ὉἸούδας μετὰ τὴν προδοσία
(Ομιλίατου †ΜητροπολίτουΦλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου)
«Ὤ τῆς Ἰούδαἀθλιότητος!»(αἶν. Μ. Τετ.)
ΕΙΝΕμυστήριο,ἀγαπητοίμου,πῶςὁμαθητὴς ἔφθασε στὸ σημεῖο νὰ προδώσῃ τὸν Διδάσκαλό του.Ἡφιλαργυρία εἶνε ἡ αἰτία ποὺ ὁἸούδαςπροτίμησε ἀντὶ τοῦ Χριστοῦ λίγα νομίσματα.Αὐτὴτὸν ἔκανε νὰ φθάσῃ στὴν προδοσία. Ἂςδοῦμετώρα τι ἀκολούθησε κατόπιν.
* **
Μετὰἀπὸ ἕνα ἔγκλημα, ἀγαπητοί μου, καὶ ὁ πιὸ εἰδεχθὴς δράστηςἔχει τύψεις συνειδήσεως. Οἱ τύψεις ὡς ἐσωτερικὴ φωνὴ εἶνε ἀπόδειξιςὅτι ὑπάρχει Θεός.
Ἕνας φιλόσοφος εἶπε·Δυὸ πράγματα μὲ πείθουν ὅτι ὑπάρχει Θεός·ὁ ἔναστρος οὐρανός,ποὺ εἶνε πάνω ἀπὸ μᾶς,καὶ φωνὴ τῆς συνειδήσεως, ποὺ εἶνε μέσα μας.Κάνειςτὸ ἔγκλημα καὶ δὲν τὸ ξέρει κανείς·καὶὅμωςμέσα σου ἔχεις κάρβουνο ἀναμμένο. Μπορεῖ νὰ χορεύῃς καὶ νὰ διασκεδάζῃς, ἀλλὰμόλις τὸ θυμηθῇς, ὅπως περιγράφει κάπου ὁ Σαίξπηρ, πέφτουν καὶ τὰ χρυσᾶ κουταλοπίρουναἀπ᾽ τὰ χέρια σου. Ἡ φωνὴ«Εἶσαι ἔνοχος!…» εἶνε αἰτία ποὺ πολλοὶ ἄνθρωποι σήμεραπερπατοῦν μελαγχολικοί.Καὶ ὁ Ἰούδας, ποὺ διέπραξε τὸ μεγάλο ἔγκλημα, δὲνγλύτωσε ἀπὸ τὶς τύψεις. Δὲν περίμενε ἴσως ὅτι ὁ Χριστὸς θὰ φτάσῃ στὸ θάνατο· φανταζότανμᾶλλον ὅτι τὴν τελευταία στιγμὴ θὰ κάνῃ κάποιο θαῦμα καὶ θὰ διαφύγῃ ὅπως ἄλλοτε·ἔτσι,καιαὐτὸςὁἴδιοςθὰκέρδιζε τὰ χρήματα καί ὁ Χριστὸς θὰ ἔβγαινε πιὸ δοξασμένος…Ἴσωςαὐτὰνὰ εἶχε στὸνοῦτου.Ὅταν ὅμως εἶδε ὅτι ὁ Πιλᾶτος ὑπέγραψε πλέον τὴν σταυρικὴθανάτωσί του, τότε συνειδητοποίησε τὸ φρικτὸ ἔγκλημά του,ποῦ τὸν εἶχε ὁδηγήσει ὁσατανᾶς,καὶ «μετεμελήθη», μετανόησε. Ἐπέστρεψε τὰτριάντα ἀργύρια στοὺςἀρχιερεῖςκαὶ πρεσβυτέρους καὶ τοὺς εἶπε·«Ἥ- μαρτον παραδοὺς αἷμα ἀθῷον»(Ματθ.27,3-4). Μετανόησε,ἀλλὰ ἡ μετάνοιά του δὲν ἦτανσωστή. Διότι ὑπάρχει μετάνοιαψευδὴς κα ὶμετάνοια ἀληθινή.
