Εξοχότατε,
Ως εκπρόσωποι των 3.500.000 Μακεδόνων σε όλο τον κόσμο (Έλληνες που κατάγονται από τη Μακεδονία, βόρεια περιοχή της Ελλάδας), σας γράφουμε για να εκφράσουμε τη βαθιά μας απογοήτευση με τις απόψεις σας κατά τη διάρκεια της συνέντευξής σας με την Ivona Televska της εφημερίδας Večer της ΠΓΔΜ στις 20 Οκτωβρίου 2012 [1]. Ανησυχούμε το ίδιο για τις προσφωνήσεις του Υπουργού Άμυνάς σας, Aleksandar Vučić ο οποίος σε μια πρόσφατη συνεδρίαση των Υπουργών Άμυνας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΥΑΝΕ) αποκάλεσε επανειλημμένα «Μακεδόνα» τον ομόλογό του από την ΠΓΔΜ, Fetmir Besimi που είναι Αλβανός.
Ως εκπρόσωποι των 3.500.000 Μακεδόνων σε όλο τον κόσμο (Έλληνες που κατάγονται από τη Μακεδονία, βόρεια περιοχή της Ελλάδας), σας γράφουμε για να εκφράσουμε τη βαθιά μας απογοήτευση με τις απόψεις σας κατά τη διάρκεια της συνέντευξής σας με την Ivona Televska της εφημερίδας Večer της ΠΓΔΜ στις 20 Οκτωβρίου 2012 [1]. Ανησυχούμε το ίδιο για τις προσφωνήσεις του Υπουργού Άμυνάς σας, Aleksandar Vučić ο οποίος σε μια πρόσφατη συνεδρίαση των Υπουργών Άμυνας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΥΑΝΕ) αποκάλεσε επανειλημμένα «Μακεδόνα» τον ομόλογό του από την ΠΓΔΜ, Fetmir Besimi που είναι Αλβανός.
Στη συνέντευξή σας αποσαφηνίσατε πως οι ενέργειες της Ελλάδα όσον αφορά την ένταξη της ΠΓΔΜ στη ΕΕ και στο ΝΑΤΟ και οι ανησυχίες των Ελλήνων για το σφετερισμό της Μακεδονικής ιστορίας και πολιτισμού από έναν μη-Ελληνικό λαό είναι παράλογες και άνευ σημασίας. Εμείς όμως, θεωρούμε τα αυθαίρετα σχόλιά σας στη Večer ως προσβολή κατά της διαχρονικής πολιτιστικής ταυτότητας, και ιστορίας μας ως Μακεδόνες.
Με αυτά σας τα σχόλια διαιωνίζετε ιστορικά ψεύδη που έχουν προκαλέσει πολλά προβλήματα στα Βαλκάνια. Η ιστορία μας διδάσκει ότι η ευθύνη για την πολιτικά υποκινούμενη δημιουργία του «Μακεδονικού» έθνους, εθνότητας και γλώσσας προωθήθηκε από το Βελιγράδι. Η δημιουργία αυτής της ψευδοεθνικότητας οφείλεται στον κομμουνιστή ηγέτη της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας, Τίτο, ο οποίος είχε βαπτίσει τους Σλάβους του Νότου της Γιουγκοσλαβίας σε «Μακεδόνες» με στόχο εδαφική επέκταση προς το νότο και την ενσωμάτωση του Μακεδονικού χώρου στη δική του κρατική υπόσταση. Αυτή η σαφώς επιθετική κίνηση από την πλευρά της κομμουνιστικής Γιουγκοσλαβίας το 1944 δημιούργησε ενσυνείδητα από το επίσημο Βελιγράδι ένα πρόβλημα στην Ελλάδα για σχεδόν 70 χρόνια, με εξαίρεση λίγων Σέρβων πολιτικών που της συμπαραστάθηκαν. Για παράδειγμα ο προκάτοχός σας Dobrica Ćosić, ένας αληθινός φίλος της Ελλάδας, έγραψε μια επιστολή προς τον τότε ομόλογό του Κωνσταντίνο Καραμανλή διαβεβαιώνοντάς τον πως η Σερβία δεν πρόκειται ποτέ να αναγνωρίσει την ΠΓΔΜ με διαφορετικό όνομα απ’ αυτό που είναι αποδεκτό από την Ελλάδα.
