ΔΙΩΓΜΟΙ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ἀπότό βιβλίο «ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΧΑΡΙΣΜΑΤΟΥΧΟΙ» ΤΟΜΟΣ ΤΡΙΤΟΣ
Φοβερός λιμός ἔπληξε τό καλοκαίριτοῦ 1921 τήν περιοχή τοῦ Βόλγα. Ὁ Πατριάρχης Μόσχας Τύχων συγκρότησε ἀμέσως ἐπαρχιακέςκαί πανρωσικές ἐπιτροπές, πού ἄρχισαν νά κάνουν ἐράνους γιά τούς πεινασμένους. Ἄνὅμως τό κράτος ἐπέτρεπε στήν ἐκκλησία νά προσφέρει βοήθεια στούς πεινασμένουςτρέφοντάς τους μέ τό χέρι Της, αὐτό θά «ὑπονόμευε» τή δικτατορία τοῦπρολεταριάτου. Ἀπαγόρευσαν λοιπόν τίς ἐπιτροπές καί κατέσχεσαν τά χρήματα ὑπέρτοῦ δημόσιου ταμείου.
Ὁ Πατριάρχης ἀποτάθηκε γιάβοήθεια στόν πάπα τῆς Ρώμης καί στόν ἀρχιεπίσκοπο τοῦ Καντέρμπουρυ. Καί ἀπ’ αὐτότόν ἐμπόδισαν, ἐξηγώντας του πώς μόνο ἡ σοβιετική ἐξουσία μπορεῖ νά κάνειδιαπραγματεύσεις μέ ξένους. Ἄλλωστε, ἰσχυρίστηκαν, δέν ὑπάρχει κανένας λόγος ἀνησυχίας.Ὅπως ἔγραψαν οἱ ἐφημερίδες, τό κράτος ἔχει ὅλα τά μέσα γιά νά ἀντιμετώπισειμόνο του τό λιμό.
Στό μεταξύ στήν περιοχή τοῦ Βόλγαοἱ ἄνθρωποι ἔτρωγαν χορτάρια καί σόλες καί ροκάνιζαν τά ξύλινα πλαίσια ἀπό τίςπόρτες. Τελικά, τόν Δεκέμβριο τοῦ 1921 ἡ Πομγκόλ (κρατική ἐπιτροπή βοήθειας τῶνπεινασμένων) ἔκανε τήν ἑξῆς πρόταση στήν Ἐκκλησία: Νά προσφέρει στούςπεινασμένους τά τιμαλφῆ τῶν ἐκκλησιῶν, ὄχι ὅλα, ἀλλά ἐκεῖνα πού δέν χρειάζοντανγιά λειτουργική χρήση. Ὁ Πατριάρχης συμφώνησε, καί ἡ Πομγκόλ συνέταξε τίς ὁδηγίες:«Ὅλες οἱ δωρεές πρέπει νά γίνονται μόνο ἐθελοντικά…».
Στίς 19 Φεβρουαρίου 1922 ὁΠατριάρχης ἔστειλε στίς ἐκκλησίες μία ἐπιστολή μέ τήν ὁποία ἐπέτρεπε στά ἐνοριακάσυμβούλια νά θυσιάζουν ἀντικείμενα πού δέν ἦταν ἀπαραίτητα γιά τήν ἄσκηση τῆςλατρείας.
Ὅμως στίς 26 Φεβρουαρίουδημοσιεύεται ἕνα ληστρικό διάταγμα τῆς Πανρωσικῆς Κεντρικῆς Ἐκτελεστικῆς Ἐπιτροπῆς:«Νά ἀφαιρεθοῦν ἀπό τούς ναούς ὅλα τά τιμαλφῆ γιά τούς πεινασμένους…».
Ὁ Πατριάρχης διαμαρτυρήθηκε στόνπρωθυπουργό Καλίνιν, ἀλλά ἐκεῖνος δέν ἀπάντησε. Τότε στίς 28 Φεβρουαρίου, ὁΠατριάρχης συνέταξε μία καινούργια, μοιραία ἐπιστολή: «… Κατά τήν ἄποψη τῆς Ἐκκλησίας,μία τέτοια πράξη εἶναι ἱεροσυλία καί δέν μποροῦμε νά ἐγκρίνουμε τίςκατασχέσεις…».
