Ἐν Κυθήροις τῇ30ῃ Ἰανουαρίου 2012
ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
(ὑπ' ἀριθ. 90/2012)
(ὑπ' ἀριθ. 90/2012)
Πρός
Τόν Ἱερόν Κλῆρον καί τόν Χριστώνυμον Λαόν
τῆς καθ' ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων
Τόν Ἱερόν Κλῆρον καί τόν Χριστώνυμον Λαόν
τῆς καθ' ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων
Ἀγαπητοί μου Ἱερεῖς, Ἀδελφοί καί Συλλειτουργοί,
Ἀδελφοί μου Χριστιανοί, Τέκνα μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά∙
Ἀδελφοί μου Χριστιανοί, Τέκνα μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά∙
Ἐγκάρδια εὔχομαι οἱ τιμώμενοι ἅγιοι Τρεῖς Ἱεράρχαι καίΟἰκουμενικοί Διδάσκαλοι : Βασίλειος ὁ Μέγας, Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καίἸωάννης ὁ Χρυσόστομος, οἱ ἔνθεοι στυλοβάτες τῆς Ἐκκλησίας καί Προστάτες τῆςΠαιδείας νά εὐλογοῦν καί νά προστατεύουν τήν δοκιμαζόμενη πατρίδα μας, τίςοἰκογένειες καί τήν σχολική παιδεία μας.
Μέ τήν παροῦσα Ἐγκύκλιο, εὑρισκόμενοι ἀκόμη στόν πρῶτο μῆνατοῦ νέου ἔτους, θά ἀναφερθοῦμε στό θέμα τῆς τελέσεως τῶν Ἱερῶν Μυστηρίων, πούἀπασχόλησε τελευταῖα τήν κοινωνία μας καί τόν Κυθηραϊκό Τύπο, ἀλλά καί τήνμηνιαία Ἱερατική Σύναξι τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας, πού συγκλήθηκε τήν 27ηνἸανουαρίου 2012, ἡμέρα Παρασκευή καί ὥρα 11 πμ. στό Ἐπισκοπεῖο Χώρας Κυθήρων.
Ἡ Ἱερατική αὐτή Σύναξις, συσκεφθεῖσα καί πάλιν ἐπί τοῦθέματος αὐτοῦ, δηλώνει τά ἀκόλουθα, τά ὁποῖα αὐτούσια παραθέτουμε :
«1. Ἀναμφίβολα ὁ φυσικός χῶρος τῆς τελέσεως τῶν ἹερῶνΜυστηρίων Γάμου καί Βαπτίσεων εἶναι ἡ Ἐνορία τοῦ κάθε χριστιανοῦ. Αὐτή εἶναι ἡὀρθή ἐκκλησιολογική καί κανονική τοποθέτησις στό θέμα αὐτό. Ἡ Ἐνορία εἶναι τόκέντρο τῆς πνευματικῆς καί ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς τῶν πιστῶν. Κύτταρο τῆς Ἐνορίαςεἶναι ἡ κάθε χριστιανική οἰκογένεια.
2. Καθῆκον ὅλων μας εἶναι ὁ σεβασμός τῆς μακραίωνηςπαραδόσεως μή τελέσεως Γάμων στά Μοναστήρια- Ἱερά Προσκυνήματα τοῦ νησιοῦ μας,ἡ ὁποία παραβιάσθηκε τίς τρεῖς τελευταῖες δεκαετίες μέ ἀποτέλεσμα οἱ κατ'ἐξοχήν ἱεροί τόποι ἡσυχίας, περισυλλογῆς, πνευματικῶν ἀνατάσεων, ἀνανήψεως καίψυχικῆς ἀναπαύσεως νά μεταβάλλωνται σέ κοσμικούς χώρους μέ ἄσεμνη ἐνίοτεἐνδυμασία καί ἀνάρμοστη συμπεριφορά (καί μάλιστα ἐντός τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ π.χ. μέτά κουφέτα τοῦ γάμου ἔσπασαν τήν λαμπροβδομάδα τοῦ Πάσχα τά κανδήλια τῆς ἉγίαςΜόνης καί πλημμύρισε λάδι τό δάπεδο τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ μέσα σέ ἀτμόσφαιραὀχλαγωγίας καί «λαϊκῆς ἀγορᾶς»). Μέ κοσμικούς θορύβους, γέλια καίσυζητήσεις ἐν ὥρᾳ τελέσεως Ἱερῶν Μυστηρίων καί ὄχι μέ τόν πρέποντα σεβασμό στήνἱερότητα τοῦ Μοναστηριακοῦ αὐτοῦ χώρου.
