ΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΥ
Το σπουδαίο είναι να μπούμε στην Εκκλησία. Ναενωθούμε με τους συνανθρώπους μας, με τις χαρές και τις λύπες όλων. Να τουςνιώθουμε δικούς μας, να προσευχόμαστε για όλους, να πονάμε για την σωτηρίατους, να ξεχνάμε τους εαυτούς μας. Να κάνομε το παν γι’ αυτούς, όπως ο Χριστόςγια μας. Μέσα στην Εκκλησία γινόμαστε ένα με κάθε δυστυχισμένοκαι πονεμένο κι αμαρτωλό. Κανείς δεν πρέπει να θέλει να σωθεί μόνοςτου, χωρίς να σωθούν και οι άλλοι. Είναι λάθος να προσεύχεται κανείς για τονεαυτό του, για να σωθεί ο ίδιος. Τους άλλους πρέπει να αγαπάμε και ναπροσευχόμαστε να μη χαθεί κανείς. να μπουν όλοι στην Εκκλησία.Αυτό έχει αξία. Και μ’ αυτή την επιθυμία πρέπει να φύγει κανείς απ’ τον κόσμο,για να πάει στο μοναστήρι ή στην έρημο.
Μέσα στην Εκκλησία, που έχει τα μυστήρια πουσώζουν, δεν υπάρχει απελπισία. Μπορεί να είμαστε πολύ αμαρτωλοί.Εξομολογούμαστε, όμως, μας διαβάζει ο παπάς κι έτσι συγχωρούμαστεκαιπροχωρούμε προς την αθανασία, χωρίς καθόλου άγχος, χωρίς καθόλου φόβο.
Όποιος ζει τον Χριστό, γίνεται ένα μαζί Του, μετην Εκκλησία Του. Ζει μια τρέλα! Η ζωή αυτή είναι διαφορετική απ’ τη ζωή τωνανθρώπων. Είναι χαρά, είναι φως, είναι αγαλλίαση, είναι ανάταση. Αυτή είναι ηζωή της Εκκλησίας, η ζωή του Ευαγγελίου, η Βασιλεία του Θεού. «Η Βασιλεία τουΘεού εντός ημών εστίν» (Λουκ. 17,21). Έρχεται μέσα μας ο Χριστός κι εμείςείμαστε μέσα Του. Και συμβαίνει όπως μ’ ένα κομμάτι σίδηρο που τοποθετημένοςμες στη φωτιά γίνεται φωτιά και φως. έξω απ’ τη φωτιά, πάλισίδηρος σκοτεινός, σκοτάδι.
Όποιος ζει τον Χριστό, γίνεται ένα μαζί Του, μετην Εκκλησία Του. Ζει μια τρέλα! Η ζωή αυτή είναι διαφορετική απ’ τη ζωή τωνανθρώπων. Είναι χαρά, είναι φως, είναι αγαλλίαση, είναι ανάταση. Αυτή είναι ηζωή της Εκκλησίας, η ζωή του Ευαγγελίου, η Βασιλεία του Θεού. «Η Βασιλεία τουΘεού εντός ημών εστίν» (Λουκ. 17,21). Έρχεται μέσα μας ο Χριστός κι εμείςείμαστε μέσα Του. Και συμβαίνει όπως μ’ ένα κομμάτι σίδηρο που τοποθετημένοςμες στη φωτιά γίνεται φωτιά και φως. έξω απ’ τη φωτιά, πάλισίδηρος σκοτεινός, σκοτάδι.
Όσοι κατηγορούν την Εκκλησία για τα λάθη τωνεκπροσώπων της, με σκοπό δήθεν να βοηθήσουν για την διόρθωση, κάνουν μεγάλολάθος. Αυτοί δεν αγαπούν την Εκκλησία. Ούτε, βέβαια τον Χριστό. Τότε αγαπάμετην Εκκλησία, όταν με την προσευχή μας αγκαλιάζουμε κάθε μέλος της και κάνομε ό,τι κάνειο Χριστός. Θυσιαζόμαστε, αγρυπνούμε, κάνομε το παν, όπως εκείνος, ο οποίος «τιςλοιδορίες δεν τις ανταπέδιδε, και όταν έπασχε δεν απειλούσε» (Α’ Πετρ.2,23).
Να προσέχουμε και το τυπικό μέρος. Να ζούμε ταμυστήρια, ιδιαίτερα το μυστήριο της Θείας Κοινωνίας. Σ’ αυτά βρίσκεται ηΟρθοδοξία. Προσφέρεται ο Χριστός στην Εκκλησία με τα μυστήρια και κυρίως με τηνΘεία Κοινωνία.