Ἁμάρτησεκαὶ ὁ Πέτρος τὸ ἴδιο βράδυ, ἀλλὰ ἐκεῖνος «ἔκλαυσε πικρῶς»(Ματθ. 26,75.Λουκ. 22,62),ἡ μετάνοιά του ἦταν εἰλικρινὴς καὶ ὁ Χριστὸς τὴ δέχθηκε. Ὁ ἱερὸςΧρυσόστομος λέει ὅτι, ἐὰν ὁ Ἰούδας τὴν ὥρα ποὺ κα-τάλαβε τὸ ἔγκλημά τουπήγαινε στὸ Χριστό―δὲν εἶχε ἀκόμα ἐκπνεύσει στὸ σταυρό― καὶ γονάτιζε στὰ πόδιατου καὶ ἔλεγε «Δάσκαλε,σὲ πρόδωσα· μετανοῶ», νά᾽στε βέβαιοι ὅτι ὁ Χριστός, κοντὰστοὺς ἑπτὰ λόγους του ἐπὶ τοῦ σταυροῦ, θά᾽λεγε κ᾽ἕναν ὄγδοο λόγο,«Ἰούδα, σὲσυγχωρῶ», κι ὁ Ἰούδας θὰ ἐπανερχόταν. Ἀλλὰ δὲν μετανόησε ὁ Ἰούδας· ἦτανψευδὴς ἡμετάνοιά του, ἦταν ἀπελπισία καὶ ἀπόγνωσις·δὲν ἔκανετὰ ἡρωικὰ βήματα ποὺ ἔπρεπε.Ἡ μετάνοια εἶνε ἡ ἡρωικώτερη πρᾶξις ποὺ καλεῖται νὰ κάνῃ ὁ ἄνθρωπος.Εἶνεἡρωισμός,λέει ὁ ῾Ρῶσος Ντοστογιέφσκυ, τὸ νὰ πηγαίνῃ κάποιος στὸν πνευματικό, νὰ γονατίζῃμπροστά του καὶ νὰ ὁμολογῇ ὅτι ἁμάρτησε. Αὐτὸ ἔπρεπε νὰ κάνῃ καὶ ὁ Ἰούδας. Ὁ ἑκατόνταρχος,γνώρισετὸ Χριστὸ μόνο γιὰ 1-2ὧρες, καὶ εἶπε«Ἀληθῶς Θεοῦ υἱὸς ἦν οὗτος»(Ματθ. 27,54)καὶἁγίασε (ἑορτάζει 16 Ὀκτωβρίου).Εἶνε μεγάλη ἡ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ,γι᾽αὐτὸμὴν ἀπελπιζώμαστε.Ξέρετε τί εἶνε ἡ ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ καὶ τί εἶνε οἱ ἁμαρτίες μας; Ἡ ἀγάπητοῦΧριστοῦ εἶνε θάλασσα καὶ οἱ ἁμαρτίες μας κάρβουνα ἀναμμένα.
Ἄλλοςἔχει λίγα κάρβουνα, ἄλλος ἕνα μαγκάλι, ἄλλος δύο,ἄλλοςτρία, ἄλλος ἔχει ἕνα ὁλόκληρο βουνὸκάρβουνα. Ἀλλ᾽ ὅσο πολλὰ κι ἂν εἶνε τὰκάρβουνα, ἡ θάλασσα νικᾷ τὴ φωτιά. ῾Ρίξτε, ἀδελφοί μου, τὰ κάρβουνά σας στὸ ἀπέραντοπέλαγος τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦ.Γι᾽αὐτὸἦρθεστὸν κόσμο ὁ Χριστός, γιὰ νὰ δεχτῇ καὶτὸν πιὸ μεγάλο ἁμαρτωλό, καὶ τὸν Ἰούδα καὶ τὸν Πέτροκαὶ τοὺς πάντας.Τὸεἶπα καὶτὸ ἐπανλαμβάνω·δὲνθὰ μᾶς τιμωρήσῃ ὁ Χριστὸς διότι ἁμαρτάνουμε–τὸ ἁμαρτάνειν εἶνεἀνθρώπινο· θὰ μᾶς δικάσῃ διότι δὲν μετανοοῦμε.
