Κυριακήτῆς Ἀπόκρεω Α΄ Κορινθ. η΄ 8-θ΄ 2
«ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΣΚΑΝΔΑΛΟΥ»
«Οὐ μή φάγω κρέα εἰςτόν αἰῶνα, ἵνα μή τόν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω».
Ὁ μέγας Ἀπόστολος, ἀδελφοί μου, σήμερα ἐφιστᾶ τήν προσοχή μας σ’ἕνα θέμα ὑψίστης σημασίας γιά τήν πνευματική ζωή τῶν χριστιανῶν. Εἶναι τό θέματοῦ σκανδάλου. Λόγῳ τῆς σοβαρότητος τοῦ θέματος τοῦ σκανδαλισμοῦ, διότι ὅλοιἄλλοτε μέν σκανδαλίζουμε, ἄλλοτε δέ σκανδαλιζόμαστε θά ἀφιερώσουμε τό λόγοσήμερα, μιλώντας περί τοῦ σκανδάλου.
Σκάνδαλο στήν πνευματική ζωή ὀνομάζεται μία πράξη, μία ἀφορμή,ἕνας λόγος πού ταράσσει τήν ψυχή τῶν ἀνθρώπων –πιστῶν καί ἀπίστων-καί προκαλεῖἀπιστία στό Χριστό. Ὅπως ἀντιλαμβάνεσθε δέν εἶναι οὔτε εὔκολη, οὔτε ἁπλήὑπόθεση τοῦ σκανδάλου. Γι’ αὐτό καί ὁ Χριστός καί οἱ Ἀπόστολοι μᾶς ἐδίδαξαν νάεἴμαστε προσεκτικοί σ’ αὐτό. Νά μήν δίδουμε ἀφορμές. Ὅποιος δίνει τήν ἀφορμήλέγεται σκανδαλοποιός. Ἡ δέ ἀναστάτωση τῆς συνειδήσεως τῶν πιστῶν καί οἱ ἐξαὐτῆς προερχόμενες ἀντιδράσεις σκανδαλισμός.
Οἱ Ἅγιοι Πατέρες μας ἐδίδαξαν ὅτι ὁ διάβολος βρίσκεται πίσω ἀπό τάσκάνδαλα. Χαίρεται ὅταν συμβαίνουν. Ἐπωφελεῖται ἀπ’ αὐτά. Ἀντίθετα ὁ Χριστόςλυπεῖται γιατί ζημιώνονται οἱ ψυχές γιά τίς ὁποῖες ἔχυσε τό πολύτιμο αἷμα Τουστόν Σταυρό.
Ἀφορμή γιά νά ἀσχοληθεῖ μέ τό θέμα αὐτό τοῦ σκανδαλισμοῦ ὁἈπόστολος Παῦλος ἔλαβε ἀπό τούς Κορινθίους ἀπό ἕνα καθημερινό καί συνηθισμένογεγονός. Ποιό ; Ὡς γνωστόν οἱ πρῶτοι χριστιανοί ζοῦσαν ἀνάμεσα σέ εἰδωλολάτρες,οἱ ὁποῖοι εἶχαν στίς συνήθειές τους νά προσφέρουν θυσίες στούς ψεύτικους Θεούς,θυσιάζοντας διάφορα ζῶα. Δέν ἔκαιγαν ὅμως στό βωμό τοῦ εἰδωλολατρικοῦθυσιαστηρίου ὅλο τό ζῶο, ἀλλά μερικά κομμάτια κυρίως ἐντόσθια καί τό αἷμα του.Ἀπ’ ὅσα περίσσευαν ἄλλα μέν ἔτρωγαν οἱ Ἱερεῖς καί οἱ ἄλλοι ὑπηρέτες τοῦ Ναοῦκαί τά ὑπόλοιπα σέ χαμηλές τιμές τά πουλοῦσαν ψημένα σέ διάφορα ἑστιατόρια πούτά ἔλεγαν «εἰδωλεῖα» καί μποροῦσε νά πάει ὁ καθένας, ὅποιος ἤθελε νά φάει. Σ’αὐτά τά εἰδωλεῖα ἐκτός τῶν εἰδωλολατρῶν συνήθιζαν νά πηγαίνουν στήν Κόρινθο καίκάποιοι Χριστιανοί. Βλέποντάς τους ὅμως ἄλλοι χριστιανοί πού δέν εἶχανστερεωθεῖ στήν νέα πίστη, στήν χριστιανική πίστη ἔβγαζαν λανθασμένασυμπεράσματα, πώς δέν εἶναι κακό ἡ πίστη στά εἴδωλα καί οἱ θυσίες σ’ αὐτά. ὉἈπόστολος Παῦλος ἀντιμετωπίζοντας τήν κατάσταση, προσπάθησε νά τούς διορθώσεικαί νά πεῖ σ’ ἐκείνους πού συνήθιζαν νά τρῶνε μαζί μέ τούς εἰδωλολάτρες, τάεἰδωλόθυτα, στά εἰδώλεια, ὅτι ἔστω καί ἄν γιά σᾶς αὐτό δέν σημαίνει τίποτα,πρέπει ὅμως νά προσέχετε καί νά μήν συχνάζετε ἐκεῖ γιά νά μήν σκανδαλίζονται οἱἄλλοι πού εἶναι ἀσθενεῖς, ἀστήρικτοι καί ἀδύναμοι στήν πίστη.
