Η Εκκλησία εξιλαστήριοθύμα της κρίσης;
Στην ΟρθόδοξηΕκκλησία θέλουν ορισμένοι κύκλοι, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, να χρεώσουντην οικονομική κρίση! Αυτό την ώρα που υπάρχει σοβαρή πιθανότητα η εν λόγωκρίση, τους αμέσως προσεχείς μήνες, να εξελιχθεί σε άτακτη και ιδιαίτεραεπώδυνη για τους Έλληνες χρεοκοπία και πτώχευση! Θα είναι η εσχάτη πλάνη ναθεωρηθεί ότι την ευθύνη δεν την έχουν οι πολιτικοί και οι παρατρεχάμενοι τους,αλλά η Εκκλησία, που τόσα προσέφερε και προσφέρει στους αδύναμους οικονομικάκαι ανήμπορους σωματικά συνανθρώπους μας.
Από τη Γαλλία τοσυντηρητικό περιοδικό "Le Point" εξαπέλυσε σφοδρή, όσο και άδικη, επίθεση σε βάρος τηςΕκκλησίας της Ελλάδος, με αφορμή την κρίση. Στο τεύχος, αριθμός 2049-2050, τηςεβδομάδας 22 έως 29 Δεκεμβρίου 2011, φιλοξενείται τετρασέλιδο κείμενο, το οποίουπογράφει η κυρία Αλεξία Κεφαλά. Αυτό επιχειρεί να οδηγήσει τη σκέψη τωναναγνωστών του περιοδικού πως μια από τις αιτίες της κρίσης στην Ελλάδα είναι ηΟρθόδοξη Εκκλησία και πως, την ώρα που ο λαός υποφέρει, οι κληρικοί της ζουνπολυτελώς. Επίσης ο αναγνώστης μπορεί να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ηΕκκλησία της Ελλάδος φοροδιαφεύγει ενώ έχει μια τεράστια περιουσία και ότιεξυπηρετεί έκνομεςπράξεις. Σημειώνεται πως το εν λόγω γαλλικό περιοδικό δηλώνει πως έχεικυκλοφορία κοντά στα 500.000 αντίτυπα και διαβάζεται από, περίπου, 1.800.000αναγνώστες. Επίσης θεωρείται περιοδικό γνώμης και ευρύτερης επιρροής στην κοινήγνώμη. Επομένως τα γραφόμενα αποκτούν μια βαρύτητα, ανεξάρτητα από τοπεριεχόμενο τους.
Τοκείμενο έχει δισέλιδο τίτλο " Ομυθώδης θησαυρός της Ελληνικής Εκκλησίας" και υπότιτλο " Ταμπού. Η ισχυρή Ορθόδοξη Εκκλησία, προστατευόμενη από το Σύνταγμα καιχρηματοδοτούμενη από το Κράτος, φοροδιαφεύγει". Θάπρεπε, σύμφωνα με τηδιεθνώς επικρατούσα δημοσιογραφική δεοντολογία, το κείμενο να στηρίζει τίτλο και υπότιτλο. Αλλά αυτό, κατάτην άποψη μας, δεν συμβαίνει.
Ηκυρία Κεφαλά ξεκινά το κείμενο της περιγράφοντας την πρόσφατη ορκωμοσία τηςΚυβέρνησης Παπαδήμου από τον Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο. Γράφει: " Ένας αρχιεπίσκοπος, τρεις επίσκοποικαι ένας διάκονος, ντυμένοι με πορφυρούς μανδύες, υφασμένους με χρυσές κλωστέςκαι στεφανωμένοι με χρυσωμένες μίτρες ….". Δίπλα ακριβώς στο κείμενουπάρχει μια ολοσέλιδη φωτογραφία, που δείχνει τη στιγμή της ορκωμοσίας. Απόκληρικούς είναι μόνο ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος και δύο διάκονοι! Ο Αρχιεπίσκοπος δεν φορά μίτρα, αλλά το καλυμμαύχι του μεεπανωκαλλύμαυχο και οι δύο διάκονοι φορούν μόνο το καλυμμαύχι τους. Τα άμφιαμπορεί να είναι χρυσαφένιου χρώματος αλλά οι κλωστές είναι φυτικές, βαμμένες σεχρυσαφένιο χρώμα. Το κείμενο αυτοδιαψεύδεται στο σημείο αυτό από τη φωτογραφία,που το συνοδεύει!