Για πολλούς, όμως, η θρησκεία είναι ένας αγώνας,μία αγωνία κι ένα άγχος. Γι’ αυτό πολλούς απ’ τους «θρήσκους» τους θεωρούνεδυστυχισμένους, γιατί βλέπουνε σε τι χάλια βρίσκονται. Και πράγματι. Γιατί ανδεν καταλάβει κανείς το βάθος της θρησκείας και δεν την ζήσει, η θρησκείακαταντάει αρρώστεια και μάλιστα φοβερή. Τόσο φοβερή, που ο άνθρωποςχάνει τον έλεγχο των πράξεών του, γίνεται άβουλος κι ανίσχυρος, έχει αγωνία κιάγχος και φέρεται υπό κακού πνεύματος (δηλ. δαιμονικής ενέργειας). Κάνειμετάνοιες, κλαίει, φωνάζει, ταπεινώνεται τάχα, κι όλη αυτή η ταπείνωση είμαιμία σατανική ενέργεια. Ορισμένοι τέτοιοι άνθρωποι ζούνε τη θρησκεία σαν έναείδος κολάσεως. Μέσα στην εκκλησία κάνουν μετάνοιες, σταυρούς, λένε, «είμαστεαμαρτωλοί, ανάξιοι», και μόλις βγούνε έξω, αρχίζουν να βλασφημάνε ταθεία, όταν κάποιος λίγο τους ενοχλήσει. Φαίνεται καθαρά ότι υπάρχει στο μέσονδαιμόνιο.
Στηνπραγματικότητα, η χριστιανική θρησκεία μεταβάλλει τον άνθρωπο και τονθεραπεύει. Η κυριότερη, όμως, προϋπόθεση, για να αντιληφθεί και να διακρίνει οάνθρωπος την αλήθεια, είναι η ταπείνωση. Ο εγωισμός σκοτίζει το νου τουανθρώπου, τον μπερδεύει, τον οδηγεί στην πλάνη, στην αίρεση. Είναι σπουδαίο νακατανοήσει ο άνθρωπος την αλήθεια.
Στις αιρέσεις πάνε όλοι οι μπερδεμένοι.Μπερδεμένα παιδιά μπερδεμένων γονέων.
Πολλές φορές ούτε ο κόπος, ούτε οι μετάνοιες,ούτε οι σταυροί προσελκύουν τη χάρη. Υπάρχουν μυστικά. Το ουσιαστικότερο είναινα φύγεις απ’ τον τύπο και να πηγαίνεις στην ουσία. Ό,τιγίνεται, ναγίνεται από αγάπη.
Όταν δεν ζεις με τον Χριστό,ζεις μές στη μελαγχολία, στη θλίψη, στο άγχος, στη στενοχώρια. δενζεις σωστά. Τότε παρουσιάζονται πολλές ανωμαλίες και στον οργανισμό.Επηρεάζεται το σώμα, οι ενδοκρινείς αδένες, το συκώτι, η χολή,το πάγκρεας, το στομάχι. Σου λένε: «Για να είσαι υγιής, πάρε το πρωί τογάλα σου, το αυγουλάκι σου, το βουτυράκι σου με δυο-τρία παξιμάδια».Κι όμως, αν ζεις σωστά, αν αγαπήσεις τον Χριστό, μ’ ένα πορτοκάλι κι ένα μήλοείσαι εντάξει. Το μεγάλο φάρμακο είναι να επιδοθεί κανείς στην λατρεία τουΧριστού. Όλα θεραπεύονται. Όλα λειτουργούν κανονικά. Η αγάπη του Θεού όλα ταμεταβάλλει, τα μεταποιεί, τα αγιάζει, τα διορθώνει, τα αλλάζει, ταμεταστοιχειώνει.
Ο έρωτας προς τον Χριστό είναι κάτι άλλο. Δενέχει τέλος, δεν έχει χορτασμό. Δίνει ζωή, δίνει σθένος, δίνει υγεία, δίνει,δίνει, δίνει… Κι όσο δίνει, τόσο πιο πολύ ο άνθρωπος θέλει ναερωτεύεται. Ενώ ο ανθρώπινος έρωτας μπορεί να φθείρει τον άνθρωπο, να τοντρελάνει. Όταν αγαπήσομε τον Χριστό, όλες οι άλλες αγάπες υποχωρούν. Οι άλλεςαγάπες έχουν κορεσμό.. Η αγάπη του Χριστού δεν έχει κορεσμό. Ησαρκική αγάπη έχει κορεσμό. Μετά μπορεί ν’ αρχίσει η ζήλια, η γκρίνια, μέχρι κιο φόνος. Μπορεί να μεταβληθεί σε μίσος. Η εν Χριστώ αγάπη δεν αλλοιώνεται. Ηκοσμική αγάπη λίγο διατηρείται και σιγά σιγά σβήνει, ενώ η θεία αγάπηολοένα μεγαλώνει και βαθαίνει. Κάθε άλλος έρωτας μπορεί να φέρει τον άνθρωπο σεαπελπισία. Ο θείος έρως, όμως, μας ανεβάζει στη σφαίρα του Θεού, μας χαρίζειγαλήνη, χαρά, πληρότητα. Οι άλλες ηδονές κουράζουν, ενώ αυτή διαρκώς δενχορταίνεται. Είναι μία ηδονή ακόρεστος, που δεν την βαριέται κανείς ποτέ. Είναιτο άκρον αγαθόν.
