Ευαγγέλιο: Λουκ. ιζ΄,12-19
(Εωθινόν 1ο,Ήχος α΄)
Η πασίγνωστη παραβολή των δέκα λεπρώνπαρουσιάζεται στη σημερινή Ευαγγελική διήγηση, αδελφοί μου. Επρόκειτο γιαανθρώπους που η τραγική ασθένεια τούς καθιστούσε ακάθαρτους και μιαρούς, γι’αυτό και δοκίμαζαν την αποστροφή των συνανθρώπων τους και βίωναν την απόλυτημοναξιά και απομόνωση. ΟΧριστός, όμως, δε στάθηκε απέναντί τους. Στάθηκε δίπλα τους. Άκουσε τιςικετήριες κραυγές τους, σπλαχνίστηκε το δράμα τους και τούς απάλλαξε από τηνοδύνη τους. Η συνέχεια, όμως, είναι απρόβλεπτη. Από τους δέκα, μόνον ο έναςνιώθει την ανάγκη να σπεύσει και να ευχαριστήσει τον σωτήρα του. Μόνον ο ένας,τελικά, καταφέρνει ν’ απαλλαγεί όχι απλά από την λέπρα του σώματος, αλλά καιαπό την λέπρα της ψυχής. Σ’ αυτόν ο Κύριος απευθύνει ένα αποκαλυπτικό λόγο:«Πήγαινε. Η πίστη σου σε έσωσε»1.
ΟΧριστός συνδέει άμεσα την σωματική ίαση με την πίστη στη δύναμη του Θεού. Απόμια πρώτη ματιά η σχέση των δύο αυτών μεγεθών είναι δυσερμήνευτη. Ερμηνεύεται,όμως, αν συνειδητοποιήσουμε τη σχέση της αμαρτίας με την ασθένεια. Ο άνθρωποςείναι οντότητα ψυχοσωματική. Αυτό σημαίνει ότι η υγεία ή η ασθένεια της ψυχήςεπηρεάζει άμεσα και καταλυτικά την κατάσταση του σώματος και το αντίθετο.Η αμαρτία, που συνιστά ασθένεια της ψυχής, «είναι ανταρσία εναντίον της ίδιαςτης φύσεώς μας και επομένως, η διαστροφή της φύσεώς μας. Είναι η εωσφορικήαποθέωση της φύσεώς μας ή ο εγκλεισμός μας σε μια απαγιασμένη φύση, που δεμπορεί πια να γεννά παρά πάθη και ασθένειες και θάνατο»2.
ΟΆγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος σαφώς ομολογεί ότι η αμαρτία οδηγεί και στηνασθένεια, ψυχική και σωματική: «Οι περισσότερες από τις σωματικές αρρώστιεςπροέρχονται από αμαρτίες της ψυχής. Γιατί, αν η σπουδαιότερη αρρώστια, ο ίδιοςο θάνατος, έχει τη ρίζα του και την αιτία του στην αμαρτία, πολύ περισσότεροέχουν την ίδια αιτία τα περισσότερα νοσήματα»3. Οπόνος, λοιπόν, και η ασθένεια «είναι συμπτώματα της μεταπτωτικής πορείας τουανθρώπου, άμεσα συνδεδεμένα με την φιλαυτία και τη φιληδονία. Η μεταπτωτικήφύση του ανθρώπου, από τη στιγμή που είναι παραδομένη όχι στην ηδονή της θέαςκαι κοινωνίας με τον Θεό, αλλά στη φιληδονία, δηλ. στην ικανοποίηση των εμπαθώνεπιθυμιών, είναι αναπόφευκτο ότι θα αντιμετωπίσει την οδύνη…»4
Έχοντας,λοιπόν, ως δεδομένη πίστη της Εκκλησίας μας την σχέση αμαρτίας και ασθένειας,μπορούμε να εξηγήσουμε και να ερμηνεύσουμε την σύνδεση πίστης και υγείας, πουαποκάλυψε ο Κύριος, στον λεπρό της παραβολής. Θα μπορούσαμε ναπαραθέσουμε Αγιογραφικές και Πατερικές απόψεις που υπογραμμίζουν αυτή τηνσύνδεση. Το εντυπωσιακό, όμως, είναι ότι ανάλογες απόψεις εκφράζουν σοβαροίεπιστήμονες και έγκριτες επιστημονικές έρευνες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό,που αποκαλύπτουν ότι «η προσευχή βοηθά τους ανθρώπους να έχουν καλύτερη υγεία.Ασθενείς που προσεύχονται έχουν καλύτερη πορεία και έκβαση στην υγεία τους,λιγότερο στρες, ισχυρότερο ανοσιοβιλογικό σύστημα. Ακόμα και αν προσεύχεταικάποιος άλλος για εκείνους το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό. Η πνευματικότηταστον άνθρωπο αποδεικνύεται – χωρίς να εξηγείται με επιστημονικά δεδομένα –ιδιαίτερα σημαντική για την υγεία»5
ΣεΙταλική εφημερίδα φιλοξενήθηκε, προ ετών, η άποψη κορυφαίων ιατρών –επιστημόνων, σύμφωνα με την οποία «πέρασε η εποχή που η ιατρική ζητούσε από τηνθρησκεία βοήθεια για την προέλευση των ασθενειών. Ήρθε η εποχή που η ιατρικήζητά από τη θρησκεία βοήθεια για την ίαση των ασθενειών»6. Την ίδια άποψη εκφράζει Αμερικανός διάσημοςκαθηγητής Ιατρικής, ο οποίος ομολογεί: «πολλοί γιατροί αρχίζουν να πιστεύουνπως η πίστη μπορεί να έχει βαθιά επιρροή στην υγεία και στην καλή διάθεση ενόςατόμου, την οποία θεωρούν αναπόσπαστο τμήμα του παραδοσιακού τρόπου θεραπείας,καθώς, με την πάροδο των χρόνων όλο και περισσότεροι γιατροί γίνονται μάρτυρεςγρήγορης ανάρρωσης ασθενών, η οποία δε μπορεί να εξηγηθεί μόνο με ιατρικές μεθόδους»7
Νακαλλιεργήσουμε την πίστη μας, αδελφοί. Μην την αφήσουμε να πελαγοδρομεί στηνάβυσσο της αμφιβολίας και του ορθολογισμού. Είναι όπλο ιερό και άγιο που ο Θεόςμάς χάρισε. Είναι το μέσο για να διατηρήσουμε σε ισορροπία και την ψυχική καιτην σωματική μας υγεία. ΑΜΗΝ!
Αρχιμ. Επιφάνιος Οικονόμου – Μητρόπολη Δημητριάδος.
1.Λουκ. 17,19
2.π. Μιχαήλ Καρδαμάκης (+), «Κεφάλαια κατανυκτικά», σελ. 52
3.Ε.Π.Ε. 10, 222
4.Νεκτάριος, Μητροπολίτης Κερκύρας, Παξών & ΔιαποντίωνΝήσων, «Ίδε υγιής γέγονας», σελ. 9
5.«Απογευματινή της Κυριακής», 25-26/3/2006
6.Αρχιμ. Συμεών Βενετσιάνος, «Η πίστη ως καθοριστικόςπαράγοντας της ψυχικής και σωματικής υγείας», Πειραϊκή Εκκλησία», Απρίλιος 1999
7.βλ. προηγούμενο άρθρο
