Οπόνος
Γράφει ομοναχός Μωυσής, Αγιορείτης
Ένα πλήθος κόσμου σήμερα υποφέρει, διαφορότροπακαι γι’ αυτό ανησυχεί πολύ. Κανένας άνθρωπος δεν υπάρχει που να μη διήλθε τοκαμίνι αυτό.
Πρόκειταιγια πανανθρώπινη δυνατή εμπειρία. Ο βαθύς και διάφορος πόνος φέρνει συνήθωςλύπη, στενοχώρια και ταραχή. Η ασθένεια θυμίζει τον φοβερό θάνατο. Η δοκιμασίαχαλά τα σχέδιά μας, μας ξαφνιάζει, μας αλλάζει το πρόγραμμα και τον σχεδιασμό.Η ευδαιμονιστική εποχή δεν επιτρέπει κανέναν πόνο. Μιλά συνεχώς για καλοπέραση,επανάπαυση και ατάραχη φιλοϋλία. Υπάρχει μία αποστροφή του πόνου, του κόπου καιτου μόχθου. Όλα τα θέλει ο άνθρωπος γρήγορα, εύκολα, άκοπα, άμοχθα, δίχωςκανένα κόστος και καμία καθυστέρηση.
Ο πόνοςδίνει τελικά πλούσιο κέρδος και μεγάλο όφελος στον πάσχοντα. Πονώντας σκέφτεταιτον εαυτό του, τη χαμένη περασμένη ζωή του, το αβέβαιο μέλλον του, τα λάθη του,τα πάθη του, τα περιττά λόγια του, τις πολλές παραλείψεις του. Από την κριτικήτη συνεχή μεταβαίνει στην αυστηρή αυτοκριτική. Συναντά μέσα του τον Θεό του.
Οπόνος κρύβει μυστικά. Δεν υπάρχει καμία μαζοχιστική διάθεση, αλλά παρατηρώνταςτη λίθινη καρδιά του να μαλάσσεται συγκινείται και θαυμάζει. Μέσα στον πόνοτότε βρίσκει αληθινή και γνήσια χαρά, που τον κάνει μάλιστα να ευχαριστεί καινα αποδέχεται μία έως προ ολίγου απαράδεκτη κατάσταση. Πρόκειται για τομυστήριο του πόνου, που μεταποιεί τον άνθρωπο και μέσα στους πόνους τηςασθένειας του δίνει μία άλλη υπέροχη ειρήνη.
Ο πόνοςδίνει τελικά πλούσιο κέρδος και μεγάλο όφελος στον πάσχοντα. Πονώντας σκέφτεταιτον εαυτό του, τη χαμένη περασμένη ζωή του, το αβέβαιο μέλλον του, τα λάθη του,τα πάθη του, τα περιττά λόγια του, τις πολλές παραλείψεις του. Από την κριτικήτη συνεχή μεταβαίνει στην αυστηρή αυτοκριτική. Συναντά μέσα του τον Θεό του.
Οπόνος κρύβει μυστικά. Δεν υπάρχει καμία μαζοχιστική διάθεση, αλλά παρατηρώνταςτη λίθινη καρδιά του να μαλάσσεται συγκινείται και θαυμάζει. Μέσα στον πόνοτότε βρίσκει αληθινή και γνήσια χαρά, που τον κάνει μάλιστα να ευχαριστεί καινα αποδέχεται μία έως προ ολίγου απαράδεκτη κατάσταση. Πρόκειται για τομυστήριο του πόνου, που μεταποιεί τον άνθρωπο και μέσα στους πόνους τηςασθένειας του δίνει μία άλλη υπέροχη ειρήνη.
Οσύγχρονος άνθρωπος μη θέλοντας να υποφέρει διόλου, υποφέρει πιο πολύ. Η πολλήάνεση του πρόσφερε ανία. Η πολλή ξεκούραση τον κούρασε. Ο άνθρωπος υποφέρειγιατί από κάτι στερείται. Έτσι αναγκάζεται να ανέχεται, να υπομένει κάτιανεπιθύμητο, να πάσχει και να ταλαιπωρείται. Υποφέρει κάποιος που διέρχεταικάτι δυσάρεστο και τον κάνει να πονά. Δεν το θέλει, αλλά αναγκαστικά τοδέχεται. Ο πόνος είναι αποτέλεσμα της κατάχρησης της ανθρώπινης ελευθερίας.Συνέπεια της αμαρτίας είναι ο πόνος. Ο πόνος συνεργεί στην ανθρώπινη σωτηρία,αφού ο άνθρωπος παρασυρμένος από το συνεχές κυνηγητό της παράνομης ηδονήςγέμισε τη ζωή του από παράλογη οδύνη. Επειδή έμαθε έτσι και δεν θέλει νααγωνίζεται, για να απαλλαγεί από τα δαιμονοκίνητα πάθη, επιτρέπει ο Θεός τουςπόνους και τις δοκιμασίες, ώστε δι’ αυτών να βοηθηθεί για να μετανοήσει.
