Η ώρα της μεγάλης κρίσης για τον Ελληνισμό
ΣαράντοςΚαργάκος, ιστορικός, φιλόλογος καίδοκιμιογράφος
Αςξεκινήσουμε, αγαπητοί, από ένα εξορκισμένο σήμερα «εθνικιστή» ποιητή που κάποτετολμούσαμε να θεωρούμε πρώτο εθνικό μας ποιητή, τον Διονύσιο Σολωμό· γράφειστους «Ελεύθερους Πολιορκημένους»:
«Ἀραπιᾶς ἄτι, Γάλλουνοῦς,
βόλι Τουρκιᾶς, τόπ’ Ἄγγλου
πόλεμος μέγας πολεμᾶ
βαρεῖ τό καλυβάκι...»
βόλι Τουρκιᾶς, τόπ’ Ἄγγλου
πόλεμος μέγας πολεμᾶ
βαρεῖ τό καλυβάκι...»
Εννοείτε ασφαλώς ποιοείναι το καλυβάκι στον παρόντα καιρό. Όχι η Ελλάς ή η προέκτασή της η Κύπρος,αλλά σύμπας ο Ελληνισμός. Ο Ελληνισμός μετά τις εξάρσεις του στον πόλεμο του’40-’41, με την αντίστασή του κατά των αρχών Κατοχής, με τον ενωτικό αγώνα της Κύπρου(μια δράκα μαχητές κατά μιας αυτοκρατορίας) αποτελούσε κακό παράδειγμα για τουςλοιπούς λαούς. Κακό παράδειγμα υπήρξε και με την Επανάσταση του ’21 που διέλυσετον ιστό της υποταγής που είχε επιβάλει η Ιερά Συμμαχία. Όταν το 1830 έκλεινε ηαυλαία της Ελληνικής Επαναστάσεως άνοιγε η αυλαία των ευρωπαϊκών επαναστάσεων.
Γι’ αυτό ο ανυπότακτος, οαπειθάρχητος, ο μη συμμορφούμενος «τοῖς ξένων ρήμασι» λαός, ο δάσκαλος τουαπροσκύνητου ήθους έπρεπε να χτυπηθεί στις ρίζες, στις πνευματικές καιιστορικές καταβολές του. Το σχέδιο ετοιμάστηκε την επαύριο του Πολυτεχνείου.Αλλ’ ο λαός αυτός έπρεπε να υποστεί δύο στρατιωτικά πλήγματα για να συνετισθεί.Επτά χρόνια δικτατορίας δεν είχαν «σιδερώσει» το φρόνημά του. Έτσι ήλθαν το1974 ο Αττίλας και μερικά χρόνια αργότερα η ασχήμια της Ύμιας. Κι έκτοτε άρχισεεν ονόματι ενός πολιτικού ρεαλισμού η χαλιναγώγηση του ελληνικού φρονήματος, ηκαταπτόηση, η τουρκοφοβία που τελικά – πάντα εν ονόματι του πολιτικούρεαλισμού- μετεξελίχθηκε σταδιακά σε τουρκολατρία. Έχουμε εδώ μια κλασσικήπερίπτωση του «Συνδρόμου Στοκχόλμης», όπου το θύμα ερωτεύεται τον βασανιστήτου.
Μετά την έκρηξη σεπαγκόσμια κλίμακα του Ελληνισμού για το όνομα της Μακεδονίας, μια έκρηξη πουκράτησε επί μία τριετία, έπεσαν πάνω μας «λυτοί και δεμένοι» να συμμαζευτούμε,να προσγειωθούμε, να σωφρονισθούμε. Έτσι επροκόψαμε. Σήμερα όχι η Ελλάς, αλλ’ οΕλληνισμός, είναι παντού ντροπιασμένος. Χάσαμε όλες τις διπλωματικές μάχες,χάσαμε το επιχειρηματικό μας κεφάλαιο, χάσαμε την εργατικότητά μας, το εθνικόκαι το κοινωνικό μας φιλότιμο. Προτιμάμε πια την αγγλική ως γλώσσα και γραφήκαι όχι την ξεπερασμένη κι ατιμασμένη Ελληνική, τη μητέρα του ευρωπαϊκούγλωσσικού πολιτισμού.
