«Ἤγειρεν κέρας σωτηρίας ημίν» (Λουκ.1,69)
Η ενανθρώπηση του Θεού Λόγου αποτελείτην ύψιστη δωρεά του Θεού για τον άνθρωπο. Αποτελεί την τελειότατη έκφραση τηςαγάπης Του για το πλανεμένο πλάσμα Του. Φανερώνει περίτρανα την προαιώνια βουλήΤου για τη σωτηρία του κόσμου και την αποκατάσταση της τάξεως στη δημιουργίαΤου.
Η είσοδος του άναρχου και άκτιστου Θεούστον κτιστό χρόνο και χώρο είναι το μεγαλύτερο θαύμα της ιστορίας και συνάμα τοέσχατο «σκάνδαλο» των απίστων, οι οποίοι δε μπορούν να διανοηθούν ανθρωποποίησητου Θεού. Το ίδιο δε μπορούν να διανοηθούν κανένα σωτήρα και λυτρωτή τουκόσμου, διότι δε δέχονται καμιά έκπτωση από καμιά αυθεντικότητα. Θεωρούν τηνκαταφανή ανθρώπινη κακοδαιμονία ως «φυσική» και ως εκ τούτου απορρίπτουν τονενανθρωπήσαντα Λόγο ως σωτήρα του κόσμου. Σε αυτή τη συλλογιστική εστιάζεται τοδιαχρονικό δράμα του πεσόντος στην αμαρτία ανθρώπου.
Η ιστορία όμως είναι ο αψευδής μάρτυραςκαι ο διαπρύσιος κήρυκας της εν Χριστώ σωτηρίας του κόσμου. Φτάνει να έχεικάποιος απαλλαγεί από κάθε κοντόφθαλμη συλλογιστική, από κάθε υποκειμενικήθεώρηση και από τα προσωπικά του πάθη για να μπορέσει να ατενίσει τη μεγάληαλλαγή που έφερε ο σαρκωμένος Θεός στον κόσμο. Να γευθεί το μέγεθος της ΘείαςΦιλανθρωπίας.
Ανοίγοντας τα ιστορικά κείμενα από τοαπώτερο παρελθόν ως τα σήμερα, τις κοινωνιολογικές μελέτες, τις ανθρωπολογικέςσυγγραφές, και όλα τα συναφή συγγράμματα, είναι εύκολο να διακρίνει κάποιος μιαιστορική πορεία ανάξια για τα ανθρώπινα πρόσωπα. Είναι εύκολο να διαπιστώσουμε ότι η ανθρώπινηιστορία είναι ένα συνεχές εκτυλισσόμενο δράμα, μια ατελεύτητη τραγωδία.Αρχίζοντας από τη ζωή του πρωτογόνου ανθρώπου, βλέπουμε τον καθημερινό φρικτότου αγώνα για επιβίωση μέσα σε ένα άκρως αφιλόξενο περιβάλλον. Η προφητική ρήση του Θεού προςτον Αδάμ μετά την πτώση του: «επικατάρατος η γη εν τοις έργοις σου. Εν λύπαιςφαγή αυτήν πάσας τας η μέρας της ζωής σου. Ακάνθας και τριβόλους ανατελεί σοι, και φαγή τον χόρτον του αγρού. Ενιδρώτι του προσώπου σου φαγή τον άρτον σου, έως του αποστρέψαι σε εις την γηνεξ ής ελήφθης, ότι γη ει και εις γην απελεύση» (Γεν.3,17-19) επαληθεύτηκεεπακριβώς. Μαζί με την αγωνία της επιβιώσεως αναπτύχθηκε στον άνθρωπο και οανταγωνισμός και έχθρα για τον συνάνθρωπό του. Εξ’ αρχής η υπέροχη γυναίκα τουΑδάμ η Εύα μεταβλήθηκε σε αντικείμενο εκμετάλλευσης. Από «σάρκα μία» (Γεν.2,24)τα δύο θεοδημιούργητα ανθρώπινα πρόσωπα διασπάστηκαν σε δύο αντιτιθέμενα άτομα.Ο Θεός επισήμανε στην προμήτορα πως στο εξής «προς τον άνδρα σου η αποστροφήσου, και αυτός σου κυριεύσει» (Γεν.3,16). Ο άλλος άνθρωπος δεν λογιζόταν πιααδελφός, παρά αντίζηλος, ο οποίος απειλούσε την τροφή του, την εξουσία του, τηγυναίκα του, τον ζωτικό του χώρο, και αυτή την ίδια την ύπαρξή του. Ο μόνοςτρόπος να απαλλαγεί από αυτόν ήταν να τον πολεμήσει και να τον καταστρέψει.Έτσι γεννήθηκαν οι έχθρες, οι διαμάχες, οι πόλεμοι, ως η πιο μαύρη σελίδα στηνανθρώπινη ιστορία. Δεν αναφέρεται ουδεμία περίοδος της ιστορίας να κυριαρχείστον κόσμο απόλυτη ειρήνη. Εκατομμύρια άνθρωποι βρήκαν τραγικό θάνατο σταατέλειωτα πεδία των μαχών για την υπεράσπιση του «ζωτικού του χώρου».
