Για εσχάτη προδοσία ή για εσχάτη βλακεία;
«Πότεθ’ ανθίσουν τούτοι οι τόποι
πότεθα ‘ρθούνε καινούργιοι άνθρωποι
νασυνοδεύσουν την βλακεία
στηντελευταία της κατοικία»
Κ. Παλαμάς
«Οι μηοργιζόμενοι εφ’ οις δει, ηλίθιοι δοκούντες είναι». Όσοι δεν οργίζονται γι’ αυτάπου πρέπει, φαίνεται ότι είναι ηλίθιοι. Η οργή, όταν δεν αποτελεί πάθος, αλλάεξέγερση της ψυχής, υπέρ των αδικουμένων, είναι ένα είδος «εμβριμήσεως»(=ταραχής), που χαρακτηρίζει τις ζωντανές ψυχές, όπως εύσtοχα το διατύπωσε ο Αριστοτέλης, στο παραπάνωρητό.
Κάποιαπράγματα που συμβαίνουν, κάποιες αποφάσεις που λαμβάνει το... κυβερνολόι, δενεξηγούνται με λογικούς όρους. Κάτι άλλο συμβαίνει. Ο λαός, ο κοινός νους, είναιεξοργισμένος. Η μνημονιακή φρίκη επιτείνεται. Ατάραχοι, καθησυχαστικοί καιαισιόδοξοι εμφανίζονται μόνο οι γονατισμένοι, σφουγγοκωλάριοι της Τρόικας. Άρακάτι συμβαίνει. Προφανώς έχουν την εντύπωση ότι θα σώσουν το τομάρι τους,δραπετεύοντας, την κρίσιμη στιγμή, στις χώρες που «παράχωσαν» τον ιδρώτα τουλαού. Την ίδια εντύπωση έχουν και όσοι αισθάνονται ασφαλείς καιαυτοϊκανοποιούνται με τις υψηλές καταθέσεις τους. Έλεγε ένας αρχαίος, οΕυβουλίδης, ότι ο καλύτερος επιτάφιος που θα μπορούσε να γράψει κανείς στηνπλάκα του μνήματος τέτοιων ανθρώπων είναι: ηπατήθην. Αυτοαπατώνται όσοιονειροφαντάζονται ξέγνοιαστες περιουσίες, που αν τις υποβάλλουμε σε χημικήανάλυση, θα τις βρούμε να απαρτίζονται από δάκρυα και αίμα συνταξιούχων,ανέργων και πάμφτωχων Ελλήνων.
Θακαταφύγω και πάλι στον προγονικό, αρχαίο λόγο· παρήγορος και διαυγής, ερμηνεύεικαι αποκαθαίρει πολλά, σημερινά, κρανιοκενή μυθεύματα. Στο Β’ 60 ο Θουκυδίδηςγράφει: «Καλώς μεν γαρ φερόμενος ανήρ τα καθ’ εαυτόν, διαφθειρομένης τηςπατρίδος, ουδέν ήσσον ξυναπόλυται, κακοτυχών δε εν ευτυχούσι, πολλώ μάλλονδιασώζεται», δηλαδή, «ο άνθρωπος που ευδοκιμεί εις τας ιδιωτικάς του υποθέσεις,εάν η πατρίς του καταστραφεί, χάνεται κι αυτός μαζί της, ενώ είναι πολύ πιθανόνότι θα σωθεί, εαν κακοτύχει μεν ο ίδιος, η πατρίς του όμως ευτυχεί», μεταφράζειο Ελευθέριος Βενιζέλος. Ας το έχουν αυτό υπ’ όψιν τους οι παντοειδείςχρυσοκάνθαροι με το κλεφτοκατσικάδικο ήθος. (Ο Κολοκοτρώνης, αγράμματος μεν,αλλά με βαθιά, ρωμαίικη μόρφωση, το 1838, μιλώντας στος μαθητές του μοναδικούτότε Γυμνασίου των Αθηνών, επαναλαμβάνει τα ίδια λόγια: «Η προκοπή σας και ημάθησή σας να μην γίνει σκεπάρνι μόνο διά το άτομό σας, αλλά να κυττάζει τοκαλό της κοινότητος, και μέσα εις το καλό αυτό, ευρίσκεται και το δικό σας»).