Κι όλα αυτά πώς καιγιατί; Έπρεπε και πρέπει να επιβληθεί το παγκόσμιο ολοκληρωτικό κράτος. Και οιλαοί, όπως γράφει ο Βάρναλης, να έχουν «μια σκέψη δετή που τους την πλάσανε οιδυνατοί». Χρειαζόταν, όμως, ένα κράτος – πειραματόζωο. Και σαν τέτοιοεπιλέχτηκε όχι απλώς το ελληνικό κράτος, αλλά σύμπας ο Ελληνισμός. Με τρόπομεθοδικό έσπασαν τις πνευματικές και ιστορικές μας ρίζες, απογύμνωσαν τηνελληνική γλώσσα και γραφή από τις αρχέγονες καταβολές τους, υποβάθμισαν τησημασία του έθνους σαν τάχα μου φαντασιακή κατασκευή και παρουσίασαν έναν κατ’όνομα ελληνικό κόσμο περίπου, όπως εμφανίζονται κατ’ όνομα εδώ και 50 χρόνια οιΣκοπιανοί.
Η σύγχρονη οικονομικήκρίση είναι απότοκος της πνευματικής και ηθικής. Εξωπετάχθηκαν όλες οιπρογονικές αξίες που δημιουργούσαν ανθρώπους αξίας και εν ονόματι ενός δάνειουπλούτου βουτηχτήκαμε στο βούρκο του ανιδανισμού, του αμοραλισμού, τουκαριερισμού και του πολιτικού οππορτουνισμού. Πολλοί που βιάζονται να ψάλλουντο requiem της Ελλάδος σιγομουρμουρίζουν «η Ελλάς εν τάφῳ». Όχι! Αν θέλουμε ναείμαστε σωστοί πρέπει να πούμε «Η Ελλάς εν βούρκῳ». Και στο βούρκο έρριξαν τηνΕλλάδα όχι μόνον οι ανάξιοι πολιτικοί αλά και οι ανάξιοι πνευματικοί ταγοί της.Αυτοί που δημιούργησαν μια πνευματική ασφυξία στα σχολεία, στα πανεπιστήμια,στα «μίντια» και στην καλοπλασαρισμένη σκουπιδογραφία, έτσι που, όπως λέει στη«Χρονογραφία» του ο Λεόντιος Μαχαιράς, «δέν ξέρουμε ἴντα συντυχαίνουμε». Δενξέρουμε τι μας γίνεται, quo vadimus, quid facimus(πού πάμε, τι πράττουμε).
Και στο παρελθόν η Ελλάςέπεσε αλλ’ ουδέποτε ξέπεσε. Γλιστρούσε αλλά δεν παραπατούσε, ούτε παραμιλούσε.Σήμερα μοιάζει με ξεπεσμένο φάντασμα και στο εξωτερικό προβάλλεται σανχρεοκοπημένος διάβολος. Κι εμείς –πέρα από την οικονομική λεηλασία- ζούμε σε μιαΕλλάδα χωρίς ελληνικότητα. Αυτοί που –κακῇ τῇ τύχῃ- πήραν στα χέρια τους ταάρμα της παιδείας, το οδήγησαν στην άβυσσο της ασυδοσίας και του μηδενισμού.Λείπει πλέον από τη ζωή μας ο πεπαιδευμένος άνθρωπος. Ο άνθρωπος με τη βαθειάκαλλιέργεια, ο μορφωμένος με την πλήρη του όρου έννοια. Έγραφε προ 110 καιπλέον ετών ο αοίδιμος Παπαδιαμάντης, που πέρσι τιμήσαμε υποτονικά τα 100 χρόνιααπό το θάνατό του: «Μορφωμένους θέλουμε· όχι εγγραμμάτους». Εγγραμμάτους,δηλαδή πτυχιούχους και πολυπτυχιούχους έχουμε πολλούς· μορφωμένους δεν έχουμε,δηλαδή ανθρώπους με άρτια μορφή. Έχουμε κλάσματα ανθρώπων που δεν είναι ικανοίνα σηκώσουν ούτε το βάρος του παρελθόντος, ούτε τις ευθύνες του παρόντος καιπολύ περισσότερο τις ευθύνες του μέλλοντος. Δεν έχουμε τους κατάλληλους πνευματικούςκαι πολιτικούς πλοηγούς που θα μας κατευθύνουν προς κάποιον ελπιδοφόροορίζοντα.
