Ο Ναός του Χριστού του Σωτήροςχτιζόταν για 50 σχεδόν χρόνια με δωρεές των κατοίκων όλης τηςΡωσίας. Στους τοίχους του ήταν χαραγμένα τα ονόματα των ηρώων που επέσαν στονΠατριωτικό πόλεμο του 1812. Καταστράφηκε δε σε μια μέρα.
Με απόφαση της σοβιετικής εξουσίας οΝαός-μνημείο ανατινάχτηκε στον αέρα πριν 80 χρόνια, στις 5 Δεκεμβρίου του 1931.Τη δεκαετία του ‘30 στη θέση του καταστραμμένου Ναού σχεδίαζαν να χτίσουνκάποιο "Πύργο της Βαβέλ» με το άγαλμα του Λένιν στην κορυφή, αλλά αντί γιατον πύργο κατασκεύασαν μία γιγάντια ανοιχτή πισίνα.
Ο Ναός ωστόσο εξακολουθούσενα ζεί στη μνήνη των πολιτών και τη δεκαετία του ‘80 του περασμένου αιώνααναπτύχθηκε μαζικό κίνημα για την αναγέννησή του. Μπροστά στην πισίνα «Μόσχα»τελούνταν θείες λειτουργίες και συγκεντρώνονταν υπογραφές για την ανοικοδόμησητου Ναού. Το 1990 η Ιερά Σύνοδος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας ευλόγησε τηναναγέννηση του Ναού του Χριστού του Σωτήρος και ζήτησε από την κυβέρνηση τηςχώρας άδεια για την ανοικοδόμηση του Ναού στην προηγούμενη του θέση. Το 2000,λοιπόν, ο Ναός αναγεννήθηκε.
Ως το 1917 στη Μόσχα υπήρχαν 846 Ναοι και εκκλησίες, ενώ ως το1980 διατηρήθηκαν μόνο 353. Σχεδόν 500 Ναοί και εκκλησίες χάθηκαν για πάντα γιατην ιστορία και τον πολιτισμό της Ρωσίας. Εννοείται ότι η αναγέννηση και ηανοικοδόμηση των Ναών ύστερα από την περίοδο των αθεϊστικών διώξεων, που έζησεστον 20ο αιώνα η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία δείχνει ότι η κοινωνία των πολιτώνεπαναθεωρεί τις θεμελιακές έννοιες για τη θέση της θρησκείας, καθώς επίσης καιτις απαραίτητες για τον κάθε άνθρωπο πνευματικές και ηθικές αξίες,- είπεο υποδιευθυντής του Τμήματος Σχέσεων της Εκκλησίας και της Κοινωνίας,πρωθιερέας Γεώργιος Ρόσιν.
-«Τα τελευταία 20 χρόνια ανάγλυφη μαρτυρία τέτοιας αναγέννησηςείτε τέτοιας επαναθεώρησης των λαθών του παρελθόντος έγινε πρώτ’ απ’ όλα ηανοικοδόμηση του Ναού του Χριστού του Σωτήρος. Το πρόγραμμα που έκπληρώνεταιτώρα για την ανέγερση 200 εκκλησιών δεν σημαίνει απλώς εκδήλωση μετάνοιαςμπροστά στην εκκλησία, αν και μπορούμε να πούμε και έτσι, αλλά μάλλον ένα είδοςθριάμβου της δικαιοσύνης απέναντι σε όλα, όσα έχουν καταστραφεί. Σ΄αυτούς τους Ναούς και τις εκκλησίες εκτόςαπό τις θείες λειτουργίες, δημιουργούνται επίσης και κοινωνικά Ιδρύματα – σχολές, όπου παραδίδονται θρησκευτικά μαθήματα και προσφέρεταιβοήθεια σε όποιους την χρειάζονται»,- παρατήρησε ο πρωθιερέας ΓεώργιοςΡόσιν.
Κοντά στο Ναό του Χριστού του Σωτήρος βρίσκεται μία γέφυρα πουφέρει το όνομα του Πατριάρχη Αλέξιου του Β΄, ο οποίος ακριβώς τέλεσε τημεγάλη τελετή αγιασμού του αναγεννημένου Ναού-Μουσείου το 2000. Απ’ αυτή τηγέφυρα ανοίγει μία από τις καλύτερες πανοραμικές εικόνες της Μόσχας,πόλης, που από ανέκαθεν φημίζεται για τις αμέτρητες επιβλητικές καιόμορφες εκκλησίες της.