ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
(ὑπ΄ἀριθ. 103/2013)
(ὑπ΄ἀριθ. 103/2013)
Πρός
Τόν Ἱερόν Κλῆρον καί τόν Χριστώνυμον Λαόν
τῆς καθ΄ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων
Τόν Ἱερόν Κλῆρον καί τόν Χριστώνυμον Λαόν
τῆς καθ΄ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων
«Ἀποικισθέντες Κύριε, Παραδείσου τὸ πρῶτον,
διὰ τῆς ξύλου βρώσεως, ἀντεισήγαγες πάλιν,
διὰ Σταυροῦ καὶ τοῦ Πάθους, σοῦ Σωτὴρ
καὶ Θεέ μου˙ δι' οὗ ἡμᾶς ὀχύρωσον, τὴν Νηστείαν πληρῶσαι,
ἁγνοπρεπῶς, καὶ τὴν θείαν Ἔγερσιν προσκυνῆσαι,
τὸ Πάσχα τὸ σωτήριον, σὲ Τεκούσης πρεσβείαις»
διὰ τῆς ξύλου βρώσεως, ἀντεισήγαγες πάλιν,
διὰ Σταυροῦ καὶ τοῦ Πάθους, σοῦ Σωτὴρ
καὶ Θεέ μου˙ δι' οὗ ἡμᾶς ὀχύρωσον, τὴν Νηστείαν πληρῶσαι,
ἁγνοπρεπῶς, καὶ τὴν θείαν Ἔγερσιν προσκυνῆσαι,
τὸ Πάσχα τὸ σωτήριον, σὲ Τεκούσης πρεσβείαις»
(Ἐξαποστειλάριον Κυριακῆς Τυρινῆς)
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί καί Συλλειτουργοί,
Ἀδελφοί μου Χριστιανοί, Τέκνα μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά˙
Καλή, εἰρηνική, εὐλογημένη καί καρποφόρα ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή!
Κατά τήν σημερινή Κυριακή τῆς Τυρινῆς, τέταρτη Κυριακή τοῦ Ἱεροῦ Τριῳδίου «ἀνάμνησιν ποιούμεθα τῆς ἀπό τοῦ Παραδείσου τῆς τρυφῆς ἐξορίας τοῦ Πρωτοπλάστου Ἀδάμ».
Αὐτήν τήν ἀνάμνησιν φέρει εἰς τήν μνήμην μας σήμερα ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία τήν τελευταία ἡμέρα τῆς προκαθαρσίμου περιόδου, ἐνῷ προετοιμαζόμεθα νά εἰσέλθωμε εἰς τό ἱερό καί πνευματικό «στάδιον τῶν ἀρετῶν» τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς.
Ὁ ἐπίγειος Παράδεισος τῆς Ἐδέμ εἶχε ὅλα τά ἀγαθά τῆς γῆς (δένδρα, φυτά, ζῶα, πτηνά, ὅλα τά δημιουργήματα τοῦ Θεοῦ). Ὅλη ἡ γῆ ἦταν ἕνας Παράδεισος καί ὁ Παράδεισος τῆς Ἐδέμ ἦταν Παράδεισος τοῦ Παραδείσου. Ὅλα ἐδημιουργήθησαν ἀπό τόν Θεῖο Δημιουργό «καλά λίαν». Ὁ Ἀδάμ, ὁ πρῶτος ἄνθρωπος, ἐπλάσθη ὑπό τοῦ Θεοῦ ὡς βασιλεύς τῆς κτίσεως καί ἀποτελοῦσε τήν κορωνίδα τῶν δημιουργημάτων. Τόν εἰσήγαγε ὁ Θεός εἰς τόν Παράδεισον καί τόν κατέστησε ἄρχοντα καί κυρίαρχον ἐπί τῆς ἀλόγου κτίσεως.
Ὁ Πάνσοφος Δημιουργός ἐδημιούργησε ἀπό τήν πλευρά τοῦ Ἀδάμ τήν Εὔα, ἀφοῦ εἶπε ὅτι˙ «οὐ καλόν εἶναι τόν ἄνθρωπον μόνον ἐπί τῆς γῆς˙ ποιήσωμεν αὐτῷ βοηθόν κατ' αὐτόν». Οἱ Πρωτόπλαστοι ἐπλάσθησαν«κατ' εἰκόνα Θεοῦ». Μέσα εἰς τόν Παράδεισο ἔλαβαν τόν νόμον τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος ὥριζε ὅτι εἶχαν τήν δυνατότητα νά τρώγουν τούς καρπούς ἀπό ὅλα τά δένδρα του, ἐκτός ἀπό ἐκεῖνο, τό ὁποῖο ἦταν φυτευμένο εἰς τό μέσον τοῦ Παραδεισίου αὐτοῦ κήπου καί ὠνομάζετο «δένδρον τῆς γνώσεως τοῦ καλοῦ καί τοῦ κακοῦ». Ὁ νόμος αὐτός ἦταν νόμος νηστείας. Δι' αὐτό καί ἡ νηστεία εἶναι ἡ ἀρχαιοτέρα ἐντολή τοῦ Θεοῦ. Ἡ νηστεία αὐτή θά ἐσφυρηλατοῦσε τόν χαρακτῆρα καί τήν θέλησίν των καί θά τούς ἐχάριζε τήν ὑπακοή καί τήν πειθαρχία εἰς τόν θεῖο νόμο. Ἔτσι, ἀφοῦ θά ἀκολουθοῦσαν πρόθυμα τήν θεία ἐντολή καί θά στερεώνονταν εἰς τήν ἀρετή θά ἔφθαναν ἀπό «τό κατ' εἰκόνα Θεοῦ» εἰς «τό καθ' ὁμοίωσιν».
