Η Επέτειος του 1912 και οι επαίτες του 2012
Τό ἔτος πού λήγει σέ λίγες ἡμέρες μᾶς θύμισε χρόνια ἔνδοξα καί λαμπρά. Μέσα στήν ἐθνική κατάθλιψη, πού δυστυχῶς ἐξαπλώνεται λόγῳ τῆς κρίσης, ἦλθαν οἱ ἑορτασμοί γιά τά 100 χρόνια τῶν Βαλκανικῶν Πολέμων νά μάς τονώσουν καί νά μᾶς διδαξουν. Βεβαίως ὁ Ὀρθόδοξος Χριστιανός δέν πρέπει ποτέ νά ἀπελπίζεται οὔτε σέ προσωπικό οὔτε σέ ἐθνικό ἐπίπεδο.
Ὅμως εἴμαστε γεμᾶτοι ἀνθρώπινες ἀδυναμίες καί ζητοῦμε κάποιες ἀφορμές γιά νά ἀναθαρρήσουμε καί νά χαμογελάσουμε μέ έλπίδα. Οἱ ἑορτασμοί συνεχίζονται καί μέσα στή νέα χρονιά. Ὁ Α΄ Βαλκανικός Π¨ολεμος ἔληξε τόν Μάϊο τοῦ 1913 αφοῦ μᾶς χάρισε στίς 21 Φεβρουαρίου 1913 τήν ἀπελευθέρωση τῶν Ἰωαννίνων. Μετά τή λήξη καί τοῦ Β΄ Βαλκανικοῦ Πολέμου τόν Ἰούλιο τοῦ 1913 ἡ μικρή Ἑλλάδα τῆς χρεωκοπίας τοῦ 1893 καί τῆς στρατιωτικῆς ἥττας τοῦ 1897 εἶχε διπλασιάσει τά ἐδἀφη της καί εἶχε ἀπελευθερώσει ἑκατομμύρια Ἑλλήνων, ὑποδούλων ἐπί 500 χρόνια στούς Τούρκους.
Τότε ἤμασταν θριαμβευτές καί τροπαιοῦχοι. Μέ ἄξιους ἡγέτες τόν Κωνσταντῖνο καί τόν Βενιζέλο. Μέ τούς εὐζώνους μας, τους πυροβολητές μας, τούς ναῦτες μας ποτισμένους ἀπό πίστη στόν Θεό καί στή Μεγάλη Ἰδέα. Σήμερα ἡ ἐπέτειος μᾶς βρίσκει ἐπαῖτες νά ζητοῦμε δάνεια ἀπό σκληρούς συμφεροντολόγους, δῆθεν ἑτάιρους. Πόσο ἐπίκαιρος εἶναι ὁ Διονύσιος Σολωμός ὅταν διεκτραγωδεῖ τήν ἐπαιτεία τῆς Ἑλλάδος πρό τοῦ 1821:
Μοναχή τόν δρόμο ἐπῆρες
ἐξανάλθες μοναχή.
Δέν εἶν’ εὔκολες οἰ θύρες
Σάν ἡ χρεία τές κουρταλεῖ.