Η Ελλάς σήμερα –και μετον όρο Ελλάς εννοώ σύμπαντα τν Ελληνισμό- μοιάζει με σκεβρωμένη περγαμηνή,μοιάζει με το δέρμα γερασμένου ελέφαντα. Η καταιγίδα χτυπά την πόρτα μας σανκάποιος που θέλει να μπει βίαια μέσα κι εμείς «δειλοί, άβουλοι και μοιραίοιαντάμα προσμένουμε ίσως κάποιο θαύμα», για να επανέλθω στον Βάρναλη. Η λέξηθαύμα, που ομόρριζό της δεν υπάρχει σε καμμιά ευρωπαϊκή γλώσσα, παρότι πιθανώςσυγγενεύει με το θεῶμαι (=παρατηρώ) και με τη θέα, δεν μας προσφέρει τηνπροσδοκία για θέα ελπίδος. Διότι σήμερα δεν βλέπουμε τίποτε· παρατηρούμεμηδενικά επί μηδενικών, τα οποία δεν προσφέρουν προοπτική μέλλοντος. Συχνά έχωγράψει και πιο συχνά έχω διδάξει πως, αν θαύματα γίνονταν στο παρελθόν, γιατίνα μη γίνουν και στο παρόν; Ο λόγος είναι απλός: το θαύμα δεν έρχεται ως μάννααπό τον ουρανό. Ο Θεός δεν είναι Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ούτε έχει τημεγαθυμία του Στρως Καν και της Μέρκελ να μας χορηγεί δόσεις, όπως η Κίρκη τοβελανίδι στους χοιρόμορφους συντρόφους του Οδυσσέα. Δεν λέω, με τα επιδόματα,με τα προγράμματα, τις επιδοτήσεις και όλα τα «κολπατζίδικα» συναφή «φάγαμεκαλά» κατά την πάγκαλη ρήση, αλλά έτσι εγίναμε Κίρκειοι χοίροι και τρεφόμαστεμε βελανίδι. Πού είναι η παλιά μας αρχοντιά που έκανε τον Κύπριο αγρότη με 10«τσιρούες» να νιώθει σαν βασιλιάς, όταν σε φιλοξενούσε στο ταπεινό σπιτικό του;Κάποτε ζούσαμε τον πλούτο της φτώχειας, επί μερικά χρόνια ζήσαμε τη φτώχεια τουπλούτου και τώρα το παίζουμε «Άσωτοι υιοί». Αλλά δεν υπάρχει κανείς στοργικόςκαι συγχωρητικός πατέρας να σφάξει για μας τον «μόσχο τον σιτευτόν». Θα σφάξειεμάς. Κι εννοώ ότι όπως τεμαχίστηκε η Κύπρος (αρχόντισσα Κερύνεια και πώς να σεξεχάσω;) σχεδιάζεται να τεμαχισθεί και ο λοιπός ελλαδικός χώρος.
Ουσιαστικά η Δυτ. Θράκηανήκει περισσότερο στην Τουρκία και τυπικά ανήκει στην Ελλάδα. Μέγας αφέντηςτης περιοχής είναι ο Τούρκος πρόξενος της Κομοτηνής. Το ίδιο ισχύει και για τονομό Φλωρίνης. Οικονομικά έχει αλυσοδεθεί στα Σκόπια.
