Οι Τρεις Ιεράρχες και σύγχρονη παιδεία
Κωνσταντίνος Χολέβας, Πολιτικός Επιστήμων
Τίγιορτάζουμε στις 30 Ιανουαρίου; Παλαιότερα η απάντηση ήταν σαφής. Γιορτάζουμετους Τρεις Ιεράρχες, τον Μέγα Βασίλειο, τον Άγιο Γρηγόριο τον Ναζιανζηνό καιτον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, οι οποίοι τιμώνται ως οι προστάτες τωνΕλληνορθοδόξων Γραμμάτων. Σήμερα όμως βλέπουμε στα σχολεία μας μία υποβάθμισητης εορτής. Υποβάθμιση που εναρμονίζεται με τις επιδιὠξεις τωνψευδοπροοδευτικών για αφελληνισμό και αποχριστιανοποίηση της Παιδείας μας. Ταελληνόπουλα πλέον δεν συνειδητοποιούν τί προσέφεραν οι Τρεις Ιεράρχες στηνσύζευξη της αρχαιοελληνικής σοφίας και γλώσσας με την Ορθόδοξη Πίστη καιπαράδοση. Την ημέρα της εορτής απλώς κάποια παιδιά και ορισμένοι καθηγητέςπηγαίνουν χαλαρά για εκκλησιασμό. Για τους υπόλοιπους είναι μία ευκαιρία γιαύπνο ή καφετέρια.
Αντιθέτωςστην Κύπρο και στην Ομογένεια το περιεχόμενο του εορτασμού εί αι πιο ουσιαστικόκαι πνευματικό. Μάλιστα έμαθα ότι η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αμερικής, υπεύθυνη γιατην Ελληνική Παιδεία στις ΗΠΑ, διοργανώνει ολόκληρη εβδομάδα τιμής για τουςτρεις μεγίστους φωστήρας της Τρισηλίου Θεότητος και για την επικαιρότητα τηςΕλληνορθόδοξης Παιδείας. Στην Ελλάδα κάποιοι προσπαθούν να αποκόψουν τηνπαιδεία μας από τον ανθρωπιστικό και ηθοπλαστικό σκοπό της, να μειώσουν ή νααλλοιώσουν σπουδαία μαθήματα όπως η Ιστορία και τα Θρησκευτικά και να μετατρέψουντο σχολείο σε εργαστήριο διπόδων ρομπότ, άνευ Θεού, πατρίδος, υπευθυνότητος καιαγωνιστικότητος. Με μοναδικό στόχο να γίνουν υπάλληλοι των ξένων εταιριών πουθα φέρει η τρόικα και η παγκοσμιοποίηση.
Οι ΤρειςΙεράρχες, όπως και ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός και όλοι οι πρωτεργάτες τηςνεώτερης ελληνορθόδοξης παιδαγωγικής πίστευαν στην Παιδεία που διαπλάθει ήθοςκαι χαρακτήρα. Δεν ήθελαν ένα σχολείο, το οποίο απλώς μεταδίδει ξερές γνώσεις.Η Ελληνορθόδοξη Παιδεία που κράτησε το Γένος μας ζωντανό και ανυπότακτο ηθικά,παρά τις εξωτερικές υποδουλώσεις, προβάλλει ως εκπαιδευτικό πρότυπο τονάνθρωπο, ο οποίος έχει αναφορά στον Θεό, στον συνάνθρωπο, στο εθνικό συμφέρον,στην οικουμενικότητα της Ελληνορθοδοξίας. Σε πείσμα των οπαδών της αποτυχημένηςπολυπολιτισμικότητας μπορούμε και θέλουμε σήμερα ένα σχολείο το οποίο θα«μορφώνει» πραγματικά Δηλαδή θα δια-μορφώνει Ανθρώπους.
Δεν είναιακατόρθωτο ακόμη και σε εποχή οικονομικής κρίσης να ανορθώσουμε την Παιδεία μαςεπάνω στις βάσεις των Τριών Ιεραρχών, χωρίς να παραβλέπουμε τις εξελίξεις στηνκοινωνία και στην τεχνολογία. Προτείνω εν ολίγοις τα εξής:
1. Είναι υποχρέωση όλων μας να σεβόμαστε τησυνταγματική επιταγή για την Παιδεία. Το άρθρο 16, παρ. 2 ορίζει ότι σκοπός τηςΠαιδείας είναι η καλλιέργεια εθνικής και θρησκευτικής συνειδήσεως στους νέουςκαι στις νέες μας. Το σχολείο πρέπει να καλλιεργεί ήθος και όχι απλώς ξερέςγνώσεις.