(Ἀπό τόν Ὕμνον εἰς τήν Ἐλευθερίαν)
Ἡ μεγάλη νίκη τοῦ 1912-13 μᾶς διδάσκει ὅτι οἱ πρόγονοί μας ἀνορθώθηκαν γρήγορα καί προχώρησαν μέ ἑλληνορθόδοξη ἐλπίδα παρά τά σοβαρά προβλήματά τους. Ἡ χρεωκοπία τοῦ Χ. Τρικούπη τοῦ 1893, ἡ ἧττα ἀπό τούς Τούρκους κατά τόν ἀτυχῆ πόλεμο τοῦ 1897, ἡ ἐπιβολή μιᾶς Ἑξαμελοῦς τρόϊκας τῆς ἐποχῆς μέ τά άρχικά ΔΟΕ (Διεθνής Οἰκονομικός Ἔλεγχος) τό 1898, τά βαρειά δάνεια καί ὁ ἔλεγχος τῶν κρατικῶν ἐσόδων ἀπό ξένους, ὅλα αὐτά καί πολλα ἄλλα προβλήματα δέν τούς πτόησαν. Οἱ Ἔλληνες τοῦ 1893-1912 εἶχαν ἀξίες καί ἰδανικά ἀπό τό σχολεῖο καί τή οἰκογένειά τους. Ἀλλά καί σέ συλλογικό ἐπίπεδο ἡ Παιδεία καί οἰ διανοούμενοι δέν γκρέμιζαν, μόνον οἰκοδομοῦσαν. Μιλοῦσαν γιά Χριστό καί Ἑλλάδα, καλλιεργοῦσαν τήν πίστη στήν ἀπελευθέρωση ὅλων τῶν ὑποδούλων ἐδαφῶν τοῦ Γενους, ἀπεδείκνυαν τήν διαχρονική πορεία καί συνέχεια τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Ἡ Παιδεία ἦταν ἑλληνορθόδοξη, ἡ διανόηση τό ἴδιο, οἱ Ἱστορικοί ἐπιστήμονες ἀκολουθοῦσαν τό παράδειγμα τοῦ Κ. Παπαρρηγόπουλου και τοῦ Σπ. Ζαμπελίου, οἱ ὁποῖοι συνέδεσαν τήν Ἀρχαιότητα καί τό Βυζάντιο-Ρωμανία μέ τόν Νέο Ἑλληνισμό. Τό Ἔθνος εἶχε ὅραμα, άξίες, ίδανικά.
Σήμερα μποροῦμε κάτι νά κερδίσουμε ἄν ξαναδιαβάσουμε μέ προσοχή τά κείμενα τῆς ἐποχῆς Κι ἄν προσπαθήσουμε νά κατανοήσουμε τό ἦθος καί τήν ἀρετή τῶν Μακεδονομάχων( 1903-1908) καί τῶν πολεμιστῶν τοῦ 1912-13. Γιά τόν Χριστό μιλᾶ συνέχεια ὁ Παῦλος Μελᾶς στά γράμματα που στέλνει στή γυναῖκα του Ναταλία ἀπό τά παγωμένα βουνά τῆς Δυτικῆς Μακεδονίας. Δέν τόν ὑποχρέωσε κανείς νά μπεῖ τρεῖς φορές στήν τουρκοκρατούμενη τότε Μακεδονία. Ἦταν ἀξιωματικός τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ καί πρότεινε μόνος του νά μεταβεῖ ὡς ἐθελοντής γιά νά βοηθήσει τούς ἐντοπίους Μακεδόνες κατά τῶν Βουλγάρων κομιτατζήδων.
«Μέ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ» εἶναι ἡ φράση μέ τήν ὁποία ξεκινοῦν ὅλα τά μηνύματα τοῦ ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη πρός τούς ἀξιωματικούς καί ναῦτες πού ἔγραψαν σελιδες δόξης στίς ναυμαχίες τῆς Ἕλλης (3.12.1912) καί τῆς Λήμνου (5.1.1913). Μέ τόν στρατιωτικό ἱερέα μπροστά νά ἐμπνέει καί νά καθοδηγεῖ δείχνει ὁ πίνακας τοῦ λαϊκοῦ ζωγράφου τά εὐζωνάκια μας νά ἐξορμοῦν στό μέτωπο τῆς Ἠπείρου. Καἰ μόλις εἰσέρχεται ὁ Στρατός μας στή Θεσσαλονίκη, ἀνήμερα τοῦ πολιοπύχου Ἁγίου Δημητρίου, ὁ δεκανέας Ἴων Δραγούμης ὑψώνει τήν ἑλληνική σημία στόν Ναό τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ. Τούς ὑπόλοιπους Ναούς οἱ Τοῦρκοι τούς εἶχαν μετατρέψει σέ τζαμιά,. Σχεδόν ὅλους. Καί ὁ κορυφαῖος διπλωμάτης και διανοητής Ἴων αφήνει τήν θαλπωρή τῶν γραφείων καί ζητεῖ μόνος του νά καταταγεῖ ὡς δεκανεύς γιά νά πολεμήσει. Νά ὑλοποιήσει τή Μεγάλη Ἰδέα πού ἅπλωνε κάτω πό τά φτερά της ὅλο τό Γένος, κάθε κομμάτι Ἑλληνισμοῦ. Φυσικά καί τήν Κωνσταντινούπολη.
