Ησύλληψη του Γέροντα Εφραίμ είναι παράνομη
του Σπύρου Μπαζίνα
Στο σύντομο αυτό σχόλιο εκφράζεταιη άποψη ότι η σύλληψη του Γέροντα Εφραίμ είναι παράνομη και ότι τα αρμόδια όργανα του Κράτους οφείλουν να άρουν άμεσα την παρανομία αυτή και νατιμωρήσουν τους υπευθύνους. Για την πληρότητα της ανάλυσης, το σχόλιοαναφέρεται επίσης σύντομα στο νομικό καθεστώς του Αγίου Όρους και στο νόμωαβάσιμο και αναιτιολόγητο του βουλεύματος του Συμβουλίου Εφετών Αθηνών που διατάσσειτην προσωρινή κράτηση του Γέροντα Εφραίμ μέχρι να γίνει η δίκη (με ανώτατο όριο18 μηνών).
Για να γίνει κατανοητή η άποψη ότι η σύλληψη τουΓέροντα Εφραίμ είναι παράνομη πρέπει πρώτα να εξηγηθεί ότι το Άγιον Όρος είναι αυτοδιοίκητο,ενώ συγκεκριμένες διοικητικές αρμοδιότητες έχει το ελληνικό κράτος καιπνευματική, και μόνο, δικαιοδοσία έχει το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Συγκεκριμένα, το Σύνταγμα προβλέπει ότι το Άγιον Όρος«… σύμφωναμε το αρχαίο προνομιακό καθεστώς του, αυτοδιοίκητο τμήμα του Ελληνικού Κράτους,του οποίου η κυριαρχία πάνω σ’ αυτό παραμένει άθικτη. Από πνευματική άποψη τοΆγιο Όρος διατελεί υπό την άμεση δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου»(άρθρο 105, παρ. 1, του Συντάγματος). «Η διοίκησή του ασκείται απόαντιπροσώπους των ιερών μονών, οι οποίοι αποτελούν την ιερή κοινότητα» (άρθρο105, παρ. 2). «Ο λεπτομερής καθορισμός των αγιορειτικών καθεστώτων και τουτρόπου της λειτουργίας τους γίνεται από τον καταστατικό χάρτη του Αγίου Όρους»(άρθρο 105, παρ. 3:). «Η ακριβής τήρηση των αγιορειτικών καθεστώτων τελεί ωςπρος το πνευματικό μέρος υπό την ανώτατη εποπτεία του Οικουμενικού Πατριαρχείουκαι ως προς το διοικητικό μέρος υπό την εποπτεία του Κράτους, στο οποίο ανήκειαποκλειστικά και η διαφύλαξη της δημόσιας τάξης και ασφάλειας (άρθρο 105, παρ.4). «Οι πιο πάνω εξουσίες του Κράτους ασκούνται από διοικητή, του οποίου ταδικαιώματα και καθήκοντα καθορίζονται με νόμο …» (άρθρο 105, παρ. 5).
Γιατί λοιπόν είναι παράνομη η σύλληψη τουΓέροντα Εφραίμ; Γιατί ο εισαγγελέας και οι αστυνομικές δυνάμεις, με τηναυθαίρετη εισβολή και τον βίαιο αποκλεισμό των δρόμων του Αγίου Όρους χωρίς τηνενημέρωση και συνδρομή της Ιεράς Επιστασίας, παραβίασαν τον Καταστατικό Χάρτηκαι το συνταγματικά προστατευόμενο αυτοδιοίκητο του Αγίου Όρους. Συγκεκριμένα,ο τρόπος σύλληψης παραβιάζει το άρθρο 8 του Καταστατικού Χάρτη το οποίο προβλέπει ότι «Αἱ δικαστικαὶ ἀποφάσειςαἱ κατὰ τὸ προηγούμενον ἄρθρον ἐκδιδόμεναι ἐκτελοῦνται διὰ διαταγῆς τοῦ ἐν ἉγίῳὌρει Διοικητοῦ καὶ διὰ τῶν ὑπ᾿ αὐτὸν ὀργάνων, συμπράττοντος ἑνὸς τῶν ἐπιστατῶν.Ὁ πρωτεπιστάτης ἀπαλλάσσεται τῆς τοιαύτης συμπράξεως.» Παραβιάστηκε επίσης το άρθρο 35 του Καταστατικού Χάρτη το οποίο ορίζει ότι «Αἱ δικαστικαὶ ἀρχαὶ τοῦΚράτους, ἐπιλαμβανόμεναι τῆς διώξεως πλημμελημάτων ἢ κακουργημάτων ἐντὸς τοῦἉγίου Ὄρους, ἀποστέλλουσιν ἐκεῖ ἀνακριτικὸν ὑπάλληλον, ὅστις ὑποχρεοῦται νὰκαλέσῃ παραχρῆμα τὴν ἱερὰν ἐπιστασίαν ὅπως ἀποστείλῃ κατὰ τὰ εἰωθότα ἕνα τῶνἐπιστατῶν, παριστάμενον κατὰ τὴν ἐνέργειαν τῶν ἀνακριτικῶν πράξεων καὶπαρέχοντα τὴν συνδρομήν του εἰς τὴν ταχεῖαν διεξαγωγὴν τῶν ἀνακριτικῶν ἔργων».