Στησυνέχεια αναφέρεται ότι η Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος " είναι πανταχού παρούσα και παντοδύναμη, σετέτοιο σημείο που συνεχίζει να φοροδιαφεύγει και, επομένως, να μη συμμετέχειστο πρόγραμμα λιτότητας που έχει επιβληθεί στον πληθυσμό, εδώ και δεκαοκτώμήνες". Η κυρία Κεφαλά, γιαλόγους σφαιρικής και αντικειμενικής ενημέρωσης, θα έπρεπε να αναζήτησε και να μάθει τη θέση της Εκκλησίαςεπί του ζητήματος. Ήδη από τις 15 Σεπτεμβρίου 2011 η Ιερά Σύνοδος είχεκυκλοφορήσει δελτίο Τύπου, στο οποίο αναφέρονταν όλοι οι φόροι τους οποίουςπληρώνουν τα Νομικά Πρόσωπα της Εκκλησίας. Επιγραμματικά η Εκκλησία πληρώνει:
Φόρο 20% επί των ενοικιαζομένων ακινήτων.
Συμπληρωματικό φόρο 3% επί των εισοδημάτωναπό οικοδομές και μισθώσεις γαιών.
Προκαταβολή φόρου ( για το επόμενο έτος), μεσυντελεστή 55% επί της αξία του συμπληρωματικού φόρου.
Φόρο 3 ο/οο επί της αντικειμενικής αξίας τηςακίνητης περιουσίας τους.
Φόροκληρονομιών και δωρεών με συντελεστή 0,5% επί της αξίας τους.
Τέλος χαρτοσήμου και δικαιώματα ΟΓΑ 2,4% σεκάθε ιεροπραξία.
Επίσης πληρώνει φόρο μισθωτών υπηρεσιών γιατους εκκλησιαστικούς υπαλλήλους, ΦΠΑ με τους προβλεπόμενους συντελεστές γιαυπηρεσίες και αγαθά, φόρο εισοδήματος, με συντελεστή 8% σε όλα τα τιμολόγιαπαροχής υπηρεσιών και φόρο εισοδήματος, με συντελεστή 4% σε όλα τα δελτίααποστολής αγαθών και με συντελεστή 1% για τα υγρά καύσιμα.
Ωςπρος την απαλλαγή από τον φόρο ακίνητης περιουσίας για τα ακίνητα λατρευτικής,θρησκευτικής και κοινωφελούς χρήσεως, η Εκκλησία της Ελλάδος διευκρινίζει ότιισχύει από το 2008 για όλα τα θρησκεύματα και δόγματα που έχουν ακίνητηπεριουσία εντός Ελλάδος. Σημειώνεται ότι στη Γαλλία, στο πρότυπο κράτος γιατους αθέους, οι Ναοί, πλην εξαιρέσεων, ανήκουν στο κράτος και όχι μόνο δενφορολογούνται, αλλά επιδοτούνται οι επισκευές και οι συντηρήσεις τους. Και πόσανα πληρώσει π.χ. ο Ναός του Αγίου Διονυσίου των Ρωμαιοκαθολικών, στην οδόΠανεπιστημίου, με την έκταση και τη θέση που έχει; Μόνο μια απολύτως εχθρική κυβέρνηση προς τηθρησκεία, τύπου δηλαδή Χότζα στην Αλβανία ή Στάλιν στην ΕΣΣΔ, θα φορολογούσετους Ναούς, με σκοπό να τους δημεύσει και να τους κατεδαφίσει, ή να τουςαλλάξει χρήση.
Στησυνέχεια η κα Κεφαλά παραθέτει, σε εισαγωγικά, την άπόψη του δημοσιογράφου καιεκδότη κ. Γ. Κύρτσου:
"ΗΕλλάδα είναι το μόνο Κράτος στον κόσμο, όπου η Ορθοδοξία είναι η επίσημηεκκλησία. Παρεπόμενα όλοι οι κληρικοί είναι υπάλληλοι αμειβόμενοι τουΥπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Αυτό σημαίνει ότι το Ελληνικό κράτοςκαταβάλλει 350 έως 400 εκατομμύρια Ευρώ ετησίως για να πληρώνει τους μισθούςτων 8500 ιερέων και των 82 αξιωματούχων, χωρίς να υπολογίζονται τα όσα παίρνουνοι συνταξιούχοι κληρικοί. Και αυτό ενώ η Εκκλησία είναι πολύ πλούσια".Ο ίδιος, κατά την κα Κεφαλά, της είπε ότι η Εκκλησία "θα ήταν επίσης ένας από τους υποκινητές της κοινωνικής αδικίας".