Όταν αγαπάς τον Χριστό, παρόλες τιςαδυναμίες και τη συναίσθηση που έχεις γι’ αυτές έχεις τη βεβαιότητα ότιξεπέρασες τον θάνατο, γιατί βρίσκεσαι στην κοινωνία της αγάπης του Χριστού.
Τον Χριστό να τον αισθανόμαστε σαν φίλο μας.Είναι φίλος μας. Το βεβαιώνει ο ίδιος, όταν λέει: «Εσείς είστε φίλοι μου…» (Ιω.15,14). Σαν φίλο να τον ατενίζομε και να τον πλησιάζομε. Πέφτομε; Αμαρτάνομε;Με οικειότητα, με αγάπη κι εμπιστοσύνη να τρέχομε κοντά του. όχιμε φόβο ότι θα μας τιμωρήσει αλλά με θάρρος, που θα μας το δίδει η αίσθηση τουφίλου. Να του πούμε: «Κύριε, το έκανα, έπεσα, συγχώρεσέ με». Αλλάσυγχρόνως να αισθανόμαστε ότι μας αγαπάει, ότι μας δέχεται τρυφερά, με αγάπηκαι μας συγχωρεί. Να μη μας χωρίζει απ’ τον Χριστό η αμαρτία. Ότανπιστεύουμε ότι μας αγαπάει και τον αγαπάμε, δεν θα αισθανόμαστε ξένοι καιχωρισμένοι απ’ Αυτόν, ούτε όταν αμαρτάνουμε. Έχουμε εξασφαλίσει την αγάπη Τουκι όπως και να φερθούμε, ξέρομε ότι μας αγαπάει.
Το Ευαγγέλιο, βέβαια, λέει με συμβολικές λέξειςγια τον άδικο ότι θα βρεθεί εκεί, όπου υπάρχει «ο τριγμός καιο βρυγμός των οδόντων», διότι μακράν του Θεού έτσι είναι. Καιαπό τους νηπτικούς Πατέρες της Εκκλησίας πολλοί ομιλούν για φόβο θανάτου καικολάσεως. Λένε: «Έχε μνήμη θανάτου πάντοτε». Αυτές οι λέξεις, αν τις εξετάσομεβαθιά, δημιουργούν τον φόβο της κολάσεως. Ο άνθρωπος προσπαθώντας ν’ αποφύγειτην αμαρτία, κάνει αυτές τις σκέψεις, για να κυριευθεί η ψυχή του απ’ το φόβοτου θανάτου, της κολάσεως και του διαβόλου.
Όλαέχουν τη σημασία τους, το χρόνο και την περίστασή τους. Η έννοια του φόβου είναικαλή για τα πρώτα στάδια. Είναι για τους αρχάριους, γι’ αυτούς που ζει μέσατους ο παλαιός άνθρωπος. Ο άνθρωπος ο αρχάριος, που δεν έχει ακόμηλεπτυνθεί, συγκρατείται απ’ το κακό με το φόβο. Και ο φόβος είναιαπαραίτητος, εφόσον είμαστε υλικοί και χαμερπείς. Αλλ’ αυτό είναι έναστάδιο, ένας χαμηλός βαθμός σχέσεως με το θείον. Το πάμε στη συναλλαγή,προκειμένου να κερδίσομε τον Παράδεισο ή να γλιτώσομε την κόλαση. Αυτό, αν τοκαλοεξετάσομε, δείχνει κάποια ιδιοτέλεια, κάποιο συμφέρον. Εμένα δε μου αρέσει αυτόςο τρόπος. Όταν ο άνθρωπος προχωρήσει και μπει στην αγάπη του Θεού, τι τουχρειάζεται ο φόβος; Ό,τι κάνει, το κάνει από αγάπη κι έχει πολύμεγαλύτερη αξία αυτό. Το να γίνει καλός κάποιος από φόβο στον Θεό κι όχι απόαγάπη δεν έχει τόση αξία.
Όποιος θέλει να γίνει χριστιανός, πρέπει πρώτανα γίνει ποιητής. Αν στραπατσαρισθεί η ψυχή και γίνει ανάξια τηςαγάπης του Χριστού, διακόπτει ο Χριστός τις σχέσεις, διότι ο Χριστός «χοντρές»ψυχές δεν θέλει κοντά Του.