Το δε άρθρο 7, το οποίο αναφέρεται στο άρθρο 8,προβλέπει ότι «… Ἐπὶ ἀδικημάτων τοῦ κοινοῦ ποινικοῦ νόμου, πλὴν τῶν πταισμάτων, ἁρμόδια εἶναιτὰ ἐν Θεσσαλονίκῃ ποινικὰ δικαστήρια», πράγμα το οποίο θέτει και ζήτημα αναρμοδιότητες του Συμβουλίου Εφετών Αθηνών να δικάσει ένα Αγιορείτη Μοναχό. Το γεγονός ότι ο διοικητής τουΑγίου Όρους εξέφρασε την λύπη του για τον τρόπο μετον οποίο μεθοδεύτηκε η σύλληψητου Γέροντα Εφραίμ αποτελεί έμμεση ομολογία της παρανομίας πουδιαπράχτηκε από το ελληνικό Κράτος,πράγμα το οποίο προκάλεσε και τηνδικαιολογημένη αντίδραση τηςομόδοξης Ρωσίας.
Για την πληρότητα της ανάλυσης πρέπει τέλοςνα τονισθεί ότι το βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών είναι αβάσιμο καιαναιτιολόγητο και ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, ο μόνος που μπορεί να ασκήσειένδικο μέσο κατά του βουλεύματος, οφείλει να ασκήσει αναίρεση, αν θέλει ναπερισώσει το κύρος της Δικαιοσύνης και των λειτουργών της. Σύμφωνα με τοβούλευμα του Συμβουλίου Εφετών Αθηνών, η προσωρινή κράτηση διατάσσεταιπροκειμένου να αποφευχθεί η εκ μέρους του κατηγορουμένου τέλεση νέων αξιοποίνωνπράξεων. Ως περιστατικά της προηγουμένης ζωής αυτού ή ιδιαίτερα χαρακτηριστικάτης πράξεως που στηρίζουν αυτή την κρίση το ένταλμα μνημονεύει:(α) τηνεκμετάλλευση της ιδιότητος του ως καθηγουμένου αγιορειτικής μονής παγκοσμίαςακτινοβολίας ώστε να επηρεάσει πολιτικά πρόσωπα και κρατικούς λειτουργούς, (β)την επανειλημμένη τέλεση πράξεων, οι οποίες είναι αντίθετες προς το μοναχικόπολίτευμα και την πνευματική αποστολή του, και (γ) την πρόκληση ιδιαιτέρωςμεγάλης ζημίας στην δημόσια περιουσία.
Όμως ταστοιχεία αυτά δεν δικαιολογούν το έσχατο μέτρο της προφυλάκισης. Αντίθετα, η απόφαση προφυλάκισης με αιτιολογικό ότι οκατηγορούμενος θα τελέσει και άλλα αδικήματαείναι νόμω αβάσιμη γιατί δεν έχει αποδειχτεί και κριθεί από δικαστήριοότι ο κατηγορούμενος έχει διαπράξει οιοδήποτε αδίκημα. Ειδικότερα, ο επηρεασμόςπολιτικών προσώπων δεν αποτελεί ποινικόαδίκημα και μέχρι να κριθεί από το αρμόδιο δικαστήριοένα δικαστικό συμβούλιο δενμπορεί σύμφωνα με τον νόμο ναπαραβιάσει το τεκμήριο αθωότηταςκαι να λάβει ως δεδομένο ότι ο Γέροντας Εφραίμ έχει ήδη επηρεάσει πολιτικούς και δημοσίους λειτουργούς και επιτύχει με τον τρόποαυτό ένα παράνομο αποτέλεσμα.Έπειτα, κανένα συμβούλιο ηποινικό δικαστήριο δεν μπορεί να κρίνει ένα Αγιορείτη Μοναχό για παραβίαση του μοναχικούπολιτεύματος και της πνευματικής αποστολής του. Αυτός ο πνευματικόςέλεγχος ανήκει στην δικαιοδοσία του οικείου επισκόπου του Αγίου Όρους, δηλαδή τουΟικουμενικού Πατριάρχου. Τέλος, η επίκληση της υπόθεσης ότι ο Γέροντας Εφραίμέχει προκαλέσει ζημία στο δημόσιο είναι παράνομη αφού παραβιάζειτο τεκμήριοαθωότητας του κατηγορουμένου. Το ουσιαστικό ζητούμενο της δίκης, ηζημία του δημοσίου, μένει να αποδειχτεί και νακριθεί από το αρμόδιο δικαστήριο, και δεν μπορεί να γίνεται βάση απόφασηςπροφυλάκισης.
Απότα ανωτέρω γίνεται σαφές ότι το Κράτος έχει παρανομήσει παραβιάζοντας τον Καταστατικό Χάρτη του Αγίου Όρους, το Σύνταγμα της Χώρας και διεθνείςσυνθήκες. Η αρχή του κράτους δικαίουκαι το κατοχυρωμένο από το Σύνταγμα και διεθνείς συνθήκες ανθρώπινο δικαίωμα της ελευθερίας και η αρχή ότι ουδείς στερείται της ελευθερίας του χωρίς επαρκώς αιτιολογημένη απόφαση του αρμοδίου δικαστηρίου έχουν παραβιαστεί.Τα αρμόδια όργανα του κράτους οφείλουννα αποκαταστήσουν την νομιμότητα άμεσα για να αποφευχθεί η αυτοδικία στο εσωτερικό και ηεπίκληση της διεθνούς ευθύνης της Χώρας από ξένα Κράτη και την καταρράκωση έτσι του κύρους της Χώρας στο εξωτερικό.