Είναιπερίεργο ο κ. Κύρτσος να είπε τέτοιες ανακρίβειες. Έχει καλή γνώση τωνοικονομικών, είναι ευφυής και γνώστης της ελληνικής πραγματικότητας. Πρώτον δενμπορεί να μην γνωρίζει ότι στην Ευρώπη υπάρχουν επίσημες εκκλησίες, με πρώτητην Αγγλία, στην οποία σπούδασε. Επίσης οι Λουθηρανικές χώρες του βορρά έχουνκρατικές εκκλησίες, η Ιταλία έχει στενή συνεργασία με την κυριαρχούσαΡωμαιοκαθολική Εκκλησία και το ίδιο ισχύει στο Βέλγιο, στην Ιρλανδία, στηνΠολωνία και σε άλλες χώρες της Ευρώπης.
Ωςπρος τη δαπάνη του Δημοσίουγια τους μισθούς των κληρικών, είναι απίστευτο ο κ. Κύρτσος να είπε αυτά πουγράφονται στο κείμενο, ότι δηλαδή γνωρίζει πως, κατά μέσον όρο, οι κληρικοίκοστίζουν στο Δημόσιο από 3400 έως 3900 Ευρώ το μήνα! Ο κ. Κύρτσος γνωρίζειέναν, έστω έναν, κληρικό που να έχει ανάλογο μισθό; Δεν γνωρίζει ότι είναι, οιπερισσότεροι, με μισθούς από 700 έως 1200 Ευρώ; Δεν ξέρει ότι ακολουθούν όλα ταμέτρα που έχουν ληφθεί για τους υπαλλήλους του δημοσίου, συμπεριλαμβανομένουκαι του μέτρου ένας να διορίζεται για πέντε που συνταξιοδοτούνται; δεν τουείναι γνωστό ότι το συγκεκριμένο μέτρο επιτείνει το πρόβλημα στην ύπαιθρο, όπουένας κληρικός, με οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες, εξυπηρετεί έως και τέσσεραχωριά και όπου οι συνταξιούχοι επιστρατεύονται για να εξυπηρετούν τις ανάγκεςτου λαού; ότι την ώρα που ο δάσκαλος, ο αστυφύλακας, ο κοινοτάρχης, έφυγαν γιατην πόλη, ο ιερέας παραμένει στο χωριό, μαζί, τον χειμώνα, με δέκα γέροντες; Θα μας προκαλούσεεντύπωση αν δεν τα ξέρει!
Πάρακάτω η κυρία Κεφαλά αναγνωρίζει μεν ότι οι μισθοί των κληρικών έχουν μειωθείκατά 30% ( σ.σ. να φαντασθεί κανείς πόσος θα ήταν ο, κατά Κύρτσο, δήθεν μισθός τους πριν από την μείωση…5000;),αλλά σημειώνει ότι δεν πληρώνουν το χαράτσι για τα ακίνητα. Δεν διευκρινίζειότι αυτό ισχύει μόνο στους Ναούς και στα Κοινωφελή Νομικά Πρόσωπα, που δενπληρώνουν δημοτικά τέλη και συνεισφέρουν στην κοινωνική συνοχή. Η αλήθεια, πουπαραθεωρείται, είναι πως η Εκκλησία δενπλουτίζει, αλλά προσφέρει και Εκκλησία της Ελλάδος δεν είναι μόνο οι κληρικοί,αλλά και τα εκατομμύρια των Ελλήνων.
Στησυνέχεια η κα Κεφαλά εκτιμά πως η ακίνητη περιουσία της Εκκλησίας είναι έναδισεκατομμύριο Ευρώ και παρά το ότι "παραχώρησε",το 1987, μέρος της περιουσίας της παραμένει ο δεύτερος ιδιοκτήτης ακίνητηςπεριουσίας στη χώρα. Η ρεπόρτερ του γαλλικού περιοδικού κακώς ενημερώθηκε ότιτο 1987 η Εκκλησία "παραχώρησε"μέρος της περιουσίας της. Αυτή δημεύθηκε από την κυβέρνηση Α. Παπανδρέου, ηΕκκλησία προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, όπου κέρδισε την υπόθεση και, παρά το ότιδικαιώθηκε, δεν πήρε ποτέ πίσω την περιουσία της. Δημεύσεις έχουν γίνει πολλέςτης εκκλησιαστικής περιουσίας. Πριν από το 1987 μεγάλο μέρος της ακίνητηςεκκλησιαστικής περιουσίας είχε δημευθεί στις αρχές της δεκαετίας του 1950. Καιτότε η Εκκλησία είχε διαμαρτυρηθεί έντονα για τις δημεύσεις και είχε πάρει απότην τότε πολιτική ηγεσία την υπόσχεση ότι δεν θα ξαναενοχληθεί και ότι η μισθοδοσίατων κληρικών θα κατοχυρωθεί… Δημεύσεις και όχι απαλλοτριώσεις γίνονταν καιγίνονται μόνο σε αυταρχικά καθεστώτα. Σημειώνεται επίσης πως από τη δημιουργίατου Ελληνικού Κράτους ουδέποτε έχει θιγεί η ακίνητη περιουσία τηςΡωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, που δεν είναι μικρή.