Ενωρίς ο ισχυρός άνθρωπος έβαλε στηδούλεψή του αδυνάτους. Πρόκειται για τη δουλεία της προχριστιανικήςαρχαιότητας, η οποία αποτελεί το διαχρονικό όνειδος της ανθρωπίνης φύσεως.Γνωρίζουμε καλά το μέγα πλήθος των δούλων στον αρχαίο κόσμο. Στους προγόνουςμας αντιστοιχούσε ένας «κύριος» προς δέκα δούλους. Υπήρχαν «κύριοι» που είχανστη δούλεψή τους εκατοντάδες ή και χιλιάδες δούλους. Οι άμοιροι εκείνοιάνθρωποι όχι μόνο δεν είχαν δικαιώματα, αλλά θεωρούνταν χειρότεροι από τα ζώα και εξισώνονταν με ταπράγματα. Στους ρωμαϊκούς χρόνους έφτασαν στο σημείο οι «κύριοι» των δούλων ναδιασκεδάζουν την ανία τους με τον πιο τραγικό θάνατο αυτών των ανθρώπων στααμφιθέατρα!
Στον πνευματικό τομέα η κατάσταση ήταν τοίδιο τραγική. Η διαπροσωπική σχέση των πρωτοπλάστων με το Θεό χάθηκε διαπαντός. Τη θέση του αληθινού προσωπικού Θεού πήραν τα ανόητα και αισχρά είδωλα.Την αγνή λατρεία του Θεού αντικατέστησε η δεισιδαιμονία, οι δαιμονολατρία καιοι φρικτές ανθρωποθυσίες. Η πίστη στο Θεό κατάντησε φόβος και τρόμος σεδαιμονικές δυνάμεις, οι οποίες πήραν τη θέση του Θεού στην ψυχή του πεσόντοςανθρώπου. Οι ελάχιστες φωνές διαμαρτυρίας στην απίστευτη πνευματική καιθρησκευτική κατάπτωση πνίγονταν στον ωκεανό του πνευματικού σκοταδιού. Αλλά καιόσες ιδέες κατόρθωσαν να επιβιώσουν και να παρουσιάζονται ως τα σήμερα ως«φιλοσοφία» δεν ήταν τίποτε άλλο από επιμιξία αλήθειας και ψεύδους και ουδεμίαουσιαστική αρωγή προσέφερε στον βαριά τραυματισμένο από την αμαρτίαπροχριστιανικό άνθρωπο. Ουδεμία ακτίνα φωτός προσέφερε στη γνώση του αληθινούΘεού, ώστε «ουκ έγνω ο κόσμος δια της σοφίας τον Θεόν» (Α΄Κορ.1,21). Αυτό πουονομάζουν κάποιοι «προχριστιανικό πολιτισμικό θαύμα» και που αφήνει «έκθαμβους»τους διάφορους «αρχαιολάτρες», τους οποίους γέννησε ο άθεος ευρωπαϊκός«διαφωτισμός», είναι στην ουσία προϊόν άμετρης ματαιοδοξίας των ισχυρών τουπαρελθόντος, ο οποίος δεν έλυσε τα μεγάλα προβλήματα των αρχαίων και ελάχιστακαλυτέρευσε τη ζωή τους. Έστω για παράδειγμα οι ατέλειωτες στρατιές των δούλων.Αυτοί οι χειρώνακτες υπήρξαν στην ουσία οι κτήτορες των λαμπρών μνημείων, ταοποία θαυμάζουμε σήμερα, χωρίς να αναλογιζόμαστε τις θυσίες, τους κόπους, τουςεξευτελισμούς, τα αίματα και ακόμα τους θανάτους αυτών των άμοιρων υπάρξεων.Χωρίς αυτούς θα ήταν αδύνατον να ανεγερθούν. Και όμως αυτοί αναγκάζονταν ναείναι αμέτοχοι της χρήσης τους!