Γιατί,λοιπόν, το κυβερνολόι, «υπογράφει με χέρια και ποδάρια» (Μακρυγιάννης),καταστρέφοντας την πατρίδα μας; Μία είναι η εξήγηση: είναι ηλίθιοι. Και δενείναι συμπτώσεις αυτά που κάνουν, αλλά συμπτώματα ακαταμάχητης βλακείας. (Ζητώσυγγνώμη, αλλά ενίοτε η περιρέουσα ατμόσφαιρα σε αναγκάζει να καταφύγεις στηνευτραπελία, γιά να επιβιώσεις. Κάποιος ποιητής έλεγε «φτιάξε μια κρούστατρέλλας γύρω από το μυαλό σου, για να αντέξεις». Στην αρχαιότητα υπήρχε ειδικήκατηγορία συγγραφέων, οι οποίοι έγραφαν διασκεδαστικά έργα και ονομάζοντανσυγγραφείς «κλαυσιγελώτων». Σήμερα εξ άλλου υπάρχουν αρκετοί σπουδαιογελοίοιπου εμπνεύουν...»).
Θαχρησιμοποιήσω για την συγγραφή του υπόλοιπου άρθρου, δύο βιβλία. Το πρώτο είναιτο Ευάγγελου Λεμπέση με τίτλο: «Η επαναστατική μάζα και η τεραστία κοινωνικήσημασία των βλακών εν τω συγχρόνω βίω». («Οι εκδόσεις των φίλων», Αθήνα 2002).Το δεύτερος είναι του C.M. Cipolla με τίτλο «Δοκίμιο περί ανθρώπινης βλακείας».(«Ελληνικά Γράμματα»).
ΟΛεμπέσης, τονίζει, πως, ο βλάκας είτε ως θύμα είτε ως θύτης είτε ως άρχων είτεως αρχόμενος είτε ως απελεύθερος είτε ως δούλος είτε ως «παντογνώστης» είτε ως«κούτσουρο», είναι η αιτία εξοβελισμού των αξίων και των αξιών. (Το κείμενογράφτηκε πριν από 70 περίπου χρόνια. Αυτά τα κείμενα τα ανασύρω από τηνβιβλιοθήκη μου προς αναψυχήν. Είμαστε όλοι πολύ κουρασμένοι με τις «σοβαρές»και περισπούδαστες αναλύσεις).
Παραπομπήπρώτη, σελ. 125-126
«Ηέμφυτος τάσις του βλακός, εξικνουμένη συχνότατα εις αληθή μανίαν όπως ανήκη ειςισχυράς και όσον τον δυνατόν περισσοτέρας πάσης φύσεως οργανώσεις, εξηγείταιπρώτον μεν εκ της ευκολίας της αγελοποιήσεως, εις ην μονίμως υπόκειται, λόγωελλείψεως ατομικότητος (εξ ου και το μίσος του κατά του ατόμου και τουατομικισμού), δεύτερον δε εκ του ατομικού ζωώδους πανικού, υπό του οποίουμονίμως κατατρύχεται, εκ του δεδικαιολογημένου φόβου μήπως περιέλθη εις το παντόςείδους προλεταριάτον. Αποτελεί δε η τάσις αύτη αμάχητον σχεδόν τεκμήριον περίτου βαθμού της πνευματικής του αναπηρίας. Τοιουτοτρόπως δημιουργείται αυτόματοςσυρροή βλακών εις τας πάσης φύσεως οργανώσεις, αίτινες, εάν μεν είναισυμφεροντολογικαί, διατηρούν τουλάχιστον την σοβαρότητα των συμφερόντων των,εάν όμως είναι «πνευματικαί», περιέρχονται συν τω χρόνω εις πλήρηβλακοκρατίαν».