Κύριε Πρόεδρε, γνωρίζετε ότι υπάρχουν σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ, υπό την αιγίδα του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), με στόχο την εξεύρεση αμοιβαίας αποδεκτής ονομασίας έναντι όλων για την ΠΓΔΜ. Αυτό βασίζεται σε αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ από το 1993. Η ανοιχτή υποστήριξή σας αποκαλώντας τη βόρεια γειτονική χώρα απλά «Μακεδονία» και όχι «ΠΓΔΜ» έρχεται σε αντίθεση με τις αποφάσεις του ΟΗΕ και αποτελεί απόδειξη της παρέμβασή σας στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων και η θέση σας αποδεικνύεται μεροληπτική. Επιπλέον, οι διεθνείς κανόνες και κανονισμοί πρέπει να αναγνωρίζονται και να γίνονται σεβαστοί από όλες τις προοδευτικές χώρες που επιθυμούν ειρηνική συνύπαρξη με τους γείτονές τους.
Επιπλέον, τα σχόλιά σας σχετικά με τους «Αλβανούς στην Ελλάδα», που θα μπορούσαν τελικά να «αναζητήσουν αυτονομία, ακριβώς όπως έκαναν στο Κοσσυφοπέδιο» δεν ήταν μόνο δημογραφικά αβάσιμα και ακατάλληλα, αλλά και εξαιρετικά ανεύθυνα προερχόμενα από έναν ηγέτη μιας χώρας που φιλοδοξεί ένταξη στην ΕΕ.
Επιπλέον προσφερθήκατε να μεσολαβήσετε με την ηγεσία των Σκοπίων για να λυθεί το περιβόητο πρόβλημα με την σχισματική Εκκλησία της ΠΓΔΜ, της λεγόμενης «Μακεδονικής» Ορθόδοξης Εκκλησίας, η οποία δεν αναγνωρίζεται ούτε από το Πατριαρχείο της Σερβίας, ούτε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Σε μια πρόσφατη ανακοίνωση, με τα μέλη της Τρίτης Επισκοπικής Συνέλευσης των Κανονικών Επισκόπων της Ωκεανίας, ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ειρηναίος της Κανονικής Ορθοδόξου Εκκλησίας της Σερβίας εξέφρασε την έντονη ανησυχία του για τις διώξεις της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ εναντίον της Εκκλησίας του στην ΠΓΔΜ [2]. Αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα για το πώς κάθε πολιτική παρέμβαση - όπως προτείνατε - είναι αντικανονική και θα δημιουργήσει αντιδράσεις και παρενέργειες σε όλες τις ορθόδοξες κοινότητες.
Θέλουμε να σας υπενθυμίσουμε, κύριε Πρόεδρε, ότι η Ελλάδα στο παρελθόν έχει υποστηρίξει τα συμφέροντα της Σερβίας διακινδυνεύοντας τα δικά της εθνικά συμφέροντα και το κύρος της εντός της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, ενώ η ΠΓΔΜ είτε σιώπησε είτε τάχτηκε με εκείνους που τραυμάτισαν το Σερβικό έθνος και προκάλεσαν ζημιά στη χώρα σας. Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα πολλάκις ήταν ένθερμος υποστηρικτής των συμφερόντων της Σερβίας δεν μπορούμε να πούμε ότι η Σερβία έχει ανταποδώσει αυτή τη στάση με την ίδια βούληση.
Πιστεύουμε ότι έχουμε περιγράψει με σαφήνεια την ευαισθησία 3,5 εκατομμυρίων Μακεδόνων - και των λοιπών Ελλήνων - για τα θέματα αυτά και ελπίζουμε ότι οι ατυχείς και προσβλητικές δηλώσεις όπως αυτές που εκφράσατε στη Večer, αλλά και εκείνες που είχαν εκφραστεί από τον Υπουργό Άμυνάς σας στο Σεράγεβο κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνάντησης των Υπουργών Άμυνας της ΥΑΝΕ, θα πρέπει να επανεξεταστούν προσεκτικά και να αποφευχθούν στο μέλλον.