Κανείς να μη σας βλέπει, κανείς να μην καταλαβαίνειτις κινήσεις της λατρείας σας προς το θείον. Όλ’ αυτά κρυφά, μυστικά, σαντους ασκητές. Θυμάστε που σας έχω πει για τ’ αηδονάκι; Μες στοδάσος κελαϊδάει. Στη σιγή. Να πει πως κάποιος τ’ ακούει, πως κάποιος τοεπαινεί; Πόσο ωραίο κελάηδημα στην ερημιά! Έχετε δει πως φουσκώνει ο λάρυγγάςτου; Έτσι γίνεται και μ’ αυτόν που ερωτεύεται τον Χριστό. Άμα αγαπάει,«φουσκώνει ο λάρυγγας, παθαίνει, μαλλιάζει η γλώσσα». Πιάνει μια σπηλιά,ένα λαγκάδι και ζει τον Θεό μυστικά, «στεναγμοίς αλαλήτοις».
Περιφρονήστε τα πάθη,μην ασχολείσθε με τον διάβολο. Στραφείτε στον Χριστό.
Η θεία χάρις μας διδάσκει το δικό μας χρέος. Γιανα την προσελκύσουμε, θέλει αγάπη, λαχτάρα. Η χάρις του Θεού θέλει θείο έρωτα.Η αγάπη αρκεί, για να μας φέρει σε κατάλληλη «φόρμα» για προσευχή. Μόνος Του θαέλθει ο Χριστός και θα εγκύψει στην ψυχή μας, αρκεί να βρει ορισμέναπραγματάκια που να Τον ευχαριστούν. αγαθή προαίρεση, ταπείνωσηκαι αγάπη. Χωρίς αυτά δεν μπορούμε να πούμε «Κύριε ΙησούΧριστέ ελέησόν με»
Ο παραμικρός γογγυσμός κατά του πλησίονεπηρεάζει την ψυχή σας και δεν μπορείτε να προσευχηθείτε. Το Πνεύματο Άγιον, όταν βρίσκει έτσι την ψυχή, δεν τολμάει να πλησιάσει.
Να ζητάμε να γίνει το θέλημα του Θεού. αυτόείναι το πιο συμφέρον, το πιο ασφαλές για μας και για όσους προσευχόμαστε. ΟΧριστός θα μας τα δώσει όλα πλούσια. Όταν υπάρχει έστω και λίγος εγωισμός, δενγίνεται τίποτα.
Όταν ο Θεός δεν μας δίδει κάτι που επίμοναζητάμε, έχει το λόγο Του. Έχει κι ο Θεός τα «μυστικά» Του.
Αν δεν κάνετε υπακοή (σε ιερέα-πνευματικό) καιδεν έχετε ταπείνωση, η ευχή (δηλ. το Κύριε ΙησούΧριστέ ελέησόν με) δεν έρχεται και υπάρχει και φόβος πλάνης.
Να μην γίνεται η ευχή (το Κύριε ΙησούΧριστέ ελέησόν με) αγγαρεία. Η πίεση μπορεί να φέρει μια αντίδρασημέσα μας, να κάνει κακό. Έχουν αρρωστήσει πολλοί με την ευχή, γιατίτην έκαναν με πίεση. Και γίνεται, βέβαια, κι όταν το κάνεις αγγαρεία. αλλά δενείναι υγιές.
Δεν είναι ανάγκη να συγκεντρωθείτε ιδιαίτερα γιανα πείτε την ευχή. Δεν χρειάζεται καμιά προσπάθεια όταν έχεις θείο έρωτα.Όπου βρίσκεσθε, σε σκαμνί, σε καρέκλα, σε αυτοκίνητο, παντού, στον δρόμο,στο σχολείο, στο γραφείο, στη δουλειά μπορείτε να λέτε την ευχή, το «ΚύριεΙησού Χριστέ ελέησόν με», απαλά, χωρίς πίεση, χωρίς σφίξιμο.
Σημασία στην προσευχή έχει όχι η χρονικήδιάρκεια αλλά η ένταση. Να προσεύχεσθε έστω και πέντε λεπτά, αλλά δοσμένα στοΘεό με αγάπη και λαχτάρα. Μπορεί ένας μια ολόκληρη νύχτα να προσεύχεται κι αυτήη προσευχή των πέντε λεπτών να είναι ανώτερη. Μυστήριο είναι αυτό βέβαια, αλλάέτσι είναι.