Παραπομπήδεύτερη, σελ.135
«Ωςπρος την κοινωνικήν προέλευσιν των βλακών διαπιστούται ότι η παραγωγή βλακώνδεν είναι ταξική. Η πονηρά φύσις δεν έδωκεν εις ωρισμένην τινά κοινωνικήν τάξιντο επίζηλον τούτο προνόμιον. Επεδαψίλευσεν ίσως, ως φαίνεται, εις την εκάστοτεάνω τάξιν τους διασκεδαστικωτέρους απλώς τύπους βλακών, αλλά δεν εστέρησενουδεμίαν άλλην κοινωνικήν τάξιν της σοβαράς συμβολής των. Ο βλαξ υπουργός, οαγόμενος και φερόμενος υπό των υπαλλήλων του και τα μέλη ενός εργατικούσωματείου, τα οποία εκμεταλλεύεται ο πονηρός εργατοκάπηλος, αποτελούν δύοαντίθετα παραδείγματα του γεγονότος, ότι η βλακεία δεν έχει ταξικήν τηνπατρίδα».
Τι μας λέει ο Λεμπέσης στις δύο παραπομπές;Πρώτον ότι ο βλάξ «τρυπώνει» για να κρύψει το «κουσούρι» του, σεαγέλες-οργανώσεις «συμφεροντολογικές» (π.χ. κόμματα) ή «πνευματικές» (π.χ.αρκετές ΜΚΟ), και δεύτερον, η βλακεία επιπολάζει σε όλα τα κοινωνικά στρώματα(π.χ. «βλάξ υπουργός». Δεν παραθέτω ονόματα, γιατί θα σπαταληθεί το υπόλοιποντου άρθρου σε ονομαστικούς καταλόγους. Και όπως λέει και ο Ζουράρις, αρκετοί εξαυτών, πρέπει να καταδικαστούν, όχι για εσχάτη προδοσία, αλλά για εσχάτη βλακεία).
Ο δε Cipolla παραθέτει πέντε θεμελιώδεις νόμους τηςανθρώπινης βλακείας, τους οποίους και αντιγράφω:
1ος.«Πάντα και αναπόφευκα ο καθένας από μας υποτιμά τον αριθμό των ηλιθίων ατόμωνπου κυκλοφορούν».
2ος.«Η πιθανότητα να είναι ένα συγκεκριμένο πρόσωπο ηλίθιο είναι ανεξάρτητη απόοποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό του ίδιου προσώπου».
3ος.«Ένα ηλίθιο άτομο είναι ένα πρόσωπο που προκαλεί ζημιά σε άλλο πρόσωπο ή ομάδαπροσώπων χωρίς ταυτόχρονα να εξασφαλίζει κάποιο πλεονέκτημα για το ίδιο· πολλέςφορές, μάλιστα, το ίδιο υφίσταται μιαν απώλεια».
4ος.«Τα μη ηλίθια υποτιμούν πάντα τη βλαπτική ενέργεια των ηλιθίων ατόμων. Ιδίως οιμη ηλίθιοι ξεχνούν διαρκώς ότι σε οποιαδήποτε στιγμή και τόπο και σεοποιαδήποτε περίσταση ή συναναστροφή, ο συγχρωτισμός με ηλίθια άτομααποδεικνύεται ασφαλώς ένα σοβαρότατο σφάλμα».
5ος.«Το ηλίθιο άτομο είναι ο πιο επικίνδυνος τύπος ανθρώπου που υπάρχει».
Ανκάνουμε έναν συνδυασμό όλων των νόμων της βλακείας, έχοντας υπ’ όψιν το…κυβερνολόι, εύκολα ερμηνεύουμε την τωρινή θέση της πατρίδας μας. (Όταν ο ΓΑΠ,για παράδειγμα, ομιλούσε για φορολογία των πισινών και όχι των πισίνων, που τονκατατάσσεις; Νομίζω ότι ο πέμπτος νόμος προσδιορίζει την περίπτωσή του).
Καιβέβαια στα καθ’ ημάς έχει διαχρονική ισχύ το, υπό του Γ. Σεφέρη, λεχθέν «ότανμπει η βλακεία σε κίνηση, ποιος μπορεί να την σταματήσει»…