Ας μη στρουθοκαμηλίζουμεκαι ας μην παριστάνουμε τους ξεπεσμένους αγγέλους. Μας έλειψε η ηρωική στάσηζωής που διέκρινε στις καλές ώρες της την ελληνική φυλή. Το είχε πει οΧάιντεγκερ αλλά πράξη το είχαμε κάνει εμείς: για να ζήσει κανείς μια αυθεντικήζωή, αυτό που χρειάζεται είναι η αποφασιστική αντιμετώπιση του θανάτου. Αυτόείναι που δίνει ζωή στη νιότη. Σήμερα ποιος είναι περισσότερο ζωντανός στηνΚύπρο από το Γρηγόρη Αυξεντίου; Οι πεθαμένοι ή οι ζωντανοί; Ή μήπως, οικονιοποιητές της πνευματικής μας παραδόσεως, που έβγαλαν και τον ΒασίληΜιχαηλίδη εθνικιστή; Όταν διαβάζω αυτά που γράφονται κι εδώ και στο λοιπόελληνικό χώρο από τις εθνομηδενιστικές πέννες, άθελα μού έρχεται στο νου τοπερίφημο ποίημα του Έλιοτ «Οι κούφιοι άνθρωποι». Αυτοί μας κυβερνούν και διαβουκολούντη νεολαία μας. Για να φθάσεις ψηλά, πρέπει να είσαι σήμερα κούφιος πνευματικάκαι ψυχικά. Και όχι μόνον κούφιος αλλά και κούφος, δηλαδή επηρμένος και κατάπροέκταση αλλοπαρμένος που σημαίνει από άλλους παρμένος, για να μην πωπουλημένος.
Τι είναι σήμερα αυτοί πουεκπροσωπούν επίσημα τον Ελληνισμό; Ένα όρθιο λείψανο. Αυτό το όρθιο λείψανοέκανε τον Ελληνισμό να μοιάζει με σπασμένο καθρέφτη. Πού είναι ο ψυχικόςιμάντας που μας ένωνε παλιά; Πού είναι η αδελφοσύνη που μας έδενε όταν βγήκαμεστο νησί κρυφά με ψεύτικα ονόματα το 1964 και μετά; Γιατί καλλιεργείται τόσομίσος στη Β. Ελλάδα εναντίον της Ν. Ελλάδος; Μήπως σχεδιάζεται διαμελισμός;Μήπως η περιβόητη κρίση είναι τεχνητή για να θολώσει ο νους μας και η Ελλάς ναδιαμελισθεί; Γιατί προπαγανδίζεται επί δεκαετίες η αυτονομία της Κρήτης; Ολόγος είναι απλός: κάποιοι θέλουν να ρουφήξουν για λογαριασμό τους το μαύροχυμό που έχει ολόγυρά της.
Συνάντησα πριν από καιρόέναν ευπορήσαντα παλαιό μου μαθητή και νυν πολιτικό που θέλησε να μεαντιμετωπίσει με ύφος υπεροπτικό. «Τι είσαι συ, ποιος είμαι εγώ». Τοναποστόμωσα μακρυγιαννικώς: «Συ είσαι ένας όρθιος νεκρός· πάει καιρός που έχειςπεθάνει, αλλά δεν το έχεις μάθει». Εγώ μένω ζωντανός, διότι με τη γραφή και τηδιδαχή μου ζω με τους νεκρούς μας. Σήμερα δυστυχώς στην Ελλάδα – κι από τον όροαυτό δεν εξαιρώ την Κύπρο- ζωντανούς μπορείς να βρεις μόνο στα νεκροταφεία. Οιζωντανοί σας είναι στα «Φυλακισμένα μνήματα» και στη «Μακεδονίτισσα».Νεκροφιλία ή νεκρολατρία θα πουν τα τσιράκια του εθνομηδενισμού. Όχι, απαντώ.Όπως είπε ο μεγάλος Ιω. Συκουτρής που εδίδαξε κι εδώ, πολιτισμός είναι ησυναναστροφή με τους νεκρούς. Η συναναστροφή με το ήθος, το ύφος, το πνεύμα τωνπρογόνων. Αντίθετα, κάποιοι, παρότι δεν τους έχει γίνει νεκροψία, έχουν απόκαιρό πάρει το δρόμο προς την κόλαση χωμένοι ως το λαιμό στα ψέματα τωνισχυρών. Ο τόπος μας δεν θα γίνει ποτέ καθαρός, εφόσον θα κατευθύνεται πολιτικάκαι πνευματικά από τους γόνους των Νενέκων και των Εφιαλτών.