Ἀπ’ αὐτήν τήν ὑπόθεση συμπεραίνουμε ὅτι ὅλοι μας πρέπει νά εἴμαστεπροσεκτικοί στήν ζωή μας καί νά μήν δίδουμε ἀφορμή σέ χριστιανό νά γκρεμίζεταιἀπό τήν πίστη του, νά ἐγκαταλείπει τόν πνευματικό ἀγῶνα, νά ἐξέρχεται ἀπό τήνἘκκλησία. Ὁ Χριστός μᾶς ἔδωσε ἐντολή νά προσέχουμε ὥστε νά βλάπτεται καί νάζημιώνεται πνευματικά ἀπό τήν ζωή μας, τά ἔργα μας ἤ τά λόγια μας. Ὄχι ὅμως δένπρέπει νά δίδουμε ἀφορμή στούς χριαστιανούς ἀλλά καί στούς μή Χριστιανούς. Καίαὐτοί ζημιώνονται ὅταν ἐμεῖς σκανδαλίζουμε μέ τό νά μήν πιστεύουν στό Χριστόγιά τήν σωτηρία τους. «Ἀπρόσκοπτοι γίνεσθε», λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος καί στούςεἰδωλολάτρες, καί στούς Ἰσουδαίους καί στούς Χριστιανούς.
Σέ κανένα νά μήν δίδουμε ἀφορμή καί δικαιολογία νά μήν πιστεύειστόν Χριστό ἤ νά ἀπομακρύνεται ἀπό αὐτόν. Πρέπει ὅμως νά διευκρινίσουμε μίαλεπτομέρεια διασαφηνίζοντας ὅτι : Ὁ Χριστιανός ὀφείλει, ὅταν διαπιστώνει ὅτι μέτά λόγια του ἤ τά ἔργα του, ὅτι δυσκολεύεται κάποιος ἄλλος στήν πνευματική ζωήνά παραιτεῖται καί νά μήν συνεχίζει χάριν ἐκείνου πού σκανδαλίζεται. Ὁ ΜέγαςΒασίλειος διευκρινίζει ὅμως ὅτι δέν πρέπει πάντοτε ὁ χριστιανός νά διακόπτεικάποιο ἔργο ἤ νά διορθώνει τήν ζωή του, ἔστω καί ἄν κάποιος ἄλλοςσκανδαλίζεται. Αὐτό μπορεῖ νά συμβαίνει ὅταν ὁ λόγος ἤ τό ἔργο τοῦ χριστιανοῦπού σκανδαλίζει τόν ἀδελφό του εἶναι ἀγαθό. Δηλαδή ἄν κάποιος σκανδαλίζεταιἐπειδή ἕνας χριαστιανός συγχωρεῖ αὐτόν πού τοῦ ἔκανε κακό καί δέν μνησικακεῖδέν σημαίνει, ἐπειδή κάποιος σκανδαλίσθηκε ἀπό τήν ἀγάπη τοῦ χριστιανοῦ, ὅτι ὁχριστιανός δέν πρέπει νά ἀγαπᾶ. Ὁ Χριστός μᾶς ἐδίδαξε ὅτι σ’ αὐτήν τήνπερίπτωση τήν εὐθύνη τήν ἔχει ὁ σκανδαλιζόμενος. Ἀλλά ὁ Ἅγιος Πατέραςσυμφωνόντας μέ τόν Ἀπόστολο Παῦλο μᾶς συμβουλεύει ὅτι πρέπει νά μήν βλάπτουμεμέ τίς ἁμαρτίες μας τούς ἄλλους. Καί