ἘνΧίῳ τῇ 19ῇ Ἰανουαρίου 2012
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 3
Πρός
τούς μαθητές καί τίς μαθήτριες
τῶν Σχολείων τῆς Περιφερειακὴς Ἑνότητος Χίου
τούς μαθητές καί τίς μαθήτριες
τῶν Σχολείων τῆς Περιφερειακὴς Ἑνότητος Χίου
Ἐνταύθα
Ἀγαπητὰ μου παιδιά.
Στά πρόσωπα τῶν ἁγίων Τριῶν Ἱεραρχῶν, Βασιλείου τοῦ Μεγάλου,Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καί Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, ἀναγνωρίζουμε τούςἐπιφανέστερους ἐκπροσώπους μιᾶς πλειάδας ἐμπνευσμένων πρώιμων Πατέρων καίδιδασκάλων τῆς Ἐκκλησίας, οἱ ὁποῖοι ἀναδείχθηκαν φωτεινά ὁρόσημα τοῦΧριστιανισμοῦ καί τῶν Γράμματων μέ παγκόσμια ἀκτινοβολία. Κορυφαῖα πνευματικάἀναστήματα, μέσα ἀπό τήν λαμπρότητα τοῦ βίου τους μᾶς κληροδότησαν ἕνακολοσσιαῖο συγγραφικό καί ὁμιλητικό ἔργο, πραγματικά ἀδαπάνητο θησαυρό γλώσσας,παιδείας καί ἐπιστήμης, τό ὁποῖο ἐξακολουθεῖ νά μελετᾶται καί νά ἐμπνέει σέοἰκουμενική κλίμακα.
Οἱ τρεῖς αὐτοί ἰσότιμοι καί μεγαλοφυεῖς Ἱεράρχες, ἀξιοποιώντας γόνιμα καίἀφομοιώνοντας δημιουργικά τούς πνευματικούς θησαυρούς τῆς ἀρχαιότητας,συνδύασαν ἁρμονικά τήν ἀνθρώπινη γνώση μέ τήν χριστιανική πίστη καί εἶχαν τόθεῖο χάρισμα ὄχι μόνο νά ἐνσαρκώσουν τήν ψυχική τελειότητα, ἀλλά καί νά ἀποτελέσουν,μέ τήν ἀνοιχτή καί διαυγή σκέψη τους, τούς θεμελιωτές τῆς θαυμαστῆς σύζευξηςτῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς σοφίας μέ τήν χριστιανική ἀλήθεια. Ὑπῆρξαν ἔνθερμοιφορεῖς ἑλληνικῆς παιδείας, τήν ἀξία τῆς ὁποίας ὑποστήριξαν καί καλλιέργησαν σέὕψιστο βαθμό. Ἐνδεικτικό εἶναι τό γεγονός ὅτι ἐξεγέρθηκαν μέ πνευματικό ζῆλοκατά τοῦ αὐτοκράτορα Ἰουλιανοῦ, ὅταν αὐτός ἀπαγόρευσε στούς Χριστιανούς νάδιδάσκουν τά ἑλληνικά γράμματα. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, ὁ ὁποῖος ὑπῆρξεσυμφοιτητής μέ τόν ἀδελφικό του φίλο, Μεγάλο Βασίλειο, στήν φιλοσοφική σχολήτῶν Ἀθηνῶν, ἐξαίρει τή σημασία τῆς παιδείας, λέγοντας χαρακτηριστικά ὅτι «εἶναιτό πρῶτο ἀπό τά ἀγαθά πού διαθέτουμε. Καί ὄχι μόνο ἡ χριστιανική μας παιδεία,πού εἶναι ἡ εὐγενέστερη καί ἐπιδιώκει τήν σωτηρία, ἀλλά καί ἡ ἐξωχριστιανική».Μέ αὐτόν τόν τρόπο, ἡ ἄρτια πνευματική τους συγκρότηση δέν στάθηκε γι’ αὐτούςἐμπόδιο, ἀλλά συνεργός στήν θεολογία καί τήν πίστη, ὥστε «χάριν γυμνασίας τοῦνοῦ» νά ἀναδειχθοῦν σέ γνήσιους καί αὐθεντικούς μυσταγωγούς τῆς διδασκαλίας τοῦΧριστοῦ.
Μέ τήν ἐξέχουσα πνευματική τους προσφορά γεφύρωσαν τήν ἀρχαία καί χριστιανικήἙλλάδα σέ μίαν ἄρρηκτη καί ὀργανική συνέχεια τοῦ Ἑλληνισμοῦ. Μέ τήν ἐνάρετη,ἀσκητική ζωή καί τήν ἀξιοθαύμαστη ποιμαντική καί φιλανθρωπική τους δράση,ἀναδείχτηκαν ἀκαταπόνητοι ἐκφραστές τῆς ἀγάπης. Ἡ διδασκαλία τους δένστηριζόταν σέ κενές γνώσεις, ἀλλά στήν πραγματική σοφία, ἡ ὁποία συμβαδίζειγνήσια καί ἀνυπόκριτα μέ τήν ἀρετή. Ἡ παιδεία δέν ἦταν γι’ αὐτούς στεγνήμετάδοση γνώσεων, ἀλλά πνευματική ἀφύπνιση, καλλιέργεια τῆς κριτικῆς σκέψης καίμετάληψη χάριτος. Ὑπῆρξαν ἄνθρωποι τῶν γραμμάτων, ἀλλά καί ἅγιοι χαρισματικοίΠοιμένες, οἱ ὁποῖοι δέν δίστασαν νά ἀντιμετωπίσουν μέ ἔνθεη παρρησία τήνκοσμική ἐξουσία, καί ἄλλοτε νά μᾶς διδάξουν μέ τό μεγαλεῖο τῆς ταπεινότητας. Ἡβαθειά σκέψη τους καί ἡ ἀγάπη πρός τούς νέους τούς ἀναδεικνύουν σέδιαχρονικούς διδασκάλους καί οἰκουμενικούς Πατέρες, στούς ὁποίους ὅλοιὀφείλουμε νά προστρέχουμε μέ πνεῦμα μαθητείας.
Ἰδιαίτερα σήμερα, πού ἡ κοινωνία μας φαίνεται ἐγκλωβισμένη σέ μίανοἰκονομική δίνη, δέν πρέπει νά ἀποθαρρυνόμαστε, ὅσο ἐμπλουτίζει καίνοηματοδοτεῖ τή ζωή μας ὁ πλοῦτος τῶν διδαγμάτων τῆς ζωῆς καί τῆς σοφίας τῶνΤριῶν Ἱεραρχῶν. Εὔχομαι ὅλοι νά τούς ἀναζητήσετε στή ζωή σας καί νά νιώσετετούς τρεῖς θεμελιωτές τῆς Παιδείας μας ὄχι μόνο ὡς μέρος τῆς ἱστορίας καί τῆςκληρονομιᾶς μας, ἀλλά καί ὡς ζωντανούς ἐμπνευστές στή βάση μιᾶς ψυχικῆς καίπνευματικῆς ἀναγέννησης.
Μὲ πατρικὲς εὐχὲς
ὁ Χίου,Ψαρῶν καὶ Οἰνουσσὼν Μᾶρκος
ὁ Χίου,Ψαρῶν καὶ Οἰνουσσὼν Μᾶρκος