Διάβασα προ ημερών σε μιαμεγαλοφυλλάδα των Αθηνών, που υπηρέτησε δουλικά τόσο τις γερμανικές αρχέςΚατοχής όσο και το χουντικό καθεστώς, ότι δεν αξίζει να πεθάνει κανείς για έναπατριωτικό ιδανικό. Έστειλα μια επιστολή, που φυσικά δεν δημοσιεύτηκε και ολόγος είναι απλός. Έγραψα: «Το χειρότερο είναι πως τίποτε δεν αξίζει ότανκανείς ζει χωρίς αυτό. Και πως ακόμη πιο αισχρό είναι το να ζει κανείς για τονέο ιδανικό, για την καινούργια μεγάλη ιδέα, την έκτη δόση του δανείου. Εμείςπου μέχρι πρόσφατα είμαστε η ψυχή της υφηλίου ζούμε με ξένα ψίχουλα και μεδανεική ψυχή.»
Μας είπαν ψέματα πολλά,μας είπαν ψέματα αισχρά. Μας είπαν πως μπαίνοντας στην ΕΟΚ και στην ΕυρωπαϊκήΈνωση θα γίνουμε Ευρωπαίοι. Λες και πριν ήμαστε Ασιάτες και Αφρικανοί. Καιτελικά εγίναμε χειρότεροι από αυτούς, όταν μπήκαμε στον ευρωπαϊκό λάκκο των εχιδνών.Διότι δεν μπήκαμε στην Ευρώπη του Γκαίτε, μπήκαμε στην Ευρώπη του Γκαίμπελς.Δεν μπήκαμε στην Ευρώπη του Σαίξπηρ, μπήκαμε στην Ευρώπη του Χάρντιγκ πουέπνιξε σαν τα τσιχλόπουλα τα Κυπριωτόπουλα. Δεν με διακρίνει πάθος κανένα κατάτων Ευρωπαίων. Διδακτική μου αρχή ήταν μια φράση του Σαίξπηρ: «Μια καλή πράξησ’ ένα βρόμικο κόσμο». Αυτό κατά την ταπεινή μου αντίληψη, είναι πηγή ευτυχίαςγια τη ζωή. Μετρήστε τις καλές πράξεις των Βρεττανών. Την εποχή, όπου ο Σαίξπηρέγραφε αυτά τα υπέροχα, ο σερ Φίλιπ Σίντνεϋ, που είχε τη φήμη του τελειότερουιππότη και που συνέθετε σαν άγγελος ποίηση και μουσική μαζί με τον σερ ΓουώλτερΡάλεϋ, μάζευαν κάμποσους Ιρλανδούς σε κάποιο βολικό μέρος και τουςκατακρεουργούσαν σαν σφαχτάρια.
Είμαι υποχρεωμένος να ταπω αυτά διότι φοβάμαι τον κακό καιρό. Και δεν το εννοώ κλιματολογικώς. Εδώ πουκαταντήσαμε, βρισκόμαστε σε συνθήκες πολέμου. Τίθεται πλέον θέμα εθνικής –καιόχι μόνον- επιβιώσεως. Μαζί με τις ναρκωτικές ιδέες η νεολαία μας πλήττεται καιαπό τις ναρκωτικές ουσίες. «Μαστουρωμένη» χορεύει ένα νέο χορό του Ζαλόγγου πουδεν έχει τίποτε ηρωικό. Ό, τι έχει είναι ταπεινωτικό και εξευτελιστικό. Κάποτεακούγαμε από τα στόματα των νέων την Ιψενική κραυγή: «Δώσ’ τε μου ένα ζευγάρι,μεταχειρισμένα –έστω- ιδανικά». Τώρα ακούμε: «Δώσ’ τε μου ένα δεκάευρο για ναπάρω τη δόση μου». Τα παιδιά, της Ελλάδος παιδιά, που τραγούδησε κάποτε ηΒέμπο, αγοράζουν το θάνατό τους. Και μαζί τους πεθαίνει και η έννοια Ελλάς. Τηνπιο βαθειά πληγή της ζωής μου εισέπραξα πέρσι (2011) όταν σ’ έναν τοίχο των Εξαρχείωνδιάβασα ένα γκράφφιτι: «Έλληνας δεν γεννιέσαι, ούτε γίνεσαι· καταντάς»!
