Η σύγχρονη ψευδοαγγελολογία
Τοῦ Πρωτ. Βασιλείου Ἀ.Γεωργοπούλου, Λέκτωρος Θεολογικῆς Σχολῆς Α.Π.Θ
Ανησυχητικό φαινόμενο της εποχής μας,νεοεποχίτικη πρακτική πνευματικής σύγχυσης αποτελεί το γεγονός ότι τατελευταία χρόνια, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό υπάρχει μία αυξανόμενηενασχόληση και αναφορά στους αγγέλους σε πλήθος νεοεποχίτικων περιοδικών,κοσμικών εντύπων, βιβλίων και διαδικτυακών τόπων, ακόμη και με την έκδοσηειδικών ad hoc περιοδικών1.
Δεν είναι τυχαίο τογεγονός, ότι αυτή η έκρηξη ενασχόλησης με τους αγγέλους έχει οδηγήσει κάποιουςετερόδοξους θεολόγους ερευνητές να κάνουν λόγο για μία «νέα θρησκεία των αγγέλων»2,η οποία μάλιστα, όπως έχει ορθώς επισημανθεί, δεν χρειάζεται καμμία πίστη στοΘεό3. Σύμφωνα με μία άλλη προσέγγιση το φαινόμενο μπορεί ναχαρακτηριστεί, επίσης, ως μία εκκοσμικευμένη μορφή λαϊκής θρησκευτικότητας τουδυτικού ανθρώπου4.
Η ενασχόληση αυτή,βεβαίως, και στον ελληνικό χώρο δεν κινείται σε ορθόδοξα εκκλησιαστικά πλαίσια,ως μορφή υπενθύμισης της διδασκαλίας της Εκκλησίας μας για τους αγίουςαγγέλους, το έργο τους, την αποστολή τους κ.λ.π. Πολύ δε περισσότερο, δε μπορείνα ενταχθεί ούτε στα ευρύτερα χριστιανικά αποδεκτά πλαίσια διδασκαλίας σχετικάμε τους αγίους αγγέλους. (Δυστυχώς η προτεσταντική θεολογία του 19 & 20 αι.έχει διάφορες θέσεις περί των αγίων αγγέλων που, πολλές εξ αυτών, κινούνταιμεταξύ άρνησης και αντίθεσης προς την εκκλησιαστική διδασκαλία)5 .
Αντιθέτως, η ενασχόλησημε τους αγγέλους άλλοτε έχει σα- φως συγκρητιστικό περιεχόμενοσυνδυάζοντας χριστιανικά, ιουδαϊκά, ισλαμικά, εξωχριστιανικά και εσωτεριστικάστοιχεία, γεγονός που θυμίζει έντονα χαρακτηριστικά του αρχαίου Γνωστικισμού6 και άλλοτε έχει ευδιάκριτανεοεποχίτικα χαρακτηριστικά7, κάτι που είναι και το πιοσυνηθισμένο, με αφετηρία και περιεχόμενο ξεκάθαρα αποκρυφιστικό.
Η παρουσία και η αναφοράσε “αγγέλους” είναι γνωστή στο χώρο του αποκρυφισμού και μάλιστα σεδιαφορετικά επίπεδα. Αναφέρεται πολύ χαρακτηριστικά σε αντιπροσωπευτικό έργο τουαποκρυφιστικού χώρου: «Σπουδαίοςρόλος αποδίδεται εις την Αγγελολογία υπό της πρακτικής Καββάλας και εν συνέχειαυπό της τελετουργικής Μαγείας του δυτικού Εσωτερισμού. (…) Εκ των ανωτέρωσυνάγεται ότι η Αγγελολογία αποτελεί σημαντικόν κρίκον εις την άλυσιν τηςεσωτερικής παραδόσεως»8 .
Αποκρυφιστικού χαρακτήρααγγελολογία έχουμε επίσης στο χώρο του Τεκτονισμού, του μονίμως, ωςγνωστόν, διαβεβαιούντος, ότι δεν έχει θρησκευτικό χαρακτήρα, και μάλιστα, όπωςαναφέρεται σε αντιπροσωπευτικό έργο του χώρου, στα τυπικά μύησης κάποιωνανώτερων βαθμών.Επιλέον, σ’ αυτό το έργο, καταγράφονται και ονόματα “αγγέλων”πολλά από τα οποία προέρχονται από αποκρυφιστικές πηγές, π.χ. την Καββαλά,Ερμητισμό αλλά και από αυτή την ισλαμική αγγελολογία.
Αντιπροσωπευτικά θα αναφέρουμεμόνο ένα όνομα “αγγέλου», μεταξύ των 16, που αναφέρονται στο τεκτονικό έργο καιείναι αποκαλυπτικό : «Αριήλ,το πνεύμα του αέρος, όστις εις ανώ- τερον τεκτονικόν βαθμόνσυνδέεται με την ιδέα της αγνότητος. Κατά τους Μάγους Καββαλιστάς ο Αριήλ αποκαλύπτεικρυμμένους θη- σαυρούς και μυστικά της φύσεως »9.