Ἡ ἐπιστολή αὐτή, πού ἀποτελοῦσε κόλαφοἐναντίον τῆς σοβιετικῆς κυβερνήσεως, ξεσήκωσε μία δυσφημιστική ἐναντίον του ἐκστρατείαστίς κρατικές ἐφημερίδες. Δημιουργήθηκαν ἀντιδράσεις καί συγκρούσεις, μέσυνέπεια τήν ἐκκλησιαστική δίκη τῆς Μόσχας (26 Ἀπριλίου – 7 Μαιου 1922).
Ἡ δίκη ἔγινε στό πολυτεχνικόμουσεῖο. Πρόεδρος Μπέκ, εἰσαγγελεῖς Λούνιν καί Λονγκίνωφ, δεκαεπτάκατηγορούμενοι, πρωθιερεῖς καί λαϊκοί. Κατηγορία: Διάδοση τῆς ἐπιστολῆς τοῦΠατριάρχη. Αὐτή ἡ κατηγορία εἶναι πιό βαριά καί ἀπό τήν παράδοση ἤ τή μήπαράδοση τῶν τιμαλφῶν. Ὁ πρωθιερέας Α. Ν. Ζαρζιέρσκι, παραδείγματος χάριν, εἶχεπαραδώσει ὅλα τά τιμαλφῆ τοῦ ναοῦ του, ἀλλά ὑποστήριζε τήν ἐπιστολή τοῦΠατριάρχη, θεωρώντας ἱεροσυλία τή βίαιη κατάσχεση τῶν τιμαλφῶν. Ἔγινε λοιπόν ἡκεντρική μορφή τῆς δίκης καί θά τουφεκιστεῖ!
Στίς 5 Μαῒου καλεῖται μάρτυς στόδικαστήριο ὁ ἴδιος ὁ Πατριάρχης Τύχων. Πάρ’ ὅλο πού τό κοινό εἶναι διαλεγμένο, ὅτανμπαίνει στήν αἴθουσα, περισσότεροι ἀπό τούς μισούς παρόντες σηκώνονται γιά νάδεχθοῦν τήν εὐλογία του.
Ὁ Πατριάρχης παίρνει πάνω του ὅλητήν εὐθύνη γιά τή σύνταξη καί τή διάδοση τῆς ἐπιστολῆς.
Πρόεδρος: Μάαὐτό εἶναι ἀδύνατον! Πῶς μπορεῖ νά γράψατε μέ τό χέρι σας ὅλες αὐτές τίςγραμμές; Ἀσφαλῶς ἐσεῖς μόνο ὑπογράψατε. Ποιός τήν ἔγραψε; Ποιοί ἦτανοἱ σύμβουλοί σας; Καί ἔπειτα, γιατί ἀναφέρατε τήν ἐκστρατεία τῶν ἐφημερίδων ἐναντίονσας; Τί θέλατε νά πεῖτε μ’ αὐτό;
Πατριάρχης: Αὐτή τήν ἐρώτησηπρέπει νά τήν κάνετε σέ κείνους πού ἄρχισαν τήν ἐκστρατεία. Σέ τί ἀποβλέπουν;
Πρόεδρος: Αὐτόδέν ἔχει ὅμως καμμία σχέση μέ τή θρησκεία!
Πατριάρχης: Ἔχει ἱστορική σημασία.
Πρόεδρος: Χρησιμοποιήσατετήν ἔκφραση πώς ἐνῶ κάνατε διαπραγματεύσεις μέ τήν Πομγκόλ, δημοσιεύθηκε τόδιάταγμα πίσω ἀπό τήν πλάτη σας;
Πατριάρχης: Ναί.
Πρόεδρος: Ἔχετελοιπόν τή γνώμη πώς ἡ σοβιετική ἐξουσία δέν ἔπραξε σωστά;
(Συντριπτική ἐρώτηση! Τήν ἐπαναλαμβάνουνἐκατομμύρια φορές τίς νύχτες, στά γραφεῖα τῶν ἀνακριτῶν! Κανείς ὅμως δέντόλμησε πότε νά ἀπάντησει ἔτσι ἁπλά: )
Πατριάρχης: Ναί.
