Οιάγιοι 42 μάρτυρες οι εν Αμορίω αθλήσαντες (6 Μαρτίου)
Του Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Δορμπαράκη
῾῾Οι άγιοι αυτοί ήταν οι πρώτοι τηςπόλης του Αμορίου. Όταν επί της βασιλείας του Θεοφίλου κυριεύτηκε το Αμόριο απότους Αγαρηνούς, οδηγήθηκαν αιχμάλωτοι από αυτούς, επειδή ήταν στρατηγοί καιταξιάρχες και μέτοχοι του πρώτου γένους στους Ρωμαίους. Δεν πρόδωσαν όμως τηνπίστη τους στον Χριστό ούτε από δειλία ούτε από αγάπη για τη ζωή αυτή ούτε απόμαλθακότητα ούτε από την πολυχρόνια ταλαιπωρία. Διότι δεν χαλάρωσε ο τόνος τηςψυχής τους από τη σωματική κάκωση και τον εγκλεισμό τους, αλλά αφούπαρατάχτηκαν απέναντι στους εχθρούς με ανδρείο φρόνημα και γενναιότητα ψυχήςκαι δεν καταδέχτηκαν να αρνηθούν την πίστη τους στον Χριστό, με χαρά δέχτηκαντην αποτομή των κεφαλών τους᾽᾽.
Όπως χαίρεται κανείς, όταν έχειεπενδύσει σ᾽αυτόν τον κόσμο, για τα καινούργια πολύτιμα μάλιστα ρούχα του, κατάτον ίδιο τρόπο πανηγυρίζει, μας λέει ο υμνογράφος των αγίων άγιος Ιωσήφ, και ηΕκκλησία σήμερα, διότι ντύθηκε τη νέα στολή των αιμάτων των νέων αθλοφόρων. ῾῾ΗΕκκλησία σήμερα πανηγυρίζει μυστικά, γιατί ντύθηκε νέα στολή, σαν πορφύρα καιχρυσό ένδυμα, τα αίματα των νέων αθλοφόρων᾽᾽ (῾῾Η Εκκλησία σήμερονπανηγυρίζει μυστικώς, νέαν στολήν ενδυσαμένη, ως πορφύραν και βύσσον, τα αίματατων νέων αθλοφόρων᾽᾽) (δοξαστικό εσπερινού). Κι αυτό σημαίνει, όπως είναιγνωστό, ότι το μαρτύριο για την Εκκλησία μας αποτελεί τη δόξα και το καύχημάτης, αφού έτσι βρίσκεται επακριβώς επί τα ίχνη του πρώτου Μάρτυρα, του αρχηγούτης πίστης Ιησού Χριστού. Δεν παραξενευόμαστε λοιπόν από τις εκτιμήσεις τηςΕκκλησίας μας διά των ύμνων της, ότι το μαρτύριο των αγίων, όπως των σημερινών,είναι το φως τους και το κάλλος τους, κάτι βεβαίως που ανατρέπει παντελώς τιςεκτιμήσεις του πεσμένου στην αμαρτία κόσμου μας, ο οποίος το μαρτύριο και τονπόνο τον εκτιμά μόνον αρνητικά. Και δικαίως: η φιληδονία ως έκφραση της ουσίαςτης αμαρτίας εγωισμού αποτελεί τη διηνεκή έγνοια του. ῾῾Λαμπρυσμένοι από τοκάλλος της φωτεινής και στέρεας άθλησής σας, οδηγηθήκατε στον Χριστό, πουθυσιάστηκε ως άνθρωπος, Μάρτυρες᾽᾽ (῾῾Λελαμπρυσμένοι τω κάλλει της φωταυγούςκαι στερράς αθλήσεως, προσηνέχθητε Χριστώ, τω τυθέντι, μάρτυρες, σαρκί᾽᾽) (ωδήα´).
