Έφηβοιστους δρόμους του εγκλήματος
Η τελευταία αποκάλυψη για τους 15χρονους πουέκλεβαν σπίτια και καταστήματα στη Σαλαμίνα αποτελεί την κορυφή του παγόβουνουσε μια σειρά από επεισόδια βίας και ληστειών με πρωταγωνιστές παιδιά. Στασυναισθηματικά κενά, στο οικογενειακό περιβάλλον και στη ρευστότητα λόγω κρίσηςαποδίδουν το φαινόμενο οι ειδικοί
«Ποιοςτο περίμενε πως πίσω από τη διάρρηξη και τις εκτεταμένες καταστροφές στογραφείο μου ήταν τέσσερα παιδιά!». Το σχόλιο ανήκει σε ένα από τα «θύματα» τηςπαρέας των 15χρονων που φέρεται να είχε «ρημάξει» σπίτια, καταστήματα καιγραφεία στη Σαλαμίνα.
Οιτέσσερις έφηβοι συνελήφθησαν την περασμένη Δευτέρα, κατηγορούμενοι γιατουλάχιστον δέκα κλοπές και διαρρήξεις που σημειώθηκαν τον τελευταίο μήνα στονησί. Ούτε το παγκάρι της εκκλησίας της περιοχής είχε... γλιτώσει από τη δράσητους. Συνήθης πρακτική τους, όπως φάνηκε, ήταν να καταστρέφουν ή να καίνε ταμέρη τα οποία λήστευαν...
Ητοπική κοινωνία της Σαλαμίνας δηλώνει συγκλονισμένη από την αποκάλυψη τηςταυτότητας των δραστών. «Δεν μπορούμε να πιστέψουμε πως πίσω από αυτές τιςβίαιες εισβολές ήταν δύο αδέρφια και οι φίλοι τους, καθημερινά παιδιά, πουζούσαν ανάμεσά μας», μας είπε κάτοικος της περιοχής που θέλησε να διατηρήσειτην ανωνυμία του...
Ηπερίπτωση της άγουρης σπείρας στη Σαλαμίνα δεν είναι ούτε η μόνη, ούτε ημοναδική περίπτωση ανήλικης παραβατικότητας που έχει απασχολήσει τον τελευταίοκαιρό την επικαιρότητα.
Μίαεβδομάδα νωρίτερα, στη Λούτσα είχαν συλληφθεί δύο 13χρονοι που σύμφωνα με τηναστυνομία είχαν διαπράξει 62 κλοπές.
Στα μέσα τουΝοέμβρη, στη Θεσσαλονίκη, πέντε ανήλικοι, ηλικίας από 14 έως 16 ετών,συνελήφθησαν γιατί απειλούσαν πεζούς στους δρόμους της συμπρωτεύουσας για νααποσπάσουν χρήματα και κινητά τηλέφωνα.
Και μόλιςπροχθές, τέσσερα παιδάκια από 9 έως 16 ετών πιάστηκαν από τις διωκτικές Αρχές,γιατί παριστάνοντας τους κωφάλαλους έπειθαν τους περαστικούς να τους ενισχύσουνμε τον οβολό τους...
Σκληρές επιθέσεις
Η «άγουρη»παραβατικότητα είναι πια σημείο των καιρών. Ακολουθώντας την πορεία τουλεγόμενου «κοινού» εγκλήματος, οι πιτσιρικάδες γίνονται όλο και πιο επιθετικοί,αντιγράφοντας σημεία από τη δράση των ενηλίκων «συναδέλφων» τους. Και, μπορείνα μη διαθέτουν όπλα, ωστόσο οι επιθέσεις κρίνονται ως ιδιαίτερα «σκληρές». Σεληστείες που καταγράφηκαν στο τέλος Οκτωβρίου στη Νίκαια, οι δράστες φέρεται ναήταν δύο πιτσιρικάδες, ένας 16χρονος και ένας 17χρονος από την ευρύτερηπεριοχή. Με κουκούλες και αεροβόλο έμπαιναν σε μαγαζιά και τα λήστευαν.