Μία ακόμη αποκρυφιστικήπτυχή της παλαιότερης και σύγχρονης αποκρυφιστικής “αγγελολογίας“σχετίζεται με την αστρολογία. Σύμφωνα την αστρολογία οι μήνες τουέτους, ο ήλιος, η σελήνη, οι πλανήτες, κ.λ.π. έχουν πνεύματα – αγγέλουςπροστάτες10 ηταυτοχρόνως από αστρολόγους συσχετίζονται με τις λεγόμενες καρμικές αναφορές,σύμφωνα με την ορολογία του χώρου.
Ιδιαιτέρως όμως, σήμερα,μ’ ένα ιδιαιτέρως προσεκτικό και θελκτικό λεξιλόγιο, η νεοεποχίτικη και αποκρυφιστικήψευδοαγγελολογία στα έντυπα του χώρου της, σε διαδικτυακούς τόπους, σε κοσμικάπεριοδικά, σε ειδικά σεμινάρια που διοργανώνονται για επικοινωνία με αγγέλους,σε ειδικές κάρτες αγγέλων, χρησιμοποιεί ονόματα ”αγγέλων“ πουσυναντάμε σε αποκρυφιστικούς χώρους.
Ιδιαιτέρως όμως ηαιχμή του δόρατος της σύγχρονης νεοεπο- χίτικης και αποκρυφιστικήςψευδοαγγελολογίας είναι η πρακτική να παρουσιάζει τους αγγέλους, όχι ωςδημιουργήματα του Θεού, αλλά ως αυθύπαρκτες πνευματικές – αγαθέςοντότητες προστασίας, ως οντότητες φωτός και αγάπης, ως αντικείμενοδιαλογισμού, ως πηγές ενέργειας, ως θεϊκές φανερώσεις11.
Επιπλέον, γίνεται λόγοςγια παρουσία τέτοιων “αγγελικών“, υποτίθεται οντοτήτων, στις λεγόμενεςεπιθανάτιες εμπειρίες, η σχετίζονται ακόμα και με ανορθόδοξες θεραπείες (π.χαγγελικό ρέικι).
Ιδιαιτέρως στηνεοεποχίτικη έκφανση της σύγχρονης ψευδοαγγελολογίας το κατ’ εξοχήν στοιχείο τοοποίο παραμορφώνεται και διαστρεβλώνεται και χρησιμοποιείται ως μέσομετά- δοσης αντιχριστιανικών θέσεων είναι το θέμα του φύλακα αγγέλου.
Μέσα σ’ όλη αυτή τηναποκρυφιστική καταχνιά δεν απουσιάζει σύζευξη της ψευδοαγγελολογίας καιμε την σύγχρονη μετεξέλιξη του πνευματισμού, που είναι το Channeling, όπουδιάφοροι μεσάζοντες (Medium)παρουσιάζονται ως κανάλια – αγωγοί μηνυμάτωνκάποιων, δήθεν αγγελικών, οντοτήτων.
Αξιολογώντας αυτή τηνέκρηξη της σύγχρονης ψευδοαγγελο- λογίας από ορθόδοξου πλευράς, λαμβάνονταςυπ’όψιν , μεταξύ των άλλων, τον ευαγγελικό λόγο, ότι το δέντρο γνωρίζεται απότους καρπούς (Ματθ. 12,33), αναμφιβόλως πρέπει να επισημάνουμε, ότι βρισκόμαστεμπροστά σε μια μορφή δαιμονολογίας που παρουσιάζεται ως αγγελολογία(Β Κορ.11,14).
Σημειώσεις.
[1] .Τό πιόχαρακτηριστικό παράδειγμα εἶναι τό περιοδικό ”Engelmagazin”πού ἐκδίδεται στήΓερμανία σέ 75.000 τεύχη κάθε δίμηνο.Βλ. EZW. Materialdienst 6/ 2008, σ.227.
[2]. Βλ.Τ.Ruster, Dieneuen Engelreligion.Lichtgestalten- dunkle Mächte, 2010. Πρβλ.EZW. Materialdienst 4/2011, σ. 154.
[3]. Βλ. EZW. Materialdienst 12/2010,σ. 462.
[4]. Ἀναλυτικά βλ.Ο.Dürr, Der Engel Mächte, 2009.
[5].Βλ.W.Trillhaas, Dogmatik, 19844, σσ.144 – 152.
[6].Βλ. EZW. Materialdienst 12/2010,σ. 463.
[7].Βλ. W. J. Hanegraaff, NewAge Religion and Western Culture. Esoterism in the Mirror of Secular Thought, 1998, σσ.197-198, 200-201, 342-343.
[8] Βλ. Π. Γράβιγγερ, ἘγκυκλοπαίδειαἘσωτερισμοῦ.., Τομ. Α΄, σσ. 51-52.R. Biewald,Kleines Lexikon des Okkultismus, 2005, σ. 59.
[9]. Ν. Λάσκαρι,Ἐγκυκλοπαίδεια τῆς Ἐλευθέρας Τεκτονικῆς, σ. 16.
[10]. Βλ. N. Drury, TheDictionary of the Esoteric, 20042, σ.12.
[11].Βλ. EZW. Materialdienst 4/2011, σ.155.
