Το παρακάτω απομαγνητοφωνημένο κείμενοαποτελεί την σύντομη ομιλία του π.Αστερίου Χατζηνικολάου, προϊστάμενο τηςΑδελφότητας Θεολόγων “Ο ΣΩΤΗΡ” με αφορμή το γενικό σύνθημα της ΧριστιανικήςΦοιτητικής Δράσης για το τρέχον ακαδημαϊκό έτος 2011-2012, “Ηλπίκαμεν επί Θεώζώντι”.
“Η φετινή γιορτή είναι μέσα στο πλαίσιοόλων των ταραχών κι αναστατώσεων τις οποίες ζούμε όλοι μας, ιδιαίτερα έντονα,αυτό τον καιρό στην πατρίδα μας και σ’όλο τον κόσμο. Το πρόβλημα του κόσμουείναι ότι το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα καταρρέει. Αυτή είναι η έννοιατου κόσμου. Για μας αυτό είναι και αναμενόμενο και καλό. Τα είδωλα τουκόσμου πέφτουν, οι θεοί του αιώνος τούτου, ο μαμμωνάς, το χρήμα, πουφαίνεται πόσο ρευστό είναι κι αναξιόπιστο. Η αγωνία όλου του κόσμου συνοψίζεταιστο πώς θα πάνε πάνω τα χρηματιστήρια, αν θα πέσει το δολάριο ή, ηεθνική μας αγωνία, αν θα βγούμε απ’το ευρώ! Βλέπετε τι τιτανομαχίες γίνονταιστην Ελληνική βουλή. Όλοι ενώθηκαν στον κίνδυνο να βγούμε απ’το ευρώ. Ανχάσουμε το ευρώ, χαθήκαμε! Αν χάσουμε το Θεό…; Τι συμβαίνει;
Και τον Θεό όχι απλώς Τον χάνουμε, αλλά Τονπολεμούμε! Δεν Τον θέλουμε πια στη ζωή μας, δε μας κάνει, περιττός είναι ο Θεόςστην Ελλάδα, στην Ευρώπη, στον υπόλοιπο κόσμο.Και βλέπει κανείς πράγματα με ταοποία ποτέ δεν κάθισε να προβληματιστεί: Δε θα έπρεπε να μας βάλει σε κάποιεςσκέψεις το ότι η Ευρώπη πλημμύρισε από Μουσουλμάνους, που σε λίγο θα τηνκαταπνίξουν, την εποχή που αρνείται τις χριστιανικές της ρίζες επισήμως; Δενθέλει να βάλει κανένα στοιχείο που να υποδηλώνει στο επίσημο Σύνταγμά της τιςχριστιανικές της καταβολές. Η πατρίδα μας καταρρέει τώραπου ερχόμαστε μετωπικά αντίθετα με το νόμο του Θεού. Ψηφίζουμε άθεανομοθετήματα το ένα μετά το άλλο. Συγκροτούμε μια άθεη παιδεία. Θέλουμε ηΕκκλησία να απομακρυνθεί, η πολιτεία να μην έχει σχέση μαζί της.
Λατρεύουμε τα είδωλα. Αλλά, όπως λέει ο λόγοςτου Θεού, “Τὰ εἴδωλα τῶν ἐθνῶν ἀργύριον καὶ χρυσίον, ἔργα χειρῶνἀνθρώπων· στόμα ἔχουσιν καὶ οὐ λαλήσουσιν, ὀφθαλμοὺς ἔχουσιν καὶ οὐκὄψονται, ὦτα ἔχουσιν καὶ οὐκ ἀκούσονται·”(Ψαλμ. 113). Τα είδωλα είναι έργαδικά μας, έργα των χειρών των δικών μας. Μπορεί να είναι από ασήμι και χρυσάφιαλλά δεν ακούν, δε βλέπουν, δεν έχουν κάτι να μας πουν. “Ὅμοιοι αὐτοῖς γένοιντοοἱ ποιοῦντες αὐτὰ καὶ πάντες οἱ πεποιθότες ἐπ’ αὐτοῖς.” ( Ψαλμ. 113) Όσοιφτιάχνουν τέτοια είδωλα και όσοι έχουν την πεποίθησή τους σε αυτά ταείδωλα, στο αργύριον και στο χρυσίον, είναι όμοιοι. Δε βλέπουν τι γίνεται,δεν ακούν τη φωνή του πονεμένου και πάσχοντος λαού, δεν έχουν ένα στόμα κάτι ναμας πουν και φτάνουν να λέει ο ένας στον άλλον “Είσαι εκτός τόπου και χρόνου.”.“Δε ζεις το εδώ. Δε ζεις το τώρα!”.
