ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ
Τῆς Ἑορτῆς: Ἑβρ. θ΄ 1-7
H AΓΙΑ ΣΚΕΠΗ
Ὁ ὅσιος Ἀνδρέας ὁ διὰ Χριστὸν σαλὸς εἶδε σὲ ὅραμα στὸν ναὸ τῶν Βλαχερνῶν τῆς Κωνσταντινουπόλεως τὴν Παναγία νὰ ἐμφανίζεται στὴν Ὡραία Πύλη καὶ νὰ σκεπάζει προστατευτικὰ μὲ τὸ μαφόριό της (τὸ πέπλο της) τὸν προσευχόμενο λαὸ τοῦ Θεοῦ. Τὸ ὅραμα αὐτὸ στάθηκε ἀφορμὴ νὰ καθιερωθεῖ ἡ ἑορτὴ τῆς ἁγίας Σκέπης τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τὴν 1η Ὀκτωβρίου.
Ἐπειδὴ ὅμως αὐτὴ ἡ Σκέπη, ἡ προστασία δηλαδὴ τῆς Παναγίας μας, ἐκδηλώθηκε ἰδιαίτερα κατὰ τὸν πόλεμο τοῦ 194041, ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας μας μετέφερε τὸν ἑορτασμὸ τῆς ἁγίας Σκέπης στὴν 28η Ὀκτωβρίου, ἡμέρα τῆς μεγάλης μας Ἐθνικῆς Ἑορτῆς.
Σχετικὸ μὲ τὴν ἑορτὴ εἶναι καὶ τὸ Ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα. Περιγράφει τὴ Σκηνὴ τοῦ Μαρτυρίου τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ποὺ ἀποτελεῖ συμβολικὴ εἰκόνα καὶ προτύπωση τῆς Παναγίας μας.
Ἂς δοῦμε λοιπὸν αὐτὴ τὴ συμβολικὴ εἰκόνα καὶ τί σημασία ἔχει γιὰ μᾶς.
1. Προτυπώσεις τῆς Θεοτόκου
Ἡ Σκηνὴ τοῦ Μαρτυρίου ἦταν φορητὸς ναὸς καὶ χωριζόταν σὲ δύο μέρη: στὰ Ἅγια καὶ στὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων. Στὰ Ἅγια ὑπῆρχε ἡ τράπεζα μὲ τοὺς ἄρτους, ἡ ἑπτάφωτη Λυχνία καὶ τὸ χρυσὸ Θυμιατήριο, ἐνῶ στὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων ἦταν τοποθετημένη ἡ Κιβωτὸς τῆς Διαθήκης καλυμμένη μὲ ἕνα σκέπασμα, τὸ λεγόμενο «ἱλαστήριον». Ἡ Κιβωτὸς περιεῖχε τὶς πλάκες τοῦ Νόμου, τὴ χρυσὴ στάμνα μὲ τὸ μάννα καὶ τὴ ράβδο τοῦ Ἀαρὼν ποὺ βλάστησε θαυματουργικά.
Ὅλα αὐτὰ τὰ στοιχεῖα τῆς Σκηνῆς τοῦ Μαρτυρίου ἀποτελοῦν σύμβολα καὶ προτυπώσεις τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Ἡ Παναγία εἶναι ἡ «λυχνία», ἡ ὁποία φέρει ἐντὸς αὐτῆς τὸ «φῶς τοῦ κόσμου», τὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό. Εἶναι ἡ «ἔμψυχος τράπεζα» καὶ ἡ «χρυσὴ στάμνα», ποὺ ἐβάστασε ὄχι ὑλικοὺς ἄρτους καὶ μάννα ἀλλὰ τὸν «Ἄρτο τῆς ζωῆς»‧ εἶναι «τὸ χρυσοῦν θυμιατήριον», ποὺ κράτησε μέσα της τὸν Χριστό, τὸν θεῖο ἄνθρακα, καὶ εὐωδίασε ὁλόκληρη τὴν κτίση‧ εἶναι ἡ «Κιβωτός», ἡ ὁποία ἔκλεισε μέσα στὰ σπλάχνα της ὄχι τὶς πλάκες τοῦ Νόμου ἀλλὰ αὐτὸν τὸν Νομοδότη. Εἶναι, τέλος, ἡ Παναγία ἡ ὄντως «Σκηνὴ τοῦ Θεοῦ καὶ Λόγου», ἡ ὁποία ἀναδείχθηκε ἀσυγκρίτως ἀνώτερη ἀπὸ τὴ Σκηνὴ τοῦ Μαρτυρίου ἀφοῦ σ’ αὐτὴν κατοίκησε ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς Λόγος.