3. Τά Μοναστήρια μας, καί αὐτά ἀκόμη πού μέ τόν νόμο τῆςΠολιτείας χαρακτηρίζονται ὡς Ἱερά Προσκυνήματα, καί πρό πάντων ἡ Παναγία μαςἡ Μυρτιδιώτισσα, ἱδρύθηκαν καί ἀνέκαθεν ἦσαν καί λειτουργοῦσαν ὡςΜοναστήρια, πνευματικά ἡσυχαστήρια -ἄλλοτε μέ περισσότερα καί ἄλλοτε μέ ἕνα-δύοπρόσωπα- καί αὐτό πρέπει ὅλοι μας νά τό σεβασθοῦμε.
4. Ὁ Σεβ. Μητροπολίτης μας κ.Σεραφείμ ἀπό τόν πρῶτο καιρότῆς Ἀρχιερατείας του ἐπεσήμαινε ὅλα τά ἀνωτέρω σέ Ἱερατικές Συνάξεις μας καί σέΠοιμαντορικές Ἐγκυκλίους του. Κατέβαλε προσπάθειες καί ἀγωνίζεται νά ὀργανωθοῦνπερισσότερο καί νά δυναμώσουν πιό πολύ, πνευματικά, οἱ Ἐνορίες μας. Καί,παράλληλα, νά μήν εἰσβάλη στούς Ἱερούς Μοναστηριακούς χώρους μας τό πνεῦμα τῆςἐκκοσμικεύσεως καί τῆς ἀποϊεροποιήσεως, πού ἔρχεται σαρωτικά ἀπό τάκέντρα-μεγαλουπόλεις τῆς πατρίδος μας. Θέλησε σταδιακά νά προετοιμάση ἐμᾶς τούςΚληρικούς καί σᾶς, τό πνευματικό μας ποίμνιο, στό νά φθάσωμε ὅλοι μας στόνσεβασμό τῆς μακραίωνης, ὅπως εἴπαμε, ἐκκλησιαστικῆς μας παραδόσεως.
5. Καί ἐπειδή τό μέτρο πού ἄρχισε νά ἐφαρμόζεται(περιορισμός τῶν γάμων μόνο σέ γάμους ἐντοπίων καί μάλιστα ἐκείνων, οἱ ὁποῖοιἔχουν κάποιο τάμα) προκάλεσε διακρίσεις σέ ἐντοπίους καί ξένους, «ταμένους» καίμή «ταμένους», γι' αὐτό κι' ἐμεῖς, τό Ἱερατικό σῶμα τῆς νήσου μας, τασσόμαστεὑπέρ τῆς γενικεύσεως τοῦ μέτρου αὐτοῦ σέ ὅλους. Νά γίνη κανόνας, χωρίςἐξαιρέσεις, ὅπως ἀνέκαθεν ἴσχυε τό μέτρο αὐτό στίς Ἱερές Μονές - ἹεράΠροσκυνήματά μας. Καί πιστεύουμε ὅτι αὐτή ἡ ρύθμιση δέν θά ζημιώσηκανένα, ἀλλά θά εἶναι πηγή θείων, ἀλλά καί ὑλικῶν εὐλογιῶν, καί
6. Ἐπειδή ἐτέθη καί τό ἐρώτημα, ἄν τό ζήτημα εἶναι καί οἰκονομικό, δηλώνουμε τά ἑξῆς : Ἐμεῖς οἱ Ἱερεῖς, ὅπως εἶναι γνωστόν, δέν ἀξιώνουμε νά λάβωμε ἀμοιβή γιά τίς ἱεροπραξίες. Καί βέβαια, ἄν θέλωμε νά εἴμαστε ἀντικειμενικοί, προκύπτεικαί οἰκονομικό πρόβλημα γιά τίς ἐνορίες μας - καί μάλιστα τίς πιό μικρές πούμερικές φορές δέν λειτουργοῦνται οὔτε μιά Κυριακή τόν μῆνα- ἀλλά δέν ἑστιάζουμεἐκεῖ τό θέμα, ἀλλά στό πνευματικό καί ἱεροκανονικό μέρος του.
