Η Ιαχή των κολυμβητών
του Σεβ. Μητροπολίτου Πατρών Χρυσοστόμου.
Μεγάλη καί λαμπρά εἶναι ἡ ἑορτή τῶν Θεοφανείων γιά τήν Ὀρθοδοξία ὁλόκληρη, καί ἰδιαιτέρως γιά τήν ὀρθόδοξη Ἑλλάδα. Τό «ἐν Ἱορδάνῃ βαπτιζομένου σου Κύριε...» ἀκούστηκε ἀπ’ ἄκρου εἰς ἄκρον τῆς Πατρίδος μας, μέ χιλιάδες Ἕλληνες νά συμμετέχουν στήν πανευφρόσυνη ἑορτή.
Στήν πόλη μας μακρά παράδοση θέλει τόν ἐπίσημο ἑορτασμό νά τελῆται στόν Ἱερό Μητροπολιτικό Ναό Εὐαγγελιστρίας Πατρῶν, καί ἐκεῖθεν ἡ ἱερά λιτανευτική πομπή μέ τόν Τίμιο Σταυρό καί τήν ἱερά εἰκόνα τῆς Βαπτίσεως του Κυρίου νά φτάνῃ στό λιμάνι, ὅπου γίνεται ἡ τελετή τῆς καταδύσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ.
Σαράντα καί πλεόν νέοι ἀψήφισαν τό κρύο ἐφέτος καί ἔπεσαν στά παγωμένα νερά τοῦ Πατραϊκοῦ, γιά νά «πιάσουν» τό ἱερώτατο τῆς Ἐκκλησίας μας Σύμβολο. Συγκινητική ἡ εὐλάβειά τους ὅταν ἀσπάζονταν τόν Τίμιο Σταυρό, καί ἀκόμη πιό συγκινητική ἡ στιγμή πού τόν παρέδιδε στά χέρια μας ὁ νεαρός πού τόν ἀνέσυρε ἀπό τά νερά.
Ὅλα αὐτά τά ἀναμέναμε, γνωρίζοντες ὅτι οἱ νέοι μας εἶναι ἐκλεκτά παιδιά, καί ἔχουν ζῆλο ψυχῆς καί φλόγα καρδιᾶς γιά τόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία μας.
Ὅλα αὐτά τά ἀναμέναμε, γνωρίζοντες ὅτι οἱ νέοι μας εἶναι ἐκλεκτά παιδιά, καί ἔχουν ζῆλο ψυχῆς καί φλόγα καρδιᾶς γιά τόν Χριστό καί τήν Ἐκκλησία μας.
Ἡ ἐκπληξή μας, ὅμως, ἦτο μεγάλη ὅταν ἀκούσαμε τά παιδιά μας νά κραυγάζουν, ἐξερχόμενα ἀπό τήν θάλασσα, «Ζήτω ἡ Ἑλλάδα μας! Ζήτω ἡ Πατρίδα μας!». Καί ἦτο αὐτή ἡ φωνή γεμάτη πάθος, βγαλμένη ἀπό τά τρίσβαθα τῆς καρδιᾶς τους. Εἶναι, βλέπετε, καί οἱ ἡμέρες φορτισμένες συναισθηματικά μέ ὅ,τι συμβαίνει γύρω μας, στόν χῶρο μας, στήν κοινωνία μας, στήν Ἑλλάδα. Εἶναι ἡ ἄφιλη καί ποταπή συμπεριφορά τῶν ξένων πρός τήν χώρα μας, καί συνελόντι εἰπεῖν ὅλα ὅσα βιώνομε σχετικά μέ τά παραπάνω.
Ἦτο μιά φωνή «ὡς βροντή ὑδάτων πολλῶν» (πρβλ. Ψαλμ. κη’. 3), γιά νά χρησιμοποιήσωμε ἐπίκαιρη ἔκφραση, μέσα ἀπό τήν ὁποία διετρανοῦτο ἡ ἀκατανίκητη δόξα τῆς ἡρωικῆς Πατρίδος μας, ἡ ὁποία παρά τά ὅποια κτυπήματα στό διάβα τῶν αἰώνων, παραμένει ζῶσα καί θάλλει, εἰς πεῖσμα τῶν ἐπιδόξων «σφαγέων» της.