Ο άνθρωπος του Χριστού όλα τα κάνει προσευχή.Και τη δυσκολία και τη θλίψη, τις κάνει προσευχή. Ό,τι και να τουτύχει αμέσως αρχίζει: «Κύριε Ιησού Χριστέ…». Η προσευχή ωφελεί σε όλα, και σταπιο απλά. Για παράδειγμα, πάσχεις από αυπνία. ναμη ακέπτεσαι τον ύπνο. Να σηκώνεσαι, να βγαίνεις έξω και να έρχεσαιπάλι μέσα στο δωμάτιο, να πέφτεις στο κρεβάτι σαν για πρώτη φορά, χωρίς νασκέπτεσαι αν θα κοιμηθείς ή όχι. Να συγκεντρώνεσαι, να λες τη δοξολογία καιμετά τρεις φορές το «Κύριε Ιησού Χριστέ…» κι έτσι θα έρχεται ο ύπνος.
¨Όλα είναι μέσα μας, και τα ένστικτα και ταπάντα, και ζητούν ικανοποίηση. Αν δεν τα ικανοποιήσομε, κάποτε θα εκδικηθούν,εκτός και τα διοχετεύσομε αλλού, στο ανώτερο, στον Θεό.
Δεν γίνεσθε άγιοι κυνηγώντας το κακό. Αφήστε τοκακό. Να κοιτάζετε προς τον Χριστό κι Αυτός θα σας σώσει. Αντίνα στέκεσθε έξω από την πόρτα και να διώχνετε τον εχθρό, περιφρονήστετον. Έρχεται από δω το κακό; Δοθείτε μα τρόπο απαλό από εκεί. Δηλαδή έρχεται νασας προσβάλει το κακό, δώστε εσείς την εσωτερική σας δύναμη στο καλό, στον Χριστό.Παρακαλέστε: «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με». Ξέρει εκείνος πώς νασας ελεήσει, με τι τρόπο. Κι όταν γεμίζετε απ’ το καλό, δεν στρέφεσθε πια προςτο κακό. Γίνεσθε μόνοι σας, με τη χάρη του Θεού, καλοί. Που να βρει τόπο τότετο κακό; Εξαφανίζεται!
Σας πιάνει φοβία κι απογοήτευση; Στραφείτε στονΧριστό. Αγαπήστε τον απλά, ταπεινά, χωρίς απαίτηση και θα σας απαλλάξει οΊδιος.
Να μη διαλέγετε αρνητικούς τρόπους για τηδιόρθωσή σας. Δεν χρειάζεται ούτε τον διάβολο να φοβάσθε, ούτε την κόλαση,ούτε τίποτα. Δημιουργούν αντίδραση. Έχω κι εγώ μια μικρή πείρα σ’ αυτά. Οσκοπός δεν είναι να κάθεσθε, να πλήττετε και να σφίγγεσθε, για ναβελτιωθείτε. Ο σκοπός είναι να ζείτε, να μελετάτε, να προσεύχεσθε, να προχωράτεστην αγάπη, στην αγάπη του Χριστού, στην αγάπη της Εκκλησίας.
Τις αδυναμίες αφήστε τις όλες, για να μηνπαίρνει είδηση το αντίθετο πνεύμα (δηλ. ο διάβολος) και σας βουτάει και σαςκαθηλώνει και σας βάζει στη στενοχώρια. Να μην κάνετε καμιά προσπάθειαν’ απαλλαγείτε από αυτές. Ν’ αγωνίζεσθε με απαλότητα και απλότητα,χωρίς σφίξιμο και άγχος. Μη λέτε: «Τώρα θα σφιχτώ, θα κάνω προσευχή ν’αποκτήσω αγάπη, να γίνω καλός κ.λπ.». Δεν είναι καλό να σφίγγεσαι καινα πλήττεις, για να γίνεις καλός. Έτσι θ’ αντιδράσετε χειρότερα. Όλα ναγίνονται με απαλό τρόπο, αβίαστα και ελεύθερα. Ούτε να λέτε: «Θεέμου,απάλλαξέ με απ’ αυτό», παραδείγματος χάριν, τον θυμό, την λύπη. Δενείναι καλό να προσευχόμαστε ή και να σκεπτόμαστε το συγκεκριμένο πάθος. κάτιγίνεται στην ψυχή μας και μπλεκόμαστε ακόμη περισσότερο. Ρίξου με ορμή, για νανικήσεις το πάθος και θα δεις τότε πως θα σ’ αγκαλιάσει, θα σε σφίξει και δενθα μπορέσεις να κάνεις τίποτα.
Η ελευθερία δεν κερδίζεται, αν δεν ελευθερώσομετο εσωτερικό μας απ’ τα μπερδέματα και τα πάθη.