Πρόεδρος: Θεωρεῖτετούς ἰσχύοντες νόμους στό κράτος ἀναγκαστικούς (ἐννοεῖ ὑποχρεωτικούς καίσεβαστούς) γιά σᾶς, ἤ ὄχι;
Πατριάρχης: Ναί, τούς θεωρῶ ἀναγκαστικούς(ἐννοεῖ ὑποχρεωτικούς καί σεβαστούς), ὅταν δέν ἀντιτίθενται στούς κανόνες τῆς εὐσέβειας.
(Θά ἔπρεπε νά ἀπαντοῦν ὅλοι ἔτσι! Τότεθά ἦταν διαφορετική ἡ ἱστορία μας!)
Ἀκολουθεῖ συζήτηση γιά τούς κανόνες τῆςἘκκλησίας. Ὁ Πατριάρχης διευκρινίζει: Ἄν ἡ Ἐκκλησία παραδίδει μόνη της τάτιμαλφῆ, δέν ὑπάρχει ἱεροσυλία. Ἄν ὅμως τῆς τά παίρνουν χωρίς τή θέλησή της, αὐτόεἶναι ἱεροσυλία. Ἡ ἐπιστολή δέν λέει νά μήν παραδοθοῦν καθόλου τά τιμαλφῆ, ἀλλάκαταδικάζει μόνο τήν ἀφαίρεσή τους ἀπό τήν Ἐκκλησία παρά τή θέλησή της.
Κατήγορος: Ἑπομένως ἐμεῖς, οἱἐκπρόσωποι τῆς σοβιετικῆς ἐξουσίας, εἴμαστε κλέφτες τῶν ἱερῶν ἀντικείμενων;
(Παρατεταμένη φασαρία στήν αἴθουσα,Διακοπή).
Κατήγορος: Ἀποκαλεῖτε κλεφτές τούςἀντιπροσώπους τῆς σοβιετικῆς ἐξουσίας, τήν Πανρωσική Κεντρική Ἐκτελεστική Ἐπιτροπή;
Πατριάρχης: Ἀναφέρω μόνο τούςκανόνες.
Ἔπειτα συζητεῖται ὁ ὅρος «βεβήλωση».Ὅταν οἱ κρατικοί ὑπάλληλοι ἀφαίρεσαν τή χρυσή ἐπένδυση τῆς εἰκόνας ἀπό τήν ἐκκλησίατοῦ ἁγίου Βασίλειου τῆς Καισαρείας, ἐπειδή δέν χωροῦσε στό κασόνι, τήν πάτησανμέ τά πόδια. Ἦταν ὅμως ὁ ἴδιος ὁ Πατριάρχης ἐκεῖ;
Κατήγορος: Ποῦ τό ξέρετε; Πέστεμας τό ὄνομα τοῦ παπᾶ πού σᾶς τό εἶπε!
Ὁ Πατριάρχης δέν τό λέει. Ἀρνεῖται νάκαταδώσει τούς ἀγωνιστές ἱερεῖς.
Ὁ κατήγορος τόν πιέζειθριαμβεύοντας: Ἐμπρός, πέστε μας, ποιός διέδωσε αὐτή τή σιχαμερή συκοφαντία;
Πρόεδρος: Πέστεμας τά ὀνόματα αὐτῶν πού ποδοπάτησαν τήν ἐπένδυση τῆς εἰκόνας. Ἀλλιῶς τόδικαστήριο δέν μπορεῖ νά σᾶς πιστέψει!
Ὁ Πατριάρχης δέν μπορεῖ νά πεῖ τά ὀνόματα.
Τό δικαστήριο ἀποφασίζει νά ἀσκηθῆποινική δίωξη ἐναντίον του μέ τήν κατηγορία τῆς ἀντισοβιετικῆς προπαγάνδας. Ἔπειταἀπό μία βδομάδα τόν συλλαμβάνουν καί τόν φυλακίζουν.
Στίς 7 Μαῒου βγάζουν τήν ἀπόφαση τῆςδίκης: Ἀπό τούς δεκαεπτά κατηγορούμενους οἱ ἕνδεκα καταδικάζονται σέ θάνατο. Θάτουφεκιστοῦν τελικά πέντε.
(Ἀρχιπέλαγος Γκουλάγκ)
Τέλος καί τῷ Θεῷ δόξα!
ΔΙΩΓΜΟΙ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ἀπό τό βιβλίο«ΧΑΡΙΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΧΑΡΙΣΜΑΤΟΥΧΟΙ» ΤΟΜΟΣ ΤΡΙΤΟΣ