Πιστεύομε ἀκράδαντα ὅτι οἱ νέοι μας πού βροντοφώναξαν στό λιμάνι τῆς Πάτρας «Ζήτω ἡ Ἑλλάδα!», μετέφεραν τόν παλμό τῆς καρδιᾶς μυριάδων νέων Ἑλλήνων, φερέλπιδων, οἱ ὁποῖοι ὄντως εἶναι ἀποφασισμένοι ἀκόμη καί νά θυσιαστοῦν γιά τήν Πατρίδα μας. Ἀλλά τί εἶναι αὐτή ἡ Πατρίδα, τί εἶναι ἡ Ἑλλάδα μας, πού τόσο τήν ἀγαπᾶμε, καί ἄν χρειασθῇ εἴμαστε ἕτοιμοι νά δώσωμε καί τό αἷμα μας γιά αὐτήν;
Μέσα στό κλῖμα αὐτῆς τῆς συγκίνησης προσπάθησα νά δώσω ἀπάντηση σ’ αὐτό τό ἐρώτημα.
· Ἡ Ἑλλάδα εἶναι ἕνα δῶρο τοῦ Θεοῦ στόν κόσμο. Εἶναι ἕνα στολίδι τῆς γῆς. Κόσμος τοῦ κόσμου. Δέν εἶναι σχῆμα λόγου ἡ παραπάνω φράση. Εἶναι ἡ ἀλήθεια. Ποιά χώρα ἔχει τό κάλλος τό φυσικό, τήν ὀμορφιά, τήν χάρη, τήν καθάρια θάλασσα, τόν ξάστερο οὐρανό καί τόσα ἄλλα πού ἔχει ἡ Πατρίδα μας; Μοῦ ἔλεγε πρίν ἀπό λίγες ἡμέρες ἕνας Πατρινός φοιτητής πού σπουδάζει στό Λονδῖνο: «Τώρα καταλαβαίνω πόσο ὡραία εἶναι ἡ Ἑλλάδα. Ὅταν σοῦ λείπει ὁ ἥλιος, ἡ καθαρή ἀτμόσφαιρα, ἡ ὀμορφιά τῆς θάλασσας καί τόσα ἄλλα, ἀντιλαμβάνεσαι τήν μεγάλη δωρεά πού ἔχει δώσει ὁ Θεός στούς Ἕλληνες...».
· Ἑλλάδα εἶναι ἡ Ἱστορία πού ἔρχεται ἀπό τά βάθη τῶν αἰώνων, ἡ δόξα, ἡ τιμή αὐτοῦ τοῦ Λαοῦ. Εἶναι ὁ πολιτισμός πού ὅμοιός του δέν ὑπάρχει στή γῆ. Εἶναι ἡ σοφία, ἡ πολιτιστική κληρονομιά, ὅπως διατηρεῖται στά μνημεῖα, στήν τέχνη, στά γράμματα, τίς ἐπιστῆμες, στήν ἀρετή, στόν ἀθλητισμό.
Εἶναι ἡ Ἑλληνική φιλοσοφία, ἐκκεντρισμένη στήν Χριστιανική ἀλήθεια, ὅπως τήν μετέφεραν, τήν δεύτερη, αὐτούσια, ἀκέραια, στήν Ἑλλάδα ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Παῦλος καί ὁ Ἅγιος Ἀνδρέας, καί ὅπως τήν καλλιέργησαν οἱ Ἅγιοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, ἑνώνοντας δύο κόσμους κατά τρόπο θαυμαστό καί ἐξαίσιο, νοηματίζοντας ἔτσι τήν περαιτέρω πορεία καί ζωή τῆς Ἑλλάδος, ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος.
