Εἰς τά φρικτά Πάθη τοῦ Κύριου ἠμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ
«Τί ἀνταποδώσωμεν τῷ Κυρίῳ περὶ πάντων, ὧν ἀνταπέδωκεν ἡμῖν;»
+ Ἀρχιμ.Μάρκου Μανώλη, Ὁμιλία εἰςτὴν ῾Ι. Μ. Ἁγίου Παντελεήμονος Ἀττικῆς, Μεγάλη Παρασκευὴ 1978
Ἀδελφοὶκαὶ Πατέρες, πάντοτε τὰ ἅγια Πάθη τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅταν τὰ ἐνθυμηθῆὁ εὐλαβὴς ἄνθρωπος, προκαλοῦν κατάνυξιν καὶ δάκρυα καὶ φέρουν τὴν ψυχὴν εἰςμεγάλην ταπείνωσιν. Ἀναφέρει τὸ «Γεροντικὸν» τὴν ἑξῆς διήγησιν. «Εἶπεν ὁ Ἀββᾶς Ἰσαὰκ ὅτι ἐκαθήμην κάποτε κοντὰ εἰς τὸν ἀββᾶ Ποιμένα· καὶ τὸν εἶδα ὅτι ἦλθε εἰςθείαν ἔκστασιν καὶ ἐπειδὴ εἶχα πολὺ θάρρος εἰς αὐτόν, τοῦ ἔβαλα μετάνοια καὶ τὸνπαρεκάλεσα λέγοντας: πές μου, ποῦ ἤσουν; Ὁ δὲ Γέροντας, ἀφοῦ τὸν ἠνάγκασα, εἶπεὁ λογισμός μου ἦτο ὅπου ἡ ἁγία Μαρία ἡ Θεοτόκος ἔστεκε καὶ ἔκλαιε πλησίον τοῦΣταυροῦ τοῦ Σωτῆρος· καὶ ἐγὼ ἤθελα πάντοτε ἔτσι νὰ κλαίω».
Ἰδιαιτέρωςὅμως ἀπόψε, κατὰ τὴν ἱερὰν ἀκολουθίαν τοῦ νυμφίου τῆς Μ. Πέμπτης, τὰ φρικτὰπάθη τοῦ Σωτῆρος μας Χριστοῦ μαλακώνουν καὶ τὴν πιὸ σκληρὴ καρδιά, τὴνκατανύσσουν καὶ τὴν κάμνουν νὰ χύνη δάκρυα σωτήρια.
Ποῖαδὲ εἶναι τὰ Πάθη τοῦ Χριστοῦ μας;Ὅπως μνημονεύει τὸ ὑπόμνημα τοῦ Τριωδίου «Τῇ ἁγίᾳκαὶ μεγάλῃ Παρασκευῇ τὰ ἅγια καὶ σωτήρια καὶ φρικτὰ πάθη τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶΣωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐπιτελοῦμεν, τοὺς ἐμπτυσμούς, τὰ ραπίσματα, τὰκολαφίσματα, τὰς ὕβρεις, τοὺς γέλωτας, τὴν πορφυρᾶ χλαῖναν, τὸν κάλαμον, τὸνσπόγγον, τὸ ὄξος, τοὺς ἥλους, τὴν λόγχην· καὶ πρὸ πάντων τὸν σταυρὸν καὶ τὸνθάνατον, ἃ διʼ ἡμᾶς ἑκὼν κατεδέξατο…»Ὅλα αὐτά, τὰ ὁποῖα δὲν μπορεῖ κανεὶς νὰ τὰπεριγράψη, ὅπως πρέπει. Καὶ ὄχι μόνον ἀνθρωπίνη γλῶσσα, ἀλλὰ καὶ ὅλων τῶν ἀγγέλων.