Σύμφωνα μετους αστυνομικούς Ασφαλείας της Νίκαιας, ο 16χρονος ήταν ο πιο «άγριος» τηςομάδας, αφού ήταν αυτός που φώναζε, όσο πιο άγρια μπορούσε, στον ιδιοκτήτη νατους δώσει τα χρήματα.
«Εάν τονέβλεπες έξω στον δρόμο και σου έλεγε κάποιος ότι είχε κάνει ληστεία, δεν θα τοπίστευες με τίποτα. Είναι ένα μικροκαμωμένο παιδάκι, που δεν σου γεμίζει τομάτι» είχαν πει τότε οι αστυνομικοί.
Στατιστικά
Οπως μας είπευψηλόβαθμος αξιωματικός της Υποδιεύθυνσης Προστασίας Ανηλίκων, τα στατιστικάστοιχεία της αστυνομίας δείχνουν ότι η παραβατικότητα των ανηλίκων κυμαίνεταισε χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τον πληθυσμό.
Οι πλείστεςπεριπτώσεις των υποθέσεων που καθημερινά απασχολούν την υπηρεσία είναι ηεπαιτεία, οι μικροποσότητες ναρκωτικών και ο χουλιγκανισμός.
«Πάντα υπήρχανανήλικοι παραπτωματίες και πάντα θα υπάρχουν. Το θέμα είναι νασυνειδητοποιήσουν τον ρόλο που θα ήθελαν να έχουν στην κοινωνία και να τονδιεκδικήσουν. Αυτό προσπαθούμε να κάνουμε κι εμείς εδώ.
Σε συνεργασίαμε τους εισαγγελείς ανηλίκων, προσπαθούμε όχι να τιμωρήσουμε, αλλά νασυμμορφώσουμε τα παιδιά, ώστε να μην απασχολήσουν εκ νέου την αστυνομία στομέλλον», δηλώνει χαρακτηριστικά.
ΛΑΘΟΣ ΠΡΟΤΥΠΑ
Οταν ηαγριότητα καταγράφεται στις πράξεις των παιδιών, τρομάζει. Επηρεασμένοι απόκινηματογραφικές ταινίες, ηλεκτρονικά παιχνίδια και τηλεοπτικές σειρές, οιανήλικοι προσπαθούν να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους. Οπως λένε οι ειδικοί,είναι το αποτέλεσμα του συναισθηματικού κενού και της έλλειψης στήριξης από τιςοικογένειές τους. Δεν πρέπει να θεωρείται τυχαίο που τις περισσότερες φορές ταπαιδιά που συλλαμβάνονται είναι «προβληματικών» ή διαλυμένων οικογενειών...
ΚΕΝΤΡΙΚΟΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
Σχέδιο πρόληψης της παραβατικότητας
«Η πραγμάτωσητων δικαιωμάτων των παιδιών, όπως του δικαιώματος στην επιβίωση, την υγεία, τηνεκπαίδευση και τη δίκαιη δίκη, αποτελεί βασική προϋπόθεση για την πρόληψη καιαντιμετώπιση της παραβατικότητάς τους. Απεναντίας, η καταπάτηση των δικαιωμάτωντους, η στέρηση οραμάτων και προοπτικών τους, αυξάνουν τις πιθανότητεςπροσβολής εννόμων αγαθών των συνανθρώπων τους, ως μια μορφή αντίδρασης στηνκοινωνική αδικία που υφίστανται», δηλώνει στο «Εθνος» η Αγγελική Πιτσελά,αναπληρώτρια καθηγήτρια Εγκληματολογίας-Σωφρονιστικής στο ΑριστοτέλειοΠανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και πρόεδρος του Κεντρικού Επιστημονικού Συμβουλίουγια την αντιμετώπιση της θυματοποίησης και της εγκληματικότητας των ανηλίκων(ΚΕΣΑΘΕΑ).