ὅτι πρέπει νά εἴμαστε ἕτοιμοι καί πρόθυμοινά θυσιάσουμε πολλά ἀπό τά δικαιώματά μας, ὅταν ἀπό αὐτά δυσκολεύονται οἱ ἄλλοιστήν πνευματική ζωή τους. Γι’ αὐτό καί μᾶς συμβουλεύει : «Μήν γίνεσθε αἰτίαπτώσεως οὔτε εἰς τούς Ἰουδαίους οὔτε εἰς τούς εἰδωλολάτρες οὔτε εἰς τήν Ἐκκλησίαν(δηλαδή στούς Χριστιανούς), καθώς καί ἐγώ ἀρέσω σέ ὅλους καθ’ ὅλα καί δέν ζητῶτό δικό μου συμφέρον ἀλλά τῶν πολλῶν γιά νά σωθοῦν» (Α΄Κορ. ι΄32-33).
Τώρα καταλαβαίνουμε γιατί εἶπε ὁ Παῦλος καί ἔγραψε στούςΚορινθίους, ὅτι «δέν θά φάγω ἀπό τά εἰδωλόθυτα ποτέ, ἄν ἀπ’ αὐτό σκανδαλίζεταιὁ ἀδελφός μου».
Μία τέτοια συμπεριφορά, ἀγαπητοί μου δείχνει ἀγάπη γιά τόν ἀδελφόπού σκανδαλίζεται. Δείχνει ταπείνωση, γιατί ὄντως πρέπει νά εἶσαι ταπεινός γιάνά θυσιάσεις κάτι πού ἀνήκει ἤ τό δικαιοῦσαι γιά χάρη τοῦ ἀδελφοῦ σου. Μίατέτοια συμπεριφορά δείχνει πνεῦμα θυσίας πού τό εἶχε ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Δείχνειδιάθεση νά ἀρέσουμε στό Χριστό καί ὄχι στόν ἑαυτό μας. Ὅποιος ζεῖ μέ τέτοιοπνεῦμα καί μ’ αὐτήν τήν διάθεση ὑπηρετεῖ τόν Χριστό, εἶναι ἐνάρετος στό Θεό καίἐπιδοκιμάζεται ἀπό τούς ἀνθρώπους. Εὐνόητο ὅτι ὅλα ἀφοροῦν ὅλους μας, πρωτίστωςτούς κληρικούς. Ἀλλά καί οἱ Λαϊκοί δέν ἐξαιροῦνται καί δέν δικαιολογοῦνται,ὅταν ζοῦν μέ ἐγωϊσμό. Οἱ συμβουλές τοῦ Ἀποστόλου εἶναι γεμᾶτες ἀγάπη καίταπείνωση.
Ἄς τίς ἀκούσουμε κλείνοντας τόν λόγον:
-Ἐάν ὁ ἀδελφός σου λυπᾶται γιά κάτι πού κάνεις δέν φέρεσαι πλέονμέ ἀγάπη , ὅταν τό συνεχίζεις.
-Μή καταστρέφεις μέ τήν ζωή σου ἐκεῖνον γιά τόν ὁποῖον πέθανε ὁΧριστός.
-Ἄς μή γίνεται λοιπόν ἀντικείμενο δυσφημίσεως τῶν χριστιανῶν, ἤτῆς Ἐκκλησίας ἐκεῖνο πού γιά σᾶς εἶναι σωστό.
-Ἄς ἐπιδιώκουμε λοιπόν, ὅτι συντελεῖ στήν εἰρήνη καί στήν οἰκοδομήμεταξύ μας. Μή καταστρέφεις τό ἔργο τοῦ Θεοῦ γιά δευτερεύοντα θέματα ἤ καίἀσήμαντα.