Ἂς ἐννοήσωμεν, ἀδελφοί, καὶ ἂς συλλογισθῶμεν αὐτὸτὸ μέγα καὶ ἀνερμήνευτον μυστήριον. «Σήμερον κρεμᾶται ἐπὶ ξύλου» ψάλλει ἡ ἁγίαμας Ἐκκλησία ἐκφραστικώτατα, «ὁ ἐν ὕδασι τὴν γῆν κρεμάσας. Στέφανον ἐξ ἀκανθῶνπεριτίθεται, ὁ τῶν Ἀγγέλων βασιλεύς. Ψευδῆ πορφύραν περιβάλλεται ὁ περιβάλλων τὸνοὐρανὸν ἐν νεφέλαις.
Ράπισμακατεδέξατο, ὁ ἐν Ἰορδάνῃ ἐλευθερώσας τὸν Ἀδάμ. Ἥλοις προσηλώθη, ὁ Νυμφίος τῆς Ἐκκλησίας.Λόγχῃ ἐκεντήθη, ὁ υἱὸς τῆς Παρθένου». Μεγάλα καὶ ὑπερφυσικὰ θεάματα! Εἶδεαὐτὰ ὁ ἥλιος καὶ ἔχασε τὰς ἀκτῖνας του. Εἶδε ἡ σελήνη καὶ ἐσκοτείνιασε. Ἤκουσε ἡγῆ καὶ ἀπὸ τὸν φόβον της ἔτρε- με καὶ ἐκλο νεῖ το·εἶδαν αἱ πέτραι καὶ ἐσχίζοντο·ὅλος ὁ κόσμος ἐταράχθη καὶ ὅλα τὰ δημιουργήματα συνεκλονίσθησαν διὰ τὰ πάθη τοῦΔημιουργοῦ των.
Ἀλλὰπῶς τὰ βλέπομεν ἡμεῖς, ἀδελφοί; Ἐὰν τὰ ἄψυχα στοιχεῖα καὶ ἀναίσθητα, σὰν νὰ ἦσανἔμψυχα καὶ ζωντανά, τὰ ἔχασαν καὶ ἄλλαξαν τὴν τάξιν των ἀπὸ τὸν φόβον Κυρίου καὶἀπὸ τὴν θεωρίαν τῶν βλεπομένων, ἡμεῖς οἱ ἄνθρωποι οἱ λογικοί, ποὺ ἐλάβομεντόσας μεγάλας εὐεργεσίας ἀπὸ τὸν Θεὸν καὶ ποὺ διʼ ἡμᾶς ὁ Χριστὸς ἀπέθανε, νὰ μὴκατανυχθοῦμε καὶ νὰ μὴ δακρύσωμεν κατʼ αὐτὰς τὰς ἁγίας ἡμέρας; Καὶ δὲνκινδυνεύομεν νὰ γίνωμεν ἀπὸ τὰ ἄλογα ζῶα ἀλογώτεροι καὶ χειρότεροι, καὶ ἀπὸ αὐτοὺςτοὺς λίθους ἀνοητότεροι; Ὄχι ἀδελφοί μου. Ἂς μὴ μᾶς συμβῆ αὐτό. Ἀντιθέτωςμάλιστα. Ἐμεῖς μετὰ φόβου καὶ τρόμου ἂς ἀνυμνήσωμεν καὶ ἂς δοξολογήσωμεν τὰ θεῖαπαθήματα τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν, ἀλλοιούμενοι τὴν καλὴν ἀλλοίωσιν καὶσυσταυρούμενοι καὶ ἡμεῖς μετὰ τοῦ Κυρίου μας. Πῶς θὰ γίνη αὐτό; Ὅταν ἀποφασίσωμενἀπὸ τώρα νὰ ἀσκήσωμεν τὴν ὑπακοὴν εἰς τὸ πανάγιον θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ εἰς τὸνπνευματικόν μας Πατέρα καὶ νὰ κόψωμεν τελείως τὰ ἰδικά μας θελήματα. Καὶ ἀκόμη,ὅταν ἀποφασίσωμεν νὰ νεκρώσωμεν τὰς σαρκικὰς ἡδονὰς καὶ ἁμαρτωλὰς ὀρέξεις. Διὰτοῦτο ἂς ἀκούσωμεν πόσα εἶναι ἐκεῖνα ποὺ μᾶς ἀναγκάζουν καὶ μᾶς παρακινοῦν εἰςτὴν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ.
