Μία πρόταση για τα ταραγμένα Βαλκάνια
ΚωνσταντίνοςΧολέβας, Πολιτικός Επιστήμων
Οι Σέρβοι που σήμερα αποτελούνμειονότητα στο πάλαι ποτέ σερβικό Κοσσυφοπέδιο- Κόσσοβο ανακοίνωσαν ότι σταμέσα Φεβρουαρίου 2012 θα διοργανώσουν δημοψήφισμα με αίτημα την αυτονόμηση τηςπεριοχής Μητρόβιτσα από το υπόλοιπο «κράτος» του Κοσσόβου. Οι λίγοι Σέρβοι πουαπέμειναν στην ιστορική κοιτίδα της Σερβικής Ορθοδόξου Εκκλησίας ζουναποκλεισμένοι σ’ αυτόν τον θύλακα και δεν επικοινωνούν με την αλβανική πλειοψηφία,η οποία ελέγχει το Κόσσοβο. Ενδιαφέρουσα είναι και η είδηση που έρχεται από τοκράτος των Σκοπίων. Το αλβανικό κόμμα DPA ανακοίνωσε ότι πρέπει η κυβέρνηση τηςΠΓΔΜ να αλλάξει το συνταγματικό όνομα του κράτους για να επιτευχθεί συμφωνία μετην Ελλάδα. Οι Αλβανοί αποτελούν το 30% του πληθυσμού των Σκοπίων και έχουνουσιαστικά, αλλά όχι τυπικά, αυτονομηθεί στις δυτικές περιοχές ( Τέτοβο,Ντέμπαρ, Στρούγκα κ.λπ). Συνήθως οι θέσεις τους στο ζήτημα του ονόματοςπροσεγγίζουν μάλλον τις ελληνικές απόψεις παρά αυτές του Γκρούεφσκι.
Υπό το φως αυτών των εξελίξεων καιλαμβάνοντας υπ’ όψιν και άλλες ρευστές καταστάσεις στη Βαλκανική μας Χερσόνησοκρίνω σκόπιμο να επισημάνω τρεις περιφερειακές μορφές Αυτονομίας, οι οποίεςμπορούν να δώσουν λύση στα σημερινά προβλήματα και να εκτονώσουν ειρηνικά τιςδυναμικές διεκδικήσεις συγκεκριμένων εθνικών κοινοτήτων. Ξεκαθαρίζω ότι ότανμιλώ για Αυτονομία εννοώ Ευρεία Τοπική, Εκπαιδευτική, Αστυνομική και ΟικονομικήΑυτοδιοίκηση χωρίς να αλλάζουν ή να κινδυνεύουν τα υφιστάμενα σύνορα. Πιστεύωότι η γνωμοδότηση του Δικαστηρίου Διεθνούς Δικαίου υπέρ του ανεξαρτήτουΚοσσόβου (2010) είναι λαναθασμένη, γι’ αυτό αξίζει να αναζητήσουμεεξισορροπητικές λύσεις, όπως οι τρεις Αυτονομίες τις οποίες προτείνω.
Υπό το φως αυτών των εξελίξεων καιλαμβάνοντας υπ’ όψιν και άλλες ρευστές καταστάσεις στη Βαλκανική μας Χερσόνησοκρίνω σκόπιμο να επισημάνω τρεις περιφερειακές μορφές Αυτονομίας, οι οποίεςμπορούν να δώσουν λύση στα σημερινά προβλήματα και να εκτονώσουν ειρηνικά τιςδυναμικές διεκδικήσεις συγκεκριμένων εθνικών κοινοτήτων. Ξεκαθαρίζω ότι ότανμιλώ για Αυτονομία εννοώ Ευρεία Τοπική, Εκπαιδευτική, Αστυνομική και ΟικονομικήΑυτοδιοίκηση χωρίς να αλλάζουν ή να κινδυνεύουν τα υφιστάμενα σύνορα. Πιστεύωότι η γνωμοδότηση του Δικαστηρίου Διεθνούς Δικαίου υπέρ του ανεξαρτήτουΚοσσόβου (2010) είναι λαναθασμένη, γι’ αυτό αξίζει να αναζητήσουμεεξισορροπητικές λύσεις, όπως οι τρεις Αυτονομίες τις οποίες προτείνω.
