Ἂς κλάψουμε…
«Πάτερ, ἥμαρτον εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ ἐνώπιόν σου…» (Λουκ. 15,18,21)
Θὰ ἔπρεπε πάντοτε, ὅλες τὶς Κυριακές, οἱ Χριστιανοὶ νὰ σπεύδουν στὸ ναό, ἰδιαιτέρως ὅμως σήμερα· γιατὶ τὴν Κυριακὴ αὐτὴ ἑορτάζουμε ὅλοι.
Ἑορτάζουμε ὅλοι; μὰ τί περίεργος λόγος εἶν᾽ αὐτός; θὰ πῆτε. Ἐμεῖς,ἄντρες - γυναῖκες, ἔχουμε ὀνόματα ἁγίων καὶ γιορτάζουμε σὲ διάφορες ἡμερομηνίες, πῶς ἐσὺ λὲς ὅτι σήμερα γιορτάζουμε ὅλοι;
Ἑορτάζουμε, ἀγαπητοί μου, γιατὶ σήμερα εἶνε Κυριακὴ τοῦ Ἀσώτου καὶ λίγο ἢ πολὺ ὅλοι εἴμαστε ἄσωτοι, μοιάζουμε μὲ τὸν ἄσωτο τοῦ εὐαγγελίου, συνεπῶς ἔχουμε τὴν πανήγυρί μας.
Καὶ γιὰ νὰ δῆτε ὅτι αὐτὸ εἶνε ἀλήθεια, θὰ προσπαθήσω νὰ σᾶς δείξω, ὅτι τὸ καρτ-ποστάλ, ἡ φωτογραφία αὐτὴ ποὺ παρουσιάζει σήμερα ὁ φακὸς τοῦ ἱεροῦ εὐαγγελίου, εἶνε φωτογραφία καὶ δική μου καὶ δική σας καὶ ὅλου τοῦ κόσμου.
Ἀπὸ ποῦ ν᾽ ἀρχίσουμε, ἀγαπητοί μου; ἀπὸ τοὺς πλουσίους ἢ τοὺς φτωχούς, ἀπὸ τοὺς βασιλιᾶδες καὶ ἄρχοντες καὶ μεγιστᾶνες ἢ τοὺς ἄσημους τῆς γῆς, ἀπὸ τοὺς γέρους ἢ τοὺς νέους καὶ τὰ παιδιά; Ὅλοι κατὰ κάποιο τρόποβρισκόμαστε μέσα στὸν κύκλο τῆς ἀσωτίας. Ἂς παρουσιάσουμε ἕνα κατάλογο τῶν ἀσώτων.
⃝Ἄσωτοςεἶνεὁἄντραςἐκεῖνοςπού, ἐνῶκαὶἄνεσικαὶὑγείαἔχεικαὶθὰμποροῦσεμὲτὴνεὐλογίατοῦΘεοῦκαὶτὴνεὐχὴτῶνγονέωντουνὰπαντρευτῇ, ν᾽ἀνοίξῃσπίτικαὶνὰζῇἥσυχηοἰκογενειακὴζωή, αὐτὸςγυρίζειτὶςνύχτεςἀσύδοτοςδεξιὰκιἀριστερά.
⃝Ἄσωτηἐπίσηςεἶνεἡγυναίκαἐκείνηποὺὅλημέραἀντὶνὰἐργάζεταικοιμᾶταικαὶτὴνύχταβγαίνεισὰννυχτερίδατοῦδιαβόλουσὲκέντραδιασκεδάσεως, γιὰνὰῥουφήξῃτὸαἷμαἄμυαλωννέων, ν᾽ἁρπάξῃτὰχρήματάτουςκαὶνὰκαταστρέψῃτὴνὑγείατους.
⃝Ἄσωτοεἶνετὸἀγόριἢτὸκορίτσιἐκεῖνοποὺδὲνμαζεύονταιπιὰὅπωςἄλλοτεμὲτὴδύσιτοῦἥλιουστὴφωλιὰτῆςοἰκογενείας, ἀλλὰξενυχτοῦν, γυρίζουντὶςπρωινὲςὧρεςζαλισμένοιἀπ᾽τὰποτὰκαί, ἐνῷμιὰμάναἀγωνιᾷποῦβίσκονταικαὶτίκάνουν, αὐτοὶἔχουντὸσπίτισὰνξενοδοχεῖοὕπνουκαὶφαγητοῦ.