Αυτό είναι η Εκκλησία μας, αυτή είναι η χαράμας, αυτό είναι το παν για μας. Και ο άνθρωπος σήμερα αυτό ζητάει. Και παίρνειτα δηλητήρια και τα ναρκωτικά, για να έλθει σε κόσμους χαράς.αλλάψεύτικης χαράς. Κάτι αισθάνεται εκείνη τη στιγμή και αύριο είναι τσακισμένος.Το ένα τον τρίβει, τον τρώει, τον τσακίζει, τον ψήνει. Ενώ το άλλο, δηλαδή τοδόσιμο στον Χριστό, τον ζωογονεί, του δίνει χαρά, τον κάνει να χαίρεται τη ζωή,να νιώθει δύναμη, μεγαλείο.
Είναι μεγάλη τέχνη να τα καταφέρετε να αγιασθείη ψυχή σας. Παντού μπορεί ν’ αγιάσει κανείς. Και στην Ομόνοια μπορεί ν’αγιάσει, αν το θέλει. Στην εργασία σας, όποια και να είναι, μπορείτε να γίνετεάγιοι. Με την πραότητα, την υπομονή, την αγάπη. Να βάζετε κάθε μέρα νέα σειρά,νέα διάθεση, με ενθουσιασμό και αγάπη, προσευχή και σιωπή. Όχι να έχετε άγχοςκαι να σας πονάει το στήθος.
Να εργάζεσθε με εγρήγορση, απλά, απαλά, χωρίςαγωνία, με χαρά κι αγαλλίαση, με αγαθή διάθεση. Τότε έρχεται η θεία χάρις.
Όλα τα δυσάρεστα, που μένουν μέσα στην ψυχή σαςκαι φέρνουν άγχος, μπορούν να γίνουν αφορμή για τη λατρεία του Θεού και ναπαύσουν να σας καταπονούν. Να έχετε εμπιστοσύνη στον Θεό.
Δεν είναι ανάγκη να προσπαθείτε καινα σφίγγεσθε. Όλη σας η προσπάθεια να είναι ν’ ατενίσετε το φως, νακατακτήσετε το φως. Έτσι, αντί να δίδεσθε στη στενοχώρια, που δενείναι του Πνεύματος του Θεού, να δίδεσθε στη δοξολογία του Θεού.
Η στενοχώρια δείχνει ότι δεν εμπιστευόμαστε τηζωή μας στον Χριστό.
Η επικοινωνία με τον Χριστό, όταν γίνεται απλά,απαλά, χωρίς πίεση, κάνει τον διάβολο να φεύγει. Ο σατανάς δεν φεύγει με πίεση,με σφίξιμο. Απομακρύνεται με την πραότητα και την προσευχή. Υποχωρεί, όταν δειτην ψυχή να τον περιφρονεί και να στρέφεται με αγάπη προς τον Χριστό. Τηνπεριφρόνηση δεν μπορεί να τη υποφέρει, διότι είναι υπερόπτης. Όταν, όμως,πιέζεσθε, το κακό πνεύμα σας παίρνει είδηση και σας πολεμάει.Μην ασχολείσθε με τον διάβολο, ούτε να παρακαλείτε να φύγει. Όσοπαρακαλείτε να φύγει, τόσο σας αγκαλιάζει. Τον διάβολο νατον περιφρονείτε. Να μην τον πολεμάτε κατά μέτωπον. Όταν πολεμάς μεπείσμα κατά του διαβόλου, επιτίθεται κι εκείνος σαν τίγρης, σαν αγριόγατα. Όταντου ρίχνεις σφαίρες, αυτός σου ρίχνει χειροβομβίδα. Όταν του ρίχνεις βόμβα, σουρίχνει πύραυλο. Μη κοιτάζετε το κακό. Να κοιτάζετε την αγκαλιά του Θεού και ναπέφτετε στην αγκαλιά Του και να προχωρείτε.
Ο ταπεινός έχει συνείδηση της εσωτερικής τουκαταστάσεως και, όσο κι αν είναι άσχημη, δεν χάνει την προσωπικότητά του… Δενχάνει την ισορροπία του. Το αντίθετο συμβάνει με τον εγωιστή, τονέχοντα αισθήματα κατωτερότητος. Στην αρχή μοιάζει με τον ταπεινό. Λίγο, όμως,αν τον πειράξει κανείς, αμέσως χάνει την ειρήνη του, εκνευρίζεται, ταράζεται.
