Πρός
τόν Ἱερόν Κλῆρον
καί τόν εὐσεβῆ λαόν
τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
Ἀδελφοί μου,
Ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Κυρίου μας συνιστᾶ τήν«μητρόπολη τῶν ἑορτῶν» κατά τόν ἱερό Χρυσόστομο, τό θεμελιῶδες μυστήριο τῆςΘείας Οἰκονομίας, ἀπό ὅπου πηγάζουν ὅλα τά ἅγια ὁρόσημα τῆς ἔνσαρκης παρουσίαςΤου. Εἶναι ἡ «γενέθλιος ἡμέρα τῆς ἀνθρωπότητος» γιά τόν Μέγα Βασίλειο καί ἑορτή«τῆς ἀναπλάσεως» γιά τόν Γρηγόριο τόν Θεολόγο, γιατί ὁ Χριστός παρεμβάλλεταιστήν Ἱστορία καταλύοντας «τό μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ» πού διαχωρίζει τόν Θεό ἀπότούς ἀνθρώπους καί τήν δημιουργία Του. ΣτόΠρόσωπό Του ἡ ταπεινή ὕλη τοῦ κόσμου ἑνώνεται μέ τήν θεία φύση καί γίνεταισάρκα τοῦ Θεοῦ Λόγου, ὡς Σῶμα καί Αἷμα τοῦ Χριστοῦ μας.«Σωματοῦται ὁ ἀσώματος»καί «ὁ ἄκτιστος κτίζεται», «πτωχεύει ὁ πλούσιος καί «νηπιάζει ὁ ὕψιστος»,«κρατεῖται ὁ ἀνέπαφος καί βαστάζεται ὁ βαστάζων τά σύμπαντα»[1], ὥστε νά ἔχουμε ὅλοι μας τήδυνατότητα νά πλουτίσουμε κατά τήν θεία Χάρη Του καί νά ἐνδυθεῖ τό φθαρτό ἀφθαρσία.Μέ τόν Λόγο ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἔκτισε τά πάντα, καί μέ τόν ἔνσαρκο Λόγο τά ἀνακαινίζεικαί τά ἀναδημιουργεῖ.
Στό μυστήριο τῶν Χριστουγέννων θεᾶται,προσκυνεῖται καί δοξάζεται ὁλόκληρη ἡ σωτηρία. Πρόκειται γιά μυστήριο, γιατί ἀπευθύνεταισέ ὅσους μποροῦν νάἀναγνωρίζουν τό μεγαλεῖο στήν ταπείνωση, τόν πλοῦτο στήνφτώχεια, τήν ἐλευθερία στήν ἀκρότατη συγκατάβαση. Σάν τόν ὁλόφωτο ἀστέρα, μέτόν ὁποῖο διασήμανε τό γεγονός τῆς ἐνσαρκώσεώς Του γιά ὅσους ἦταν ἄξιοι νά δοῦν,ἡ σωτήριος ἑορτή τῶν Χριστουγέννων ἐπιλάμπει κάθε χρόνο ὑπερφυῶς στό νοητόστερέωμα τῆς Ἐκκλησίας μας. Μᾶς δίνεται ἡ εὐκαιρία νά προσέλθουμε στό σπήλαιο τῆςΓεννήσεως μέ ἁπλότητα καί ταπείνωση, ἀφήνοντας κατά μέρος τήν στυγνή αὐτάρκειακαί τήν ἰδιοτελή μέριμνα τοῦ βίου.Ὁ Χριστός γεννιέται γιά χάρη μας, γιά νά ἀνακλιθεῖστό λίκνο τῆς καρδιᾶς μας. Πῶς ἐμεῖς θά τόν δεχτοῦμε καί ποιό θά εἶναι τό δικόμας δῶρο πρός τόν νεογέννητο Σωτήρα;
Ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ ἁγιάζει τήν κτίση καίδίνει στόν κόσμο ἕνα νέο νόημα, τό ὁποῖο εἶναι ὁ σκοπός καί ὁ λόγος τῆς ὕπαρξήςτου. Γι’ αὐτό καί στήν Εἰκόνα τῆς Γεννήσεως παρατηροῦμε γύρω ἀπό τόν Θεάνθρωπο ἐκπροσώπουςὅλων τῶν κτισμάτων νά προσφέρουν δείγματα τῆς ἀναγνώρισης καί τῆς εὐγνωμοσύνηςτους. «Οἱ ἄγγελοι τόν ὕμνον, οἱ οὐρανοί τόν ἀστέρα, οἱ μάγοι τά δῶρα, οἱποιμένες τό θαῦμα, ἡ γῆ τό σπήλαιον, ἡ ἔρημος τήν φάτνην, ἡμεῖς δέ μητέραΠαρθένον». Παρατηροῦμε ἐπίσης ὅτι ὁ Παντοκράτορας καί Κύριος τῆς Δημιουργίαςγεννήθηκε σ’ ἕνα εὐτελές κατάλυμα ἀνάμεσα σέ ζῶα, καθώς δέν βρέθηκε θέση στά οἰκήματατῶν ἀνθρώπων. Κι ὄχι μόνο δέν ἔγινε δεκτός στόν πολιτισμένο μας κόσμο, ἀλλά ὁ ἩρώδηςΤόν ἀναζητοῦσε μέσα στά νεογέννητα μέ σκοπό νά Τόν φονεύσει.
Ἡ ἐνάρετη ὅμως σπουδή ὁδήγησε τούςταπεινότερους καί σοφότερους τῶν ἀνθρώπων νά ἔλθουν καί νά προσκυνήσουν τόν Ἥλιοτῆς δικαιοσύνης. Ἐνῶ οἱ ποιμένες ἀντιπροσωπεύουν τά πρῶτα τέκνα τῶν Ἰουδαίωνπού ὁδηγήθηκαν στόν Χριστό μέ τήν εὐσέβεια καί τήν πίστη τους, ἡ Ἐκκλησία μας ἀναγνωρίζειστούς σοφούς Μάγους τίς ἀπαρχές τῆς Ἐκκλησίας ὅλων τῶν ἐθνῶν, τίς τάξεις τοῦ εἰδωλολατρικοῦκόσμου, ὁ ὁποῖος ἐπίσης φωτιζόταν ἀπό τίς ἀκτῖνες τοῦ ἀλήθειας τοῦ Λόγου καίστόν ὁποῖο ἦταν διάχυτη ἡ προσδοκία τοῦ Λυτρωτῆ. Κατά τά λόγια τοῦ ἱεροῦΧρυσοστόμου, «στήν Ἰουδαία γεννήθηκε ὁ Κύριος, ἀλλά τόν ὑποδέχθηκε ὁλόκληρη ἡ οἰκουμένη.Ἐκεῖ βλάστησε τό κλῆμα τῆς ἀμπέλου, ἀλλά σ’ ἐμᾶς ὡρίμασε ὁ βότρυς τῆς ἀληθείας»[2].
Ἀξίζει νά φέρουμε στό νοῦ μας μέ τί πίστη καίἀφοσίωση οἱ φωτισμένοι μάγοι τῆς Ἀνατολῆς, κατά τίς ἐνδείξεις τοῦ νεοφανοῦς ἄστρου,ἐγκατέλειψαν τίς πατρίδες τους, τούς οἰκείους τους, τίς ἐνασχολήσεις καί τίς ὑποχρεώσειςτους, καί ἐπιχείρησαν τό μακρινό, ἐπικίνδυνο, δαπανηρό καί κοπιῶδες ταξίδι τουςγιά νά ἀναζητήσουν καί νά τιμήσουν Αὐτόν, ὁ ὁποῖος ἦταν «ἡ προσδοκία τῶν Ἐθνῶν».Καί ὅταν ἀκόμη ἀντίκρισαν τό φτωχικό περιβάλλον πού περιέβαλλε τόν μικρόΧριστό, δέν κλονίστηκε ἡ πίστη τους, ἀλλά μέ εὐλάβεια Τόν προσκύνησαν, καί «ἀνοίξαντεςτούς θησαυρούς αὐτῶν προσήνεγκαν Αὐτῷ δῶρα, χρυσόν καί λίβανον καί σμύρναν»: μέτό πρῶτο ἀναγνωρίζοντάς τον ὡς βασιλέα, μέ τό δεύτερο ὡς Θεό καί μέ τό τρίτο ὡςθνητό, προμηνύοντας τόν ἐνταφιασμό Του μετά τό θεῖο πάθος. Γιατί, ὅπως τότε τοῦπροσφέρθηκε στάβλος, ἔμελλε νά τοῦ προσφερθεῖ ὄξος καί χολή. Σέ ὅλη Του τή ζωή ὁΠοιητής τῶν ὅλων «οὐκ εἶχε ποῦ τήν κεφαλήν κλίνῃ», μέχρι πού ἀνάπαυσε τά μέληΤου στόν Σταυρό.