2. Δεν είναι εκσυγχρονισμός της παιδείας ηδιαστρέβλωση της Ιστορίας, η απάλειψη των ηρώων και των μαρτύρων και οεξωραϊσμός της Τουρκοκρατίας με το αφελές επιχείρημα ότι «έτσι θα βελτιωθούν οιελληνοτουρκικές σχέσεις». Εκσυγχρονισμός είναι η βελτίωση των παιδαγωγικώνμεθόδων, η φροντίδα για αξιοπρεπή σχολικά κτήρια και τα εποπτικά όργανα και ηπαροχή ικανοποιητικών γνώσεων στους τομείς της Πληροφορικής και των ΞένωνΓλωσσών.
3. Η γλώσσα μας είναι θεμελιώδες στοιχείοεθνικής ταυτότητας, αλλά παραλλήλως αποτελεί οικουμενικό αγαθό. Συμβολίζει τηδιαχρονία και την παγκόσμια ακτινοβολία του Ελληνισμού. Πρέπει να τη διδάσκουμεσε όλη της την ιστορική συνέχεια και να μην ακούμε λαϊκιστικές σειρήνες πουπροτείνουν την κατάργηση των Αρχαίων Ελληνικών. Ο Οδ. Ελύτης, ο Γ. Σεφέρης ο Κ.Τσάτσος, ο Π. Κανελλόπουλος και άλλοι μεγάλοι τεχνίτες του γραπτού λόγουέγραφαν σωστά Νέα Ελληνικά επειδή διδάχθηκαν τα Αρχαία Ελληνικά.
4. Το Λύκειο έχει υποβαθμισθεί και θεωρείταισυμπλήρωμα του Φροντιστηρίου. Πρέπει να καταστεί και πάλι κέντρο μάθησης καιγενικής παιδείας. Ελπίζω να αξιοποιηθούν οι προτάσεις της Επιτροπής υπό τον Γ.Μπαμπινιώτη, στην οποία μετείχαν τα δύο μεγάλα κόμματα και η οποία κατέληξε σεενδιαφέροντα συμπεράσματα για τον τρόπο εισαγωγής φοιτητών στα Α.Ε.Ι. καιΤ.Ε.Ι.
5. Να σταματήσει η δημιουργία νέων ΤμημάτωνΑ.Ε.Ι. σε όλη την Ελλάδα μόνο και μόνο για να ικανοποιούνται τοπικιστικάσυμφέροντα. Φθάνει πιά η πληθωριστική παραγωγή ανέργων πτυχιούχων.
6. Να λειτουργήσει η αξιολόγηση τωνπανεπιστημιακών Τμημάτων με μεθόδους διεθνώς αποδεκτές. Τα Πανεπιστήμια μας ναγίνουν πιο ανταγωνιστικά στον διεθνή στίβο, πράγμα που θα ωφελήσει και τουςαποφοίτους.
7. Να εφαρμόζεται εμπράκτως από Πρυτάνεις,Αστυνομία και Δικαιοσύνη η νέα πιο αυστηρή η νομοθεσία για το ΠανεπιστημιακόΆσυλο. Δεν είναι δυνατόν να βλέπουμε απαθείς μειοψηφίες φοιτητών να κτίζουν τηνπόρτα του Πρυτάνεως ή των καθηγητών!
8. Δεν μπορούμε να περιμένουμε θαύματα απόκακοπληρωμένους εκπαιδευτικούς. Είναι γνωστό ότι διερχόμαστε περίοδοδημοσιονομικής λιτότητας λόγω οικονομικής κρίσης, αλλά στο μέτρο του δυνατούοφείλει η Πολιτεία να ασχοληθεί και με το μισθολογικό των εκπαιδευτικών.
9. Να ενισχυθεί η έρευνα και η δημιουργίασυγχρόνων βιβλιοθηκών σε όλα τα επίπεδα. Να ενθαρρύνουμε την προσέλευσηφοιτητών από άλλες χώρες, ιδίως αυτών που θέλουν να μελετήσουν την ιστορία καιτα κείμενα της Αρχαίας Ελλάδας και του Βυζαντίου καθώς και τους θησαυρούς τηςΟρθόδοξης Θεολογίας. Έτσι θα αποκτήσουμε «πολιτιστικούς πρεσβευτές».
10. Να παραμείνει Ορθόδοξο Χριστιανικό και ναμην μετατραπεί σε θρησκειολογικό το μάθημα των Θρησκευτικών. Σε εποχή κρίσηςμόνο η Ορθόδοξη Πίστη μάς χαρίζει ελπίδα.
