατά τήν αἰχμαλωσία τῆς Βαβυλῶνος: «Στῆς Βαβυλῶνος τά ποτάμια, ἐκεῖ καθόμασταν καί κλαίγαμε, καθώς θυμόμασταν τήν πατρίδα. Στίς ἰτιές τῆς ὄχθης, εἴχαμε κρεμάσει τίς κιθάρες μας. Ἐκεῖ μᾶς ἔλεγαν οἱ διῶκτες , πού μᾶς ἔκαναν αἰχμαλώτους νά ποῦμε τραγούδια χαρᾶς… Μά πῶς νά τραγουδήσουμε σέ ξένη γῆ τίς ὠδές τοῦ Κυρίου;» (Ψαλμ. 136,1-4).
Στό σημεῖο αὐτό ὁ ψαλμικός αὐτός στίχος γίνεται ἐπίκαιρος. Μήπως πρέπει νά κλάψουμε, ἐπειδή ἀνοίξαμε τόν δρόμο, γιά μιά νέα αἰχμαλωσία, μέ ἀντάλλαγμα μερικά εὐρώ; Μήπως χρειάζεται νά θεραπεύσουμε, τή νοερά ἐνέργεια τῆς μνήμης μας, πού λειτουργεῖ μονομερῶς, χωρίς μνήμη Θεοῦ ;
Ὁ νοῦς μας εἶναι δημιουργημένος, γιά νά ἔχει ἐμπειρία, μνήμη, τῶν πραγμάτων τοῦ κόσμου καί ταυτόχρονα νά ἔχει ἐμπειρία, μνήμη, τοῦ Θεοῦ
Αὐτό τό τελευταῖο τό ξεχάσαμε καί γίναμε ἀνάπηροι. Ἡ ὁριζόντια, καί μόνο, ματιά, χωρίς τή στροφή πρός τόν Θεό, μᾶς κάνει δούλους στούς «δυνατούς» αὐτῆς τῆς γῆς.
Καί στό ἀποκορύφωμα τῆς τραγωδίας ἔρχεται ἡ σημερινή ἑορτή νά διαλύσει τό ζόφο τῆς ἀπελπισίας καί νά προτείνει πρακτικές ἀπαντήσεις.
Ἡ Παναγία μας στήν ὑμνολογική μας παράδοση ἀναφέρεται, ὡς «κλῖμαξ ἐπουράνιος», ἐκφράζει, δηλαδή, πρακτικά, τήν ἀνοδική στροφή τοῦ ἀνθρώπου πρός τό Θεό. Ὁ δέ τάφος Της «γίνεται …κλῖμαξ πρός οὐρανόν».
Τό αὐτόμελον τοῦ ἑσπερινοῦ τονίζει : «σύν τῇ μητρί τοῦ Βασιλέως πρός ὕψος ἐπάρθητε». Ὁ δίκαιος Ἰακώβ, κατά τό κείμενο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης (Γεν.28.10-17), προεῖδε τήν Παναγία ὡς κλίμακα: «Καί ἰδού κλῖμαξ ἐστηριγμένη ἐν τῇ γῇ, ἧς ἡ κεφαλή ἀφικνεῖτο εἰς τόν οὐρανόν, καί οἱ Ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ ἀνέβαινον ἐπ’ αὐτῆς». Καί τότε ὁ Ἰακώβ εἶπε: «Αὕτη ἡ πύλη τοῦ οὐρανοῦ».
Στήν ὑμνολογική παράδοση τῆς σημερινῆς ἑορτῆς, φαίνεται εὐκρινῶς, πώς οἱ Θεοφόροι Πατέρες προβάλλουν τήν Παναγία ὡς πρότυπο στροφῆς τῆς ζωῆς μας , τοῦ νοῦ, τῆς καρδιᾶς καί τοῦ λογικοῦ, πρός τόν Θεόν. Κι αὐτή εἶναι ἡ θεραπεία ὅλου τοῦ ἀνθρώπου. Χωρίς στροφή καί ἐπιστροφή τῆς νοερᾶς ἐνεργείας τῆς ψυχῆς μας, στήν πηγή καί αἰτία τῆς ὑπάρξεώς μας, θά παραμένουμε αἰχμάλωτοι τῶν παθῶν μας καί δοῦλοι καί ὑποτελεῖς, ὅλων ἐκείνων, τούς ὁποίους προσκυνοῦμε, προκειμένου νά βγοῦμε ἀπό τά ἀδιέξοδα τοῦ ἐσκοτισμένου νοός μας.
Ἐκείνη, ἡ «πάσης κτίσεως τιμιωτέρα», σύμφωνα μέ τά τροπάρια τῆς ἑορτῆς: -ἔχει «ὑπερβάλλουσαν καθαρότητα», -στά χέρια τοῦ Υἱοῦ Της «τήν Παναγίαν παρατίθεται ψυχήν», -«ἐκ ζωῆς εἰς ζωήν μεθίσταται», -εἶναι «ἀκήρατος πηγή», «κιβωτός Ἁγία», « τράπεζα ἄρτου ζωῆς», «τέμενος ζωῆς».
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἡ ἑορτή αὐτή προσφέρει μία δυναμική πρόταση ζωῆς, γιά τήν πρακτική δυνατότητα τῆς ἐμπειρίας, τῆς στροφῆς τοῦ νοῦ μας, πρός τό Χριστό, ὅπως τό ἔπραξε ἡ Μητέρα Του. Τότε θά εἶναι δυνατό νά ἀπελευθερωθοῡμε ἀπό τά πάθη μας, πού μᾶς ὁδηγοῦν σέ ἐξαρτήσεις καί αἰχμαλωσίες, σέ ἔθνη πού δέν στρέφονται πρός τό Θεό, ἀλλά ἐπιθυμοῦν νά κυριαρχήσουν στόν κόσμο.
Ἄς εὐχηθοῦμε ἡ Παναγία μας νά πρεσβεύει στόν Υἱό Της, προκειμένου νά πραγματοποιηθεῖ αὐτό, πού ἀναφέρεται στόν Ὑμνολογικό Οἶκο τῆς ἑορτῆς: «Τείχισον μου τάς φρένας, Σωτήρ μου, τό γάρ τεῖχος τοῦ κόσμου ἀνυμνῆσαι τολμῶ… Σύ οὖν μοι δώρησαι γλῶτταν, προφοράν καί λογισμόν ἀκαταίσχυντον, πᾶσα γάρ δόσις ἐλλάμψεως παρά σοῦ καταπέμπεται, φωταγωγέ, ὁ μήτραν οἰκήσας ἀειπάρθενον».
Μέ πατρικές ἑόρτιες εὐχές,
Ὁ Ἐπίσκοπος καί Ποιμενάρχης Σας.
† Ὁ Γλυφάδας, Ἑλληνικοῦ, Βούλας, Βουλιαγμένης καί Βάρης
Π Α Υ Λ Ο Σ ὁ Α΄
Ενημέρωση από π. Αντώνιο Χρήστου