Η ηθική των αρχαίων ήταν ανύπαρκτη, διότιτα ηθικά τους πρότυπα ήταν οι ανήθικοι «θεοί» τους, οι οποίοι πιστεύονταν ότιδιέπρατταν τα χειρότερα εγκλήματα και τις πιο ανείπωτες και ανήκουστεςασέλγειες και ηθικές παρεκτροπές. Οι αρχαίοι θέλοντας να δικαιολογήσουν την ανήθικηασυδοσία τους έπλασαν «θεούς» τέτοιους που να επιτρέπουν και να υποδεικνύουντέτοιες πρακτικές. Η κάθε διάπραξη εγκλήματος ή ανηθικότητας λογιζόταν ωςθρησκευτική λατρεία!
Όσοι νομίζουν ότι η προχριστιανικήπερίοδος ήταν ιδανική, είτε δε γνωρίζουν καλά τα πράγματα, είτε εθελοτυφλούν.Ιδιαίτερα στα χρόνια που ήρθε ο Χριστός στον κόσμο, παρ’ όλο ότι προηγήθηκε ολεγόμενος ελληνικός και ρωμαϊκός «πολιτισμός» τα ήθη είχαν εξαχρειωθεί στοέπακρο. Οι πόλεμοι και μάλιστα οι εμφύλιοι ήταν μόνιμη κατάσταση. Οι δούλοιείχαν πολλαπλασιαστεί και είχε επιδεινωθεί η θέση τους. Οι παράλογες θρησκείεςτης ανατολής έφεραν στον ελληνορωμαϊκό κόσμο απίστευτη πνευματική καιθρησκευτική κατάπτωση, ώστε τη θέση της λατρεία να καταλάβει η μαγεία. Η όποιαπολιτισμική καταβολή παραφθάρθηκε σε σημείο εκφυλισμού. Στον εβραϊκό κόσμο ταπράγματα ήταν το ίδιο αποκαρδιωτικά. Είναι απόλυτα δικαιολογημένος ο ισχυρισμόςτου στοχαστή Σατωβριάνδου πως «αν ο Χριστός ερχόταν λίγα χρόνια αργότερα στονκόσμο θα έβρισκε το πτώμα του»!
