Στην αρχή θεωρήθηκε λαϊκισµός. Στη συνέχειαδηµοσιογραφική υπερβολή.Τα στοιχεία ωστόσο είναι πλέον αµείλικτα. Το ένα περυσινό κρούσµα ασιτίαςµαθητή σε σχολείο της πρωτεύουσας δεν έµεινε εκεί. Τέσσερα νέα κρούσµατααποδεδειγµένης ασιτίας – ένα στο Ρέθυµνο της Κρήτης και τρία σε σχολείατης Αθήνας – καταγράφηκαν εφέτος,χωρίς φυσικά να µπορεί να υπολογιστεί ο «σκοτεινός» αριθµός εκείνων που αντιµετωπίζουντο πρόβληµα αλλά δεν το έχουν ακόµη εκδηλώσει. Μπροστά σε αυτή τη νέαπραγµατικότητα το υπουργείο Παιδείας αναλαµβάνει δράση. Τα «νέα συσσίτια»παίρνουν σύντοµα µορφή καιφέρνουν στη µνήµη τη δεκαετία του ’60, όταν οι µαθητές έπιναν στα σχολείατους γάλα σε σκόνη και έτρωγαν κίτρινο τυρί προκειµένου να τονωθεί ηεύθραυστη υγεία τους.
Μια σύγχρονη µορφή συσσιτίων, µε τη µορφήµικρογευµάτων, θα προσφέρεται από τη νέα χρονιά στα σχολεία της χώρας, σεπεριοχές όπου φοιτούν µεγάλα ποσοστά µαθητών από χαµηλότερα οικονοµικάστρώµατα, µετανάστες και Αθίγγανοι. Και βέβαια στις περιοχές του κέντρου τηςΑθήνας που στην πλειονότητά τους θα ενταχθούν στο σχετικό πρόγραµµα. Οιλεπτοµέρειες του προγράµµατος σχεδιάζονται αυτές τις ηµέρες.
Σύµφωνα µε τιςπληροφορίες του «Βήµατος», το υπουργείο Παιδείας θα δίνει κουπόνια στουςµαθητές περιοχών µε χαµηλούς οικονοµικούς και κοινωνικούς δείκτες και µε αυτάθα µπορούν να τρώνε στα κυλικεία των σχολείων. Τα κουπόνια θα είναι τουεπιπέδου των 2 ή 3 ευρώ, αλλά µε αυτά τα χρήµατα ένας µαθητής θα µπορεί να φάειένα σάντουιτς και να πιει έναν χυµό ή γάλα στο σχολείο του.
Τα δεδοµένα τωντελευταίων εβδοµάδων πάντως απέδειξαν ότι η επέµβαση του κράτους στο πρόβληµαείναι αναγκαία.
«Πριν από λίγες ηµέρεςένας µαθητής της Α΄ Γυµνασίου λιποθύµησε » εξοµολογείταιστο «Βήµα» καθηγήτρια κεντρικού σχολείου στην περιοχή της Νίκαιας. «Δενκαταλάβαµε στην αρχή τι συµβαίνει. Νοµίζαµε ότι ήταν άρρωστος. Ωστόσο,όταν του δώσαµε µια πορτοκαλάδα, συνήλθε. Τελικά µας εξοµολογήθηκε ότι δεν είχεφάει τίποτε από το πρωί γιατί στο σπίτι δεν είχεγάλα. Ο πατέρας του µαθητή είναι από πέρυσι άνεργοςαλλά δεν µπορέσαµε να τον ρωτήσουµε πολλά σεβόµενοι το πρόβληµά τουκαι τη δυσκολία του να µας µιλήσει γι’ αυτό».
Οι περιοχές που ξεκινούν
Η σκηνή αυτή φαίνεται ναεπαναλαµβάνεται συχνά και µε τραγικό τρόπο στις σχολικές αυλές. Πολλοί εκπαιδευτικοίµιλούν πια για κρούσµατα ασιτίας στα σχολεία τους. Κάποιοι µάλιστα ήδηδραστηριοποιούνται σε επιτροπές και οµάδες που συγκροτούνται για να στηρίξουντους µαθητές τους και να τους εξασφαλίσουν ρούχα ή τρόφιµα. Ωστόσο πρώτη φοράσχεδιάζεται έλεγχος του προβλήµατος σε κεντρικό επίπεδο.