Δεν λέω, καλές είναι οιπροοδευτικές ιδέες, οι τολμηρές και οι καινοτόμες αντιλήψεις, οι νέες θεωρίεςαλλά πρέπει τουλάχιστον να μείνεις ζωντανός για να τις εφαρμόσεις. Σήμερα,καθώς περνώ από τα κέντρα όπου προσφέρεται η μεθαδόνη ή από κάποια σημεία –πολύκεντρικά- των Αθηνών και του Πειραιά, θαρρώ πως βλέπω τον «Χορό των Σκελετών»που ζωγράφισε ο μεσαιωνικός ζωγράφος Macaber, από το όνομα του οποίου βγήκε ηλέξη μακάβριος. Δεν θα προσθέσω τίποτε καινούργιο. Το έχω γράψει σε βιβλία μουδιδακτικά που εκδόθηκαν προ 35ετίας. Πρόκειται για μια κουβέντα που είχε πειένας μεγαλέμπορος ναρκωτικών από τη Μασσαλία: «Η πολιτική πρέπει να συνεργασθείμε τη χημεία». Και τώρα συνεργάζονται με θαυμαστή αρμονία, με θαυμαστάαποτελέσματα και – το κυριότερο- με θαυμαστά κέρδη. Έκαναν τη νεολαία ανίκανηακόμη και για να επαναστατήσει. Αυτά που γίνονται επί μία τριετία στην Αθήναδεν είναι επαναστατικές εκρήξεις· είναι προοίμιο ενός νέου εμφυλίου σπαραγμού.Η κρίση, οικονομική και διανοητική – έφερε την ακρισία, έφερε το φθόνο και τηνκακία, με αποτέλεσμα ο ένας Έλληνας να μισεί τον άλλο- κι όχι πια για λόγουςιδεολογίας. Βρισκόμαστε σε τέλεια σύγχυση. Είμαστε σαν τον ναυαγό τη νύχτα πουαντί να κολυμπά προς την ξηρά κατευθύνεται απυξίδωτος προς τα βαθύτερα νερά.
Δεν λέω πως είμαστεαβοήθητοι στον παρόντα καιρό. Δεν έχει περάσει χρόνος πολύς που δύο Γάλλοικαθηγητές του πανεπιστημίου του Μετς, οι Τιερί Φορμέ και Μαρτέν Στεφένς,έγραψαν στην εφημερίδα «Φιγκαρό» τα ακολουθα συγκινητικά: «Μιλάμε διαρκώς γιατο ελληνικό χρέος. Χωρίς να επισημάνουμε ότι η Ευρώπη είναι αυτή που εδώ και2.500 χρόνια έχει ένα χρέος προς την Ελλάδα. Ένα χρέος αιώνιο, αφού αφορά ταθεμέλιά της». Αυτό που δεν κατανοούν ίσως οι Γάλλοι καθηγητές είναι πως αυτά ταθεμέλια θέλουν να υπονομεύσουν αυτοί που ξεθεμέλιωσαν πρώτα πνευματικά και μετάοικονομικά με τα κάθε λογής «τσιράκια» τους την Ελλάδα. Δεν πρέπει οι Ευρωπαίοιτου αύριο να έχουν ωε ηθικό και πνευματικό πρότυπο τον Έλληνα άνθρωπο, αλλά τονκοντινό πρόγονό τους, τον Βάνδαλο άνθρωπο. Κι αυτός ο Βανδαλισμός, ωςεπαναστατική πράξη, εισάγεται και στην Ελλάδα.
Δεν θα πω ότι οιΕυρωπαίοι πολιτικοί ταγοί, αφού, χρόνια τώρα ο Ελληνισμός πολιτεύεται σεέγκλιση υποτακτική, δεν είναι απέναντί μας ανεκτικοί. Ούτε θα πω ότι δεν μαςπροσέφεραν στη συμφορά μας «τσάι και συμπάθεια». Θα πω απλώς ότι οι εκδηλώσειςσυμπαθείας των εταίρων μας μοιάζουν με προσευχή χιτλερικού βασανιστή. Θαπροσθέσω όμως ότι την αφορμή τη δώσαμε εμείς. Την οικτρή κατάσταση πουδημιουργήσαμε την έχει περιγράψει με ενάργεια από το 2ο μ.Χ. αιώνα ο Λουκιανόςμε το έργο του «Μένιππος ή Νεκυομαντεία». Όταν ο κυνικός φιλόσοφος Μένιπποςκατέρχεται στον κάτω κόσμο, ερωτάται από κάποιον Φιλωνίδη, τι γίνεται στονεπάνω κόσμο. Κι ο Μένιππος με τέσσερις λέξεις εικονογραφεί τους τότε ανθρώπουςκαι τους νυν: «Ἁρπάζουσιν, ἐπιορκοῦσι, τοκογλυφοῦσιν, ὀβολοστατοῦσιν».