Όμως ο Θεός, του Οποίου παραμένειαναλλοίωτη η θέληση, αποφάσισε να σώσει το ανθρώπινο γένος. Προείπε στους πρωτοπλάστους ότι σε χρόνους μακρινούςο Γιός της Γυναίκας θα συντρίψει το κεφάλι του όφεως, δηλαδή του διαβόλου, οοποίος ευθύνεται για την πτώση του (Γεν.3,17). Όντως, κατά τον απόστολο Παύλο: «ότε ήλθε το πλήρωμα του χρόνου,εξαπέστειλεν ο Θεός τον υιόν αυτού, γενόμενον υπό γυναικός, γενόμενον υπόνόμον, ίνα τους υπό νόμον εξαγοράση, ίνα την υιοθεσίαν απολαύομεν» (Γαλ.4,4-5), ώστε: «ώσπερεβασίλευσεν η αμαρτία εν τω κόσμω, ούτω και η χάρις βασιλεύση δια δικαιοσύνηςεις ζωήν αιώνιον δια Ιησού Χριστού του Κυρίου ημών» (Ρωμ.4,21). Δεν ήρθε στονκόσμο για να αναδιοργανώσει την παρηκμασμένη θρησκευτική κατάσταση του αρχαίουκόσμου, όπως ισχυρίζονται κάποιοι, αλλά για να αλλάξει ριζικά τη συνολική δομήτου πτωτικού κόσμου. Να τον απαλλάξει από την κυριαρχία του διαβόλου και να τουδώσει την αρχική προοπτική της δημιουργίας του. Ήρθε να σώσει τον πεσμένο στηναμαρτία και παραδομένο στη φθορά της αμαρτίας άνθρωπο, ο οποίος μακριά από τοΘεό είχε χάσει κάθε προσανατολισμό του προς τον ουρανό. Ήρθε να κηρύξει τα καλάνέα της σωτηρίας και της συμφιλιώσεως με το Θεό, που είχε διαταράξει η μοιραίαπτώση, ώστε «το ευαγγέλιον του Χριστού (να γίνει) δύναμις Θεού εις σωτηρίανπαντί τω πιστεύοντι» (Ρωμ.1,16). Ήρθε «ίνα την υιοθεσίαν απολάβωμεν» (Γαλ.4,5),την οποία μας υπεξαίρεσε ο διάβολος και μας παρέδωσε στα πιο φρικτά δεσμά τηςδουλείας, «ώστε ουκέτι ει δούλος, αλλ’ υιός, ει δε υιός, και κληρονόμος Θεούδιά Χριστού» (Γαλ.4,7). Ήρθε να άρει τον καταναγκασμό του νόμου και να φέρει τηχάρη, ως ύψιστη δωρεά του Θεού προς το ανθρώπινο γένος. Η δικαίωσή μας δενείναι δική μας κατάκτηση, αλλά δωρεά του Σαρκωμένου Θεού μας, ο Οποίος ντύθηκετη φτωχή μας φύση για να πραγματοποιήσει τον υπέρτατο σκοπό Του, τη σωτηρίαμας. Έτσι «δικαιούμενοι δωρεάν τη αυτού χάριτι δια της απολυτρώσεως της ενΧριστώ Ιησού, όν προέθετο ο Θεός ιλαστήριον δια της πίστεως εν τω αίματι, ειςένδειξιν της δικαιοσύνης αυτού δια την πάρεσιν των προγεγονότων αμαρτημάτων»(Ρωμ.3,24-25).
Ο Ενανθρωπήσας Λόγος του Θεού είναι όχιμόνο ο πιο μεγάλος, μα και ο μοναδικός σωτήρας του κόσμου, του Οποίου γεύεταιεδώ και δύο χιλιάδες χρόνια «του πλούτου της χρηστότητος αυτού και της ανοχήςκαι της μακροθυμίας» (Ρωμ.2,4). Όλοι οι εγκόσμιοι αυτόκλητοι, ή ετερόκλητοι«σωτήρες» της ανθρωπότητας αποδείχτηκαν ανεπαρκείς, διότι ελάχιστα ωφέλησαν τοανθρώπινο γένος. Συγκρινόμενο το έργο τους με το απολυτρωτικό έργο του Χριστού,φαντάζει ανύπαρκτο. Μόνο Αυτός μας δίδαξε ότι το κάθε ανθρώπινο πρόσωπο,ανεξάρτητα από τα προσωπικά του στοιχεία, τις φυσικές του μειονεξίες και ταεπίκτητα μειονεκτήματά του είναι αξία και μάλιστα εικόνα του Θεού. Μόνο οΧριστός σήκωσε το κεφάλι μας από τον βούρκο της αμαρτωλότητας και το έστρεψεπρος τον ουρανό, «ήγειρε κέρας σωτηρίας ημίν… (εποίησε) έλεος μετά των πατέρωνημών, μνησθήναι διαθήκης αγίας αυτού» (Λουκ.1,69,72).