Οἱ Ἱερεῖς - Ἐφημέριοι τῆς νήσουμας».
Ἀγαπητοί μου Πατέρες καί Ἀδελφοί,
Ἡ τοποθέτησις αὐτή τῆς Ἱερατικῆς Συνάξεως τῶν Ἱερέων τῆςνήσου μας διακρίνεται ἀπό σαφήνεια, πληρότητα καί σεβασμό πρός τούς ἹερούςΚανόνες, τά ἐκκλησιαστικά θέσμια καί τήν μακραίωνη παράδοσι τῆς ὈρθοδόξουἘκκλησίας μας, γι' αὐτό καί εἶναι ἀπόλυτα σεβαστή καί τήν υἱοθετοῦμε πλήρως.
Μέ τόν τρόπο αὐτό ἐπαναφέρεται ἡ κανονική τάξις τελέσεως τῶνἹερῶν Μυστηρίων καί κυρίως τῶν Γάμων στίς ἐνορίες μας, στόν φυσικό τους χῶρο,πρᾶγμα τό ὁποῖο ἰσχύει κατά κανόνα σέ ὅλες τίς Ἱερές Μητροπόλεις. Στήν ἹεράΜητρόπολι Ὕδρας, Σπετσῶν καί Αἰγίνης, ἐπί παραδείγματι, ὅπου διηκόνησα μέ τήνΧάρι τοῦ Κυρίου ἐπί 31 περίπου χρόνια καί ὑπάρχουν 23 Μοναστήρια, ποτέ δένσυνέβη κάτι παρόμοιο. Ἀντίθετα, ἀκόμη καί στόν Μητροπολιτικό Ναό τῆς Ὕδρας, πούεἶναι τό Καθολικό τῆς ἀρχαιότερης Μονῆς τῆς Ὕδρας, τῆς ἄλλοτε Μονῆς Φανερωμένηςτῶν Ναυμάχων, οὐδέποτε ἐτελέσθη Μυστήριο τοῦ Γάμου. Καί τοῦτο, ὄχι διότι ὁΓάμος εἶναι κάτι τό βδελυκτό ἤ ἁμαρτωλό, ἄπαγε τῆς βλασφημίας!, ἀλλά διότι ἀφ'ἑνός μέν ἡ μοναστηριακή παράδοσις καί ἡ κανονική τάξις δέν τό ἐπιτρέπουν διάπνευματικούς λόγους καί ἀφ' ἑτέρου γιατί, ὅπως προελέχθη, ἡ ὅλη κοσμικήἀτμόσφαιρα, πού ἐπικρατεῖ κατ' αὐτόν καί βαίνει, δυστυχῶς, πρός τό χειρότεροἀλλοιώνει τό ἥσυχο καί σεμνό περιβάλλον τοῦ ἱεροῦ μοναστηριακοῦ χώρου.