Με εκτίμηση,
Παμμακεδονική Ένωση ΗΠΑ- Κώστας Χατζηστεφανίδης, Ύπατος Πρόεδρος
Παμμακεδονική Ένωση Αυστραλίας-Δημήτρης Μηνάς, Πρόεδρος
Παμμακεδονική Ένωση Καναδά-Ανώτατη Εκτελεστική Επιτροπή
Παμμακεδονική Ένωση Ευρώπης-Αρχιμανδρίτης Παντελεήμων Τσορμπατζόγλου, Πρόεδρος
Μακεδονικά Τμήματα Αφρικής-Αμύντας Παπαθανασίου, Πρόεδρος
Παμμακεδονική Ένωση Αυστραλίας-Δημήτρης Μηνάς, Πρόεδρος
Παμμακεδονική Ένωση Καναδά-Ανώτατη Εκτελεστική Επιτροπή
Παμμακεδονική Ένωση Ευρώπης-Αρχιμανδρίτης Παντελεήμων Τσορμπατζόγλου, Πρόεδρος
Μακεδονικά Τμήματα Αφρικής-Αμύντας Παπαθανασίου, Πρόεδρος
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ
Νίνα Γκατζούλη, Συντονίστρια (Εκπροσωπούσα 150 και πλέον Μακεδονικές Οργανώσεις)
Φιλόπτωχος Αδελφότης Ανδρών Θεσσαλονίκης, Θεόδωρος Δαρδαβέσης, Πρόεδρος
Ομοσπονδία Δυτικομακεδονικών Σωματείων, Γεώργιος Τζούλης, Πρόεδρος
Ε.Α.Σ. ΣΕΓΑΣ Θεσσαλονίκης, Δημήτριος Γάκης, Πρόεδρος
«Ομάδα 21» Μακεδονίας - Θράκης, Αντώνης Δασκόπουλος, Πρόεδρος
Σύλλογος Απανταχού Πισοδεριτών «Η Αγία Τριάς», Μιχαήλ Λιάκος, Πρόεδρος
Θρακική Εστία Θεσσαλονίκης, Βενιαμίν Καρακωστάνογλου, Πρόεδρος
ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΣΤΟ "ΚΟΙΝΟ ΤΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ"
Σύλλογος Απογόνων Μακεδονομάχων Φλώρινας
Σύλλογος Απογόνων Μακεδονομάχων Αμυνταίου
Φιλεκπαιδευτικός Όμιλος Φλωρίνης «Αριστοτέλης»
Πολιτιστικός Σύλλογος Σιταριάς Φλώρινας
Πολιτιστικός Σύλλογος "Νέοι Ορίζοντες" Σιταριάς Φλώρινας
Πολιτιστικός Σύλλογος "Ο Μέγας Αλέξανδρος" Πολυπλάτανου Φλώρινας
Σύλλογος «Μέγας Αλέξανδρος» Εθνικού - Κρατερού - Αγίας Παρασκευής
Πολιτιστικός Σύλλογος «Ελπίδα» Μελίτης Φλώρινας
Φορέας ιστορίας και πολιτισμού "Ιερά Δρύς" Κέλλας Φλώρινας
Πολιτιστικός Μορφωτικός Σύλλογος "Αμύντας" Σκοπιάς Φλώρινας
Σύνδεσμος Γραμμάτων και Τεχνών Νομού Κοζάνης
Πολιτιστικός Σύλλογος Κοζάνης "Οι Μακεδνοί"
Κίνηση Δημοτών Έδεσσας «Ίων Δραγούμης»
Σύλλογος Απογόνων Μακεδονομάχων Έδεσσας-Αλμωπίας
Λαογραφική Εταιρεία Νομού Πέλλας
Σύλλογος Φίλων Αρχαιοτήτων Έδεσσας «Οι Τημενίδες»
Πολιτιστικός Σύλλογος «Βιβλιόφιλοι Έδεσσας»
Πολιτιστικός Σύλλογος Κάτω Γραμματικού Έδεσσας «Πατριάρχης Χρύσανθος»
Σύλλογος «Στέγη Μακεδονικού Πολιτισμού» Αριδαίας
Σύλλογος «Φίλων Μακεδονικής Πολιτιστικής Παράδοσης» Αλμωπίας
Μορφωτικός Σύλλογος Ίδα Εξαπλατάνου «Ιων Δραγούμης»