· Ἑλλάδα εἶναι ἡ παράδοση, ὅπως κυλάει στόν ροῦν τῆς Ἱστορίας, φτάνει μέχρι τῶν ἡμερῶν μας, καί προχωρεῖ γιά νά ἀρδεύσῃ καί τίς ἑπόμενες γενεές. Αὐτή ἡ παράδοση δέν εἶναι ἡ στατικότητα, οὔτε ἡ συντήρηση, οὔτε ἡ ὀπισθοδρόμηση, ὡς θά ἤθελαν νά ἰσχυρίζωνται κάποιοι σήμερα, ἀλλά εἶναι ἡ μάνα πού τρέφει τά παιδιά της μέ τά νάματα πού ἀνέθρεψε τόσες γενεές, γιά νά φτάσωμε στό σήμερα. Εἶναι τό ὕδωρ τό ἁλλόμενον εἰς ζωήν, ὥστε νά καρποφορήσῃ τό δένδρο τό ὁποῖο φυτεύεται σήμερα, γιά νά ριζώσῃ καί νά ἀντέξῃ στόν βοριά καί τίς φουρτοῦνες τῆς ζωῆς. Ὅσο μπορεῖ νά ζήσῃ ἕνα δένδρο χωρίς ρίζες, ἄλλο τόσο μπορεῖ νά προχωρήσῃ ἕνας λαός χωρίς τήν παράδοσή του. Καί ἄν γιά ὅλους τούς λαούς ἰσχύῃ αὐτός ὁ γενικός κανόνας, πόσο μᾶλλον γιά μᾶς τούς Ἕλληνες.
· Ἑλλάδα εἶναι ἡ Ὀρθοδοξία. Κάποιους τούς ἐνοχλεῖ αὐτή ἡ ἄρρηκτη σχέση τῆς Πατρίδος μας μέ τήν Ὀρθόδοξη Πίστη, τούς ἠλεκτρίζει, τούς φορτίζει ἀρνητικά. Δυστυχῶς ὅμως δέν μποροῦμε νά τούς βοηθήσωμε. Θά ὑποφέρουν κλεισμένοι στά δεινά τείχη τῆς ἰδεολογικῆς τους φυλακῆς, ἀφοῦ δέν δύνανται νά ξεπεράσουν τόν ἑαυτό τους, καί δέν θέλουν, ἤ δέν ἀντέχουν νά ἀτενίσουν τήν, ἀπό τούς αἰῶνες, βεβαιωμένη ἀλήθεια.
Ὅσο καί ἄν ἀγωνίζωνται καί μέ ὅποιους τρόπους, ἐναντίον αὐτῆς τῆς δυνατῆς σχέσεως, πρέπει νά γνωρίζουν ὅτι: Τά Θεοφάνεια θά ξεσηκώνουν σέ ἱερούς πανηγυρισμούς τούς Ἕλληνες. Ἡ θάλασσά μας θά ἁγιάζεται ἀπό τόν Τίμιο Σταυρό. Τά παιδιά θά πέφτουν στά παγωμένα νερά τῆς Ἑλλάδος, ἤ ὅπου γῆς, γιά νά κρατήσουν ψηλά τόν Τίμιο Σταυρό, ὡς σύμβολο νίκης ἐναντίον ὁρατῶν καί ἀοράτων ἐχθρῶν, ὡς ἱερό τρόπαιο τῆς Ἑλλάδος, δόξα καί τιμή τῆς Πατρίδος μας.
Ναί, Ἑλλάδα καί Ὀρθοδοξία εἶναι μεγέθη τά ὁποῖα δέν ξεχωρίζουν. Ὅπως δέν εἶναι δυνατόν νά ξεχωρίσῃς τό δέρμα ἀπό τά ὀστᾶ, ἔτσι δέν μπορεῖς νά ξεχωρίσῃς τόν Χριστό ἀπό τήν Ἑλλάδα.
· Ἑλλάδα εἶναι οἱ ἄνθρωποι, κάθε ἡλικίας, οἱ ὁποῖοι μέσα στήν καρδιά τους ἔχουν τόση ἀγάπη γι’ αὐτόν τόν τόπο, γιά τήν ὀμορφιά του, τήν ἱστορία του, τόν πολιτισμό του, τήν πίστη του, τήν παράδοσή του, καί ἀγωνίζονται γιά νά μείνῃ ἄπαρτο αὐτό τό κάστρο, τό ὁποῖο παρέλαβαν ἀπό τούς πατέρες τους, ματωμένο καί ἔνδοξο.