** *
Ποιοεἶνε,ἀδελφοίμου,τὸμάθημα-τὸδίδαγμα ἀπὸ τὸν Ἰούδα; Ὅτι ἕνα ἀπὸ τὰ μεγαλύτερα ἁμαρτήματαεἶνε ἡ φιλαργυρία,τὸν᾽ἀγπᾷς τὰ λεφτά. Εἶνε ψώρα, εἶνε λέπρα τῆς ἀνθρωπότητος.Καὶ δυστυχῶς τὸ μικρόβιο αὐτὸ εἶνε πολὺ διαδεδομένο. Δὲνφοβοῦμαι τὸνκαρκίνο ἢ τὴφθίσι ὅσο τὸ μικρόβιο τῆς φιλαργυρίας. Περισσότερο κι ἀπὸ τὴν πορνεία καὶ τὴ μοιχεία καὶἄλλα, ἡ φιλαργυρία σείει τὸν κόσμο.Νὰ φέρω μερικὰ παραδείγματα
Γιὰτὰ τριάκοντα ἀργύρια ὁ ἔμπορος ἐκεῖνος,ὄχι ὅλοι,δὲν ἀρκεῖται στὸ νόμιμο κέρδος,ἀλλὰ προσπαθεῖ νὰ βγάλῃ περισσότερα.Ἔτσι τὸν καιρὸ τῆς κατοχῆς ἐμφανίσθηκε στὴνπατρίδαμαςἡ«μαύρηἀγορά»·καὶἐνῷοἱἀποθῆκες ἦταν γεμᾶτες, πέθαναν χιλιάδες Ἕλληνας·τά᾽χωζήσειτὰ γεγονότα αὐτὰ καὶ ἔχω ἄπειρα παραδείγματα. Πεινοῦσαν οἱ ἄνθρωποι καὶ πουλοῦσαντὰ δαχτυλίδια τους, τὶς εἰκόνες τους, τὰ πάντα· «μιὰ φούχτα ἀλεύρι (ἢκαλαμπόκι)– μιὰ φούχτα χρυσάφι» κατὰ τὴν προφητεία τοῦ ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ. Πέθανανπολλοὶ ἐξ αἰτίας τῆς φιλαργυρίας τῶν κερδοσκόπων. Ἡ θάλασσα μπορεῖ νὰ πῇ στὰ ποτάμια,Φτάνει,δὲν θέλω ἄλλα νερά·ὁ ᾅδηςμπορεῖ νὰ πῇ στοὺς νεκροθάφτες, Φτάνει,δὲν θέλωἄλλους νεκρούς· ἀλλὰ ἡ φιλαργυρία δὲν θὰ πῇ ποτέ, Φτάνει.