Ιστορική & Λαογραφική Εταιρεία «Φίλιππος» Γιαννιτσών
Μακεδονικός Χορευτικός Πολιτιστικός Σύλλογος «Αμύντας» Καλυβίων
Μορφωτικός Περιβαλλοντικός Όμιλος Πέλλας «Αρχαία Πέλλα»
Μορφωτικός Σύλλογος Νέων Άρνισσας Έδεσσας
Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Λευκαδίων Νάουσας «Η Αγία Παρασκευή»
Μορφωτικός Χορευτικός Σύλλογος Χαρίεσσας Νάουσσας " 'Αγιος Δημήτριος"
Πολιτιστικός Σύλλογος Νέων Πολυπλάτανου Νάουσσας
Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία Κιλκίς «Τέχνη»
Πολιτιστικός Σύλλογος Γρίβας Κιλκίς
Πολιτιστική Εταιρεία Πανελλήνων «Μακεδνός» Θεσσαλονίκη
Πανελλήνιος Σύλλογος Απογόνων Μακεδονομάχων «Ο Παύλος Μελάς» Θες/νίκη
Σύλλογος Κοζανιτών Θεσσαλονίκης «Άγιος Νικόλαος»
Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Ν. Σερρών Θεσσαλονίκης
Σύλλογος Σκοπηνών Θεσσαλονίκης "Ο Ορφέας"
Ένωση Βαβδινών Θεσσαλονίκης
Πολιτιστικός Σύλλογος "Εμμανουήλ Παππάς" Θεσσαλονίκης
Πολιτιστική και Επιμορφωτική Εταιρεία Αρναίας Χαλκιδικής
Εταιρεία Μελέτης και Έρευνας της Ιστορίας των Σερρών
Πολιτιστικός Σύλλογος Πεντάπολις Σερρών
Σύλλογος Σιδηροκαστρινών και περιχώρων "Το Ρούπελ"
Πολιτιστικός Μακεδονικός Σύλλογος "Μέγας Αλέξανδρος" Χαρωπού Σερρών
Λαογραφικός Πολιτιστικός Σύλλογος Χρυσοχωράφων Σερρών
Πολιτιστικός Σύλλογος Σκοτουσαίων Σερρών
Σύνδεσμος Μοναστηριωτών Θεσσαλονίκης «Καρτερία»
Σύλλογος Σταρτσοβιτών «ο Άγιος Μηνάς» Νέου Πετριτσίου Σερρών
Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Σερρών-Μελενίκου
Αδελφότητα Κυριών και Δεσποινίδων Μελενίκου "Η Αρμονία"
Σύλλογος Ευελπίδων Μελενίκου
Παμμακεδονική Συνομοσπονδία Αθηνών.
Ομοσπονδία Δυτικομακεδονικών Σωματείων Αθηνών.
Συνομοσπονδία Μακεδόνων Λεκανοπεδίου Αττικής.
Σύνδεσμος «Αλέξανδρος Φιλίππου Έλλην Μακεδών»
Σύνδεσμος Γυναικών Θεσσαλονίκης Μακεδονίας εν Αθήναις
Σύνδεσμος Μακεδόνων και Θρακών Παπάγου-Χολαργού
Σύλλογος Μακεδόνων Βόλου
Σύνδεσμος Πολιτών Ρήγας
Σύλλογος Φλωρινιωτών Θεσσαλονίκης
Φίλοι Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα Νομού Καστοριάς
Εταιρία Δραμινών Μελετών
Πηγές:
1) http://vecer.com.mk/?ItemID=B8332C25BB927641A7DAA6F0BD8FBF97. «Η Σερβία προσπαθεί να είναι ο πλησιέστερος φίλος και δημιουργός / ευεργέτης της «Μακεδονίας»[sic] και της περιοχής.» Ivona Talevska. Večer. 20 Οκτωβρίου, 2012, τεύχος 15.119. Ημερομηνία πρόσβασης 11 Νοεμβρίου, 2012.
