Αποστολικό ανάγνωσμα: Γαλ. ΣΤ´ 11 – 18
Ευαγγελικό ανάγνωσμα: Λουκ. ΙΣΤ´ 19 – 31
« Μεταξύ ημών και υμών χάσμα μέγα εστήρικται »
Ο θάνατος, αγαπητοί μου αδελφοί, έθεσε τέρμα στη ζωή των απολαύσεων του πλούσιου της σημερινής παραβολής. Τα πολυτελή ενδύματα και τα πλουσιοπάροχα και ευφρόσυνα γεύματά του, έμειναν κάτω στη γή. Μαζί του δεν πήρε τίποτε άλλο, παρά μόνο την αδιαφορία και σκληρότητά του, έναντι του πτωχού και πληγωμένου Λαζάρου. Και τώρα μέσα στο καμίνι το φοβερό της Κόλασης, ο πλούσιος υποφέρει και θρηνεί. Απέναντί του αντικρύζει το πτωχό και ρακένδυτο Λάζαρο, μέσα στην ασύλληπτη ομορφιά του Παραδείσου, στην αγκαλιά του Πατριάρχη Αβραάμ. «Πατέρα μου Αβραάμ», φωνάζει απεγνωσμένα, « σπλαχνίσου με και στείλε το Λάζαρο να βρέξει με νερό την άκρη του δαχτύλου του και να μου δροσίσει τη γλώσσα, γιατί υποφέρω μέσα σ’αυτή τη φωτιά ».
Κι ο Αβραάμ του απαντά: « Παιδί μου, θυμήσου ότι εσύ απόλαυσες την ευτυχία στην επίγεια ζωή σου, όπως κι ο Λάζαρος τη δυστυχία. Τώρα αυτός χαίρεται εδώ κι εσύ υποφέρεις. Κι εκτός απ’όλα αυτά », συνεχίζει ο Αβραάμ, « υπάρχει ανάμεσά μας μεγάλο χάσμα, ώστε να μη είναι δυνατό, ούτε εσείς απ’εκεί να έλθετε σ’εμάς, ούτε εμείς απ’εδώ να έλθουμε σ’εσάς ». Γιατί μεταξύ μας υπάρχει μεγάλο χάσμα και αδιαπέραστη άβυσσος. Με αφορμή τους λόγους αυτούς του Αβραάμ, ας δούμε κι εμείς σήμερα, γιατί το χάσμα αυτό είναι αγεφύρωτο και πως μπορούμε να το αποφύγουμε.
Η μεγάλη αλήθεια, που βγαίνει από την παραβολή αυτή του Κυρίου μας, είναι ότι η ζωή μας πάνω στη γή αυτή, είναι σύντομη και παροδική. Είτε ζήσουμε πολλά χρόνια, είτε ζήσουμε λιγότερα, η ζωή μας σαν ατμός θα περάσει, με όλες τις ευχάριστες η δυσάρεστες στιγμές της. Αλλά και οι συνθήκες της ζωής μας, είναι προσωρινές και επομένως σχετικής αξίας. Είτε πιο πλούσιοι είμαστε, είτε πιο πτωχοί, για λίγα χρόνια θα είμαστε. Γρήγορα θα περάσουμε σε συνθήκες που θα καθορισθούν απο την ποιότητα της ψυχής μας. Και που θα διαρκέσουν δυστυχώς αιώνια και που πάντοτε ακέραιη την ευθύνη θα φέρουμε εμείς. Γιατί το χάσμα αυτό, το αδιαπέραστο, δεν το δημιούργησε ο θεός της αγάπης, αλλά το δημιουργεί κάθε άνθρωπος μόνος του. Ο άνθρωπος οδηγείται στην Κόλαση, μόνο από τον ίδιο τον εαυτό του, από την κακή δηλαδή χρήση της ελευθερίας του. Με το θάνατο η κατάσταση αυτή παγιώνεται που είναι αδύνατο να αλλάξει στην άλλη ζωή. Όπως μας λέει ο Άγιος Γρηγόριος ο Νύσσης η διάθεση και προθυμία για μετάνοια στον Αδη « απρακτεί ». Και ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, λέει ότι η μετάνοια στον Αδη δεν είναι δυνατή, εφ’όσον η ψυχή των αμετανοήτων δεν μπορεί πλέον « να τραπεί », δηλαδή να αλλάξει. Γιατί η Κόλαση είναι ο δεύτερος θάνατος, ο αιώνιος, ο οριστικός, που δεν επανορθώνεται. Γι’αυτό και όταν οι άνθρωποι πεθάνουν αμετανόητοι, μέσα στις αμαρτίες τους, δεν μπορούν πλέον να διαβούν το αγεφύρωτο χάσμα που τους χωρίζει από τον Άγιο Θεό. Η κατάσταση των αμετανοήτων αμαρτωλών είναι πλέον παγιωμένη και αμετάβλητη. Είναι πλέον αργά για οποιαδήποτε αλλαγή της καταστάσεώς τους η για οποιαδήποτε ανακούφισή τους.