Σήμερα χρέος τῶν ταγῶν μας εἶναι νά πάρουν ἔστω μερικά μηνύματα ἀπό τό πνεῦμα τοῦ 1912 καί νά μᾶς τά μεταγγίσουν ὥστε νά γίνουμε πιό αἰσιόδοξοι. Γιά νά μήν νιώθουμε ἐπαῖτες, ἀλλά νά κατανοήσουμε ὅτι αὐτός ὁ λαός ἔχει ξαναπεράσει δυσκολίες καί εἶχε τό σθένος νά άναστηθεῖ, νά ἀναγεννηθεῖ. Κι ὅμως ὁρισμένοι ἀπό τούς ἐπροσώπους τῆς αὐτοδιοικήσεως και τοῦ ἐπιστημονικοῦ κόσμου διαμαρτυρήθηκαν γιά τόν τρόπο πού ἑόρτασε ἡ Θεσσαλονίκη τά 100 χρόνια ἐλευθέρου βίου! Σέ μία μειοψηφία δῆθεν προοδευτικῶν δέν ἄρεσαν οἱ ἀναπαρσρτάσεις καί οἱ τιμές πρός τή σημαία. Δέν θέλουν νά θυμόμαστε πῶς μεγάλωσε ἡ Ἑλλάδα. Μᾶς θέλουν μικρούς και μίζερους. Ἀλλά δέν θά πέσουμε στην παγίδα τους. Τούς ἀγνοοῦμε και προχωροῦμε. Ἔχουμε πρότυπα καί παραδείγματα. Ἔχουμε τήν ἑλληνορθόδοξη Παράδοσή μας πού μᾶς διδάσκει νά πιστεύουμε στόν Θεό καί στήν πατρίδα, νά επιδιώκουμε τήν εἰρήνη ὄχι, ὅμως, εἰς βάρος τῆς ἐθνικῆς μας ἀκεραιότητος. Μᾶς διδάσκει νά σεβόμαστε κάθε ἄλλο λαό καί πολιτισμό ἀλλά νά σεβόμαστε πρωτίστως τή δική μας ἐθνική ταυτότητα.
Μόνο μέ Ἑλληνορθόδοξη Παιδεία καί μέ σωστή γνώση τῆς διαχρονικῆς Ἱστορίας μας θά παύσουμε νά ἀισθανόμαστε ἐπαῖτες και θά γίνουμε ἐμεῖς δανειστές. Νά ξαναδανείσουμε τή Ἀνθρωπότητα ἀπό τίς ἀστείρευτες πνευματικές καί πολιτιστικές πηγές μας. Γιά νά γίνει , ὅμως, αὐτό ὀφείλουμε πρῶτα ἐμεῖς οἱ ἴδιοι νά τίς ξαναγνωρίσουμε, νά τίς μελετήσουμε καί νά τίς μεταδώσουμε στά παιδιά μας.
Γιά νά διώξουμε τά νέφη τῆς κρίσης καί τῆς ἀπαισιοδοξίας ἄς ἑορτάσουμε τά ἐφετεινά Χριστούγεννα ἐνθυμούμενοι τά Χριστούγεννα τοῦ 1912. Καί ἄς ἀναζητήσουμε μία Νέα Μεγάλη Ἰδέα. Πνευματική, ὄχι έδαφική αὐτή τή φορά. Διότι μόνο μέ Μεγάλες Ἰδέες τά ἔθνη προχωροῦν μπροστά. Καλά Χριστούγεννα!