Όταν ο άνθρωπος ζει χωρίς Θεό, χωρίς γαλήνη,χωρίς εμπιστοσύνη, αλλά με άγχος, αγωνία,. κατάθλιψη, απελπισία, αποκτάειασθένειες σωματικές και ψυχικές. Η ψυχασθένεια, η νευρασθένεια, ο διχασμόςείναι δαιμονικές καταστάσεις. Δαιμόνιο είναι επίσης και η ταπεινολογία. Τολένε αίσθημα κατοτερότητος. Η αληθινή ταπείνωση δεν μιλάει, δενλέει ταπεινολογίες, δηλαδή, «είμαι αμαρτωλός, ανάξιος, ελάχιστος πάντων…».Φοβάται ο ταπεινός μήπως με τις ταπεινολογίες πέσει στην κενοδοξία. Ηχάρις του Θεού δεν πλησιάζει εδώ. Αντίθετα, η χάρις του Θεού βρίσκεται εκείόπου υπάρχει αληθινή ταπείνωση, η θεία ταπείνωση, η τέλεια εμπιστοσύνη στονΘεό. Η εξάρτηση από Εκείνον.
Ο κενόδοξος την ψυχή του την αποξενώνει απ’ τηναιώνια ζωή. Τελικά ο εγωισμός είναι σκέτη κουταμάρα! Η κενοδοξία μας κάνεικούφιους. Όταν κάνομε κάτι για να επιδειχθούμε, καταντούμε άδειοιψυχικά. Ό,τι κάνομε, μα το κάνομε για να ευχαριστήσομε τον Θεό. ανιδιοτελώς,χωρίς κενοδοξία, χωρίς υπηρηφάνεια, χωρίς εγωισμό, χωρίς, χωρίς…
Δεν πρέπει η ψυχή μας ν’ αντιστέκεται και ναλέει, «γιατί το έκανε αυτό ο Θεός, γιατί το άλλο αλλιώς, δεν μπορούσε να τοκάνει διαφορετικά;». Όλ’ αυτά δείχνουν μία εσωτερική μικροψυχία καιαντίδραση. Δείχνουν την μεγάλα ιδέα που έχομε για τον εαυτό μας, τηνυπερηφάνειά μας και τον μεγάλο εγωισμό μας. Αυτά τα «γιατί» πολύ βασανίζουν τονάνθρωπο, δημιουργούν αυτό που λέει ο κόσμος «κόμπλεξ». παραδείγματοςχάριν, «γιατί να είμαι πολύ ψηλός» ή – το αντίθετο – «πολύ κοντός;». Αυτό δενφεύγει από μέσα. Και προσεύχεται κανείς και αγρυπνεί, αλλά γίνεται το αντίθετο.Και υποφέρει και αγανακτεί χωρίς αποτέλεσμα. Ενώ με τον Χριστό, με την χάρηφεύγουν όλα. Υπάρχει αυτό το «κάτι» στο βάθος, δηλαδή το «γιατί», αλλ’ ηχάρις του Θεού επισκιάζει τον άνθρωπο κι ενώ η ρίζα είναι το κόμπλεξ, εκεί πάνωφυτρώνει τριανταφυλλιά με ωραία τριαντάφυλλα κι όσο ποτίζεται με την πίστη, μετην αγάπη, με την υπομονή, με την ταπείνωση, τόσο παύει να έχει δύναμη το κακόκαι παύει να υπάρχει. δηλαδή δεν εξαφανίζεται, αλλά μαραίνεται.Όσο δεν ποτίζεται η τριανταφυλλιά, τόσο μαραίνεται, ξηραίνεται, χάνεται καιαμέσως ξεπετάγεται αγκάθι.
Εκπειράζουμε τον Θεό, όταν ζητούμε κάτι απόΕκείνον, αλλά η ζωή μας είναι μακράν του Θεού. Τον εκπειράζομε, ότανζητούμε κάτι, αλλά η ζωή μας δεν είναι σύμφωνη με το θέλημά Του-πράγματα,δηλαδή, ενάντια στον Θεό. άγχος, αγωνία, απ’ το ένα μέρος, κιαπ’ το άλλο παρακαλούμε.
Μπορεί να σου πει ο πνευματικός: «Πως θα ήθελανα ήμασταν σε ένα ήσυχο μέρος, να μην είχα ασχολίες και να μου έλεγες τη ζωήσου από την αρχή, από τότε που αισθάνθηκες τον εαυτό σου.όλα ταγεγονότα που θυμάσαι και ποια ήταν η αντιμετώπισή τους από σένα, όχι μόνο ταδυσάρεστα αλλά και τα ευχάριστα, όχι μόνο τις αμαρτίες αλλά και τα καλά. Καιτις επιτυχίες και τις αποτυχίες. Όλα. Όλα όσα απαρτίζουν την ζωή σου».
Πολλέςφορές έχω μεταχειρισθεί αυτή τη γενική εξομολόγηση και είδα θαύματα πάνω σ’αυτό. Την ώρα που λες στον εξομολόγο, έρχεται η θεία χάρις και σε απαλλάσσειαπό όλα τα άσχημα βιώματα και τις πληγές και τα ψυχικά τραύματα και τις ενοχές. διότι,την ώρα που τα λες ο εξομολόγος εύχεται θερμά για την απαλλαγή σου.