Ο πόνοςστη ζωή μας δεν αποδέχεται μοιρολατρικά, ως αναγκαίο κακό, παθητικά καιενοχλημένα, αλλά τοποθετούμενοι στη σκιά του σταυρού, όπου ένας απαθής για εμάςτους εμπαθείς. Έτσι ο άνθρωπος μέσα στην ασθένειά του βρίσκει την ψυχική του υγεία.Η ασθένεια γίνεται ευκαιριακό, δυνατό φάρμακο. Με εκούσια καρτερικότητα θααντέξει κανείς τους ξαφνικούς, τους μεγάλους πόνους και θα οδηγηθεί στη μακαρίαυπομονή και στην ψυχική ανάπαυση. Ο πόνος γίνεται ιατρός, θεραπευτής, ευεργέτηςκαι σωτήρας. Εκεί που νόμιζε πως δεν υπάρχει φως, ζωή και ανάσταση,αναγεννάται, μεταμορφώνεται, αποκαλύπτει τα φτερά του.
Δίχως Θεόο άνθρωπος είναι άχαρος και ανέλπιδος. Τα καθημερινά βάρη του γίνονταιπαράλογα, ασήκωτα, ανοημάτιστα. Τον κάνουν να θλίβεται, να μελαγχολεί, νααπελπίζεται.
Αν και οι χριστιανοί αποθαρρύνονται, σημαίνειπως δεν σηκώνουν τον σταυρό τους εκούσια, ευχάριστα και δοξολογικά. Τότε οπιστός εξοικειώνεται με τον θάνατο και δεν τον φοβάται. Στην απουσία του Θεούυπάρχει ο φόβος, ο τρόμος και η απόγνωση. Σ’ εμάς δεν ανήκει η άμεση θεραπείατου πόνου, αλλά η γνώση και η σχέση με τον ζωντανό Θεό.
Ο πόνοςμπορεί να οδηγήσει κάποιον να βρει τον Θεό. Μπορεί και να τον χάσει. Μησταθούμε εμπόδιο σε αυτήν τη συνάντηση με τις αυστηρές ιδέες μας. Ο Χριστός είναιτο παν, είναι η πηγή της ζωής, το κέντρο της χαράς. Όλοι οι πονεμένοι αςτρέξουν σ’ Αυτόν, για να χαρούν αληθινά. Η μεγάλη αγάπη κάνει τον πονεμένο ναμη λογαριάζει ούτε τους δυνατούς πόνους. Ο Χριστός κάνει πάνοπλους τους πιστούςτου στην αντιμετώπιση διαφόρων πόνων. Ένας άπιστος δυσκολεύεται πολύ ναυπομείνει καρτερικά τον όποιο πόνο, αυτό το παντοτινό αίνιγμα.
Η σύγχρονηπολιτισμένη κοινωνία μας έχει απομονώσει τους πονεμένους σε άσυλα, για να μημας ενοχλούν. Λησμονούμε ότι ο πόνος μας ενώνει με το να συμπάσχουμε και νασυμβοηθούμε. Αυτός που πονά, συμπονά πιο εύκολα, συμπαθεί και συμπαρίσταται. Οπόνος είναι αλήθεια πως κουράζει. Μπορεί όμως να σε οδηγήσει και σε δρόμους πουποτέ δεν θα φανταζόσουν. Να δεις τον βαθύτερο άγνωστο εαυτό σου. Να γνωρίσειςτον εντός σου άγνωστο Θεό. Να δεις με μεγαλύτερη επιείκεια τον πλησίον -αδελφόσου. Τότε πράγματι ο πόνος θα έχει γίνει θεραπευτής σου. Θα ευχαριστηθείς πουασθένησες. Θα κατανοείς τον πόνο των άλλων. Δεν θα πετάς, θα πατάς στη γη καιθα πιστεύεις ότι ο δρόμος της ζωής δεν έχει μόνο ροδοπέταλα αλλά και αγκάθιακαι μάλιστα από ρόδινες τριανταφυλλιές. Όμως χρειάζεται θάρρος, δύναμη, υπομονήκαι ελπίδα.