⃝Ἄσωτοςεἶνεκιὁἐργοστασιάρχηςἐκεῖνοςπού, ἐνῷμὲτὸνἱδρῶτατῶνἐργατῶνκερδί-ζειἑκατὸκαὶδιακόσατοῖςἑκατὸκαὶμποροῦ-σενὰτοὺςἀμείβῃὥστενὰζοῦνκ᾽ἐκεῖνοισὰνἄνθρωποι, αὐτὸςτοὺςδίνειψίχουλα, «ἡμερομίσθιαπείνας», τὴστιγμὴποὺὁἴδιοςμὲλιμουζῖνεςἀεροπλάνακόττερακαὶθαλαμηγοὺςταξιδεύεικαὶγλεντάει.
⃝Γιὰνὰεἴμαστεδίκαιοιὅμως, ἀσωτίαὑπάρχεικαὶστὰκατώτερακοινωνικὰστρώματα·ἄσωτοςεἶνεκιὁἐργάτηςἐκεῖνος, ποὺδουλεύειμὲντίμιαὅλητὴ᾽βδομάδα, ἀλλὰτὸΣάββατομόλιςπληρωθῇ, ἐνῷἡγυναίκατουπεριμένειἕναῥοῦχο, τὸπαιδίτουἕνατετράδιο,ἡμάνατουτὸφάρμακότης, αὐτὸςβάζειφωτιὰκαὶκαίειὅλατὰλεφτάτουσὲκέντρακαὶκαπηλειὰκαὶποικίλαδιαφθορεῖα.Ἀλλὰδὲντελειώσαμε. Θὰμοῦπῆτε· Ἐγὼδὲνεἶμαιἀπ᾽αὐτούς· εἶμαιπαντρεμένος, ἢεἶ μαιγυναίκατίμια, ἢεἶμαιπαιδὶποὺπηγαίνωστὸσχολειὸκαὶσπουδάζω· ἐμεῖςδὲνσπατα-λοῦμε, ζοῦμεμὲοἰκονομία. Πῶςλοιπὸνλές, ὅτιὅλοιεἴμαστεἄσωτοι;…
Ἂςδιευρύνουμετὸνκύκλο. Ἐκτὸςἀπ᾽τὸνκατάλογοαὐτὸἀσώτωνποὺἀνέφερα, ὑπάρχεικ᾽ἕναςἄλλος. Ἂς τολμήσων᾽ἀνοίξωτὸνδεύτεροκατάλογοἀσώτων.
Ἄσωτοςεἶνεκ᾽ἐκεῖνοςποὺσπαταλάειὄχιμόνοχρήματα, ἀλλὰκαὶκάτιἄλλοἀνώτεροἀπὸτὸχρῆμακαὶτὰὑλικὰἀγαθά. Ἄσωτοςεἶνεκ᾽ἐκεῖνοςποὺσπαταλᾷτὸχρόνοτου, τὰχαρίσματάτου (ὅπωςψάλλεισήμεραὁὑμνῳδός, «…τῆςψυχῆςτὰχαρίσματαἀσώτωςδιεσκόρπισα»δοξαστ. αἴνωνΚυρ. Ἀσώτ.), τὰπολύτιμαἐκεῖναπετράδιαποὺἔδωσεὁΘεὸςστὸνκάθεἄνθρωποκατ᾽ἀναλογία, τὰτάλαντάτου, ἐκεῖνοςποὺμὲκαταχρήσειςἐπιβαρύνεικαὶβλάπτειτὴνὑγείατου (π.χ. ὁἀλκοολικός, ὁναρκομανής, ὁκαπνι-στής, ὁἡδυπαθής, ὁἀσελγὴςκαὶἀκόλαστος,ὁκοιλιόδουλοςκαὶτρυφηλός).Ὁτελευταῖοςαὐτὸςχρησιμοποιεῖ τὸσῶματουὄχιὅπωςθέλειὁΘεὸςἀλλ᾽ὅπωςθέλειὁδιάβολος. Ὁἀπόστολοςσήμεραλέει, ὅτιτὸκορμίμαςδὲντὸἐξουσιάζουμε, δὲνεἶνεδικόμας· τὸκορμίμαςπρέπεινὰεἶνεσὰνμιὰλαμπάδαποὺκαίειμπροστὰστὴνἀγάπητοῦΧριστοῦμας. Πῶς λοιπὸν χρησιμοποιοῦν σήμερα οἱ ἄνθρωποι τὸ κορμί, τὶς δυνάμεις καὶ τὶς αἰσθήσεις του; Φέρονται δυστυχῶς σὰν ἄσωτοι.
⃝ὉΚύριοςσοῦ᾽δωσετὰμάτιαγιὰνὰβλέπῃςτὰὡραῖαποὺ«ἐποίησενἐντῷοὐρανῷκαὶἐν τῇγῇ» (Ψαλμ. 134,6) καὶνὰτὸνδοξάζῃς, ὄχιγιὰνὰβλέπῃςτὰαἰσχρὰκαὶἀκατονόμαστακαὶνὰτὰχρησιμοποιεῖςγιὰκακό· ἔτσιφέρεσαισὰνἄσωτος.
