«Από τότε ήρξατο ο Ιησούς κηρύσσειν και λέγειν· μετανοείτεήγγικε γαρ η βασιλεία των ουρανών» (Ματθ. δ΄17).
Δυο σημαντικά γεγονότα κυριαρχούν στοσημερινό Ευαγγέλιο. Πρώτον η έναρξη της δημόσιας δράσης του Ιησού και δεύτερον,η ουσία και το περιεχόμενο του κηρύγματος του Ιησού. Και τα δυο γεγονότασυμπίπτουν χρονικά μετά τη βάπτιση του Ιησού, τη φυγή στην έρημο και τηναποτελεσματική αντιμετώπιση του διαβόλου κατά τους γνωστούς πειρασμούς καιτέλος τη φυλάκιση του Ιωάννη του βαπτιστή.
Όταν λοιπόν, έμαθε ο Ιησούς πως συνέλαβαντον Ιωάννη, έφυγε για τη Γαλιλαία και πήγε και έμεινε στην Καπερναούμ.Ιδιαίτερα συμβολικός ο χώρος, γιατί κατοικείται τόσο από ειδωλολάτρες, όσο καιΙουδαίους. Και τα κήρυγμα του Ιησού είναι παγκόσμιο, αφού κατά τον Προφήτη Ησαΐα «στο όνομά τουθα στηρίξουν τα έθνη, την ελπίδα τους» (Ματθ. ιβ΄21).
Οι δυοαυτοί κόσμοι, ειδωλολατρικός και Ιουδαϊκός, παρά το ότι έχουν βασικήθρησκευτική διαφορά, αφού οι πρώτοι λατρεύουν τα είδωλα, οι δε δεύτεροιλατρεύουν το ένα Θεό, εντούτοις και οι δυο έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικόγνώρισμα. Και οι δυο ζουν στο σκοτάδι. Οι μεν πρώτοι λόγω της ειδωλολατρίας καιτης ασυδοσίας και οι δεύτεροι λόγω του σκότους της αμαρτίας.
Όλη,λοιπόν, η «Γαλιλαία τωνεθνών» ζει στη σκιά του θανάτου εξ’ αιτίας της αμαρτίας. Μάλιστα λόγω τηςτύφλωσης της αμαρτίας όλοι τους αδυνατούσαν να δουν το φως της σωτηρίας. Γιατούτο εφανερώθη σ’ αυτούς ο Θεός και ως «φως μέγα» ανέτειλε για χάρη τους.Επειδή όλοι, ανεξαρτήτως από τη θρησκευτική τους αντίληψη, είναι αμαρτωλοί, οΙησούς απευθύνεται σε όλους με τα ίδια λόγια: «Μετανοείτε ήγγικε γαρ η βασιλείατων ουρανών». Μετανοείτε γιατί έφτασε η βασιλεία του Θεού.
Επειδήδε η ειδωλολατρία και η αμαρτία ήταν πράξεις συνειδητές για τούτο και συνειδητάθα έπρεπε να ξεφύγουν από αυτές και ο μόνος τρόπος για να ξεφύγουν ήταν ημετάνοια. Δηλαδή, η αλλαγή σκέψης, τρόπου ζωής και συμπεριφοράς. Η μετάνοιαήταν και είναι η μοναδική προϋπόθεση για επιστροφή και σωτηρία. Έφτασε ηβασιλεία του Θεού, «ήγγικε γαρ η βασιλεία των ουρανών».
Αποδέκτεςαυτής της πρόσκλησης είναι όλα τα έθνη. Για τούτο και η «Γαλιλαία των εθνών»ήταν ο καταλληλότερος χώρος για την έναρξη του κηρύγματος του Ιησού. Και αυτότο κήρυγμα έρχεται σαν σωστικό φως για να φωτίσει τα σκοτάδια της ζωής και τηςψυχής των ανθρώπων. Άνθρωποι κάθε έθνους που αδυνάτησαν και αδυνατούν να κατανοήσουντον υψηλό προορισμό τους, άνθρωποι που εγκλωβίστηκαν στη σκιά της ηθικήςαναρχίας ή και αναλγησίας, τώρα έχουν τη δυνατότητα να δουν με τα μάτια τηςψυχής το σωτήριο φως.
«Φωςανέτειλεν αυτοίς», κατά τον προφήτη Ησαΐα. και αυτό το φως είναι ο ίδιος οΙησούς. Είναι αυτός που είπε: «Εγώ ειμί το φως του κόσμου, ο ακολουθών εμοί ουμη περιπατήσει εν τη σκοτία, αλλ’ έξει το φως της ζωής» (Ιωάν. η΄12). Εγώ είμαι το φως του κόσμου, εκείνος πουθα με ακολουθεί δε θα πλανιέται μέσα στο σκοτάδι, αλλά θα έχει το φως πουφέρνει στη ζωή. Όμως, πόσοι άνθρωποι αποδεχόμαστε αυτό το φως; Πόσοι πάλιαπαρνούνται αυτό το φως για χάρη των «λυχναριών»; Αλλά το μεγαλύτερο δράμα μαςως ανθρώπων είναι ότι συνειδητά προτιμούμε το σκοτάδι παρά το φως. Κατά τονΕυαγγελιστή Ιωάννη «Το φως ήρθε στον κόσμο, οι άνθρωποι όμως αγάπησαν περισσότεροτο σκοτάδι παρά το φως, γιατί οι πράξεις τους ήταν πονηρές».