«Περίοδοικοινωνικής κρίσης και οικονομικής ύφεσης είναι περίοδοι αμφισβήτησης τηςισχύουσας τάξης πραγμάτων, χωρίς, ωστόσο, να αγνοούμε ότι η οικονομική ευημερίαδεν είναι μονόδρομος που απωθεί στο περιθώριο εγκληματικές συμπεριφορές.Αυξημένες προσπάθειες κοινωνικής ένταξης χρειάζονται ιδιαίτερα ευάλωτες ομάδεςτων παιδιών, όπως η ομάδα των νεαρών δραστών που σε σύντομο χρονικό διάστημαδιαπράττει σοβαρά εγκλήματα (οι λεγόμενοι επίμονοι δράστες)», σημειώνει.
Το ΚεντρικόΕπιστημονικό Συμβούλιο ιδρύθηκε το 2010, με στόχο να συντονίζει και οργανώνειδράσεις για θέματα πρόληψης και αντιμετώπισης της θυματοποίησης και τηςεγκληματικότητας των ανηλίκων, να εισηγείται προτάσεις και να γνωμοδοτεί στονυπουργό Δικαιοσύνης.
Στο Συμβούλιοσυμμετέχουν επιστήμονες από τα σχετικά πεδία της εγκληματολογίας, τηςψυχολογίας, της κοινωνικής πολιτικής και της κοινωνιολογίας, καθώς καιεισαγγελείς ανηλίκων, επιμελητές, συγγραφείς, δημοσιογράφοι και καλλιτέχνες.«Το ΚΕΣΑΘΕΑ προσπαθεί να σχεδιάσει, να αναπτύξει και να υλοποιήσει μια εθνικήστρατηγική για την ενίσχυση των προστατευτικών παραγόντων -όπως είναι ηανάπτυξη ισχυρών δεσμών στην οικογένεια, στο σχολείο και στην τοπική κοινότητα-και την αποδυνάμωση των παραγόντων κινδύνου εμπλοκής σε παραβατική συμπεριφορά-όπως είναι η κακοποίηση, εγκατάλειψη, παραμέληση, εκμετάλλευση, σχολικήαποτυχία, ανεργία γονέων, κατάχρηση ουσιών- με γνώμονα την εξυπηρέτηση τουσυμφέροντος του παιδιού», εξηγεί η πρόεδρος κ. Πιτσελά.
«Κυβερνητικοίκαι μη κυβερνητικοί οργανισμοί, τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, η τοπικήκοινότητα, καθώς και οι τοπικές οργανώσεις προστασίας των παιδιών καλούνται ναπροβλέψουν κατάλληλους πόρους, να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να συνεργαστούνγια να βελτιώσουν τις κοινωνικο-οικονομικές, πολιτικές και πολιτιστικέςσυνθήκες της χώρας, το αίσθημα ασφάλειας και την ποιότητα ζωής των πολιτών»,καταλήγει.
Το προφίλ
- Ηλικίες από 9 έως 17 ετών.
- Μες στον τελευταίο μήνα εξαρθρώθηκαν τουλάχιστον 5 σπείρες ανηλίκων σε όλη την Ελλάδα. Η δράση τους γίνεται όλο και πιο άγρια.
- Οι περισσότερες υποθέσεις που απασχολούν την Υποδιεύθυνση Προστασίας Ανηλίκων Αττικής αφορούν επαιτεία, μικροποσότητες ναρκωτικών και χουλιγκανισμό.
ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΑ
ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ
ΑλεξάνδραΚαππάτου -ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος
Η κρίση κλονίζει την οικογένεια
Ταεπανειλημμένα περιστατικά παραβατικότητας ανηλίκων δεν θα 'πρεπε να μαςεκπλήσσουν. Οι συνθήκες αποσταθεροποίησης, η διάχυτη ανασφάλεια, καθώς και τασοβαρά οικονομικά προβλήματα που χαρακτηρίζουν τη σημερινή εποχή, ενισχύουν τηνανασφάλεια, την αμφιβολία για το αύριο, και απομακρύνουν από τους έφηβους τηδυνατότητα να θέσουν στόχους και να ονειρευτούν το μέλλον τους.
Δυστυχώς, μετην ανεργία, τις περικοπές και τα αυξανόμενα οικογενειακά προβλήματα, οισταθερές των παιδιών κλονίζονται. Η οικογένεια παύει να αποτελεί καταφύγιο,μέσο στήριξης και αρραγή ιστό για τον έφηβο, με άμεση συνέπεια να αναζητείσυχνά εκτός οικογένειας, μέσα από διάφορες παρέες ή και δραστηριότητες, τηναποδοχή, την ασφάλεια και την επιβεβαίωση που έχει ανάγκη.