Ο Ιερός Χρυσόστομος, ο Μεγάλος αυτός Ιεράρχης της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας, μας λέει ότι κανένας δεν μπορεί να μας γλυτώσει εκείνη την ημέρα από το χάσμα αυτό, αν από αυτή τη ζωή δεν προσέξουμε και δεν εκμεταλλευθούμε τα πνευματικά εφόδια αυτής της ζωής. Και συνεχίζει: «Πρόλαβε », άνθρωπε μου, « με την μετάνοια και την επιστροφή την έξοδο της ψυχής σου, μήπως έλθει ξαφνικά ο θάνατος και δεν θα έχει πλέον ισχύ η θεραπεία της μετανοίας ». Γιατί όπως είναι γνωστό στον Αδη δεν υπάρχει μετάνοια. Έτσι, αντί να κλαίμε αύριο για μια κατάσταση αφόρητη και ζοφερή, ας κάνουμε αυτό που μπορούμε σήμερα. Γιατί μόνο σ’αυτή τη ζωή, μπορούμε να εργασθούμε το αγαθό, για ν’αποφύγουμε το φοβερό καμίνι της Κόλασης.
Για να πετύχουμε το στόχο μας αυτό έχουμε πολλούς βοηθούς. Έχουμε εκτός απο τους Προφήτες, την Παναγία και τους Αγίους της Εκκλησίας μας, Αυτό τον ίδιο τον Θεό τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό Βοηθό και Συμπαραστάτη στο δύσκολο αυτό έργο μας. Έχουμε τον αλάνθαστο Λόγο του, να μας καθοδηγεί καθημερινά και να μας οδηγεί σε σταθερή μετάνοια και σε έργα αγάπης, φιλανθρωπίας και αρετής. Έχουμε τα Ιερά Μυστήρια.Το Μυστήριο της Εξομολόγησης, που λευκαίνει το χιτώνα της ψυχής μας και μας προετοιμάζει για την αιώνια ευτυχία μας. Έχουμε το υπερφυσικό Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, που μας δίνεται για την άφεση των αμαρτιών μας και για την αιώνια ζωή. Έχουμε με λίγα λόγια τα πάντα. Αυτό που χρειάζεται είναι η δική μας διάθεση και προθυμία για νέα ζωή, μια ζωή κοντά στο Χριστό. Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι η επίγεια ζωή μας θα καθορίσει το αιώνιο μέλλον μας, είτε θετικά είτε αρνητικά. Κι έχει ακόμα μεγαλύτερη σημασία όταν σκεφτούμε ότι δεν γνωρίζουμε πόση θα είναι. Γιατί η ώρα του θανάτου μας, μας είναι άγνωστη και συχνά έρχεται εντελώς ξαφνικά και απροσδόκητα.
Ο Παράδεισος, σε αντίθεση με την Κόλαση, χαρίζεται σα βραβείο και δώρο απο τον Πολυέλεο και Πανάγαθο Θεό. Και παρ’όλο ότι είναι δώρο, ζητείται και κάτι από εμάς. Ζητείται ν’αγαπήσουμε υπεράνω όλων τον Κύριο και να πιστεύσουμε ακράδαντα σ’Αυτόν, που ήλθε στη γή ακριβώς γι’αυτό το σκοπό, για να μας χαρίσει τον Παράδεισο του Ουρανού. Χρειάζεται επομένως στενός σύνδεσμος με τον Κύριο. Γι’ αυτό και η αγάπη και η πίστη σ’Αυτόν δεν πρέπει να ειναι θεωρητική. Θα πρέπει να εκδηλώνεται έμπρακτα και να είναι πραγματική. Γιατί η Βασιλεία του δίνεται όχι σ’όσους αρκούνται στους λόγους και τα αισθήματα, αλλά σ’όσους ποιούν και εφαρμόζουν το Θέλημα του Ουράνιου Πατέρα μας. Χαρίζεται στους ταπεινούς, τους πράους, τους ελεήμονες, τους καθαρούς « τη καρδία ». Σ’όσους δηλαδή αγωνίζονται να γίνουν ενάρετοι. Δίνεται σ’όσους βιάζουν τον εαυτό τους και δεν τον αφίνουν χαλαρό, να ζεί την ζωή της αμαρτίας. Τέλος, σ’όσους υπομένουν μέχρι τέλους τις θλίψεις και δοκιμασίες της ζωής, όπως ο Λάζαρος.
Αδελφοί μου! Την προετοιμασία αυτή, για τη μεγάλη αναχώρηση, οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι στην αρχή και οι άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας αργότερα, την ονόμασαν ΜΕΛΕΤΗ ΘΑΝΑΤΟΥ. Οι Άγιοι Πατέρες μάλιστα, έδωσαν σ’αυτή την έκφραση εκπληκτικό βάθος, λέγοντας πως όλη η ζωή του χριστιανού, οφείλει να είναι μια προετοιμασία για το θάνατο. Ασφαλώς, κανένας από εμάς δεν επιθυμεί το κατάντημα του πλουσίου. Αντίθετα, όλοι ζηλεύουμε τον πτωχό, αλλά δίκαιο Λάζαρο. Από εμάς, λοιπόν εξαρτάται η ευτυχία αυτή. Αν εν όσω ζούμε μετανοήσουμε και ζήσουμε σύμφωνα με το θέλημα του Χριστού, δική μας θα είναι στο μέλλον η χαρά της αιωνίου ζωής. Και από τη στιγμή που έχουμε και τον καιρό, ας εργασθούμε και ας ζήσουμε σύμφωνα με τις εντολές του Θεού και τότε να είμαστε βέβαιοι, ότι κι εμείς θα φθάσουμε στους κόλπους του Αβραάμ, στη Βασιλεία δηλαδή του Κυρίου μας.
† Ηγούμενος Χρυσορροϊατίσσης κ. Διονύσιος –Μητρόπολη Πάφου