· Ἑλλάδα εἶναι οἱ νέοι μας, πού ἔχουν φλόγα ψυχῆς καί σφρῖγοςκαί νεανικό ζῆλο, ὅμοιο μέ τόν ἀκαταμάχητο ἐνθουσιασμό τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ, ὁ ὁποῖος σταμάτησε τόν ἥλιο «κατά Γαβαών», γιά νά ἐπιτευχθῇ ἡ νίκη. Αὐτοί οἱ νέοι μέ τό ἀγέρωχο παράστημα, οἱ ὁποῖοι ἄφησαν πίσω τους, τά ψεύτικα καί μάταια καί πλάνα τού κόσμου πού ξεπέρασαν ἐμπόδια, τό ὅποιο «ψῦχος», τόν κόσμο, τόν ἑαυτό τους, καί ἔπεσαν στά νερά νικῶντας τήν δύναμη τῆς φύσεως, προκειμένου νά ἀνασύρουν ὅ,τι ἱρώτερο καί ἁγιώτερο, καί νά τό παραδώσουν ὡς θησαυρό ἀτίμητο καί ἐφόδιο ζωῆς στόν σύγχρονο κουρασμένο κόσμο.
· Ἑλλάδα εἶναι αὐτά τά παιδιά, πού γνωρίζουν ὅτι τήν εὐτυχία δέν τήν δίνουν μόνο τά ὑλικά ἀγαθά, ἀλλά ἡ ἐνατένιση τοῦ οὐρανοῦ, πού πληροῖ τήν ψυχή μέ ἐλπίδα καί αἰσιοδοξία ὥστε νά νικήσῃ τίς δυσκολίες, τήν φτώχεια καί τήν ἀνέχεια.
Ἑλλάδα εἶναι τά πυργωμένα πάνω στήν πίστη στόν ἀληθινό Θεό στήθη τῶν παιδιῶν μας, πού ἀντιστέκονται στόν σύγχρονο ὁδοστρωτῆρα καί στήν κατάπτωση τῶν ἀξιῶν, ὑποσχόμενα καλύτερες, φωτεινότερες, πνευματικότερες ἡμέρες στόν τόπο μας.
Στήν Ἐφημερίδα «ΓΝΩΜΗ» τῶν Πατρῶν (Δευτέρα, 7/1/2013), δημοσιεύθηκε ἡ δήλωση ἑνός ἀπό τούς νέους πού ἔπεσαν στήν θάλασσα γιά νά ἀνασύρουν τόν Τίμιο Σταυρό:
«Τά Ἑλληνόπουλα εἶναι παλληκάρια· δέν ἐπαναπαύονται στά Τούρκικα σίριαλ. Μπορεῖ νά μήν ἔχουν δουλειά, ἀλλά ἔχουν ψυχή, καί αὐτό ἐπιδεικνύουν διαρκῶς, ὅσο καί ἄν μᾶς σφυροκοποῦν ἀνελέητα. Μπορεῖ νά θέλουν νά μᾶς κλέψουν τό μέλλον, νά μᾶς πρόδωσαν τό παρόν, ἀλλά ἐμεῖς θά τούς κάνουμε παρελθόν...».
Ὁ δέ Σπῦρος Καστανίδης, κρατώντας τόν Σταυρό στά χέρια του, δήλωσε στήν Ἐφημερίδα «ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ» (Δημοσίευμα Τρίτης, 8/1/2013):
«Σκέφτηκα: Ἄν αὔριο τό πρωί ξυπνήσω καί εἶμαι καλά, θά πάω νά βουτήξω γιά τόν Σταυρό. Καί αὐτό ἔκανα, χωρίς νά τό ἔχω πεῖ σέ κανέναν. Δέν εἶμαι χειμερινός κολυμβητής ἀλλά κολυμπάω, ὅπωςὅλοι, στή διάρκεια τοῦ καλοκαιριοῦ. Γι' αὐτό καί ὅλοι οἱ δικοί μου ξαφνιάστηκαν ὅταν μέ εἶδαν νά παραδίδω τον Σταυρό στόν Μητροπολίτη ἤ τό πληροφορήθηκαν ἀπό ἄλλους φίλους μας.