Οι δράσεις τουυπουργείου Παιδείας θα ενταχθούν στα προγράµµατα των Ζωνών ΕκπαιδευτικήςΠροτεραιότητας (ΖΕΠ) που αφορούν τη στήριξη περιοχών µε µαθητές που έχουνανάγκη κοινωνικής και εκπαιδευτικής στήριξης. Ηδη έχουν επιλεγεί νηπιαγωγείακαι δηµοτικά στις περιοχές του Ταύρου, της πλατείας Βάθης, των Εξαρχείων, τωνΚάτω Πατησίων, των Αχαρνών, αλλά και σχολεία σε Μοσχάτο, Νίκαια, Ασπρόπυργο,Ζεφύρι και Αυλώνα για να ενταχθούν στο πρόγραµµα.
«Στόχος µας είναι να διασφαλίσουµε τηνισότιµη ένταξη των µαθητών στο εκπαιδευτικό σύστηµα στις περιοχές µεχαµηλούς εκπαιδευτικούς και κοινωνικοοικονοµικούς δείκτες»λέει στο«Βήµα» η αρµόδια για θέµατα Πρωτοβάθµιας και ∆ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσηςυφυπουργός Παιδείας κυρία Εύη Χριστοφιλοπούλου. «Στην προσπάθειααυτή το σχολείο αναλαµβάνει ενεργό ρόλο εποικοδοµητικής συνεργασίαςµε τις οικογένειες και τους φορείς εκπαίδευσης της τοπικής κοινότητας.Ο ρόλος αυτός είναι πολυσχιδής και εδώ εντάσσεται ηπρωτοβουλία για τη διανοµή µικρογευµάτων στα σχολεία ΖΕΠ γι’ αυτέςακριβώς τις περιοχές που το έχουν περισσότερο ανάγκη» συνεχίζει.
Ανήσυχοι δάσκαλοι και εθελοντές
Και οι κοινωνικέςυπηρεσίες του ∆ήµου Αθηναίων έχουν δεχθεί αιτήµατα. Οπως ανέφερε η πρόεδρος τουΒρεφοκοµείου Αθηνών και υπεύθυνη των δηµοτικών σταθµών κυρία Μαρία Ηλιοπούλου , τα µηνύµαταπου παίρνει τον τελευταίο καιρό είναι πραγµατικά ανησυχητικά. «Ερχονταικάθε ηµέρα στο Βρεφοκοµείο αιτήµατα από διευθυντές δηµοτικώνσχολείων από όλη την Αθήνα για να τους στείλουµε µερίδεςφαγητού, καθώς πολλά παιδιά δεν φέρνουν τρόφιµα από το σπίτι σε όσασχολεία είναι ολοήµερα. Δίνουµε µερίδες φαγητού σε 70 σχολείακάθε ηµέρα. Ενα ποσοστό σχολείων µπορούµε να καλύψουµε αλλά σίγουραόχι πάρα πολλά».
Στο ερώτηµα τι προτείνειγια την αντιµετώπιση παρόµοιων προβληµάτων η κυρία Ηλιοπούλου τονίζει ότιπρέπει να υπάρξει ένας συντονισµός φορέων: «Για παράδειγµα, πολλά εστιατόριαστα οποία περισσεύει φαγητό θα µπορούσαν να το προσφέρουν. Πρέπειόµως να είµαστε σεµνοί και ταπεινοί στον τρόπο που βοηθάµε τους γύρωµας γιατί οι άνθρωποι έχουν αξιοπρέπεια».