2) http://www.spc.rs/eng/third_episcopal_assembly_oceania_communique. «Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία. Ανακοίνωση της Τρίτης Επισκοπικής Συνέλευσης της Ωκεανίας. 26 Οκτωβρίου, 2012». Ημερομηνία πρόσβασης 11 Νοεμβρίου, 2012.
Νίνα Γκατζούλη, Συντονίστρια (Εκπροσωπούσα 150 και πλέον Μακεδονικές Οργανώσεις)
Φιλόπτωχος Αδελφότης Ανδρών Θεσσαλονίκης, Θεόδωρος Δαρδαβέσης, Πρόεδρος
Ομοσπονδία Δυτικομακεδονικών Σωματείων, Γεώργιος Τζούλης, Πρόεδρος
Ε.Α.Σ. ΣΕΓΑΣ Θεσσαλονίκης, Δημήτριος Γάκης, Πρόεδρος
«Ομάδα 21» Μακεδονίας - Θράκης, Αντώνης Δασκόπουλος, Πρόεδρος
Σύλλογος Απανταχού Πισοδεριτών «Η Αγία Τριάς», Μιχαήλ Λιάκος, Πρόεδρος
Θρακική Εστία Θεσσαλονίκης, Βενιαμίν Καρακωστάνογλου, Πρόεδρος
ΣΥΛΛΟΓΟΙ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΣΤΟ "ΚΟΙΝΟ ΤΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ"
Σύλλογος Απογόνων Μακεδονομάχων Φλώρινας
Σύλλογος Απογόνων Μακεδονομάχων Αμυνταίου
Φιλεκπαιδευτικός Όμιλος Φλωρίνης «Αριστοτέλης»
Πολιτιστικός Σύλλογος Σιταριάς Φλώρινας
Πολιτιστικός Σύλλογος "Νέοι Ορίζοντες" Σιταριάς Φλώρινας
Πολιτιστικός Σύλλογος "Ο Μέγας Αλέξανδρος" Πολυπλάτανου Φλώρινας
Σύλλογος «Μέγας Αλέξανδρος» Εθνικού - Κρατερού - Αγίας Παρασκευής
Πολιτιστικός Σύλλογος «Ελπίδα» Μελίτης Φλώρινας
Φορέας ιστορίας και πολιτισμού "Ιερά Δρύς" Κέλλας Φλώρινας
Πολιτιστικός Μορφωτικός Σύλλογος "Αμύντας" Σκοπιάς Φλώρινας
Σύνδεσμος Γραμμάτων και Τεχνών Νομού Κοζάνης
Πολιτιστικός Σύλλογος Κοζάνης "Οι Μακεδνοί"
Κίνηση Δημοτών Έδεσσας «Ίων Δραγούμης»
Σύλλογος Απογόνων Μακεδονομάχων Έδεσσας-Αλμωπίας
Λαογραφική Εταιρεία Νομού Πέλλας
Σύλλογος Φίλων Αρχαιοτήτων Έδεσσας «Οι Τημενίδες»
Πολιτιστικός Σύλλογος «Βιβλιόφιλοι Έδεσσας»
Πολιτιστικός Σύλλογος Κάτω Γραμματικού Έδεσσας «Πατριάρχης Χρύσανθος»
Σύλλογος «Στέγη Μακεδονικού Πολιτισμού» Αριδαίας
Σύλλογος «Φίλων Μακεδονικής Πολιτιστικής Παράδοσης» Αλμωπίας
Μορφωτικός Σύλλογος Ίδα Εξαπλατάνου «Ιων Δραγούμης»
Ιστορική & Λαογραφική Εταιρεία «Φίλιππος» Γιαννιτσών
Μακεδονικός Χορευτικός Πολιτιστικός Σύλλογος «Αμύντας» Καλυβίων
Μορφωτικός Περιβαλλοντικός Όμιλος Πέλλας «Αρχαία Πέλλα»
Μορφωτικός Σύλλογος Νέων Άρνισσας Έδεσσας
Μορφωτικός Πολιτιστικός Σύλλογος Λευκαδίων Νάουσας «Η Αγία Παρασκευή»