Μετά τη ζοφερή εικόνα πουσας έδωσα, εύλογα κανείς μπορεί να αναρωτηθεί αμλετικά: «Να ζει κανείς ή να μηζει». Θα απαντήσω: να ζει, αλλά να ζει ελληνικά. Δηλαδή ηρωικά. Πρέπει και πάλινα πιστέψουμε στον εαυτό μας, πρέπει και πάλι να πιστέψουμε στο παρελθόν μας,πρέπει και πάλι να πιστέψουμε στην ιδέα του έθνους. Η πίστη στο έθνος μας στηνκρίσιμη τούτη καμπή είναι ανάγκη ζωής. Όχι, όμως, καπηλεία του έθνους, όπωςέγινε συχνά στο παρελθόν. Το έθνος ως προσφορά θυσίας θα φέρει την αυριανήσωτηρία. Όπως έγραψε τότε που μπαίναμε στην ΕΟΚ ένα από τα πιο φωτεινά ελληνικάμυαλά, ο Πάνος Καραβίας, «για να γίνει το έθνος παλμός καρδιάς, ένα με το αίματης νιότης μας, πρέπει πρώτα η νιότη μας (Σημ.Σ.Ι.Κ. εννοεί τη νεολαία) να πάει συνείδηση, να πεισθεί πως τοέθνος και το εγώ είναι, για τον Έλληνα, έννοιες που δένονται η μια με την άλλη,και πως υπηρετώντας το έθνος πλαταίνεις οικουμενικά και πλουτίζεις σε βάθος τοεγώ σου, δίνεις ομορφιά στη ζωή σου και γιομίζεις αγάπη για τον άνθρωπο. Κιεμείς οι Έλληνες είχαμε πάντα τόσο δυνατό το αίσθημα του έθνους, που τοταυτίσαμε με τη θρησκεία και τη φυλή μας – πράγμα σπάνιο, σπανιότατο, αν όχιάγνωστο σ’ άλλα έθνη- σε μια τρισυπόστατη φλόγα».
Θεωρώ επιτακτικό, διότι,κατά τον Θουκυδίδη, «οἱ καιροί οὐ μενετοί», να ξαναγυρίσουμε στον ελληνισμόμας, στις αξίες που μας έθρεψαν αιώνες τώρα επί ζωής. Η ιστορική μας μοίραείναι συνυφασμένη με τη γεωγραφική μας θέση, στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων,ανάμεσα σε αλληλοσυγκρουόμενους και αρπακτικούς ιμπεριαλισμούς. Κάποτε μαςήθελαν για τη γεωπολιτική μας θέση. Τώρα μας θέλουν διότι στην απέραντηθαλάσσια έκτασή μας υπάρχουν πλήθη θησαυρών. Οι κάθε λογής Αλή Μπαμπάδες μετους 40 κλέφτες τους κτυπούν την πόρτα μας. Ας μην την ανοίξουμε ακούγοντας τηφράση «σουσάμι άνοιξε». Διότι ίσως ανοίξουμε για μια ακόμη φορά τον ασκό τουΑιόλου.
Δεν θα πω ότι έλειψε ποτέη αγάπη για την Ελλάδα. Αλλά οι τωρινοί των μεγάλων δυνάμεων πολιτικοί, καθότιλεπτοστόμαχοι, αγαπούν την Ελλάδα, όπως αγαπά ο καννίβαλος το θύμα του με...σάλτσα! Ας πάψουμε κάποτε να είμαστε, όπως λέει ο Σολωμός, ένας λαός«πάντοτε ευκολόπιστος και πάντα προδομένος». Το 1945 ο φίλος και συμπατριώτης μουποιητής Νικηφόρος Βρεττάκος είχε γράψει:
«Μή γελαστεῖτε ἀπ’ τόν καημό σας καί σᾶς πάρει ὁ ὕπνος γιατίκαινούργια σύννεφα πλακῶσαν τήν πατρίδα! Μαῦρα στριφτοπλεγμένα σύννεφακρέμωνται σάν μολύβια πάνω ἀπ’ τά σπίτια μας, πάνω ἀπ’ τούς τάφους τῶν παιδιῶνμας!