Γιὰτὰτριάκοντα ἀργύρια ὁ ἄλλος χάνει και τὴ ζωή του.Ὁἐρωμένος,ὅταν πλησιάζῃ ὁ θάνατος,ἀφήνει τὴν ἐρωμένητου ,ἀλλὰ ὁ φιλάργυρος δὲν ἀφήνει τὰ λεφτά.Ἔχω ἕνα παράδειγματρομακτικό. Κάποιον τὸν ἔπιασε ἔμφραγμα μέσα στὸ ἁμάξι σὲ ἀπόστασι 50 - 100χιλιομέτρων ἀπὸ τὸ σπίτι του. Ὁ ὁδηγὸς τὸν παρακαλοῦσε νὰ διακόψουν καὶ νὰφροντίσουν γιὰ ἀνάπαυσι καὶ πρῶτες βοήθειες, ἀλλὰ ἐκεῖνος ζητοῦσε ἐπιμόνως νὰ τὸνπάῃ στὸ σπίτι του,(ὅπου εἶχε τὸ χρηματοκιβώτιο). Τέλος ὕστερα ἀπὸμιὰ δραματικὴ διαδρομὴ ἔφθασαν στὸ σπίτι του, ἀλλὰ ἦταν πλέον ἀργά· σὲ λίγο τὸνβρῆκεὁ θάνατος χαϊδεύοντας τὰ χαρτονομίσματα. Ἡ φιλαργυρία τοῦ πῆρε τὴ ζωή.
Γιὰτὰ τριάκοντα ἀργύρια ἀδέρφια, ποὺ τὰγέννησε μιὰ μάνα κ᾽ ἕνας πατέρας, τρέχουνστὰδικαστήρια καὶ γιὰ ἕνα κομμάτι γῆς φτάνουνμέχρι τὸν ἌρειοΠάγο. Γιὰτὰ τριάκοντα ἀργύριανέοι Κάϊν γίνονται ἀδελφοκτόνοι καὶ ἐκτυλίσσονται οἰκογενειακὰ δράματα.
Γιὰτὰ τριάκοντα ἀργύρια τῆς ἀτιμίας ἡ καλομαθημένη κόρη δὲνἀντιστέκεται στὸν πειρασμὸἀλλὰ πουλάει τὸ κορμί της, ἐμπορεύ-εται τὴν τιμή της, γιὰ τὸ ἄθλιο χρῆμα.
Γιὰ τὰ τριάκοντα ἀργύρια ὁ νέος ἐκεῖνος,ποὺ εἶπεστὴ φτωχὴ κοπέλλα «Σ᾽ ἀγαπῶ καὶθὰ σὲ πάρω», ὅταν ὕστερα παρουσιάζεται ἡἄλλη μὲτὰ λεφτὰ καὶ τὰ διαμερίσματα, ἀθε-τεῖ τὴν ὑπόσχεσί του, ἀφήνει τὴ μιὰ καὶ παίρνειτὴν ἄλλη. Εἶνε Ἰούδας· ὅπως ὁ Ἰούδας πρόδωσε τὸν Διδάσκαλο, ἔτσι αὐτὸς προδίδειἕνα τίμιο κορίτσι τοῦ λαοῦ.
Νὰπροχωρήσω; Εἶμαι ἀπὸ ἐκείνους ποὺ δούλεψαν ἐπὶ χρόνια ἀπὸτὴθέσιτοῦἱεροκήρυκοςγιὰ νὰ καθαρίσῃ στὸν τόπο μας ἡ ἐκκλησία ἀπὸ τὰ σκάνδαλα. Διότι φτάσαμε στὸ σημεῖοἐχθροὶ τῆςπίστεωςνὰτὴνκατηγοροῦνὅτι κατήντησε «μαγαζί», μὲ τὰ τυχερὰ τῶν παπάδωνκαὶ μὲ τὰ τιμολόγια τῶν μυστηρίων καὶ τὴν ἐν γένει ἐκκοσμίκευσι.Ὄχι,ἡ ἐκκλησίαδὲνεἶνε μαγαζί.Ἐγὼ τοὐλάχιστον δὲν θέλω οὔτε μιὰ μέρα νὰ εἶμαι ἐπίσκοπος ἀνεχόμενοςκαταστάσεις,ποὺθὰ μεταβάλλουντὸν οἶκοτοῦ Θεοῦ ἀπὸ «οἶκον προσευχῆς» (Ἠσ. 56,7.Ματθ. 21,13. Μᾶρκ.11,17. Λουκ. 19,46) σὲ «οἶκον ἐμπορίου» (Ἰω. 2,16) καὶ «σπήλαιονλῃστῶν» (Ἰερ. 7,11. Ματθ. ἔ.ἀ.. Μᾶρκ. ἔ.ἀ.. Λουκ. ἔ.ἀ.) . Ἡ ἐκκλησία μας θὰ ἀνορθωθῇ,θὰ γίνῃ ὅπως ἦταν στὸν Πόντο, στὴ Μικρὰ Ἀσία, στὰ εὐλογημένα μας μέρη ·καὶ ὁ κάθεΧριστιανὸς θὰ βλέπῃ ὅτι ὁ παπᾶς κι ὁ δεσπότης δὲν εἶνε ἐπαγγελματίες καὶἐκμεταλλευταὶ ἀλλὰ ὑπηρέτες Χριστοῦ,ὄχι Ἰοῦδες ἀλλὰ συνεχισταὶ τῶν ἀποστόλων.