Τα τελευταία χρόνια στην πολιτική ζωή τουτόπου μας επικράτησε ένα σύνθημα πολύ δυνατό: “ΕΔΩ και ΤΩΡΑ!”. Η ευτυχία, ηαφθονία, η απόλαυση, η ευημερία δε μετατίθεται σε έναν άλλο κόσμο μακρινό,ασαφή, αβέβαιο. Εδώ και τώρα τη θέλουμε! Και εδώ και τώρα θα τη φέρουμε. Τοσύνθημα είναι πολύ δυνατό, είναι όμως κλεμμένο· είναι σύνθημα του Ευαγγελίου: ΟΧριστός στάθηκε ανάμεσα στους μαθητές Του, στους ακροατές των διδασκαλιών Τουκαι τους είπε “ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντὸς ὑμῶν ἐστιν” (Λουκ. ιζ´, 21). ΗΒασιλεία του Θεού είναι ανάμεσα μας. Ήρθε! Εδώ! Είναι τώρα! Δε θα φανεί μόνο μελαμπρότητα και δόξα στην αιωνιότητα, στους ουρανούς αλλά αφότου ήρθε ο Θεός στηΓη, η Βασιλεία του Θεού ήρθε κι εκείνη και πραγματώνεται στο πρόσωπό Του. Τοεδώ και το τώρα δίνει δύναμη σε αυτούς που ζουν εδώ και τώρα τη λύτρωση. Ε,λοιπόν, οι άνθρωποι που αρνούνται το Θεό και επαγγέλλονται ευτυχίαστο εδώ και τώρα άνευ Θεού είναι αναγκασμένοι όταν φτάσουν στα αδιέξοδα τασημερινά, όταν διαπιστώνουν ξαφνικά τις περιορισμένες δυνατότητέςτους, τα όριά τους, να στραφεί ο ένας στον άλλον -οι κυβερνώντες- και ναπουν “είμαστε εκτός τόπου και χρόνου. Δε ζούμε ούτε στο εδώ ούτε στο τώρα. Στοκάπου αλλού είμαστε, χαμένοι στο πουθενά και φτάσαμε εδώ πουφτάσαμε!”. Ούτε οι ιαχές των διαμαρτυρομένων, ούτε οι διαμαρτυρίεςτων αγανακτισμένων, ούτε η αγανάκτηση των επαναστατημένων, ούτεη επαναστατικότητα των καταληψιών πρόκειται να οδηγήσει κάπου. Όλοιαυτοί αγανακτούν, διαμαρτύρονται, επαναστατούν ο ένας εναντίον του άλλου.Η παρούσα κατάσταση κατηγορεί την παρελθούσα. Η παρελθούσα την παρούσα.Αυτοί που δεν ήταν ούτε στην παρελθούσα, ούτε στην παρούσα κι ούτε θα’ναι στημέλλουσα, κατηγορούν τους πάντες. Όλοι κατηγορούν όλους και κανένας δεν κοιτάειτον εαυτό του. Λέει το βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων ότι οι Απόστολοι ήτανοι “αναστατώσαντες την Οικουμένη όλη”. Ξεσήκωσαν όλο τον κόσμο, αφούπροηγουμένως έκαναν την επανάσταση μέσα τους. Κι αν δε σηκώσει κανείς τον εαυτότου, δεν μπορεί να σηκώσει τον κόσμο. Μόνο αν εμείς σταθούμε όρθιοι,θα σηκώσουμε όρθιο τον κόσμο και θα ζήσουμε σωστά.
Επιτρέψτεμου να διαβάσω ένα κείμενο που γράφτηκε περίπου 2600 χρόνια πριν κι όμωςπεριγράφει την εποχή μας και θα μπορούσε κάλλιστα να μας εκφράσει αντο απήγγειλε σήμερα κάποιος. Είναι μια προσευχή τηνοποία απηύθυνε ο Αζαρίας, ένας εκ των Τριών Παίδων που έριξεο Ναβουχοδονόσορας στο καμίνι, στο καμίνι του πυρός το καιόμενο, καιβγήκαν και οι τρεις άθιχτοι, ενώ η φωτιά έκαιγε γύρω τους επταπλασίως καιέψηνε αυτούς που βρίσκονταν έξω απ’το καμίνι, αλλά μέσα στην κάμινο έπνεεπνεῦμα δρόσου διασυρίζον και έκαναν μια προσευχή: “Εὐλογητὸς εἶ, Κύριε ὁΘεὸς τῶν πατέρων ἡμῶν, καὶ αἰνετός καὶ δεδοξασμένον τὸ ὄνομά σου εἰς τοὺςαἰῶνας, ὅτι δίκαιος εἶ ἐπὶ πᾶσιν, οἷς ἐποίησας ἡμῖν, ὅτι ἐν ἀληθείᾳ καὶ κρίσειἐπήγαγες ταῦτα πάντα, διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν”. Ήταν αιχμάλωτοι στη Βαβυλώνα, είχανκαταληφθεί από τους Βαβυλωνίους στην Ιερουσαλήμ. Τους πήραν αιχμαλώτους, τουςκράτησαν στη Βαβυλώνα, ήταν υποτελείς και βλέπετε πώς το αξιολογούν και πού τοαποδίδουν:
Καλά μας έκανες.
