Πετάξτε τα βιβλία και διδάξτε.... Πατριδογνωσία
«εκ των γραμμάτων γεννάται η προκοπή και λάμπουν τα έθνη» ΡήγαςΦερραίος
«Ειςτων Φράγκων υποσχέσεις μη στηρίζετε ελπίδας/ Έμπορος ο βασιλεύς των αγοράζεικαι πωλεί/ Εις των τέκνων σας τας λόγχας και ασπίδας και κοπίδας,/ Εις αυτά,αυτά και μόνον η ελπίς ας στηριχθεί./ Από τους αγρίους Τούρκους και τουςπονηρούς Λατίνους/ Όσο δυνατοί κι αν είσθε δεινούς τρέχετε κινδύνους»(Κ.Σαρδέλη «Η Ρωμηοσύνη και ο Φώτης Κόντογλου», εκδ. «Αστήρ», σελ. 47).
Τοποίημα, το παραπάνω απόσπασμα, δεν είναι γραμμένο, όπως θα περίμενε κανείς, απόΡωμηό. Είναι του λόρδου Βύρωνα από το έργο του «Δον Ζουάν». Δυστυχώς το μόνοπου διδάσκει η ιστορία είναι ότι κανείς δεν διδάσκεται απ’ αυτήν. Οι Λατίνοι,οι Φραγκογερμανοί είναι πονηροί, γράφει ο ποιητής, τα δάνειά τους, η μνημονιακήφρίκη, τα φάρμακά τους, μας εξοντώνουν. «Τρία πράγματα εχάλασαν την Ρωμανίανόλην, ο φθόνος, η φιλαργυρία και η κενή ελπίδα», έλεγε ένας παροιμιακός λόγοςτων χρόνων της Άλωσης της Πόλης. Ας προσέξουμε την «κενή ελπίδα», τα «λόγια ταπαχιά», τα «λιθάρια στον τουρβά», όπως έλεγε ο Μακρυγιάννης. Το ζητούμενοσήμερα είναι ο απεγκλωβισμός, η απελευθέρωσή μας από το καταδιεφθαρμένοκομματικό κράτος, η καινή, και όχι η κενή, ελπίδα. Πού να την βρούμε όμως, πώςθα απεκδυθούμε το ξεραμένο φιδόδερμα του κενού, της θλίψης, της παραίτησης;
Κάθεπρωί μπαίνω στην τάξη και έχω ενώπιόν μου 25 παιδιά. Πρόσωπα φωτεινά, δροσερέςελπίδες, γέλια τραγανιστά, όλο φως η αίθουσα. (Μα και η λέξη αίθουσα, φωςσημαίνει. Εκπληκτικά τα παιχνιδίσματα της γλώσσας μας. Το αρχαίο ρήμα αίθω,σημαίνω καίω, φωτίζω, ανάβω. Από το ρήμα αυτό παράγεται η αίθουσα).
Σκέφτομαι,όλοι μας περιμένουμε τον Ένα, τον χαρισματικό, τον ηγέτη «για να μας βγάλει απότην κρίση». Εις μάτην. «Το της πόλεως ήθος ομοιούται τοις άρχουσι». Μαςκατάντησαν σαν τα μούτρα τους, από μπακίρι, χρυσό δεν βγάζεις. Αλλού βρίσκεταιη λύση. Γυρίζω πίσω, μνημονεύω Διονύσιο Σολωμό. Το 1842, την ημέρα τουΕυαγγελισμού της Θεοτόκου και της Ανάστασης του Γένους, γράφει σε γράμμα τουστον Τερτσέτη, τον απομνημονευματογράφο του Κολοκοτρώνη: «Είναι 21 χρόνια πουσαν σήμερα η Ελλάδα έσπασε τις αλυσίδες. Η μέρα αυτή του Ευαγγελισμού είναιμέρα για χαρά και δάκρυα. Χαρά για τα μελλούμενα, δάκρυα για την σκλαβιά τηνπερασμένη. Και για το σήμερα τι να πω; Η διαφθορά είναι τόσο γενική κι έχειρίζες τόσο βαθιές, που σε κάνει να σαστίζεις. Μόνο όταν τα αίτια της διαφθοράςεξολοθρευτούν πέρα για πέρα, θα μπορέσουμε να έχουμε μιαν ηθική αναγέννηση.Τότε το μέλλον μας θα είναι μεγάλο, όταν όλα στηριχτούν στην ηθική, ότανθριαμβεύσει η δικαιοσύνη, όταν τα γράμματα καλλιεργηθούν, όχι για μάταιηεπίδειξη. (σ.σ.: οι «νεόπλουτοι της μάθησης» όπως έλεγε ο Σεφέρης), παρά γιαόφελος του λαού, που έχει ανάγκη από Παιδεία και από μόρφωση εθνική. Τότε θαέχουμε – ή μάλλον θα έχουν τα παιδιά μας – μιαν ηθική αναγέννηση και το μέλλοντης πατρίδας μας θα είναι μεγάλο».
Σκέφτομαι, μες στην τάξη, έχοντας μπροστά μουτην αθωότητα του παραδείσου, τα παιδιά, ότι από εδώ, την τάξη, πρέπει νααρχίσει το ανέβασμα. Απαραίτητη προϋπόθεση η αίσθηση του Χρέους. Στην πατρίδαανήκουμε, δεν μας ανήκει. Η ιθαγένεια είναι δάνειο, που όσο το υπηρετείς και τοαποπληρώνεις, κάθε στιγμή της ζωή σου, συμβάλλεις στην «τεκνογονία της αρετής».Είναι «ζυγός χρηστός και φορτίον ελαφρόν» η διακονία της πατρίδας.