Ποιὸς ἀπὸ ἡμᾶς διὰ τὴνἀγάπην τοῦ φίλου του κατεδέχθη νὰ φυλακισθῆ ἢ ἠθέλησε νὰ ἀποθάνῃ διὰ τὸν ἀγαπημένοντου; Ἀλλʼ ὅμως ὁ Πανάγαθος Θεός μας ὄχι ἕνα ἢ δύο, ἀλλὰ πολλὰ καὶ ἀναρίθμηταπαθήματα κατεδέχθη νὰ πάθη διʼ ἡμᾶς τοὺς κατακρίτους. Διὰ τοῦτο καὶ ὁ μακάριος ἈπόστολοςΠαῦλος, ἐνθυμούμενος αὐτὰ ἔλεγε: «πέπεισμαι ὅτι οὔτε θάνατος οὔτε ζωή οὔτε ἄγγελοιοὔτε ἀρχαί οὔτε δυνάμεις οὔτε ἐνεστῶτα οὔτε μέλλοντα οὔτε ὕψωμα οὔτε βάθος οὔτετις κτίσις ἑτέρα δυνήσεται ἡμᾶς χωρίσαι ἀπὸ τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ».Διότιτόσην ἀγάπην ἔδειξεν εἰς ἡμᾶς ὁ Θεός, «ὥστε τὸν Υἱὸν αὐτοῦ τὸν μονογενῆ ἔδωκε,διὰ νὰ μὴ χαθῆ κανείς, ποὺ πιστεύει εἰς αὐτόν, ἀλλὰ νὰ ἔχῃ ζωὴν αἰώνιον». (Ἰωάν.3.16)
Διὰ τοῦτο καὶ οἱ ἅγιοιἐπιθυμοῦσαν νὰ δώσουν κάποιο ἀνταπόδωμα πρὸς τὸν Θεὸν διὰ τὴν τόσην πολλὴν ἀγάπην,ποὺ ἔχει εἰς ἡμᾶς.
Καὶ ἐπειδὴ δὲν εἶχαντί νὰ δώσουν, οἱ μὲν ἔδωσαν τὸ αἷμα των, ὅπως οἱ ἔνδοξοι Μάρτυρες, ἄλλοι δὲ ἐδα-πάνησαν καὶ ἐξήραναν τὸ κορμί τους εἰς νηστείαν καὶ εἰς τοὺς λοιποὺς κόπους τῆςἀσκήσεως, ὅπως οἱ Ὅσιοι καὶ Δίκαιοι. Ἄλλοι δὲ ἔδωσαν τὴν περιουσίαν τους ἐλεημοσύνην,ψάλλοντες μετὰ τοῦ θείου Δαβὶδ «τί ἀνταποδώσωμεν τῷ Κυρίῳ περὶ πάντων, ὧν ἀνταπέδωκενἡμῖν;». Αὐτὸν λοιπὸν τὸν ψαλμικὸν στίχον «τί ἀνταποδώσωμεν τῷ Κυρίῳ περὶ πάντωνὧν ἀνταπέδωκεν ἡμῖν;» ἂς λέγωμεν καὶ ἡμεῖς, ἀδελφοί, πάντοτε μὲ ἀχόρταστον ἀγάπηνκαὶ ἐπιθυμίαν τῆς ψυχῆς μας ὑπηρετοῦντες Αὐτόν, ὅσον μποροῦμεν καθημερινῶς.
Καὶ νὰ αὐ ξάνωμεν τὴνσπουδὴν καὶ τὴν προθυμίαν μας εἰς τὰ ἔργα τῆς ἀγάπης καὶ σωτηρίας μας, διὰ νὰγίνωμεν μαζὶ μὲ τοὺς ἁγίους κληρονόμοι τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷΚυρίῳ ἡμῶν. Εἰς τὸν ὁποῖον ἀνήκει ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος, σὺν τῷ Πατρὶ καὶ τῷ ἁγίῳΠνεύματι νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Ορθόδοξος Τύπος , 13/04/2012
