Ἐπισημαίνειεἰς ἐγκύκλιον κήρυγμά του ὁ Σεβ. Γόρτυνος κ. Ἰερεμίας
Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΤΩΝΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΘΑ ΑΠΟΚΑΛΥΦΘΗ ΑΠΟ ΠΑΤΕΡΑΣ ΩΣ ΗΤΟ Οπ. ΠΑΪΣΙΟΣ ΚΑΙ Ο π. ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ
Πῶςοἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί ὀφείλουμε νά ἑρμηνεύωμεν τήν Ἀποκάλυψιν τοῦ ΕὐαγγελιστοῦἸωάννου
Ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεωςκ. Ἰερεμίας εἰς κυριακάτικα κηρύγματά του, μέσῳ ἐγκυκλίων, ἀναλύει πῶς οἱ ὈρθόδοξοιΧριστιανοί πρέπει νά ἑρμηνεύουν τήν θείαν Ἀποκάλυψιν τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου. Ὑπογραμμίζειδέ πώς τόν τελευταῖον κύκλον τῶν γεγονότων τῆς Δευτέρας Παρουσίας τοῦ Χριστοῦθά μᾶς τον ἀποκαλύψη ὁ Χριστός διά τῶν φωτισμένων Πατέρων...
Οὗτοι θά εἶναι «σάν τόν π. Πορφύριο καί τόνπ. Παΐσιο καί ἄλλους ἁγίους, πού ὑπάρχουν σέ κάθε γενεά!». Κατωτέρω παραθέτομεντήν ἐγκύκλιον μέ τό κήρυγμα διά τήν Ἀποκάλυψιν τοῦ Ἰωάννου τῆς 19ηςΦεβρουαρίου. Αὐτή ἔχει ὡς ἀκολούθως:
1. Μελετώντας τήν Ἁγία Γραφή ἀρχίσαμε ἀπόδύσκολο βιβλίο, ἀπό τήν Ἀποκάλυψη τοῦ Ἰωάννου. Ἄν σᾶς ρωτήσει κανείς ποιά εἶναιτά δυσκολώτερα βιβλία τῆς Ἁγίας Γραφῆς, νά πεῖτε: Εἶναι τό πρῶτο καί τό τελευταῖο.Πρῶτο βιβλίο τῆς Ἁγίας Γραφῆς εἶναι ἡ Γένεση καί
τελευταῖο βιβλίο εἶναι ἡ Ἀποκάλυψη. Αὐτά εἶναιτά δυσκολώτερα βιβλία. Μέ τά διάφορα ὅμως ἑρμηνευτικά βοηθήματα καί προπαντόςμέ τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ θά προσπαθοῦμε σέ σειρά κηρυγμάτων να δώσουμε τόπεριεχόμενο τῆς Ἀποκαλύψεως τοῦ Ἰωάννου καί νά συλλάβουμε τό θεϊκό της μήνυμα.
Στό προηγούμενο κήρυγμά μας λέγαμε ὅτι ἡ Ἀποκάλυψητοῦ Ἰωάννου εἶναι μία Ἐγκύκλιος ἐπιστολή του πρός τό ποίμνιό του, στις Ἐκκλησίεςτῆς Μικρᾶς Ἀσίας. Και εἴπαμε ὅτι ἡ Ἐγκύκλιος αὐτή εἶναι μία προφητεία, ἀληθινήπροφητεία. Καί λέγω ὅτι εἶναι ἀληθινή προφητεία, γιατί δέν μιλάει μόνο γιά τομέλλον, ἀλλά μιλάει καί γιά τό παρόν. Πραγματικά! Ὁ ἀληθινός προφήτης βλέπει πρῶτακαλά τό παρόν, συλλαμβάνει τήν κρίση του, καί δίδει θεραπευτικό φάρμακο για τήνθεραπεία της.