Πολλές φορές πηγαίναμε μέ ἱστιοπλοϊκό νά παρακολουθήσουμε τήν κατάδυση τοῦ Τιμίου Σταυροῦκαί τόν Ἁγιασμό τῶν ὑδάτων. Πάντα αὐτή ἡ τελετή καί τά αἰσθήματα δέους καί συγκίνησης πού δημιουργεῖ μοῦ ἄρεσαν καί σκεφτόμουν, ὅτι εἶναι ἀπό τά πράγματα πού θά ἤθελα νά κάνω στή ζωή μου: Νά βουτήξω κι ἐγώ γιά τόν Σταυρό. Ἔτσι, προχθές θεώρησα πώς ἔφθασε ἡ ὥρα. Βέβαια βλέποντας δίπλα μου τόσους ἄλλους νέους πού περίμεναν, θεώρησα πώς ἴσως ἦταν ἀδύνατον νά τόν πιάσω ἐγώ. Δέν πειράζει, ἀρκεῖ νά τόν ἀγγίξω, σκέφτηκα, καί βούτηξα. Ἔβλεπα τούς ἄλλους νά κολυμποῦν πολύ γρήγορα καί κολυμποῦσα κι ἐγώ, καί δέν μπορῶ ἀκόμα νά συνειδητοποιήσω πῶς ἔγινε καί ἔπιασα τόν Σταυρό. Νιώθω πραγματικά ὑπέροχα τώρα καί θεωρῶ πώς ἦταν μιά μεγάλη εὐλογία αὐτή ἀπό τόν Θεό γιά μένα, τήν οἰκογένειά μου, καί ὅλους τούς συνανθρώπους μας».
Ἀπαντώντας στό ἐρώτημα τῆς ἐφημερίδος, γιατί τόσοι πολλοί νέοι ἔσπευσαν ἐφέτος νά πέσουν στή θάλασσα γιά νά πιάσουν τόν Σταυρό καί ἐἀν αὐτό τελικά συνδέεται μέ τήν οἰκονομική κρίση, ὁ Σπῦρος Καστανίδης παρατήρησε: «Τέτοιες ἐποχές, ὅπως αὐτή πού ζοῦμε σήμερα, κάνουν τούς ἀνθρώπους νά ξανασκέφτονται τή ζωή τους καί τή γενικότερη πορεία τους. Ψάχνουν νά δοῦν, ποῦ ἔκαναν λάθος, ποῦ ἔχασαν τόν δρόμο. Τώρα πού χάθηκε ἡ ἐπίπλαστη εὐημερία στήν ὁποία ζούσαμε τά τελευταῖα χρόνια καί πού τελικά —ὅπως ἀποδείχθηκε— δέν ὑπῆρχε, ἀλλά βασιζόταν σέ χρήματα πού δέν εἴχαμε, τώρα λοιπόν, ἀναζητοῦν ἀξίες γιά νά στηριχτοῦν καί ξαναψάχνουν τίς ρίζες τους. Αὐτές οἱ ἀξίες βρίσκονται στήν Ὀρθόδοξη πίστη μας. Ἔτσι ἐπιστρέφουν οὐσιαστικά στήν παράδοσή μας, σέ ἔθιμα καί ἤθη πού ὑπῆρχαν παλαιότερα, ἀλλά εἶχαν παραμεληθεῖ...».
Καί σᾶς ἐρωτῶ· μέ τέτοια παλληκάρια, μπορεῖ ποτέ νά νικηθῇ ἡ Ἑλλάδα;
Ἐμεῖς ἑνώνομε τήν φωνή μας μέ τήν φωνή τῶν εὐλογημένων παιδιῶν τῆς Πάτρας, πού τήν ἡμέρα τῶν Θεοφανείων ἔδωσαν μήνυμα, ἄρωμα, πνοή Ὀρθόδοξης Ἑλλάδος στόν κόσμο, καί ἐπαναλαμβάνομε τήν ἰαχή τους: «Ζήτω ἡ Ὀρθόδοξη Ἑλλάδα μας!».