Παρακαλῶ πολύ, ὑπακούοντες ὅλοι, Κληρικοί καί Λαϊκοί, στάἱερά κελεύσματα τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας, μέ προθυμία καί ἱερό ζῆλονά κάμωμε μιά νέα ἀρχή ἐφαρμογῆς τῶν καθιερωμένων ἀπό τήν σοφία καί διάκρισίτους καί τήν ἐκκλησιαστική μας παράδοσι. Καί, πιστεύω ἀκράδαντα, ὅτι ἡ εὐλογίατοῦ Θεοῦ ἀπό τήν συμμόρφωσί μας πρός τίς Θεῖες καί Ἁγιοπατερικές ἐντολές θάεἶναι τρισμέγιστη. Καί ἡ ἐνοριακή μας συνοχή καί συνείδησις θά μᾶς ἑνώση πιόπολύ καί θά μᾶς ὠφελήση περισσότερο πνευματικά.
Γιά τό Ἅγιο Βάπτισμα, ἐνῷ κατά κανόνα πρέπει καί αὐτό νάγίνεται στήν ἐνορία μας, γιά τούς ἴδιους ἐκκλησιολογικούς καί κανονικούςλόγους, ἐν τούτοις κατ' οἰκονομίαν, ὅταν ὑπάρχη κάποιος ἰδιαίτερος λόγος,ἠμπορεῖ νά γίνη καί σέ Μοναστηριακά Ἱερά Προσκυνήματα, ὑπό τήν προϋπόθεσιν ὅτιθά ὑπάρχη ὁ σεβασμός στήν ἱερότητα τοῦ Μοναστηριακοῦ χώρου ὡς πρός τήν μή ἄσεμνηἐνδυμασία καί τήν ἀποφυγή τοῦ κοσμικού στολισμοῦ (μπαλόνια καί ἄλλα παιδιάστικαστολίδια πού τόν ἐκκοσμικεύουν). Πάντως, πρέπει νά γνωρίζωμε ὅτι, καί ὅταν δένγίνῃ τό ἱερό Μυστήριο σέ κάποιο Μοναστῆρι καί ἀντί τούτου προηγηθῆ μία ΘείαΛειτουργία μέ τήν Θεία Κοινωνία, ἡ εὐλογία τήν ὁποία θά λάβωμε δέν θά εἶναικαθόλου μικρότερη καί ὀλιγώτερη.
Περιττόν δέ εἶναι νά εἰποῦμε ὅτι τά κοσμικά προκλητικάστοιχεῖα -πρέπει νά καταβάλωμε προσπάθειες- νά ἐκλείψουν σιγά-σιγά καί ἀπό τούςἐνοριακούς μας Ἱερούς Ναούς, γιατί τά Ἱερά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μας θέλουνκαί ἀπαιτοῦν τήν ἱερότητα, ὅπου καί ἄν γίνωνται.
Μέ τήν πεποίθησι ὅτι ὅλοι μας, μικροί - μεγάλοι, Ἱερεῖς καί λοιποί Χριστιανοί,θά κατανοήσωμε μέ τόν Θεῖο φωτισμό τό θέλημα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, «τόἀγαθόν καί εὐάρεστον καί τέλειον» καί στήν περίπτωσι αὐτή καί εὐχόμενοςπλούσια τά πνευματικά, ἀλλά καί τά βιοτικά θεῖα δωρήματα, διατελῶ
Μέ τήν πεποίθησι ὅτι ὅλοι μας, μικροί - μεγάλοι, Ἱερεῖς καί λοιποί Χριστιανοί,θά κατανοήσωμε μέ τόν Θεῖο φωτισμό τό θέλημα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, «τόἀγαθόν καί εὐάρεστον καί τέλειον» καί στήν περίπτωσι αὐτή καί εὐχόμενοςπλούσια τά πνευματικά, ἀλλά καί τά βιοτικά θεῖα δωρήματα, διατελῶ
Ἐγκάρδιος πρόςΚύριον εὐχέτης σας
Ὁ Μητροπολίτης
† Ὁ Κυθήρων Σεραφείμ
Ὁ Μητροπολίτης
† Ὁ Κυθήρων Σεραφείμ