⃝Σοῦ᾽δωσετὰαὐτιὰγιὰν᾽ἀκοῦςτὸεὐαγγέλιο,τὸνἀπόστολο, τὸνἈκάθιστοὕμνο, τὰτροπάριατῆςΜεγάληςἙβδομάδος, τὴθείαλειτουργία,τὸκήρυγμα, γιὰν᾽ἀκοῦς τὴσυμβουλὴτῆςμά- ναςκαὶτοῦπατέρα, ὄχιγιὰνὰτὰτεντώνῃςσὲἀκούσματαἀσεβῆκαὶφθοροποιά. Ὅποιοςχρησιμοποιεῖτὴνἀκοήτουγιὰκακὸεἶνε ἄσωτος.
⃝Ἄσωτοςεἶνεἀκόμαἐκεῖνοςπού, ἐνῷὁΘε-ὸςτοῦ᾽δωσεχέριακαὶμπορεῖμ᾽αὐτὰνὰκάνῃτόσακαλά, χρησιμοποιεῖτὰχέριαγιὰἀτιμίες, κλοπές, πλεονεξίες, ἀνηθικότητες.
⃝Ἄσωτοςεἶνεκ᾽ἐκεῖνοςπού, ἐνῷἔχειπόδιακαὶμπορεῖνὰἔρχεταιστὴνἐκκλησίατοὐλάχι-στονμιὰφορὰτὴνἑβδομάδα, ἐντούτοιςτὰπόδιατά᾽χειγιὰτὸδιάβολο, ὄχιγιὰτὸΘεό, κ᾽εἶ νεζήτημαἂνἐκκλησιάζεταιμιὰφορὰτὸχρόνο.
⃝Ἄσωτοςἀκόμαεἶνεἐκεῖνοςπού, ἐνῷ ὁΘεὸςτοῦ᾽δωσεγλῶσσακ᾽ἡγλῶσσατουἔπρεπενά᾽νεμιὰκιθάραποὺθὰὑμνῇτὸνΠλάστη, θὰλαλῇτὰὠφέλιμακαὶθὰσυμβουλεύῃτὰπρέ-ποντα, αὐτὸςκάνειτὴγλῶσσαὄργανοἁμαρτίαςκαὶκεντάεισὰντὸσκορπιό. Μιὰγλῶσσαποὺψεύδεται, συκοφαντεῖ, κουτσομπολεύει,γλῶσσαποὺγίνεταιπριόνιτοῦδιαβόλου, δυναμίτης, φωτιὰτοῦᾅδου, γλῶσσαπρὸπαντὸςποὺβρίζειτὰθεῖα, εἶνεἄσωτη, κατασπαταλᾷτὸμεγάλοαὐτὸπρονόμιοποὺδόθηκεστὸν ἄνθρωπο· προτιμότεροθά᾽ταννὰξερριζωθῇ.Ἔχουμεὅμωςκαὶκάποιοἄλλοἀγαθὸπού᾽νεἀνώτεροἀπ᾽ὅλαὅσαεἴπαμε. Τὸμεγάλοπρονόμιο, ὁθησαυρόςμας, εἶνε ἡὈρθοδοξία,τὸὅτιἀναγεννηθήκαμεστὴνἱερὰκολυμβήθρα.ΚαὶὅμωςδὲνἐκτιμοῦμετὴνὈρθοδοξία· πολλοὶτὴνἀνταλλάσσουνμὲδιάφορεςαἱρέσεις.Αὐτοὶεἶνεοἱμεγαλύτεροιἄσωτοι· μοιάζουνμὲτὸνἀνόητοἐκεῖνον, ποὺἔχειχρυσᾶνομί-σματακαὶτὰἀνταλλάσσειμὲεὐτελῆχαλίκια.Ἰδού, ἀγαπητοίμου, ὁκύκλοςτῆςἀσωτίας.