Θέλετενὰ προχωρήσουμε; Ἂς πᾶμε καὶ πιὸ πέρα, στοὺς παγκοσμίους πολέμους.Ἡ μικρήμαςπατρίδα, ὅπως βεβαιώνει ἡ ἱστορία της, ἔκανε πάντοτε ἀγῶνες ἀμυντικοὺς καὶ ἀπελευθερωτικούς.Οἱ μεγάλοι παγκόσμιοι πόλεμοι γιατί ἔγιναν; Ἂν πάρῃς τὶς διακηρύξεις καὶ τὰ συνθήματάτους καὶ τὰ βάλῃς στὸ «χημεῖο»καὶ τὰ ἀναλύσῃς, θὰ δῇς ὅτι πίσω ἀπὸ τὰ μεγάλαλόγια κρύβονται πάλι τὰ τριάκοντα ἀργύρια (πετρέλαια, ἄνθρακες, συμφέροντα, ποὺμεταφράζονται σὲ ρούβλια, δολλάρια, λίρες).Αὐτὰ εἶνε ἡ αἰτία τῶν πολέμων. Οἱ Ἕλληνεςδὲνπολέμησαν γιὰ τὰ τριάκοντα ἀργύρια·πολέμησαν καὶ πολεμοῦν γιὰ τὴν ἐλευθερία καὶτὴδικαιοσύνη, γιὰ τὰ ὑψηλὰ καὶ τὰ μεγάλα.
** *
Μετὰἀπὸ αὐτὰ θὰ ρωτήσῃ κάποιος· Δὲν ὑπάρχει φάρμακο γιὰ τὴν ἀσθένεια αὐτή; Ποιο εἶνετὸ φάρμακο ἐναντίον τῆς φιλαργυρίας; Ὦ ἀδελφοί μου, θὰ ἔλεγε κανεὶς ὅτι ἡ ἀσθέ-νειααὐτὴ εἶνε ἀθεράπευτη· ἀλλὰ μὴ ἀπελπισθοῦμε.Εἶνε μὲν δυσθεράπευτη ἀλλ᾽ὄχι ἀθεράπευτη.Θεραπεύεται μὲ τὴ χάρι τοῦ Χριστοῦ. Καὶ τὸ φάρμακο ποὺ συνιστᾷ ὁ Κύριοςκατὰ τῆςφιλαργυρίας λέγεταιἐλεημοσύνη.
Β΄ μέροςἀπομαγνητοφωνημένης ὁμιλίας, ποὺ ἔγινε στὸν ἱ. ν. Ἁγ. ΤριάδοςΠτολεμαΐδος τὴν 17-4-1968 τὸ βράδυ μὲ ἄλλο τίτλο.
Δείτε και -ΜεγάληΤετάρτη πρωί. Ο Ιούδας πρό της προδοσίας (+Μητροπολίτου Φλωρίνης ΑυγουστίνουΚαντιώτου)
