Όταν το καλούν οι περιστάσεις
Δείγμα της χειρότερης ανοησίας είναι νακάνει κάποιος λόγο για τα κατορθώματά του, χωρίς να υπάρχει ανάγκη. Έτσι πάλιείναι προδοσία η αποσιώπηση των έργων του, όταν υπάρχει ανάγκη και το απαιτεί ηπερίσταση.
Στην περίπτωση που η περίσταση τοκαλεί, ποτέ δεν πρέπει να παραιτούμαστε από την καύχηση. Ποια δε είναι ηπερίσταση; Πολλές και διάφορες είναι οι περιστάσεις, από τις οποίες μια είναιτο να παιδαγωγήσεις και να διδάξεις τον αδιάφορο. Ακριβώς αυτό γνωρίζει και οΨαλμωδός που μας λέει ότι “μίλησα με τον Κύριο, για να διδάξω τον αδιάφορο” καιδείχνει ότι γι’ αυτό αναφέρει τα κατορθώματά του, για να προσελκύσει τονακροατή προς το ζήλο που έχει και ο ίδιος.
Καύχηση για την πίστη στον Θεό
“Εάν δε και θελήσω να καυχηθώ, δε θα είμαιανόητος, γιατί θα πω την αλήθεια”, μας λέει ο θείος Παύλος. Ώστε εκείνος πουλέει την αλήθεια, όταν το απαιτούν οι περιστάσεις, δεν είναι ανόητος. “Αςελπίζει ο πιστός στον Κύριο, τώρα και στον αιώνα τον άπαντα”. Εδώ ο Ψαλμωδόςεννοεί, ότι στα θέματα της πίστεως, και όταν ακόμη δεν υπάρχει λόγος, πρέπεικανείς συνεχώς να καυχιέται για την πίστη του στον Θεό, διαφορετικά θα κριθείως προδότης.
Ναι, αδελφοί μου, να καυχηθούμεγια την πίστη μας και για τον Χριστό μας, που σταυρώθηκε για τη σωτηρία μας. Νακαυχόμαστε για τον Θεό μας, που είναι γεμάτος αγάπη και την σκορπίζει σε όλοτον κόσμο και την δείχνει σε κάθε άνθρωπο χωριστά. Να καυχόμαστε για τα αγαθάπου μας περιμένουν στην άλλη, την πραγματική δηλαδή ζωή.
Ανόητη καυχησιολογία
Είναι πέρα για πέρα ανόητο να καυχιέσαιμε έπαρση και εγωισμό για τον εαυτό σου και για τα μάταια πράγματα, που τυχόνέχεις πετύχει στη ζωή σου. Δεν υπάρχει πιο άνοστο θέαμα από το να παρακολουθείςκάποιον να καυχιέται για τον εαυτό του, για τα έργα του, και να βάζει κέντροτου κόσμου το άθλιο εγώ του. Και γιατί παρακαλώ; Μήπως από μόνος του έφτιαξετίποτα; Μήπως δημιούργησε έστω το παραμικρό από το μηδέν; Αντί λοιπόν ναευχαριστεί και να δοξολογεί τον Θεό, εγκωμιάζει τον εαυτό του και την ανόητηφαντασία του. Πες μου, σε παρακαλώ, κι αν έφτιαξες κάτι από μόνος σου, μήπως τοδημιούργησες από το μηδέν;
Όταν λοιπόν δεις κάποιον να φουσκώνειαπό υπερηφάνεια, να τεντώνει το λαιμό του, ν’ ανασηκώνει τα φρύδια του, νακυκλοφορεί με ακριβά αμάξια, να απειλεί, να κάνει κακό στους συνανθρώπους του,πες του: Γιατί έχει τόση αλαζονεία το χώμα και η στάχτη, αφού, και όσο ακόμαζεις, αρχίζει η φθορά σου;
Αυτό ισχύει όχι μόνο για τον κοινόάνθρωπο, αλλά και γι’ αυτόν που κάθεται σε βασιλικό θρόνο. Μην κοιτάς τηβασιλική πορφύρα, το στέμμα, τα χρυσοκέντητα ενδύματα. Κοίτα και στοχάσου τηνανθρώπινη φύση του βασιλιά. Τότε θ’ αναφωνήσεις κι εσύ μαζί με τον προφήτη:“Κάθε άνθρωπος είναι σαν το χορτάρι κι η δόξα του όλη φευγαλέα σαν τοαγριολούλουδο”.
Γιατί λοιπόν καυχιέσαι, άνθρωπέ μου;Κατέβα από τα ύψη της ανόητης αλαζονείας σου και εξέτασε την ευτέλειά σου. Χώμακαι στάχτη είσαι, καπνός και σκιά, χορτάρι κι αγριολούλουδο. Τι πιο γελοίο απότο να καμαρώνεις; Εξουσιάζεις μήπως πολλούς ανθρώπους; Και τι ωφελείσαι, ότανεξουσιάζεις ανθρώπους και εξουσιάζεσαι από τα πάθη σου; Είσαι σαν κι εκείνονπου στο σπίτι του δέρνεται από τους υπηρέτες του και στην αγορά εμφανίζεταικαμαρωτός, επειδή έχει άλλους κάτω από την εξουσία του. Μακάρι να ήσουν εξουσιαστήςτων παθών σου και όμοιος μ’ όσους συναντάς στην αγορά. Αν λοιπόν είναιαξιοκατάκριτος όποιος υπερηφανεύεται για τις πραγματικές του αρετές, δεν είναιστ’ αλήθεια γελοίος όποιος υπερηφανεύεται για πράγματα ολότελα τιποτένια;
Απόσπασμα από το βιβλίο:
“Ο Ιερός Χρυσόστομος θεολογεί,συμβουλεύει, παιδαγωγεί και διδάσκει”