Σε λίγο άρχισε ο«βροτολοιγός», ο «ὀκρυόεις ἐπιδήμιος πόλεμος», όπως τον λέει ο Όμηρος. Κι έτσιδεν μοιραστήκαμε μαζί τη νίκη, όπως μας είχε υποσχεθεί ασύστολα ψευδόμενος οΤσώρτσιλ, όταν χρειαζόταν το αίμα μας. Και μετά ήλθαν προστάτες οι Αμερικάνοι πουάπλωσαν την προστατευτική τους αιγίδα ως την ακρότατη ελληνική θαλάσσια έπαλξη,τη μεγαλόνησο Κύπρο. Τότε είναι που ο δικός σας σπουδαίος ποιητής, ο ΘεοδόσηςΠιερίδης, έγραψε, ήταν θυμάμαι το έτος 1956, την «Κυπριακή Συμφωνία». Συχνά τοέχω πει: δεν πιστεύω στις αλήθειες των πολιτικών· πιστεύω στις αλήθειες τωνποιητών. Οι αλήθειες των πολιτικών είναι φτερά στον άνεμο. Οι αλήθειες τωνποιητών είναι τα «ριζιμιά χαράκια» των λαών. Ας ακούσουμε λοιπόν τέσσεριςστίχους του Θεοδόση Πιερίδη:
«Στῆς Μεσόγειος τί θέτετή γλυκιά γαλανάδα;
Ἐμεῖς εἴμαστε Κύπρος, ἐμεῖς εἴμαστε Ἑλλάδα!
Ὅθεν ἤρθατε πᾶτε, φοβεροί Ἀμερικάνοι,
ἡ πατρίδα σας εἶναι κάπου ἀλλοῦ - καί σᾶς φτάνει»!
Ἐμεῖς εἴμαστε Κύπρος, ἐμεῖς εἴμαστε Ἑλλάδα!
Ὅθεν ἤρθατε πᾶτε, φοβεροί Ἀμερικάνοι,
ἡ πατρίδα σας εἶναι κάπου ἀλλοῦ - καί σᾶς φτάνει»!
Αμ δεν τους φτάνει! Γι’αυτό ένα νέο αμερικανικό imperium δημιουργείται στη Μεσόγειο, το Μαγκρέμπφλέγεται, η Συρία φλέγεται, το Ιράν τελεί υπό απειλή, το Ιράκ ποτίζεταικαθημερινά με αίμα, η Τουρκία αιματορροεί, η Ελλάς φυλλορροεί. Τι χρειάζεταιτούτη τη στιγμή ο Ελληνισμός; Έναν εθνικό συναγερμό που να ενώνει σε μιααμφικτιονία αγάπης και αλληλεγγύης τους Έλληνες όλης της γης. Και τότε όχι μόνοθα βγούμε από τα οικονομικά αδιέξοδα, θα βγούμε και από την ηθική ασφυξία, απότην πνευματική υπνηλία. Όχι, ο Ελληνισμός δεν βρίσκεται εν ναρκώσει, όπως λένεμερικοί· βρίσκεται απλώς εν υπνώσει. Καιρός να αφυπνιστούμε, να εργαστούμε καινα προμηθευθούμε νερό πολύ, διότι όπως λέγει προφητικά άλλος ποιητής, ο ΜιχάληςΚατσαρός, «το μέλλον θα έχει πολλή ξηρασία». Αν όμως είμαστε Προμηθείς και όχιΕπιμηθείς, μπορούμε να κάνουμε το μέλλον των παιδιών μας πολύ δροσερό, πολύφωτεινό. Σας Ευχαριστώ.
sarantoskargakos.gr -22-02-2012 – Διάλεξη που πραγματοποιήθηκε στην Κύπρο
