Αστρολογία [η φενάκη του μηδενός]
ΓΕΝΙΚΑ:Αστρολογία ονομάζεται το σύνολο των συστημάτων, που ισχυρίζονται αυθαίρετα πως η φαινόμενη θέση ουρανίων σωμάτων σχετίζεται με τη ζωή των ανθρώπων . Η Αστρολογία, “τέχνη” μακραίωνης παράδοσης, σήμερα αναγνωρίζεται ως ψευδοεπιστήμη, ή προκατάληψη, διότι απέτυχε να αποδείξει την αξία της σε ελεγχόμενες μελέτες. Επιπλέον, δεν υπάρχει βιολογικός ή φυσικός μηχανισμός διά του οποίου οι κινήσεις ουρανίων σωμάτων θα επηρέαζαν ανθρώπους και γεγονότα στη Γη. H αστρολογία, με μορφή μαντείας ξεκίνησε από τη Μεσοποταμία, επειδή εκεί, σε αντίθεση με την αρχαία Ελλάδα, επικρατούσε το ιερατείο και όχι η Φιλοσοφία. H σύνδεση αστρολογίας - θρησκείας, και η άγνοια της θέσης που έχει η Γη στο Σύμπαν, οδήγησε στην αντίληψη ότι οι πλανήτες επηρεάζουν τη ζωή μας.
“ΘΕΩΡΙΑ”: Για τους αστρολόγους “μελετητές” τα ζώδια είναι 12 "ενεργειακά τμήματα" που χωρίζεται ο Ζωδιακός Κύκλος. Το Ζώδιο υποτίθεται πως δείχνει την σωματική κατάσταση, την αύρα(!) και την υγεία. Ο Ωροσκόπος “δείχνει” χαρακτηριστικά της προσωπικότητας. Η Σελήνη “αντιστοιχεί” σε συναίσθημα, ευαισθησία, διαίσθηση και αντιστοιχεί στην “θηλυκή” πλευρά της ψυχής, ενώ ο Ήλιος στην “αρσενική πλευρά της ψυχής(;) (συνείδηση, προσωπικότητα). Ωροσκόπος είναι η μοίρα του αστερισμού που ανατέλλει την στιγμή της γέννησης κάθε ανθρώπου. Οι πλανήτες περιφερόμενοι γύρω από τον ήλιο, αυξομειώνουν τη μεταξύ τους απόσταση.
Οι αστρολόγοι μετρούν την απόσταση αυτή σε μοίρες του ζωδιακού κύκλου (!), όχι σε χιλιόμετρα, ισχυριζόμενοι ότι κάποιες αποστάσεις έχουν ιδιαίτερα αποτελέσματα (θετικά ή αρνητικά). Εκλειπτική ονομάζεται ο νοητός κύκλος που ορίζει η τροχιά της Γης γύρω από τον Ήλιο, ενώ ονομάζεται και ζωδιακός κύκλος γιατί εκεί προβάλονται οι ζωδιακοί αστερισμοί. Κατά την αστρολογία, κάθε πλανήτης “κυβερνά” κάποιο ζώδιο (π.χ. Ήλιος-Λέων, Σελήνη- Καρκίνος, Πλούτων–Σκορπιός). Μετά την ανακάλυψη των εξωκρόνιων πλανητών, Ουρανού, Ποσειδώνα, Πλούτωνα, οι αστρολόγοι συνέδεσαν τους “νέους” πλανήτες με συγκεκριμένα ζώδια. Δηλαδή πριν από δύο αιώνες ο Σκορπιός ήταν ... ορφανός από κυβέρνηση πλανήτη! Πέρα από την θέση του κυβερνήτη, υπάρχουν και άλλες ... σημαντικές θέσεις των ουρανίων σωμάτων (αντιδιαμετρική, αδυναμίας, έξαρσης, αντιδιαμετρική έξαρσης, πτώσης)!!. Οι αστερισμοί που βρίσκονται στην εκλειπτική ονομάζονται ζωδιακοί (ζώδια), η έκταση των οποίων διαφέρει. Τα ζώδια είναι δώδεκα και η ημερολογιακή σειρά την οποία χρησιμοποιεί η tropical σχολή(;) Αστρολογίας ορίζεται ξεκινώντας από τον Κριό 21/3 – 20/4, κ.τ.λ.
