Προβληματισμοί (2) για τα νέαΠρογράμματα Σπουδών και την πιλοτική τους εφαρμογή στην υποχρεωτική εκπαίδευση
του Δρ.Τριαντάφυλλου Σιούλη, Σχολικού Συμβούλου Θεολόγων
Πραγματοποιήθηκε1-3 Φεβρουαρίου 2012 στην Αθήνα η Επιμόρφωση των Σχολικών Συμβούλων για τηνΠιλοτική εφαρμογή των νέων Προγραμμάτων Σπουδών στα πλαίσια της εφαρμογής τουπρογράμματος του ΕΣΠΑ «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21ου αιώνα) – Πιλοτική Εφαρμογή,στους Άξονες Προτεραιότητας 1, 2, 3 – Οριζόντια Πράξη».
Απότην συμμετοχή μας σε αυτό και σε συνέχεια προβληματισμών που είχαμε διατυπώσεισε προηγούμενο άρθρο μας (http://www.alfavita.gr/artro.php?id=54964)έχουμε να επισημάνουμε τα εξής:
1. Ησυνάντηση των Σχολικών Συμβούλων και η ανταλλαγή απόψεων και από μόνη της είναιπολύ σπουδαίο γεγονός. Όμως δεν μπορούμε να μην επισημάνουμε την ατυχή επιλογήτου χρόνου να πραγματοποιηθεί αυτό, κυρίως λόγω των δύσκολων για τον καθένα μαςοικονομικών συγκυριών. Η σπουδή που επεδείχθη ως προς αυτό προβλημάτισε όλουςτους συναδέλφους. Επιπροσθέτως, η αδυναμία επιμόρφωσης σε αυτή τη φάση αρκετώνσυναδέλφων (Ήπειρος, Κέρκυρα, Μακεδονία, Θράκη) από τα λίγα σχολεία που είχανενταχθεί στο πιλοτικό Πρόγραμμα φέτος, ενισχύει τον προβληματισμό αυτόν.
2. Γιατην ομάδα των Θεολόγων το επιμορφωτικό πρόγραμμα πήγε πάρα πολύ καλά. Οιεπιμορφωτές υψηλού επιπέδου, πολύ καλά προετοιμασμένοι, ενώ η συμμετοχή τωνεπιμορφούμενων στις βιωματικές πρακτικές και ασκήσεις υπήρξε καθολική.
3. Σταθετικά συμπεριλαμβάνουμε και την ειλικρινή αγωνία όλων για το ΜτΘ και τηνπροοπτική του, συμπεριλαμβανομένου και του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου κ.Ιερωνύμου, με τον οποίο είχαμε συνάντηση στην Αρχιεπισκοπή. Θεωρούμε πάρα πολύθετικό το γεγονός της συνεργασίας των Σχολικών Συμβούλων με τον Αρχιεπίσκοπογια το ΜτΘ. Ζητήθηκε από μέρους του υπόμνημα για το νέο Πρόγραμμα Σπουδών, μεσκοπό να ενημερωθεί η Διαρκής Ιερά Σύνοδος και να συζητηθεί. Ελπίζουμε οδιάλογος αυτός να μην είναι προσχηματικός. Δεν μπορούμε βέβαια να μησχολιάσουμε πως επί μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, όποτε γινότανπροσπάθεια συζήτησης ή απλής έκφρασης γνώμης για το περιεχόμενο τουΠρογράμματος Σπουδών από μέρους του, η αντιμετώπιση του ήταν τελείως στο άλλοάκρο. Ευτυχώς οι καιροί αλλάζουν.
4. Η θέσηπως τα νέα Προγράμματα Σπουδών είναι πολυτροπικά διδακτικά εργαλεία (και όχιβιβλία), τα οποία επαφίεται στον διδάσκοντα να τα προσαρμόζει, να ταχρησιμοποιεί ανάλογα με την τάξη του, να επιλέγει, να παραλείπει, ναεμπλουτίζει, να τροποποιεί όπου χρειάζεται (γεγονός που και τώρα συμβαίνει απόπάρα πολλούς συναδέλφους με τα ΔΕΠΠΣ και ΑΠΣ), διασκέδασαν ως ένα βαθμό τιςανησυχίες μας, χωρίς όμως να άρει τις επιφυλάξεις μας ως προς το περιεχόμενο,τη δομή και τον προσανατολισμό των νέων Προγραμμάτων Σπουδών (βλέπε σχετικάhttp://www.alfavita.gr/artro.php?id=54964 και στο ιστολόγιό μαςhttp://paterikos.blogspot.com/2012/01/blog-post_6889.html).