Ἐγώ, ἀδελφοίμου, θαυμάζωπῶςὁἘσταυρωμένοςμᾶςἀνέχεται, πῶςἀκόμημᾶςἀγαπᾷ!Λέεισήμεραγι᾽αὐτὸνὁὡραῖοςὕμνοςτῆςἘκκλησίας· «ὁδι᾽ἐμὲἐνσταυρῷτὰςἀ χράντους σουχεῖραςἁπλώσας, ἵνατοῦδεινοῦθηρὸςἀφαρπάσῃςμε»(δοξ. αἴν.)· ἅπλωσες, λέει, τὰματωμέναχέριασου, γιὰνὰμ᾽ἁρπάξῃςἀπ᾽τὸστόματοῦφοβεροῦθηρίου. ΚαὶἐνῷὁΧριστὸςμὲἀνοιχτὰτὰχέριαμᾶςκαλεῖὅλουςστὴνἀγκάλητου, ἐμεῖς, ἀντὶνὰτὸνπλησιάσουμε, ἐξακολουθοῦμενὰἀσωτεύουμε. Πόσα κέντρα διαφθορᾶς, πόσες πορνεῖες, πόσα καζῖνα, πόσεςχαρτοπαιξίες, πόσες παράνομες συμβιώσεις, πόσες ψευδορκίες, πόσες κλοπές, πόσες ἀδικίες, πόση αὐθάδεια, πόσες ὕβρεις, πόσες βλαστήμιες! Ἀπορῶ πῶς δὲν ἀνοίγουν οἱ καταρρά-κτες τοῦ οὐρανοῦ νὰ πέσῃ φωτιά, πῶς τὰ πο-τάμια δὲν φουσκώνουν νὰ μᾶς πνίξουν, πῶςδὲν γίνεται σεισμὸς καὶ νὰ μὴν ἀφήσῃ τίποτα ὄρθιο, πῶς δὲν ἀνοίγει ἡ γῆ νὰ μᾶς καταπιῇ τὰσκουλήκια. «Δόξα τῇ μακροθυμίᾳ σου, Κύριε».
Ἀλλὰ ἕως πότε; Ἂς μετανοήσουμε , ἀγαπητοί μου. Εἴμαστε ὅλοι ἄσωτοι· διαβάτες ποὺ ἔχασαν τὸ δρόμο τους, πρόβατα ποὺ ἔχασαν τὴ στάνη καὶ τὸν ποιμένα τους, ναυαγοὶ στ᾽ ἄγριακύματα. Ὁ δρόμος εἶνε ὁ Χριστός, ὁ βοσκός μας εἶνε ὁ Χριστός, ὁ πατέρας μας εἶνε ὁ Χρι-στός. Ὅλοι οἱ ἄσωτοι ἂς γυρίσουμε σ᾽ αὐτόν.
Ἂς μιμηθοῦμε τὸν Ἄσωτο. Ὅπως τὸν μιμηθήκαμε στὴ ζωὴ τῆς ἁμαρτίας, νὰ τὸν μιμηθοῦμε τώρα στὴ ζωὴ τῆς μετανοίας καὶ ἐπιστροφῆς. Ἂς πέσῃ ἕνα δάκρυ ἀπ᾽ τὰ μάτια μας.
Ἄγγελος σήμερα περιφέρει δίσκο, τὸ δίσκοτῆς μετανοίας· δὲν ζητάει τὰ λεφτά μας, ζητάει τὰ δάκρυά μας. Κλάψαμε πολλὲς φορὲς καὶ γιὰ πολλὲς αἰτίες, μὰ δὲν κλάψαμε ποτέ γιὰ τ᾽ ἁμαρτήματά μας. Ἕνα δάκρυ μετανοίας, σὰν τοῦ ἀσώτου υἱοῦ, αὐτὸ περιμένει ὁ Κύριος.
Ἂς κλάψουμε λοιπόν! Τί εἴμαστε, πέτρες;τίποτα δὲν μᾶς συγκινεῖ; Ἂς κλάψουμε γιὰ τὶς πορνεῖες μας, γιὰ τὶς μοιχεῖες μας, γιὰ τὶς πλεονεξίες μας, γιὰ τὶς ἀδικίες μας, γιὰ τὶς βλασφημίες μας, γιὰ τὶς ἁμαρτίες πού ᾽νε σὰν τὴν ἄμμο τῆς θαλάσσης καὶ σὰν τὶς τρίχες τῆς κεφαλῆς μας. Ἂς πέσουμε μπροστὰ στὸνἘσταυρωμένο. Ἕνα δάκρυ τὸ παίρνει ὁ ἄγγελος, τὸ πάει στὰ οὐράνια, καὶ γίνεται διαμάντι μπροστὰ στὸ Θεό. Κι ἂς ποῦμε ὅλοι σήμερα μικροὶ καὶ μεγάλοι· «Πάτερ, ἥμαρτον εἰς τὸν οὐ ρανὸν καὶ ἐνώπιόν σου, καὶ οὐκέτι εἰμὶ ἄ - ξιος κληθῆναι υἱός σου»(Λουκ. 15,21)· ἀμήν.
Ἀπομαγνητοφωνημένηὁμιλία, ἡ ὁποίαἔγινεστὸνἱ. ναὸΤριῶνἹεραρχῶνΚαισαριανῆς- Ἀθηνῶντὴν 1-3-1964.