«Τα κρούσµατα µαθητώνπου έρχονται στο σχολείο το πρωί και φεύγουν τοµεσηµέρι χωρίς να έχουν φάει τίποτα ή δεν έχουν τα κατάλληλα παπούτσιαγια τη γυµναστική είναι καθηµερινά πλέον» λέει ο δάσκαλοςσε σχολείο των Αµπελοκήπων κ. Δ.Μαργιόλης.«Αυτά δεν είναι παρά ακραία γεγονότα που αποτελούντην κορυφή του παγόβουνου σε µια κατάσταση που βιώνουµε καθηµερινά.Βλέπεις να σε κυκλώνει η εξαθλίωση ανθρώπων που ως χθες δενδιανοούνταν ότι δεν θα µπορούν να προσφέρουν στα παιδιά τους τααπαραίτητα είδη. Είναι καθήκον µας να βοηθήσουµε όλοι» καταλήγει.
τρεις επώνυμοι θυμούνται
Γάλα,κίτρινο τυρί και βούτυρο...
Ο συγγραφέας Γιάννης Ξανθούλης ανασύρει από τη µνήµη του σκηνές «συσσιτίων» από την παιδικήτου ηλικία. «Θυµάµαι γύρω στο ’54-’57 στα συσσίτια που γίνοντανστοσχολείο µας µάς έδιναν γάλα, ένα κίτρινο τυρί σαν ένταµ και έναπολύ νόστιµο αυστριακόβούτυρο. Μας έδιναν οι γονείς µας ένα σακουλάκι µετο όνοµά µας που περιείχε και ένακυπελλάκι και πηγαίναµε στο σχολείοµας. Το γάλα εκείνο ήταν πραγµατικά αηδιαστικό,εγώ δεν το έπινα, ούτεέτρωγα το τυρί, τα έδινα σε συµµαθητές µου, που µε τη σειράτους τα έδιναν σε άλλους. Παίζαµε το σπασµένο τηλέφωνο µε το συσσίτιόµας...» σχολιάζει χαριτολογώντας.
Τα συσσίτια που πρόσφερε το κράτος ωστόσο σε περιόδους κρίσηςείχαν σώσει και γενιές.«Εγώ επέζησα από τα συσσίτια στη διάρκεια τηςµεγάλης πείνας» εξοµολογείται ο επίτιµος πρόεδρος της Ν∆κ. Κ. Μητσοτάκης. «Τα συσσίτια ήταν πολύ σηµαντική υπόθεση. Δενπρέπει τα παιδιά να πεινούν και να υποσιτίζονται. Τώρα έχουναρχίσει πάλι να λειτουργούν τα συσσίτια. Αρχισαν µάλιστα ναλειτουργούν και στον στρατό. Συνέστησα ακόµη και στα ιδρύµατα να κάνουντο ίδιο. Και ιδρύµατα, όπως π.χ. το Ιδρυµα Νιάρχου, αλλάζουνπολιτική στην οικονοµική κρίση και δίνουν χρήµατα για στέγαση καισίτιση. Πρέπει να κινητοποιηθούν οι πάντες» αναφέρειο κ. Μητσοτάκης.
«Στο δηµοτικό σχολείο της Καρυάς Λευκάδαςµάς έστελνε τρόφιµα µιαοργάνωση του ΟΗΕ. Γάλα σε σκόνη και ένα κίτρινο τυρί που πρώτη φορά φάγαµεκαι κολλούσε στα δόντια, το ολλανδικό» αναφέρει ο πρώηνΠρόεδρος της Βουλής κ. Απ. Κακλαµάνης. «Εµείςπροτιµούσαµετο άσπρο τυρί. Μας έδιναν και ψωµί µε σταφίδες. Το 1964θυµάµαι, µε πρωθυπουργό τον Γεώργιο Παπανδρέου και υφυπουργό Παιδείαςτον Λουκή Ακρίτα,εγκαινιάστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το πρωινό ρόφηµατου παιδιού και το µεσηµεριανό. Μας πήγαιναν όµως καικατασκήνωση και προσπαθούσαν µε τον καθαρό αέρα να τονώσουντην υγεία µας» θυµάται.