“ἐν ἀληθείᾳ καὶ κρίσει ἐπήγαγες ταῦτα πάντα, διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν. ὅτι ἡμάρτομεν καὶ ἠνομήσαμεν ἀποστῆναι ἀπὸ σοῦ καὶ ἐξημάρτομεν ἐν πᾶσι καὶ τῶν ἐντολῶν σου οὐκ ἠκούσαμεν“: Ό,τι κάνουμε εμείς σήμερα με νομοθετήματα της Ελληνικής Βουλής! “οὐδὲ συνετηρήσαμεν οὐδὲ ἐποιήσαμεν καθὼςἐνετείλω ἡμῖν, ἵνα εὖ ἡμῖν γένηται”: Δεν κάναμε ό,τι μας είπες, δε θέλαμε!“καὶ πάντα, ὅσα ἐπήγαγες ἡμῖν καὶ πάντα ὅσα ἐποίησας ἡμῖν, ἐν ἀληθινῇ κρίσειἐποίησας”: Καλά τα έκανες, σωστά έκανες!
“καὶ παρέδωκας ἡμᾶς εἰς χεῖρας ἐχθρῶν ἀνόμων,ἐχθίστων ἀποστατῶν”: Μας παρέδωσες στην Μέρκελ και στον Σαρκοζί να παίζουν μαζίμας, να μας χλευάζουν επειδή αμαρτήσαμε.
“καὶ νῦν οὐκ ἔστιν ἡμῖν ἀνοῖξαι τὸ στόμα·αἰσχύνη καὶ ὄνειδος ἐγενήθημεν”:
Περίγελος η άλλοτε δοξασμένη Ελλάδαμας στα μάτια όλου του κόσμου.
“ὅτι, Δέσποτα, ἐσμικρύνθημεν παρὰ πάντα τὰἔθνη καί ἐσμεν ταπεινοὶ ἐν πάσῃ τῇ γῇ σήμερον διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν, καὶ οὐκἔστιν ἐν τῷ καιρῷ τούτῳ ἄρχων καὶ προφήτης καὶ ἡγούμενος”:Πού είναι έναςηγέτης; Δεν υπάρχει. Δεν υπάρχει ένας…Ένας που να πει ένα λόγο σωστό. Δενυπάρχει.
“καὶ νῦν”, εδώ είναι η στροφή της ψυχής τωνπροσευχομένων Τριών Παίδων “καὶ νῦν ἐξακολουθοῦμεν ἐν ὅλῃ καρδίᾳ καὶ φοβούμεθάσε καὶ ζητοῦμεν τὸ πρόσωπόν σου”: Ζητούμε ξανά Εσένα, Κύριε. Η ψυχή μας ψάχνειγια να βρει το πρόσωπό σου. “μὴ καταισχύνῃς ἡμᾶς, ἀλλὰ ποίησον μεθ’ ἡμῶν κατὰ τὴνἐπιείκειάν σου καὶ κατὰ τὸ πλῆθος τοῦ ἐλέους σου”: Μη μας ντροπιάσεις, ναμας φερθείς με επιείκια, να μας ελεήσεις. “καὶ ἐξελοῦ ἡμᾶς κατὰ τὰ θαυμάσιά σουκαὶ δὸς δόξαν τῷ ὀνόματί σου, Κύριε. καὶ ἐντραπείησανπάντες οἱἐνδεικνύμενοι τοῖς δούλοις σου κακὰ καὶ καταισχυνθείησαν ἀπὸ πάσης δυναστείας”:ας ντροπιαστούν όλοι αυτοί που μας πολεμούν. “καὶ ἡ ἰσχὺς αὐτῶνσυντριβείη”: Ας συντριβεί η δύναμή τους όταν γυρνούν κι αναζητούν τοπρόσωπό Σου. “καὶ γνώτωσαν ὅτι σὺ εἶ Κύριος Θεὸς μόνος καὶ ἔνδοξος ἐφ’ ὅλην τὴνοἰκουμένην”: Όπως τότε ο Ναβουχοδονόσορας που προσκύνησε καιαναγνώρισε το Θεό των Τριών Παίδων.