Στηνακίνητη περιουσία η κα Κεφαλά αναφέρει ότι η Εκκλησία της Ελλάδος "κατέχει 130.000 εκτάρια ( σ.σ. το 10% τηςόλης επιφανείας της χώρας) δασών και αγροτολιβαδικών εκτάσεων, χιλιάδεςχιλιόμετρα παραλιών, νοσοκομεία, οικοτροφεία, μεγάλα ξενοδοχεία, σταθμούςστάθμευσης αυτοκινήτων και εστιατόρια πολυτελείας". Και προσθέτει:"Αν προστεθούν τα 6 εκατομμύρια τωνμετοχών της Εθνικής Τράπεζας, που κατέχει, η περιουσία της, κατά αξιόπιστουςκύκλους φτάνει στα 3 δισεκατομμύρια Ευρώ". Πρώτον είναι άξιο απορίαςπώς κατέληξε η κα Κεφαλά στιςεκτάσεις που αναφέρει, χωρίς ακόμη ναέχει ολοκληρωθεί η διαδικασία τουκτηματολογίου και ενώ πολλές περιοχές, που η Εκκλησία θεωρεί περιουσία της,θεωρούνται από το κράτος διακατεχόμενες. Ο σημερινός Αρχιεπίσκοπος, όπως και οιπροηγούμενοι, ζητά με επιμονή να δοθεί η δυνατότητα στην Εκκλησία νααξιοποιήσει την περιουσία, που της έχει απομείνει, αλλά δεν εισακούγεται. Δεύτερον από πού γνωρίζει ότι η Εκκλησίακατέχει "χιλιάδες χιλιομέτρων παραλιακών εκτάσεων"; Σημειώνεται ότι ηαπόσταση από του δυτικότερου στο ανατολικότερο σημείο της χώρας είναι 990 χλμκαι από το νοτιότερο στο βορειότερο είναι 790 χιλιόμετρα. Επίσης, επειδή γράφειότι γνωρίζει να έχει η Εκκλησία νοσοκομεία, μεγάλα ξενοδοχεία, ή εστιατόριαπολυτελείας, καλόν είναι να τα κάνειευρύτερα γνωστά.
Ηκυρία Κεφαλά αυξάνει την περιουσία της Εκκλησίας από έναδισεκατομμύριο, - που καλόν θα ήταν να είχε προσδιορίσει με ποια στοιχείαθεμελίωσε την εκτίμηση της -, σε τρία, προσθέτοντας σ' αυτό τις μετοχές τηςΕθνικής Τραπέζης, που, όπως γράφει, φτάνουν τα 6 εκατομμύρια. Σήμερα, πουγράφονται οι γραμμές αυτές, η μετοχή τηςΕΤΕ αξίζει 1,40 Ευρώ, δηλαδή τα 6 εκατομμύρια μετοχών αξίζουν 8.400.000 Ευρώ.Για να φτάσουμε στα 3 δις. πρέπει να προσθέσουμε 2.991.600.000 Ευρώ!….Αυτά πώςδικαιολογούνται στο λογαριασμό της;
Έναακόμη στοιχείο που αναφέρει η κυρία Κεφαλά είναι πως ένας αριθμόςαπροσδιόριστος του 80% των Ελλήνων που ανήκουν στην Ορθόδοξη Εκκλησία, ( σ.σ.πάλι δεν αναφέρει πώς το 95% έγινε 80%) "ανέχεταιτην σημερινή κατάσταση γιατίεξυπηρετείται από αυτή" σε έκνομες ενέργειες. Και, ως παράδειγμα,σημειώνει ότι ορισμένοι πολίτες έγραφαν στη ναοδομία, ή στην πολεοδομία πωςκτίζουν, κυρίως σε νησιά που η γη είναι πολύ ακριβή και η φορολογία υψηλή, παρεκκλήσια με προσκτήσματα κι έκτιζανπολυτελείς κατοικίες με πισίνες. Το σχόλιο μας είναι πως πρώτον παραδέχεται πωςαυτή η κομπίνα εξουδετερώθηκε και δεύτερον, επειδή δεν γνωρίζει πόσοι ήσαναυτοί να εκτιμήσουμε ότι ήσαν εκατό; χίλιοι; μα το 80% των 11.000.000 Ελλήνωνείναι 8.800.000. Αυτοί πώς "εξυπηρετούνται" για να"ανέχονται" την Εκκλησία;