5. Τα νέαΠρογράμματα Σπουδών είναι πολύ απαιτητικά και ως προς την εφαρμογή τους. Για ναπετύχουν απαιτείται άριστη υλικοτεχνική υποδομή και διαρκήςεπιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Αναρωτιόμαστε πότε και πως θα γίνει αυτή σε όλατα Σχολεία της χώρας τη στιγμή που οι Σχολικοί Σύμβουλοι δεν μετακινούνται σεάλλους νομούς πέρα από την έδρα τους λόγω οικονομικής κρίσης. Επιπλέον οισυνάδελφοι θα χρειάζεται να συγκεντρώνουν υλικό και να δομούν σχέδια μαθήματος,φύλλα εργασίας κ.λπ. (θα μας σταλεί υποστηρικτικό υλικό για όλες τις θεματικέςενότητες σε DVD). Στην Α/θμια Εκπ/ση, χωρίς να υποτιμούμε το τεράστιο έργο πουκάνουν οι συνάδελφοι, αναρωτιόμαστε τι θα συμβεί. Θα ήταν λυπηρό να δούμε ναεπαναλαμβάνεται το γεγονός παλαιότερων εποχών, όταν στην αγορά κυκλοφόρησαν απόπολύ νωρίς «λυσάρια» Θρησκευτικών για τις Γ΄, Δ΄, Ε΄, Στ΄ τάξεις του Δημοτικούκαι το Γυμνάσιο. Οπότε στην περίπτωση αυτή καταλαβαίνουμε όλοι τι θα συμβεί μετη βασική φιλοσοφία του νέου Προγράμματος Σπουδών.
6. Προβληματισμόμας προκάλεσε και η υποστήριξη της άποψης πως μονίμως κάποιοι ασκούν αρνητικήκριτική όπως είχε συμβεί και για τα προηγούμενα ΔΕΠΠΣ και ΑΠΣ και τα βιβλία πουείχαν γραφεί (εκείνα που δεν συμπεριελάμβαναν στις διδακτικές ενότητες τουΓυμνασίου τους Τρεις Ιεράρχες). Απαντώ: α) η κριτική από τη μεριά μας, έγινεαπό τους Θεολόγους που τα δίδαξαν κατόπιν έρευνας και ήταν καλόπιστη, δεδομένουτου γεγονότος πως θα έπρεπε οι συνάδελφοι να τα αξιολογήσουν, όπως και οιμαθητές για να βελτιωθούν. Έτσι προέβλεπε το ευρωπαϊκό πρόγραμμα, πράγμα πουδεν έγινε και ακολούθησαν οι καταγγελίες του κ. Σιγάλα του Συμβούλου του ΠΙ (http://www.alfavita.gr/artro.php?id=14380)β) στην τότε καλόπιστη κριτική με σκοπό τη βελτίωση ο αντίλογος των συντακτώνήταν πως τα ΑΠΣ ήταν πολύ καλά κ.λπ. και πως κακώς αντιδρούν πολλοί. Αν ήτανέτσι, δηλαδή επιτυχημένα, γιατί έπρεπε να αλλάξει το πλαίσιο ξαφνικά καιβιαστικά και να μη γίνει αναπροσαρμογή του περιεχομένου τους και του προσανατολισμούτους με βάση και τις διάφορες επισημάνσεις και αβλεψίες και προσαρμογή τους στονέο τρόπο προσέγγισης της γνώσης (βιωματικές πρακτικές και ασκήσεις). Μαςπροβλημάτισαν δε έντονα οι πληροφορίες πως αξιολογότατα μέλη της ομάδαςσύνταξης των νέων Προγραμμάτων Σπουδών (χωρίς να αμφισβητούμε τις αγνέςπροθέσεις, την εργατικότητα και την μεγάλη προσπάθεια όσων συμμετείχαν στηνομάδα έργου) παραιτήθηκαν διαφωνώντας ακριβώς με την αλλαγή του πλαισίου, τουπεριεχομένου και την αλλαγή του προσανατολισμού, ενώ άλλοι ευσχημόνως αρνήθηκαννα συμμετάσχουν, στην ουσία εκφράζοντας με τον τρόπο αυτό τη διαφωνία τους. Καιήσαν ειδικοί, όχι δογματολόγοι, παλαιοδιαθηκολόγοι ή άλλοι ...«εμπειρογνώμονες».
Όλααυτά τα επισημαίνουμε καλόπιστα και με σκοπό να προβληματίσουμε γόνιμα. Μιατόσο φιλόδοξη προσπάθεια χρειάζεται χρόνο, καλή προετοιμασία και συνεργασίαόλων. Ούτε ομαδοποιήσεις ούτε απολυτότητες προς τις οποίες ρέπουμε εμείς οιΘεολόγοι. Οι πολιτικοί, άλλοτε με το Έξυπνο Σχολείο (λες και υπάρχει και κουτόΣχολείο) άλλοτε με το Νέο Σχολείο κάνουν πολιτική. Εμείς δεν χρειάζεται ναρίχνουμε νερό στον κουβά τους. Και ο νοών νοείτω.