Ἡ παρακοή, ὅμως, τῶν Πρωτοπλάστων καί ἡ παράβασις τοῦ Θείου νόμου ἔφερε ὡς ἀποτέλεσμα διά τήν ζωήν των τόν πνευματικό καί ἀργότερα καί τόν βιολογικό θάνατο, ἀλλά καί τήν ἐξορία τους ἀπό τόν ἐπίγειο Παράδεισο τῆς Ἐδέμ.
Ἡ ἔξωσις τοῦ Ἀδάμ καί τῆς Εὔας ἀπό τόν Παράδεισο τῆς τρυφῆς εἶχε, κατά τούς ἁγίους Πατέρας μας, ὡς συνέπεια τρεῖς διασπάσεις. Ἡ πρώτη : οἱ πρωτόπλαστοι διέσπασαν τίς σχέσεις των μέ τόν Θεόν Πατέρα καί Δημιουργό. Παρήκουσαν εἰς τό θεῖο θέλημα καί ἐπίστευσαν εἰς τήν δόλια εἰσήγησι τοῦ διαβόλου, ὅτι μετά τήν βρῶσιν τοῦ ἀπαγορευμένου καρποῦ θά ἐγίνοντο θεοί. Ἡ δεύτερη διάσπασις ἐπῆλθε εἰς τάς μεταξύ των σχέσεις, αἱ ὁποῖαι διαταράχθησαν, ἐνῷ προηγουμένως ἦταν ἀγαθές, ἁγνές, ἀνιδιοτελεῖς, ἀπονήρευτες, ἀγαπητικές. Ἀποτέλεσμα τούτων ἦταν καί ἡ πρώτη ἀνθρωποκτονία. Ὁ Κάϊν ἐφόνευσε τόν ἀδελφό του Ἄβελ.Καί ἡ τρίτη διάσπασις ἦταν ἡ διατάραξις τῶν σχέσεων τοῦ ἀνθρώπου, τοῦ βασιλέως τῆς δημιουργίας, μέ τήν ἄλογη κτίσι. Διεταράχθησαν οἱ ἁρμονικές σχέσεις τῶν ἀνθρώπων μέ τό ζωϊκό βασίλειο (ἄγρια ζῶα, σαρκοβόρα καί ἐπιθετικά) καί μέ τήν ὑπόλοιπη κτίσι (σεισμοί, καταποντισμοί, πλημμύρες,πυρκαϊες, καταστροφές).
Ὅμως, παρά ταῦτα, τά διεστῶτα ἥνωσεν ὁ Χριστός, ὁ νέος Ἀδάμ. Ὀ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός ἀνεγέννησε καί ἀνεκαίνισε τήν ἀνθρωπότητα, ἐδημιούργησε τήν νέα ἐν Χριστῷ κτίσι. Ἔκαμε «τά πάντα καινά».
Τόν Παράδεισο, ὄχι τόν ἐπίγειο πλέον, τόν ἐπουράνιο τόν κερδίζουμε μέ τήν ὑπακοή εἰς τόν Χριστόν καί τήν Ἁγία μας Ἐκκλησία. Μέ τήν ἐκκοπή τοῦ ἁμαρτωλοῦ μας θελήματος καί τήν ὑπακοή καί τήρησι τοῦ Θείου Θελήματος. Μέ τήν νηστεία, τήν διπλῆ νηστεία, τήν πνευματική καί ὑλική, τήν νηστεία τῶν παθῶν καί τήν νηστεία τῶν τροφῶν. Μέ τήν μετάνοια καί τήν ἀλλαγή τοῦ τρόπου ζωῆς, σκέψεως καί ἐνεργείας. Μέ τήν βρῶσι τῆς ἀθανάτου τροφῆς, τοῦ Σώματος καί τοῦ Αἵματος τοῦ Σωτῆρος μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία κράζει σήμερα : «Τό στάδιον τῶν ἀρετῶν ἠνέῳκται˙ οἱ βουλόμενοι ἀθλῆσαι εἰσέλθετε, ἀναζωσάμενοι τὸν καλὸν τῆς Νηστείας ἀγῶνα».
Καλή νηστεία, καλή ὑπομονή καί καλή μετάνοια. Καλή δέ καί εὐλογημένη Τεσσαρακοστή.
Μετά πατρικῶν εὐχῶν
Ὁ Μητροπολίτης
†Ὁ Κυθήρων Σεραφείμ