Στην πραγματικότητα κάποια ζώδια είναι μεγαλύτερα από άλλα. Οι λόγοι που στην αστρολογία χωρίζεται ο ουράνιος θόλος σε 12 ισόποσα τμήματα-ζώδια είναι αυθαίρετοι, διότι δεν υπάρχουν όρια μεταξύ των αστερισμών, ώστε να μπορούμε να υπολογίσουμε ακριβώς πότε Ήλιος, Σελήνη ή πλανήτες εισέρχονται και εξέρχονται από αυτούς.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΡΙΤΙΚΗ:Ο ισχυρισμός ότι οι θέσεις των ουρανίων σωμάτων καθορίζουν τα συμβάντα στον πλανήτη μας, θεωρείται αβάσιμος και αποτυγχάνει στη δοκιμασία της επιστημονικής μεθόδου (ψευδοεπιστήμη). Οι βασικές αντιρρήσεις είναι: Η αστρολογία αναπτύχθηκε στο γεωκεντρικό σύστημα, κατά το οποίο η Γη είναι κέντρο του σύμπαντος και οι κάτοικοί της έχουν κοσμική σημασία. Όμως, με την επιστημονική επανάσταση (Κοπέρνικος, Γαλιλαίος), το γεωκεντρικό μοντέλο αντικαταστάθηκε από το ηλιοκεντρικό και στη συνέχεια από σύγχρονα κοσμολογικά μοντέλα, όπου η Γη είναι κοινός πλανήτης, περιφερόμενος γύρω από ένα άστρο ενός γαλαξία. Έτσι η κινούμενη Γη δεν κατέχει ιδιαίτερη θέση. Αναλόγως, οι διατάξεις που σχηματίζουν οι αστερισμοί, είναι προβολές φωτεινών σημείων που αντιστοιχούν σε άστρα διαφορετικού επιπέδου, που μπορεί να απέχουν μεταξύ τους έτη φωτός. Επειδή το φως κινείται με πεπερασμένη ταχύτητα, βλέπουμε τα άστρα των αστερισμών στη θέση που κατείχαν σε διαφορετικές στιγμές του παρελθόντος.
Ακόμη, η εικόνα τους, με την ταχύτητα του φωτός, μπορεί να κάνει αιώνες να φτάσει στους επίγειους παρατηρητές. [Ένα άστρο μπορεί να έχει καταστραφεί και εμείς να το βλέπουμε ακόμη όπως ήταν αιώνες πριν!] Αυτά σημαίνουν ότι "αστερισμός" είναι αυθαίρετη εικόνα που υπάρχει μόνο για μας που παρατηρούμε τον ουρανό από συγκεκριμένο σημείο. Η φράση ο Ήλιος "μπαίνει" σε έναν αστερισμό, είναι σαν να πούμε ότι ένα σύννεφο "βγαίνει" από μια καμινάδα που τυχαίνει να προβάλλεται μπροστά του στον ουρανό. Η αστρολογική αντίληψη, ότι "στους ουρανούς" υπάρχει "αρμονία και τάξη", χάνει τη βάση της, και δε μπορούν να διατυπωθούν κανόνες πρόβλεψης σε τέτοια "ρευστή" αστρονομική εικόνα. Ακόμη, ο γήινος άξονας εκτελεί μια μεταπτωτική κίνηση με περίοδο μερικών χιλιάδων ετών. Η κίνηση αυτή φέρνει μετάπτωση εποχών, και μετακίνηση των προβαλλόμενων αστερισμών. Παρά τη μετάπτωση των ισημεριών, οι σύγχρονοι αστρολόγοι εξακολουθούν να αντιστοιχούν τα ζώδια στις ίδιες ημερομηνίες όπως και στην αρχαιότητα! Έτσι, για παράδειγμα, σήμερα στο χρονικό διάστημα 21 Μαρτίου ως 20 Απριλίου ο Ήλιος βρίσκεται στους Ιχθύες και όχι στον Κριό, όπως αναφέρεται στα ωροσκόπια! Πρόβλημα ανακύπτει από το γεγονός ότι οι αστρολόγοι συντάσσουν ωροσκόπια με βάση τη θέση των πλανητών στον ουρανό, χωρίς να ενδιαφέρονται για την απόστασή τους από τη Γη. Η επιστήμη προσθέτει στα επιχειρήματά της την κατηγορία ότι η Αστρολογία χρησιμοποιεί τον όρο "επίδραση" με την μεσαιωνική έννοια της "συμπαθητικής μαγείας" και όχι με την αυστηρή έννοια που έχει ο όρος στη φυσική.
ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ:Για την “επίδραση” των ουρανίων σωμάτων στους ανθρώπους έχουν γίνει σειρά πειραμάτων που αποδεικνύουν το αβάσιμο της αστρολογίας. Ο έλεγχος αφορά μόνο την εσωτερική συνέπεια, δηλαδή αν οι αστρολόγοι συμφωνούν μεταξύ τους, έστω και σε κάτι εσφαλμένο. Αλλωστε, ούτε τα ωροσκόπια συμφωνούν μεταξύ τους, παρ' ότι υπολογίζονται ίδια δεδομένα. Η καλύτερη μελέτη οργανώθηκε στο Πανεπιστήμιο Καλιφόρνιας, με την ένωση αμερικανών αστρολόγων και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Nature» (1985). Σε αναγνωρισμένους αστρολόγους, δόθηκαν απαραίτητα στοιχεία, για να υπολογίσουν ο καθένας το ωροσκόπιο τεσσάρων ατόμων. Έπειτα τα ωροσκόπια που είχε συντάξει ο καθένας μοιράστηκαν στους υπόλοιπους τυχαία. Μαζί με κάθε ωροσκόπιο δόθηκαν και τα προφίλ τριών ατόμων, εκ των οποίων το ένα ανήκε στο πρόσωπο του ωροσκοπίου και τα άλλα δύο ήταν τυχαία. Οι αστρολόγοι έπρεπε να βρουν ποιο προφίλ ταίριαζε στο κάθε ωροσκόπιο που τους είχε δοθεί. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν 34%, ποσοστό όσο και το ένα στα τρία. Μελέτες έχουν εστιάσει επίσης στις διαφορετικές προσωπικότητες διδύμων αδελφών: Οι δίδυμοι, χαρακτηρίζονται από το ίδιο ζώδιο και τον ίδιο ωροσκόπο. Όμως, μελέτες δείχνουν ότι συχνά οι δίδυμοι έχουν διαφορετικές ή αντίθετες προσωπικότητες.
ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ ΠΑΡΑΓΩΝ: Όμως, οι άνθρωποι έχουν ανάγκη ελπίδας, έστω κατά τρόπο καθαρά δεισιδαιμονίας, στις δύσκολες στιγμές και οι αστρολόγοι πάντα θα την προσφέρουν, με το αζημίωτο. Ακόμη και δύσπιστοι αρχίζουν να αντιμετωπίζουν θετικά την Αστρολογία λέγοντας: «αφού ασχολούνται τόσοι μαζί της, θα έχει κάποια δόση αλήθειας». Όμως η σκοταδιστική αντίληψη αυτή ωθεί τους ανθρώπους στη μοιρολατρία, θεωρώντας ότι οι πράξεις τους δεν οφείλονται στην ελεύθερη βούληση.
Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ:Και για την Εκκλησία η Αστρολογία είναι “ψευδεπιστήμη”. Ο Χριστιανισμός καταδίκαζε την Αστρολογία, ενώ υπάρχουν κανόνες που αφορίζουν τους ασχολούμενους μ' αυτή. Αγώνα κατά των αστρολόγων διεξήγαν Πατέρες της Εκκλησίας και σοφοί του Βυζαντίου. Λόγους κατά των αστρολόγων έγραψαν οι: Κύριλλος Ιεροσ., Συνέσιος, Ιωάννης Χρυσόστομος, Ευσέβειος Αλεξ, Γρηγόριος Θεολόγος και Μ. Βασίλειος. Ο τελευταίος, ενώ ασχολήθηκε με επιστημονικά θέματα, αποκαλούσε την Αστρολογία “πολυάσχολο ματαιότητα”, τονίζοντας ότι δεν αντιτίθεται στην επιστημονική έρευνα: “Αναγκαίαι προς τον ανθρώπινον βίον αι υπό των φωστήρων σημειώσεις, εαν γαρ μη τις πέραν του μέτρου τα υπ' αυτών σημεία περιεργάζηται.” Ο Γρηγόριος Νύσσης, ενώ θεωρούσε σημαντική την επιστήμη που ασχολείτο με κινήσεις και μεγέθη των ουρανίων σωμάτων, καυτηρίαζε πεποιθήσεις ότι η τύχη των ανθρώπων εξαρτάται από αυτά. Για τους Πατέρες η Αστρολογία είναι υποκατάστατο θρησκείας, που καταφεύγει εκείνος που δεν συνδέεται βαθύτερα με το Θεό. Εκκλησιαστικοί κανόνες κατατάσσουν τους αστρολόγους στην κατηγορία των μάντεων θεωρούμενοι “ως συνεργεία δαιμόνων μαντευόμενοι δι' αστέρων”.
-Τσαγγαλάς Κωνσταντίνος, Μαγεία και αστρολογία. Εισαγωγική εθνολογική
προσέγγιση και απομυθοποίηση, Παπαζήσης, Αθήνα 2008.
-K. Γκ. Γιουνγκ Συγχρονικότητα, Μια μη Αιτιατή Συνδετική Αρχή,
-Τεοντόρ Αντόρνο, Τα άστρα κάτω στη γη. Κοινωνιοψυχολογική μελέτη της λαϊκής αστρολογίας, μτφρ.Φώτης Τερζάκης, εκδ.Απόπειρα, Αθήνα, 2007
-Grenet, Micheline, Το πάθος για τα άστρα το 17ο αιώνα. Από την αστρολογία στην αστρονομία,μτφρ. Σταύρος Βλοντάκης, εκδ.Δ. Παπαδήμας, Αθήνα 2001
-Μάνου Δανέζη, Στράτου Θεοδοσίου, Αστρολογία :θρησκεία ή επιστήμη; εκδ.Αποστολική Διακονία της Ελλάδος, Αθήνα 1998
-Πιντέρης Γιώργος, Ένας ψυχολόγος κριτικάρει την αστρολογία, εκδ.Θυμάρι,Αθήνα, 1993
-http://www.pentapostagma.gr/2010/11/.html#ixzz2BeD6ohHx
-Χ. ΒΑΡΒΟΓΛΗΣ, Η απάτη της αστρολογίας, ΤΟ ΒΗΜΑ, 19-01-2003
-Θ.Η.Ε., τόμος 3