Τοσύνθημα που παίρνουμε φέτος είναι πολύ δυνατό. “Ηλπίκαμεν επί Θεώζώντι”. Το βάρος βρίσκεται σ’αυτή τη δοτική, “τῷ ζώντι”. Σ’έναν Θεό πουείναι ζωντανός. Δεν είναι κάτι αόρατο, άγνωστο, μια ασαφής ανώτερη δύναμη,ένας κυβερνήτης άγνωστος για όλους, κάποιος που είναι πολύ ψηλά και πολύμακριά, αψηλάφητος και άπιαστος. Είναι ένας Θεός που αποδεικνύεται ζωντανόςόταν μπαίνουμε στο καμίνι και κάνει δροσιά. Όταν κατεβαίνουμε στο λάκκο τωνλεόντων και τα λιοντάρια μας φέρονται σαν να είναι πρόβατα. Όταν βγαίνουμεστην πιο ταραγμένη θάλασσα του κόσμου κι αυτή αποδεικνύεται πιο στερεή απ’τηστεριά όπως με τον Απόστολο Πέτρο. Όταν ο Θεός επεμβαίνει δυναμικά στη ζωή μαςκι έχουμε αίσθηση της παρουσίας Του. Όταν για να λυτρώσει τους δικούς Του,ανατρέπει τους νόμους της φύσης και αποδυκνείεται ότι είναι Θεός εγγύς, Θεόςεντός ημών δρων κι ενεργών και κατοικών κι αναπαυόμενος.
Θα τελειώσω με έναν λόγο του Αγίου Γρηγόριουτου Θεολόγου ο οποίος είναι γνωστός για την περιεκτικότητα καιαποφθεγματικότητα των λόγων του. Λέει σε μια πρόταση πάρα πολλά. Λέει, λοιπόν,κάπου: “Ἐδεήθημεν Θεοῦ σαρκουμένου καί νεκρουμένου, ἴνα ζήσωμεν”. Για να ζήσειο άνθρωπος, δεν είναι απλό πράγμα. Δε χρείαζονται κυβερνήσεις δυνατές. Δεχρειάζεται νόες οι οποίοι να είναι υψηλοί στη νοημοσύνη. Δε χρειάζεται ηγη να βγάλει καρπούς. Δε χρειάζεται το ψωμί. Δε ζει μόνο με το ψωμί οάνθρωπος. Μόνο με έναν Θεό μπορεί να ζήσει ο οποίος όμως, Θεός θα είναισαρκούμενος και νεκρούμενος. ”Ἴνα ζήσωμεν” χρειάζεται ένας Θεός που ναμπορεί να γίνει σάρκα, άνθρωπος και να έχει την τόλμη να πεθάνει για τονάνθρωπο. Και τέτοιος Θεός …υπάρχει! Είναι ο Θεός μας! Είναι φοβερό αυτό. Έχουμεέναν Θεό που έγινε άνθρωπος κι ήρθε ανάμεσά μας. Έχουμε έναν Θεό που κατέβηκεστη γη και κατέβηκε και στον τάφο, στα άδυτα του Άδη, για να μας ανασύρει απόεκεί. Έχουμε έναν Θεό που αποδεικνύεται ολοζώντανος, όταν κυβερνά τη ζωή όλουτο κόσμου, που φανερώνεται δοξασμένος μέσα απ’τα θαυμάσια της δημιουργίας Του.Τον βλέπουμε να βαδίζει στους δρόμους της ιστορίας του κόσμου. Τον αισθανόμαστεστην προσωπική μας ζωή να επεμβαίνει δραστικά. Όταν κάνουμε την αυτοκριτική μαςκαι σκύψουμε μέσα μας. Μπορούμε να ακούσουμε ευκρινώς τον ήσυχο ήχο των βημάτωνΤου. Μέσα μας περπατάει. Σ’ έναν τέτοιο Θεό πιστεύουμε και σ’ Αυτόν στηρίζουμετην ελπίδα μας. Κι αν όλα τα χάσουμε κι αν τίποτα δε μας μείνει. Λέει ο Αγ.Γρηγόριος ο Θεολόγος “εγώ είμαι πλούσιος μόνο σε ελπίδες”. Έχουμε ελπίδα σεζωντανό Θεό που αποδεικνύει τη ζώσα παρουσία Του στη ζωή μας στο κάθε βήμα τηςπορείας μας προς Αυτόν.
Να Τον κρατήσουμε, να Τον λατρέψουμε, να Τονπροσκυνήσουμε, να Τον ομολογήσουμε γύρω μας, στο σύγχρονο απελπισμένο άνθρωποπου έχει ανάγκη να ακούσει αυτή την αλήθεια και να πέσει να προσκυνήσει αυτόντον Θεό για να ζήσει στον κόσμο αυτό και στον άλλο. Ο Θεός μαζί σας. Καλήχρονιά!”