Κάθεάνθρωπος που πράττει έργα φαύλα μισεί το φως και δεν έρχεται στο φως, γιατίφοβάται μήπως φανούν τα έργα του και κριθούν» (Ιωάν. γ΄19-20). Όμως ο Χριστόςφωτίζει τους ανθρώπους, τόσο με το ευαγγέλιο Του όσο και με τη Χάρη Του όσουςπροσπαθούν να τον πλησιάσουν. Για τούτο, όσοι βρίσκονται στη σωστή πορεία μεπράξεις που είναι σύμφωνες με την αλήθεια του θεού, αυτοί έρχονται προς φως γιανα φανεί πως οι πράξεις τους έχουν γίνει από υπακοή στο θέλημα του Θεού και όχιλόγω κάποιας υστεροβουλίας.
Θεός,φως, αλήθεια, αγάπη είναι έννοιες που συνυπάρχουν. Κατ’ επέκταση και ο άνθρωποςπου αγαπά το θεό, αγαπά και το συνάνθρωπο «Όποιος όμως μισεί τον αδερφό τουβρίσκεται στο σκοτάδι και πορεύεται μέσα στο σκοτάδι και δεν ξέρει που πάει,γιατί το σκοτάδι έχει τυφλώσει τα μάτια του». Και συνεχίζει ο ΕυαγγελιστήςΙωάννης στην Α΄ καθολική επιστολή του: «μην αγαπάτε τον κόσμο, μήτε όσα είναιτου κόσμου. Αν κάποιος αγαπάει τον κόσμο, δεν έχει μέσα του την αγάπη για τονπατέρα. Γιατί όλα όσα είναι του κόσμου – οι αμαρτωλές επιθυμίες του εγώ, ηλαχτάρα ν’ αποχτήσουμε ό,τι βλέπουν τα μάτια μας, και η υπεροψία πως κατέχουμεγήινα αγαθά – δεν προέρχονται από τον πατέρα αλλά από τον αμαρτωλό κόσμο! Οκόσμος όμως παρέρχεται και μαζί του όλα όσα επιθυμούν οι άνθρωποι, να κατέχουνμέσα σ’ αυτόν, ενώ όποιος εκτελεί το θέλημα Του Θεού θα ζήσει αιώνια» (Α΄Ιωάν. β΄11 και 15-17).
Στημακραίωνη ιστορία της ανθρωπότητας πολλοί ήταν οι μεγάλοι που φώτισαν με τησοφία τους τον κόσμο. Όμως, κανένας από αυτούς δεν τόλμησε να χαρακτηρίσει τονεαυτό του ως «φως του κόσμου». Μόνο ο Ιησούς, που είναι «το φως το αληθινόν, οφωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον», τόλμησε, όχι μόνο να πει ότιείναι «το φως του κόσμου», αλλά και να διαβεβαιώσει ότι όποιος τον ακολουθήσειδε θα βρεθεί ποτέ στο σκοτάδι. Για τούτο και ο Προφήτης Ησαΐας, οκτώ αιώνεςπριν τον ερχομό του, τον είχε προαναγγείλει ως «φως μέγα».
Είναιπάντως χαρακτηριστικό το γεγονός ότι, ενώ ο Προφήτης Ησαΐας μιλά για «Γαλιλαία των εθνών», στοτέλος κάνει λόγο για «λαό» που κάθεται στο σκοτάδι. Μέσα από τη λέξη «λαός» μαςοδηγεί στην ενότητα του ανθρώπινου γένους. Κατά συνέπεια οι άνθρωποι, είτεβρίσκονται στην πλάνη ως ειδωλολάτρες, είτε βρίσκονται σε κατάσταση «ασέβειας»ως αμαρτωλοί, όλοι τους βρίσκονται μακριά από το φως και άρα όλοι βρίσκονταιστο σκοτάδι.
Αδελφοίμου, σε ποια κατάσταση βρισκόμαστε εμείς οι άνθρωποι της τρίτης χιλιετίας;Έχουμε δει το «μέγα φως» ή σαν νέα «Γαλιλαία των εθνών» ζούμε τη δική μας πλάνηκαι ασέβεια; Αν παρ’ ελπίδα βρισκόμαστε στη σύγχρονη «Γαλιλαία των εθνών»υπάρχει ακόμα περιθώριο να αντιδράσουμε θετικά. Ο Ιησούς μας δίνει σήμερα αυτήτη δυνατότητα να το πράξουμε μέσα από τη δύναμη της μετάνοιας και τηςεπιστροφής. Μας προτρέπει σήμερα ο Ιησούς «μετανοείτε, ήγγικε γαρ η βασιλείατων ουρανών». Αλήθεια αυτή η βασιλεία τουΘεού ήρθε για μας και το περιβάλλον μας; Αν όχι τι κάνουμε ο καθένας μας για ναέρθει ή να επεκταθεί η βασιλεία των ουρανών, η βασιλεία του Χριστού. Αςευχηθούμε να είναι θετική η προσφορά του καθενός μας. Αμήν.
Θεόδωρος Αντωνιάδης.- Μητρόπολη Πάφου