Έχωπάντα κατά νου ότι ζούμε, έχει ειπωθεί από τον Χατζηδάκι, μια νέα Τουρκοκρατία,ύπουλη και δολερή. Ο εξευρωπαϊσμός μας ήταν το καλλιτεχνικό όνομα της νέαςδουλείας. Η παιδεία, η διδαχή ημών των δασκάλων, να λάβει την μορφή του «ΚρυφούΣχολειού». Δεν είναι ώρα για πολλές γραμματικές, φλυαρίες των άχρηστων βιβλίων,ανούσιες παπαγαλίες. Ας πεταχτούν στην άκρη τα βιβλία και ας μιλήσει η καρδιά.Παλιά υπήρχε ένα μάθημα, που το έλεγαν «πατριδογνωσία». Αυτό δεν θέλουν σήμεραοι μαθητές μας; Να γνωρίσουν την πατρίδα τους. Αυτό που βλέπουμε και βλέπουν ταάγουρα μάτια σήμερα δεν είναι ο τόπος μας, «αλλά ένας εφιάλτης με ελάχισταφωτεινά διαλείμματα, γεμάτα με μια πολύ βαριά νοσταλγία. Να νοσταλγείς τον τόποσου, ζώντας στον τόπο σου τίποτε δεν είναι πιο πικρό», γράφει με πίκρα ανείπωτηο Σεφέρης. Το μάθημα της «Πατριδογνωσίας», η νοσταλγία του τόπου, να γίνεινόστος («νόστιμο ήμαρ»), να γυρίσουμε πίσω, να επιστρέψουμε, «ελθόντες ειςεαυτόν», στο ένδοξο καλυβάκι μας και ναπιάσουμε το νήμα από την αρχή. Στο Δημοτικό σχολείο μπορεί να γίνει αυτό.Προλαβαίνουμε. Οι ψυχές των μικρών παιδιών δεν έχουν σακατευτεί από ταδηλητήρια που «χάλασαν» τις γενιές της «Αλλαγής». Αφήσαμε τόσα χρόνια τηνπαιδεία, την μόρφωση των Ελλήνων στα χέρια της ψευτοπροοδευτικής λέπρας, τωνσαλταδόρων και καταντήσαμε ρεντίκολο της Οικουμένης. Η λεγόμενη κρίση είναισυνέπεια μιας ορισμένης παιδείας. Εφ’ όσον αυτή η Παιδεία του χαβαλέ, τηςκατάληψης, του ασύλου, της μετριοκρατίας των εκπαιδευτικών ευθύνεται γιά τηνφρίκη, οφείλουμε να την πετάξουμε εκεί που ανήκει: στον υπόνομο της ιστορίας.(Όσοι διετέλεσαν υπουργοί Παιδείας, τα τελευταία 30-40 χρόνια, θέλουν...κρέμασμα).
Ξέρω,εκ πείρας, ότι το να διδάσκεις σήμερα, «ψυχή και Χριστό», εν μέσω τηςιδεολογικής τρομοκρατίας, που ασκούν οι αριστερόφωνοι συνδικαλιστές, είναιδύσκολο. Στοχοποιείσαι. Η συνταγή γνωστή: «Εξόντωση διά της γραφικότητας». Μαθέλει αρετή και τόλμη η ελεύθερη διδασκαλία. «Ουδείς καθεύδων έστησεν τρόπαιον»(Μ.Βασίλειος) Ας τσιρίζουν οι... παιδοκτόνοι. (Παιδοκτόνους ονομάζει ο άγιοςΙωάννης ο Χρυσόστομος τους γονείς και διδασκάλους, πουν αμελούν την σωστή αγωγήτων παιδιών. «Τούτους εγώ... και αυτών των παιδοκτόνων χείρους είναι φαίην αν».Και από παιδοκτόνους χειρότεροι... ΕΠΕ 24, 468 «προς πιστόν πατέρα»).
Αυτή ηπαιδοκτονία, η μη ανατροφή και μόρφωση των παιδιών με τα «παλιά, δικά μαςπλούτη» (Παλαμάς), πρέπει, εσχάτη ώρα εστί, πρέπει να σταματήσει. Η γνώμη τουαγίου Χρυσοστόμου έχει μεγαλύτερη βαρύτητα από της κάθε ανθυπομετριότητας που τάχα και υπουργεί την εκπαίδευση.
Επαναλαμβάνω:πετάξτε, όσοι πιστοί, όσοι φιλότιμοι δάσκαλοι, τα βιβλία για μία ώρα την ημέραστην άκρη. Διδάσκουμε στα παιδιά τι χάσαμε, τι έχουμε, τι μας πρέπει. Δενφοβόμαστε την... σκόνη της ιστορίας. «Ουκ έδωκεν ημίν ο Θεός πνεύμα δειλίας, αλλάδυνάμεως». (Τιμ. 1,7). Να πιάσουμε πάλι την διήγηση από την αρχή, να τουςδιδάξουμε δύο ονόματα: Ελλάς και ελευθερία. Να αποστηθίσουν, ή καλύτερα, «ναεσωστηθίσουν», όπως έλεγε ο μακαριστός Γέροντας Παϊσιος ο Αγιορείτης, αυτά ταδύο «μαθήματα».