Γιατί ὅμως νὰ χρησιμοποιοῦνται ὅλοι αὐτοὶ οἱ συμβολισμοὶ γιὰ τὴν Παναγία; Τί σημασία ἔχουν γιὰ μᾶς;
Οἱ εἰκόνες αὐτὲς μᾶς βοηθοῦν νὰ προσεγγίσουμε τὸ μέγα θαῦμα καὶ ἀνεξερεύνητο μυστήριο τῆς Θεοτόκου Παρθένου καὶ νὰ θαυμάσουμε τὸ μοναδικὸ μεγαλεῖο της. Δὲν εἶναι μόνο ἡ Σκηνὴ τοῦ Μαρτυρίου ἀλλὰ καὶ πλῆθος ἄλλα τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ποὺ τὴ συμβολίζουν. Χαρακτηριστικότατο τέτοιο σύμβολό της εἶναι π.χ. ἡ νεφέλη ποὺ σκέπαζε τοὺς Ἑβραίους στὴν ἔρημο καὶ ἁρμόζει πολὺ μὲ τὸ νόημα τῆς ἑορτῆς τῆς ἁγίας Σκέπης.
Διότι καὶ ἡ σημερινὴ ἑορτὴ προέρχεται ἀπὸ τέτοια συμβολικὴ ἀλλὰ καὶ πολὺ παραστατικὴ εἰκόνα: τὴ θαυμαστή ὀπτασία ποὺ εἶδαν ὁ ὅσιος Ἀνδρέας ὁ διὰ Χριστὸν σαλὸς καὶ ὁ μαθητής του ἅγιος Ἐπιφάνιος στὸ ναὸ τῆς Παναγίας Βλαχερνῶν στὴν Κωνσταντινούπολη. Εἶδαν, ὅπως ἀναφέραμε καὶ στὴν ἀρχή, τὴν Παναγία μέ συνοδεία ἀγγέλων καὶ ἁγίων νὰ προσεύχεται κι ἔπειτα νὰ βγάζει ἀπὸ τὸ κεφάλι της τὸ ἀστραφτερὸ μαφόριο — λεπτὸ πέπλο ποὺ κάλυπτε τὸ κεφάλι καὶ τοὺς ὤμους της — καὶ νὰ τὸ ἁπλώνει σὰν σκέπη ἐπάνω σὲ ὅλο τὸ ἐκκλησίασμα.
Αὐτὴ ἡ θαυμαστὴ εἰκόνα τῆς ἁγίας Σκέπης ἐκφράζει τὴν προστασία ποὺ παρέχει ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος σὲ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους ποὺ καταφεύγουν μὲ πίστη στὴ βοήθειά της. Καὶ ὁ εὐλογημένος λαός μας στὶς δύσκολες μέρες τοῦ πολέμου τοῦ 1940 στὴ Σκέπη τῆς Θεοτόκου προσέτρεξε. Καὶ Ἐκείνη δὲν τὸν ἄφησε ἀπροστάτευτο. Στὸ μέτωπο, σ’ ὅλη τὴ γραμμή, ὁ Ἑλληνικὸς στρατὸς ἔβλεπε παντοῦ τὸ ἴδιο ὅραμα: μιὰ γυναικεία μορφὴ νὰ προηγεῖται μὲ τὴν καλύπτρα της ριγμένη ἀπὸ τὸ κεφάλι στοὺς ὤμους. Ἦταν ἡ προστασία τῶν Χριστιανῶν, ἡ μάννα ἡ Μεγαλόχαρη, ἡ Ὑπέρμαχος Στρατηγὸς τῶν Ἑλλήνων!
«Τῆς Σκέπης σου, Παρθένε, ἀvυμνοῦμεν τὰς χάριτας...», ψάλλουμε σήμερα στὸ Ἀπολυτίκιο τῆς ἑορτῆς. Καὶ μᾶς δίνεται ἔτσι ἡ εὐκαιρία νὰ ἀνυμνήσουμε καὶ νὰ εὐχαριστήσουμε τὴν ἁγία Σκέπη, τὴν Παναγία Μητέρα μας, γιὰ τὰ ἀμέτρητα πλήθη τῶν θαυμάτων ποὺ ἐπιτελεῖ στὴ ζωή μας. Καὶ ἀκόμα νὰ Τὴν παρακαλέσουμε θερμὰ νὰ συνεχίζει νὰ μᾶς σκεπάζει μὲ τὴν ἀγάπη της, νὰ σκεπάζει τὸ Ἔθνος μας, ὅπως τότε, τὸ 1940. Νὰ τὸ προστατεύει, διότι ἐξαιτίας τῆς ἀποστασίας του ἀπὸ τὸ δρόμο τοῦ Θεοῦ ἔχει παραδοθεῖ στὰ χέρια ἐχθρῶν ἀδίστακτων ποὺ ἐπιδιώκουν τὴν ὑποδούλωση καὶ τὸν ἐξευτελισμό του. Νὰ δώσει πνεῦμα μετανοίας σὲ ὅλους μας καὶ νὰ μᾶς ἐπιστρέψει στὸ σωτήριο δρόμο τοῦ Υἱοῦ της, γιὰ νὰ δοξάσουμε καὶ πάλι τὸν θρίαμβο τῆς ἁγίας Σκέπης της!
«Ο ΣΩΤΗΡ» 15-10-2012