2. Ἡ Ἀποκάλυψη τοῦ Ἰωάννου, ἀδελφοί μουχριστιανοί, εἶναι και “εὐνόητη” καί “ἀκατανόητη”. Το “εὐνόητο”, αὐτό δηλαδή πούκαταλαβαίνουμε ἀπό τό βιβλίο, εἶναι ὅτι ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ στό μέλλον δένθά καλοπεράσει, ἀλλά θα περάσει μέσα ἀπό κινδύνους και θλίψεις. Στό τέλος ὅμωςθά νικήσει. Ἀλλά, ποιοί εἶναι οἱ κίνδυνοι αὐτοί, ἀπό τούς ὁποίους θά περάσει ἡ Ἐκκλησία,καί πόσοι καί ποιοι συγκεκριμένα εἶναι οἱ ἐχθροί της, καί πότε καί πῶς θάγίνουν τό καθένα ἀπό τά προφητευόμενα, αὐτό εἶναι τό “ἀκατανόητο”. Ὅταν ὅμωςπραγματοποιηθοῦν τά γραμμένα στήν Ἀποκάλυψη, τότε θά καταλάβουν οἱ ἄνθρωποι τότί σημαίνει ἐκεῖνο κι ἐκεῖνο πού ἔγραφε το ἱερό αὐτό βιβλίο.
Κύριο θέμα τοῦ βιβλίου τῆς Ἀποκαλύψεως εἶναι ὁἀγώνας μεταξύ τοῦ Χριστοῦ καί τοῦ Διαβόλου,τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ κόσμου. Στον ἀγώνααὐτόν τελικά καί ὁριστικά, στό τέλος τῶν αἰώνων, θά νικήσει ὁ Χριστός καί ἡ Ἐκκλησία.Ἡ κεντρική ἰδέα τοῦ βιβλίου τῆς Ἀποκάλυψης εἶναι ἡ Δευτέρα τοῦ Κυρίου Παρουσίασάν Κριτοῦ καί Βασιλέως. Ἀφοῦ λοιπόν αὐτό εἶναι τό κεντρικό θέμα τοῦ βιβλίου, ἡἈποκάλυψη ἀναφέρει πρῶτα τά γεγονότα ἐκεῖνα πού θά προηγηθοῦν τῆς ΔευτέραςΠαρουσίας τοῦ Χριστοῦ.
Τά γεγονότα αὐτά λέγονται “σημεῖα”. Γιατίλέγονται ἔτσι; Λέγονται ἔτσι γιατί μᾶς ὁδηγοῦν κάπου ἀλλοῦ, ὅπως τά σημεῖα πούβλέπουμε στόν δρόμο “πρός Τρίπολη”, “πρός Καλαμάτα” μᾶς δείχνουν τον δρόμο γιάτίς πόλεις αὐτές. Ἔτσι καί τά γεγονότα πού διαβάζουμε στήν Ἀποκάλυψη εἶναι“σημεῖα”, γιατί θέλουν νά μᾶς ὁδηγήσουν στήν μετάνοια καί τελικά στήν σωτηρίαμας.
4. Τά προγνωστικά “σημεῖα” τῆς ΔευτέραςΠαρουσίας τοῦ Χριστοῦ περιγράφονται στήν Ἀποκάλυψη συμβολικά μέ ἑπτά σφραγίδες,με ἑπτά σάλπιγγες καί μέ ἑπτά φιάλες. Στήν οὐσία πρόκειται γιά τά ἴδιαγεγονότα, τά ὁποῖα περιγράφονται με τά σύμβολα αὐτά. Δηλαδή: Τά γεγονότα πούσυνέβησαν κατά καιρούς καί περιγράφονται διά τῶν ἑπτά σφραγίδων, τά ἴδια καί ἄλλαἀκόμη γεγονότα, μέ περισσότερη ὅμως ἔνταση καί ἔκταση, θά συμβοῦν μέ τήνπαράσταση τῶν ἑπτά σαλπίγγων. Καί τά ἴδια πάλι γεγονότα καί περισσότερα, μέ ἀκόμηπερισσότερη ἔνταση καί ἔκταση, θα συμβοῦν μέ τήν παράσταση τῶν ἑπτά φιαλῶν. Ἄς ἐκφράσωαὐτό πού εἶπα μέ ἕνα ἁπλό παράδειγμα. Ὅταν πετάξουμε στήν θάλασσα ἕνα χαλικάκι,τό νερό διαγράφει γύρω ἀπό αὐτό διάφορους κύκλους: ἕνα μικρό κύκλο στήν ἀρχή,μεγαλύτερο ἔπειτα, ἀκόμη μεγαλύτερο μετά καί τελευταῖα διαγράφει τόν πιό μεγάλοκύκλο καί χάνεται ἔπειτα ἡ παράσταση αὐτή τῶν κύκλων. Μέ τήν ἁπλῆ αὐτή εἰκόναθα ἑρμηνεύσουμε τήν Ἀποκάλυψη. Πραγματικά, ἡ σωστή ἑρμηνεία τῆς Ἀποκαλύψεωςγίνεται μέ αὐτή την “κυκλική”, ὅπως λέγεται, ἑρμηνεία. Πρέπει πολύ νά ἔχουμε ὑπ᾽ὄψιν, ἀδελφοί μου χριστιανοί, τόν σωστό αὐτόν τρόπο ἑρμηνείας τῆς Ἀποκάλυψης,γιατί συμβαίνουν λάθη.