Πρώτον. Αυτονομία των Σέρβων τουΚοσσόβου. Η Ελλάς, η Κύπρος, η Ρωσία, η Ισπανία και πολλές άλλες χώρες (ακόμηκαι μουσουλμανικές όπως το Αζερμπαϊτζάν) καλά κάνουν και δεν αναγνωρίζουν τοΚόσσοβο ως ξεχωριστό κράτος, διότι η κάθε χώρα οφείλει να σκέπτεται τιςπρακτικές συνέπειες στα δικά της εθνικά θέματα ( κατεχόμενη Κύπρος, Καταλωνία,Μουσουλμάνοι του Καυκάσου κ.λπ). Από τη στιγμή, όμως, που άλλες και μάλισταισχυρές χώρες , όπως οι ΗΠΑ, αναγνωρίζουν το Κόσσοβο, πρέπει όλοι νασυμβάλλουμε στη αναζήτηση λύσεων για την επιβίωση της Σερβικής Ορθόδοξηςμειονότητας στην περιοχή. Οι βομβαρδισμοί του 1999 έγιναν με στόχο δήθεν τοπολυεθνικό Κοσσυφοπέδιο και κατέληξαν σε ένα μονοεθνικό αλβανικό προτεκτοράτο,όπου οι περισσότεροι Σέρβοι έχουν φύγει και οι λίγοι εναπομείναντες έχουνπεριορισθεί στον βόρειο θύλακα, όπως προανέφερα. Η μόνη λύση για να επιβιώσουνκαι να μην αισθάνονται διωκόμενοι είναι να αποκτήσουν μία μορφή Αυτονομίας μεδικό τους τοπικό Κοινοβούλιο, άνεση επικοινωνίας με την μητέρα Σερβία,εκκλησιαστικούς και εκπαιδευτικούς θεσμούς στο πλαίσιο της εθνικής τουςπαράδοσης, χωρίς παράλληλα να εμποδίζεται η συμμετοχή τους στους ευρύτερουςθεσμούς του Κοσσόβου, εάν θέλουν και στον βαθμό που αυτή είναι εφικτή. ΗΑυτόνομη αυτή περιοχή θα προστατεύεται από τον ΟΗΕ και την Ευρ. Ένωση ενώταυτόχρονα η ΟΥΝΕΣΚΟ θα πρέπει να προστατεύσει πιο αποτελεσματικά τουςΟρθοδόξους Ναούς και τα σερβικά μοναστήρια που μένουν εκτός της Αυτόνομηςπεριοχής και έχουν ήδη δεχθεί επιθέσεις από Αλβανούς κατά τα τελευταία 13χρόνια.
Δεύτερον. Αυτονομία των Αλβανών εντόςτων ορίων της ΦΥΡΟΜ. Από το 2001, όταν οι Αλβανοί των Σκοπίων πήραν τα όπλα,μέχρι και σήμερα η περίφημη Συμφωνία της Αχρίδος αποτελεί πεδίο αντεγκλήσεωνκαι αμφισβητήσεων μεταξύ των Σλάβων (ψευδομακεδόνων) και των Αλβανών. ΟιΑλβανοί έχουν αναθαρρήσει μετά την αμερικανική υποστήριξη στη απόσχιση τουΚοσσόβου και οραματίζονται τη απόσχισή τους από τη ΦΥΡΟΜ και την ένωσή τους μετους ομοεθνείς τους, οι οποίοι ελέγχουν το Κόσσοβο. Η Μεγάλη Αλβανία έχειμετονομασθεί πιο διπλωματικά σε Φυσική Αλβανία, ενώ τα όπλα της εξεγέρσεως του2001 παραμένουν σε κρύπτες για το ... επόμενο βήμα. Η μόνη λύση τουλάχιστον γιατο προσεχές μέλλον είναι η σαφής Αυτονομία των περιοχών με αλβανική πλειοψηφίαεντός των ορίων του κράτους της ΦΥΡΟΜ. Έτσι το κράτος αυτό θα χάσει τονχαρακτήρα του μονοεθνικού «μακεδονικού», όπως προβάλλεται σήμερα. Επομένως θαείναι ευκολότερο να προβάλλει η Ελλάς τα επιχειρήματά της για το ζήτημα τουονόματος. Ένα δι-εθνικό ή ορθότερα πολυ-εθνικό κράτος δεν μπορεί να λάβει τοόνομα που εκφράζει μία μόνον εθνότητα. «Μακεδόνες» αυτοαποκαλούνται οι Σλάβοιτης ΦΥΡΟΜ. Οι Αλβανοί ήδη έχουν προτείνει το όνομα Δαρδανία που εξυπηρετεί καιτην Ελλάδα.
Τρίτον. Αυτονομία των ΕλλήνωνΒορειοηπειρωτών εντός αλβανικών συνόρων. Όλα τα κόμματα που κυβέρνησαν τηνΑλβανία από το 1990 μέχρι σήμερα απαιτούν από την Ελλάδα να συντηρείπολυάριθμους Αλβανούς μετανάστες, αλλά ασκούν πολιτική γενοκτονίας «χαμηλώντόνων» κατά του αυτόχθονος Ελληνισμού. Αν δεν αποκτήσει μία μορφή Αυτονομίας ηΒ. Ήπειρος ο εκεί Ελληνισμός θα σβήσει τελείως. Μόνο με τη λύση της Αυτονομίαςθα εξασφαλίσει εκπαιδευτικά, περιουσιακά και εκκλησιαστικά δικαιώματα καιδίκαιη αστυνόμευση. Επιπλέον θα δημιουργηθεί μία ζώνη επενδύσεων με βοήθεια απότην Ελλάδα για να επιστρέψουν πολλοί Βορειοηπειρώτες που εργάζονται σήμερα στονΕλλαδικό χώρο. Δυστυχώς οι αλβανικές ηγεσίες ενισχύουν τον ανθελληνισμό καιπυροδοτούν την προπαγάνδα των Τσάμηδων (απογόνων των εγκληματιών πολέμου του1941-44). Ας τούς θυμίσουμε την Αυτονομία, την οποία προβλέπει το Πρωτόκολλοτης Κερκύρας του 1914, το οποίο υπέγραψε τότε και η Αλβανία!