Αναφέρονταςστη συνέχεια εγκύκλιο του Αρχιεπισκόπου προς τους κληρικούς "να έχουν μια πιο ταπεινή ζωή και νααποφεύγουν τις βυζαντινές φιέστες, που προκαλούν το λαό", η κυρίαΚεφαλά σχολιάζει: "Αντίο λοιπόν οιπολυτελείς τζάγκουαρ για τις μετακινήσεις κληρικών στην πόλη, η χρήση ιδιωτικώντζετ, τελειωμένες οι υπερβολικές δαπάνες για συμπόσια μεταξύ των κληρικών".Σε επίρρωση αυτών που γράφει βάζει σε εισαγωγικά την άποψη του ΑρχιμανδρίτηΤιμοθέου Άνθη, από το Γραφείο Τύπου της Ιεράς Συνόδου": " Η πλειονοψηφία του κλήρου δεν κάνειτέτοιες υπερβολές" φέρεται ότι απάντησε ο π. Τιμόθεος. Επικοινωνήσαμεμαζί του και του είπαμε ότι η απάντηση του επιτρέπει σε κάποιον να σκεφθεί πως υπάρχει μια μειονοψηφία του κλήρου, πουκυκλοφορεί με τζάγκουαρ, έχει προσωπικό τζετ και συμμετέχει σε πανάκριβα συμπόσια. Μαςδιαβεβαίωσε ότι ουδέποτε έδωσε τέτοια απάντηση και ούτε ήταν δυνατό να δώσει,αφού δεν είναι αλήθεια.
Ότιυπάρχει φιλανθρωπικό έργο από την Εκκλησία δεν το αρνείται η κυρία Κεφαλά, όμωςπροσθέτει την άποψη του συγγραφέα Πέτρου Τατσόπουλου, πως "κραδαίνει τη φιλανθρωπία για να μην πληρώνειφόρους", δηλαδή όχι ότι αυτή είναι στα βιώματα των μελών της, αλλά τοκάνει από συμφέρον και υπολογισμό… Το κείμενο τελειώνει με την άποψη πως ηΕκκλησία στην Ελλάδα είναι παντοδύναμη, πως ο δρόμος για τον χωρισμό Εκκλησίας- Πολιτείας ( σ.σ. τύπου Γαλλίας;) είναι μακρύς και πως η πλειονοψηφία τωνπολιτικών είναι πάντα υπό την επιρροή της Εκκλησίας…. Ο καθένας που γνωρίζειπρόσωπα και πράγματα και το ποιοι είναι οι κοσμικά ισχυροί στην Ελλάδα μπορείνα αξιολογήσει την άποψη της καςΚεφαλά….
Κλείνονταςπιστεύω πως εξέθεσα το αυτονόητο για τον μέσο Έλληνα, η ελληνική πραγματικότητακαι η Ελλαδική Εκκλησία, δεν είναι όπωςπαρουσιάζονται στο περιοδικό "Le point".Κάθε άλλο.-
ΥΓ.Κληρικός στον οποίο μίλησα για το ρεπορτάζ και την πρόθεση μου να απαντήσω,επιχείρησε να με αποτρέψει. "Έλάτε κύριε Παπαθανασόπουλε, που δίνετεσημασία σε τέτοια κείμενα. Αυτοί που τα γράφουν εκτίθενται. Καλύτερα να μηνασχοληθείτε".
Κατά την άποψη μου είναι λάθος αντίληψη. ΗΕκκλησία οφείλει να απαντά σε κάθε τι που της καταμαρτυρείται. Είναι παραγγελίατου Αποστόλου Πέτρου (Α' Επ. γ' 15-17). Ελπίζω πως η άρνηση, ή η αδιαφορία στονα απαντηθούν οι επικρίσεις και οι άδικες κατηγορίες δεν είναι για να αποφευχθεί ο κόπος της απάντησης και ηβάσανος του διαλόγου, με ανθρώπους μάλιστα που μπορεί να μην είναι καλόπιστοιέναντι της Εκκλησίας. Θα πρότεινα μάλιστα, αν συμφωνεί η Ιερά Σύνοδος, η απάντηση μου να μεταφραστεί στα γαλλικά και να αποσταλείστο γαλλικό περιοδικό.-