Ας μη γυρίζουμε πίσω στις αμαρτίες που έχουμεεξομολογηθεί. Η ανάμνηση των αμαρτιών κάνει κακό. Ζητήσαμε συγγνώμη; Τέλειωσε.Ο Θεός όλα τα συγχωρεί με την εξομολόγηση… Κι εγώ σκέπτομαι ότιαμαρτάνω. Δεν βαδίζω καλά. Ό,τι όμως με στενοχωρεί, το κάνωπροσευχή, δεν το κλείνω μέσα μου, πάω στο πνευματικό, το εξομολογούμαι,τέλειωσε! Να μη γυρίζομε πίσω και να λέμε τι δεν κάναμε. Σημασία έχει τι θακάνομε τώρα, απ’ αυτή τη στιγμή και έπειτα.
Η απελπισία και ηαπογοήτευση είναι το χειρότερο πράγμα. Είναι παγίδα του σατανά, για να κάνειτον άνθρωπο να χάσει την προθυμία του στα πνευματικά και να τονφέρει σε απελπισία.
Όλες σχεδόν οι αρρώστιεςπροέρχονται από έλλειψη εμπιστοσύνης στον Θεό και αυτό δημιουργεί άγχος. Τοάγχος το δημιουργεί η κατάργηση του θρησκευτικού αισθήματος. Αν δεν έχετε έρωταγια τον Χριστό, αν δεν ασχολείσθε με άγια πράγματα, σίγουρα θαγεμίσετε με μελαγχολία και κακό.
Ένα πράγμα που μπορεί ναβοηθήσει τον καταθλιπτικό είναι και η εργασία, το ενδιαφέρον για τη ζωή. Οκήπος, τα φυτά, τα λουλούδια, τα δέντρα, η εξοχή, ο περίπατος στην ύπαιθρο, ηπορεία,όλ’ αυτά βγάζουν τον άνθρωπο απ’ την αδράνεια και τουδημιουργούν άλλα ενδιαφέροντα. Επιδρούν σαν φάρμακα. Η ασχολία με την τέχνη, τημουσική κ.λπ. κάνει πολύ καλό. Σ’ εκείνο, όμως, που δίδω τη μεγαλύτερη σημασίαείναι το ενδιαφέρον για την Εκκλησία, για τη μελέτη της Αγίας Γραφής, για τιςακολουθίες. Μελετώντας τα λόγια του Θεού, θεραπεύεται κανείς χωρίς να τοκαταλάβει.
Να μην αποθαρρυνόμαστε, ούτε να βιαζόμαστε, ούτενα κρίνομε από πράγματα επιφανειακά και εξωτερικά. Αν, για παράδειγμα, βλέπετεμια γυναίκα γυμνή ή άσεμνα ντυμένη, να μη μένετε στο εξωτερικό, αλλάνα μπαίνετε, στο βάθος, στην ψυχή της. Ίσως να είναι πολύ καλή ψυχή κι έχειυπαρξιακές αναζητήσεις, που τις εκδηλώνει με την έξαλλη εμφάνιση.Έχει μέσα της δυναμισμό, έχει τη δύναμη της προβολής, θέλει να εκλύσει ταβλέμματα των άλλων. Από άγνοια, όμως, έχει διαστρέψει τα πράγματα. Σκεφθείτε ναγνωρίσει αυτή τον Χριστό. Θα πιστέψει, κι όλη αυτή την ορμή θα τη στρέψει στονΧριστό. Θα κάνει το παν, για να ελκύσει τη χάρη του Θεού. Θα γίνει αγία.
Πολλές φορές με την αγωνία μας και τους φόβουςμας και την άσχημη ψυχική μας κατάσταση, χωρίς να το θέλομε και χωρίς να τοκαταλαβαίνομε, κάνομε κακό στον άλλον, έστω κι αν τον αγαπάμε πάρα πολύ, όπως,για παραδείγματος χάριν, η μάνα το παιδί της. Η μάνα μεταδίδει στοπαιδί όλο το άγχος της για τη ζωή του, για την υγεία του, για την πρόοδό του,έστω κι αν δεν του μιλάει, έστω κι αν δεν εκδηλώνει αυτό που έχει μέσα της.Αυτή η αγάπη, η φυσική αγάπη, μπορεί κάποτε να βλάψει. Δεν συμβαίνει, όμως, τοίδιο με την αγάπη του Χριστού, που συνδυάζεται με την προσευχή και με τηναγιότητα του βίου. Η αγάπη αυτή κάνει άγιο τον άνθρωπο, τον ειρηνεύει,διότι αγάπη είναι ο Θεός.
Γέροντος Πορφυρίου του Καυσοκαλιβίτου,Βίος και Λόγοι