«Αὐτό εἶναι γιά μᾶς τό νόημα τῆς πανήγυρηςκαί αὐτό γιορτάζουμε σήμερα: τόν ἐρχομό τοῦ Θεοῦ στούς ἀνθρώπους, γιά νά ἐπανέλθουμεκοντά στόν Θεό, γιά νά ἐνδυθοῦμε τόν νέο ἄνθρωπο, ἀφοῦ ἐγκαταλείψουμε τόνπαλαιό. Κι ὅπως ἔχουμε πεθάνει μαζί μέ τόν Ἀδάμ, ἄς ζήσουμε μαζί μέ τόν Χριστό,ἄς γεννηθοῦμε μαζί Του, ἄς συσταυρωθοῦμε καί ἄς ταφοῦμε μαζί Του, γιά νά ἀναστηθοῦμεμέ τήν ἀνάστασή Του. Ἄς γιορτάσουμε λοιπόν ὄχι μέ δημόσιες πανηγύρεις, ἀλλά μέτρόπο θεϊκό. Ὄχι μέ τρόπο κοσμικό, ἀλλά μέ τρόπο ὑπερκόσμιο. Ὄχι τά δικά μας, ἀλλάτοῦ Κυρίου. Ὄχι ὅσα σχετίζονται μέ τήν ἀσθένεια, ἀλλά ὅσα σχετίζονται μέ τήνθεραπεία. Ὄχι τά ἔργα τῆς δημιουργίας, ἀλλά τῆς ἀναδημιουργίας»[3].
Τό πολυτιμότερο στοιχεῖο στόν ἄνθρωπο, τό ὁποῖοἀποτελεῖ συγχρόνως τήν ἀνακεφαλαίωση καί τό νόημα ὅλης τῆς κτίσεως, εἶναι ἡσχέση του πρός τόν ἐνσαρκωμένο Χριστό καί Λόγο τοῦ παντός. Ὅσοι ἀπό μᾶς θέλουννά βρίσκονται ἐγγύτερα στή Βηθλεέμ παρά στά ἀνάκτορα τοῦ Ἡρώδη, ἄς ὁδεύσουμεμαζί μέ τόν ἀστέρα, φωτισμένοι ὅπως οἱ ταπεινοί Μάγοι. Ἄς προσφέρουμε στόνΧριστό τήν προσωπική ψυχική φάτνη μας, ὥστε Ἐκεῖνος νά τήν ἐνοικήσει καί νά τήνμετατρέψει σέ σῶμα τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2011
Μετάθερμῶν εὐχῶν
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
+ Ο ΧΙΟΥ, ΨΑΡΩΝ ΚΑΙ ΟΙΝΟΥΣΣΩΝ ΜΑΡΚΟΣ
[1] Ἁγ. Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, Λόγος εἰς τὸν Εὐαγγελισμὸντῆς ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου, PG 96, στ. 653.
[2] Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Εἰς τό γενέθλιον τοῦΣωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, PG 56, στ. 389.
[3] Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, Λόγος ΛΗ΄ (Εἰς τὰΘεοφάνια, εἴτουν Γενέθλια τοῦ Σωτῆρος), PG 36, στ. 316.