Ο άγιος Ιωσήφ επισημαίνει μάλιστα ότιο καιρός αυτός των μαρτυρικών αγώνων είναι ο καιρός που αποκαλύπτει τηνπραγματικότητα ή όχι της πίστης των χριστιανών. Κι έχει δίκιο: στον καιρό τηςειρήνης, τότε που όλα βαίνουν καλώς, είναι πολύ εύκολο να δηλώνει κανείς ότιείναι χριστιανός. Εκεί που θα φανερωθεί όμως η αλήθεια της πίστης του είναιόταν κληθεί να διαλέξει μεταξύ της ζωής αυτής και της ζωής με τον Θεό. Διότιτότε θα αναγκαστεί να αποδείξει τι κυριαρχεί μέσα στην καρδιά του, ποιος είναιδηλαδή ο αληθινός θησαυρός του, κατά τον λόγο του Κυρίου: ῾῾όπου ο θησαυρόςυμών, εκεί και η καρδία υμών έσται᾽᾽. Οι άγιοι λοιπόν σαράντα δύο μάρτυρες,μολονότι με αξιώματα και πολλές αφορμές να είναι ριζωμένοι στον κόσμο τούτο,έδειξαν ότι τα αξιώματά τους τα θεωρούσαν ῾῾σκύβαλα᾽᾽, σκουπίδια,προκειμένου να έχουν τον Χριστό ζωντανό στη ζωή τους. ῾῾Ο καιρός των αγώνων σεφανέρωσε σε όλους πιστό φίλο του Χριστού᾽᾽ (῾῾Πιστόν σε φίλον του Θεού ο καιρόςτων αγώνων εφανέρωσε πάσι᾽᾽) (ωδή γ´). Και πρέπει να το επεκτείνουμε: καιρόςτων αγώνων δεν είναι μόνον ο καιρός του μαρτυρίου σε εποχή πολέμου και δίωξηςτης πίστης, αλλά και ο κάθε καιρός που ο χριστιανός αντιμετωπίζει θλίψεις καιδοκιμασίες, οι οποίες τον φέρνουν στο οριακό σημείο που κρίνεται η συνείδησήτου, με την έννοια ότι πρέπει να μείνει σταθερός στο θέλημα του Θεού, και όχινα εκτραπεί και να το καταπατήσει, προκειμένου τάχα να επιβιώσει. Από την άποψηαυτή ο καιρός των αγώνων συνιστά ευλογία, διότι δίνεται η αφορμή ναξεκαθαριστούν οι πραγματικές διαθέσεις των ανθρώπων.
Ο υμνογράφος βεβαίως μαςπροβληματίζει και με μία ακόμη σκέψη του. Αναφερόμενος σε έναν από τους μάρτυρες,τον άγιο Θεόδωρο, λέει ότι στο μέσο του σταδίου ευρισκόμενος κήρυξε με ελεύθερηφωνή και ανδρεία τον Χριστό που σαρκώθηκε για χάρη μας. ῾῾Σταδίου μέσονπαραστάς, τον σωτήριον Λόγον, δι᾽ημάς σαρκωθέντα, ελευθέρα τη φωνή, εκήρυξαςανδρικώς᾽᾽. Κι έχει ιδιαίτερη σημασία ο λόγος του, διότι επισημαίνει ότι ηελευθερία σε έναν κόσμο κυριαρχημένο από τον Πονηρό έχει ως τίμημα το μαρτύριοκι ακόμη και τον θάνατο. Οι άρχοντες του κόσμου τούτου, όργανα οι περισσότεροιτου κοσμοκράτορος διαβόλου, δεν είναι εύκολοι στο να ακούνε κριτική και ναελέγχονται για τις πράξεις και τις ενέργειές τους. Το μόνο που ζητούν καιαπαιτούν είναι η κλίση του αυχένα του λαού, η υποδούλωσή του, προκειμένου ναπραγματοποιούν τα άνομα σχέδιά τους, δηλαδή την ανάπαυσή τους και την καλοπέρασήτους. Και δεν ισχύει τούτο μόνο σε εποχές τυραννίας, όπως ίσως θα σκεφτότανκανείς. Ισχύει δυστυχώς πάντοτε, ακόμη και στις λεγόμενες εποχές της ελευθερίαςκαι της δημοκρατίας. Κι αυτό γιατί έτσι λειτουργεί η εκάστοτε εξουσία. Πόσηελευθερία για παράδειγμα υπάρχει στα δημοκρατικά κόμματα, όταν η διατύπωσηγνώμης αντίθετης προς τη γνώμη του αρχηγού ή του εκάστοτε διευθυντηρίου τουκόμματος φέρνει τις περισσότερες φορές ως αποτέλεσμα την αποπομπή του από τοκόμμα; Δηλαδή, είσαι ελεύθερος να διαφωνείς, αλλά όμως δεν μπορείς πια να είσαιμαζί μας;
Με τους αγίους μας αναπνέουμε τονπραγματικό αέρα της ελευθερίας. Διότι ζούμε μαζί τους Εκείνον που είναι ηαληθινή ελευθερία, ο Κύριος Ιησούς Χριστός. ῾῾Τη ελευθερία η Χριστός υμάςηλευθέρωσε, στήκετε και μη πάλιν ζυγώ δουλείας ενέχεσθε᾽᾽. Να στεκόμαστε κιεμείς σ᾽αυτήν την ελευθερία. Πρέπει όμως να αποφασίσουμε να είμαστε πάντοτεμαζί με τον Χριστό, ενταγμένοι στο ζωντανό σώμα Του την Εκκλησία. Και ναείμαστε έτοιμοι να υποστούμε οποιοδήποτε τίμημα για την επιμονή μας αυτή. Τομαρτύριο είναι το συστατικό του ανθρώπου που θέλει να παραμένει γνήσιος καιελεύθερος άνθρωπος.
Ακολουθείν