Κάποια παιδιάανασφαλή, συναισθηματικά, ακάλυπτα από την οικογένειά τους, που ίσωςαντιμετωπίζουν αδιάγνωστα προβλήματα ψυχικής υγείας, ενδεχομένως να εμπλακούνσε καταστάσεις παραβατικότητας, βίας ή χρήσης ουσιών.
Ουποστηρικτικός ρόλος των γονιών είναι σημαντικός στην ταραγμένη περίοδο τηςεφηβείας. Αποτελούν σημείο αναφοράς στη ζωή του παιδιού τους, ακόμη και αν τουςαμφισβητεί ή αν συγκρούεται μαζί τους. Σε αυτήν τη δύσκολη συγκυρία είναιαπαραίτητο οι γονείς, παρά τα σοβαρά προβλήματα που καλούνται να διαχειριστούν,να προτάσσουν τις ψυχικές ανάγκες των παιδιών τους, να ασχολούνται μαζί τουςκαι να είναι δίπλα τους. Να στέλνουν το μήνυμα πως «εδώ είμαστε, μαζί μπορούμενα αντιμετωπίσουμε τα πάντα». Κι έτσι, ο οικογενειακός ιστός θα αποτελεί δίχτυπροστασίας για κάθε παιδί...
ΓιώργοςΠεταλωτής -υφυπουργός Δικαιοσύνης.
Υπάρχουν πολλές ελλείψεις
Με τιςυπηρεσίες του υπ. Δικαιοσύνης εμπλέκονται δύο μεγάλες κατηγορίες ανηλίκων: 1.οι παραβάτες, οι οποίοι κρατούνται σε ειδικά καταστήματα κράτησης νέων και 2.τα παιδιά σε κίνδυνο, που εποπτεύονται από τις Εταιρείες Προστασίας Ανηλίκωντου υπουργείου.
Τον Αύγουστουπήρξαν οριζόντιες περικοπές στους προϋπολογισμούς όλων των υπουργείων.Πετύχαμε ευτυχώς τον Οκτώβριο να λάβουμε πίσω ένα μέρος των χρημάτων καιδίνουμε αγώνα ώστε τουλάχιστον να διατηρήσουμε στο ίδιο επίπεδο τα οικονομικάτων δομών των ανηλίκων - αν και κατά τη γνώμη μου η οικονομική υποστήριξη δενείναι στο επίπεδο που θα ήθελα για έναν τέτοιο ευαίσθητο τομέα.
Θα μπορούσα,πάντως, να πω ότι με τα σημερινά στενά δεδομένα γίνεται ό,τι είναι δυνατόν. Ηδηλειτουργούμε σχολεία, προγράμματα ελληνομάθειας για τους αλλοδαπούςκρατουμένους, σχολική ενίσχυση από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Ολοκληρώσαμε ένα πρόγραμμα Graffiti στον Αυλώνα σεσυνεργασία με την ΑΣΚΤ.
Σε θεσμικόεπίπεδο, το υπουργείο κατά τα δύο τελευταία έτη πέτυχε να εξορθολογήσει τοπλαίσιο ποινών για τους ανηλίκους.
Δυστυχώς,απέχουμε πολύ από το να δηλώσω ικανοποίηση. Υπάρχουν ελλείψεις, δυστυχώςδεδομένες, σε ό,τι αφορά την κοινωνική διάσταση της Ελληνικής Πολιτείας. Ηδημοσιονομική προσαρμογή δεν πρέπει να γίνεται σε βάρος των προνοιακών δομών -αντίθετα, σε τέτοιες περιόδους πρέπει να ενισχύουμε τις ευάλωτες κοινωνικέςομάδες για λόγους ανθρωπιάς και κοινωνικής ειρήνευσης. Ελπίζω ο νέοςπροϋπολογισμός να το λάβει υπόψη. Και σύντομα να μπορούμε να σχεδιάζουμεπροοπτικά για το μέλλον.
“Έθνος “10/12/2011