Ἀκοῦστε, γιά νά ἀναφέρω ἕνα παράδειγμα: Λέγεικάπου ἡ Ἀποκάλυψη ὅτι θά πικρανθοῦν τά ὕδατα (βλ. 8,10-11). Πρίν ἀπό σαράνταπερίπου χρόνια ἐκπληρώθηκε πραγματικά σέ κάποια περιοχή ἔξω ἀπό την Ἑλλάδα ἡπροφητεία αὐτή καί πικράθηκαν οἱ ποταμοί τοῦ τόπου ἐκείνου. Θά ἦταν ὅμως μεγάλοσφάλμα νά ἔλεγαν τότε οἱ Ἱεροκήρυκες ὅτι ἔρχεται-ἦλθε ἡ Δευτέρα Παρουσία τοῦΧριστοῦ, ἐπειδή συνέβη αὐτό τό γεγονός, τό ὁποῖο λέγεται στήν Ἀποκάλυψη ὡς“σημεῖο” προγνωστικό τῆς Παρουσίας τοῦ Χριστοῦ. Αὐτό τό γεγονός ἦταν πραγματικάἕνας μικρός “κύκλος”, τοῦ παραδείγματος πού εἴπαμε, και δέν ἦταν ὁ τελικόςκύκλος. Γιατί ὕστερα ἀπό χρόνια ἦλθε ἄλλος μεγαλύτερος “κύκλος” τοῦ μολυσμοῦ τῶνὑδάτων μέ τό Τσέρνομπιλ. Και θά ἦταν λάθος πάλι, ὅταν ἔγινε ὁ μολυσμός τῶν ὑδάτωνμέ τό Τσέρνομπιλ, νά ἔλεγαν οἱ Ἱεροκήρυκες ὅτι ἦλθε ἡ Δευτέρα Παρουσία τοῦΧριστοῦ, γιατί μπορεῖ νά ἔλθει και ἄλλο μεγαλύτερο συμβάν μολυσμοῦ τῶν ὑδάτων.Δέν εἶναι λοιπόν σωστό, ὅταν βλέπουμε σέ μία ἐποχή, καί στήν ἐποχή μας, νάπραγματοποιεῖται κάτι ἀπ᾽ αὐτά πού γράφει ἡ Ἀποκάλυψη, νά λέμε ἔπειτα,φοβίζοντας τόν λαό, ὅτι ἦλθε ἡ Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ. Το σωστό εἶναι νάλέμε ὅτι αὐτό το συνταρακτικό γεγονός πού ἔγινε, τό προεῖπε ἡ Ἀποκάλυψη καί εἶναιἕνα «σημεῖο» γιά νά μετανοήσουμε. Γιατί ἄν δέν μετανοήσουμε, θα ἔλθουν καί ἄλλακαί ἄλλα «σημεῖα» ἐναντίον τῶν ἀμετανοήτων, πού τά γράφει καί αὐτά ἡ Ἀποκάλυψη.Κάπως ἔτσι, ἀδελφοί μου χριστιανοί, πρέπει νά ἑρμηνεύουμε τήν Ἀποκάλυψη, μέ τήνκυκλική ἑρμηνεία πού σᾶς εἶπα. Τήν λένε καί “θεωρία τῆς ἐπαναλήψεως”1.
Τό ποιό σημεῖο ὅμως ἀνήκει στόν τελευταῖοκύκλο τῶν γεγονότων τῆς Δευτέρας Παρουσίας τοῦ Χριστοῦ θά μᾶς το ἀποκαλύψει ὁΧριστός διά τῶν φωτισμένων Πατέρων, σάν τόν πατέρα Πορφύριο καί τόν πατέραΠαΐσιο καί ἄλλους ἁγίους, πού ὑπάρχουν σέ κάθε γενεά.
Μέ πολλές εὐχές,
† Ὁ Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας.
Σημείωση
1. Ἤ «θεωρία τῆς ἀνακεφαλαιώσεως» (theoria derecapitulation).
Ορθόδοξος Τύπος, 9/03/2012