Μορφωτικός Χορευτικός Σύλλογος Χαρίεσσας Νάουσσας " 'Αγιος Δημήτριος"
Πολιτιστικός Σύλλογος Νέων Πολυπλάτανου Νάουσσας
Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία Κιλκίς «Τέχνη»
Πολιτιστικός Σύλλογος Γρίβας Κιλκίς
Πολιτιστική Εταιρεία Πανελλήνων «Μακεδνός» Θεσσαλονίκη
Πανελλήνιος Σύλλογος Απογόνων Μακεδονομάχων «Ο Παύλος Μελάς» Θες/νίκη
Σύλλογος Κοζανιτών Θεσσαλονίκης «Άγιος Νικόλαος»
Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων Ν. Σερρών Θεσσαλονίκης
Σύλλογος Σκοπηνών Θεσσαλονίκης "Ο Ορφέας"
Ένωση Βαβδινών Θεσσαλονίκης
Πολιτιστικός Σύλλογος "Εμμανουήλ Παππάς" Θεσσαλονίκης
Πολιτιστική και Επιμορφωτική Εταιρεία Αρναίας Χαλκιδικής
Εταιρεία Μελέτης και Έρευνας της Ιστορίας των Σερρών
Πολιτιστικός Σύλλογος Πεντάπολις Σερρών
Σύλλογος Σιδηροκαστρινών και περιχώρων "Το Ρούπελ"
Πολιτιστικός Μακεδονικός Σύλλογος "Μέγας Αλέξανδρος" Χαρωπού Σερρών
Λαογραφικός Πολιτιστικός Σύλλογος Χρυσοχωράφων Σερρών
Πολιτιστικός Σύλλογος Σκοτουσαίων Σερρών
Σύνδεσμος Μοναστηριωτών Θεσσαλονίκης «Καρτερία»
Σύλλογος Σταρτσοβιτών «ο Άγιος Μηνάς» Νέου Πετριτσίου Σερρών
Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Σερρών-Μελενίκου
Αδελφότητα Κυριών και Δεσποινίδων Μελενίκου "Η Αρμονία"
Σύλλογος Ευελπίδων Μελενίκου
Παμμακεδονική Συνομοσπονδία Αθηνών.
Ομοσπονδία Δυτικομακεδονικών Σωματείων Αθηνών.
Συνομοσπονδία Μακεδόνων Λεκανοπεδίου Αττικής.
Σύνδεσμος «Αλέξανδρος Φιλίππου Έλλην Μακεδών»
Σύνδεσμος Γυναικών Θεσσαλονίκης Μακεδονίας εν Αθήναις
Σύνδεσμος Μακεδόνων και Θρακών Παπάγου-Χολαργού
Σύλλογος Μακεδόνων Βόλου
Σύνδεσμος Πολιτών Ρήγας
Σύλλογος Φλωρινιωτών Θεσσαλονίκης
Φίλοι Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα Νομού Καστοριάς
Εταιρία Δραμινών Μελετών
Πηγές:
1) http://vecer.com.mk/?ItemID=B8332C25BB927641A7DAA6F0BD8FBF97. «Η Σερβία προσπαθεί να είναι ο πλησιέστερος φίλος και δημιουργός / ευεργέτης της «Μακεδονίας»[sic] και της περιοχής.» Ivona Talevska. Večer. 20 Οκτωβρίου, 2012, τεύχος 15.119. Ημερομηνία πρόσβασης 11 Νοεμβρίου, 2012.
2) http://www.spc.rs/eng/third_episcopal_assembly_oceania_communique. «Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία. Ανακοίνωση της Τρίτης Επισκοπικής Συνέλευσης της Ωκεανίας. 26 Οκτωβρίου, 2012». Ημερομηνία πρόσβασης 11 Νοεμβρίου, 2012.
