Τοκυνήγι των τύψεων της ιστορίας
Από την Οθωμανική τραγωδία στο Νεοτουρκικό δράμα
τουΝίκου Χειλαδάκη, Δημοσιογράφου-Συγγραφέα-Τουρκολόγου
«Muhteşem Yüzyıl», (ΜουχτεσσέμΓιούζγιλ), σημαίνει ο «Μεγαλοπρεπής Αιώνας» και αναφέρετε από τους Τούρκουςιστορικούς στον δέκατο έκτο αιώνα, στον αιώνα της κυριαρχίας του κορυφαίουσουλτάνου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στον Σουλεϊμάν τον «Μεγαλοπρεπή».Σύμφωνα με το τουρκικό ιστορικό κατεστημένο ο αιώνας αυτός ήταν το μεγαλείο τηςδόξας της οθωμανικής αυτοκρατορίας που έφτασε από την Βιέννη μέχρι τον ΙνδικόΩκεανό και από την Περσία μέχρι την Αλγερία και το Μαρόκο.
Ποια ήταν όμως ημεγαλοπρέπεια αυτής της αυτοκρατορίας που αυτοαποκλήθηκε η διάδοχος τηςΑνατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, δηλαδή του Βυζαντίου, όπως σκόπιμα τοχαρακτήρισαν οι δυτικοί ιστορικοί ; Το πρώτο χαρακτηριστικό, που σκόπιμααγνοούν οι Τούρκοι ιστορικοί, ήταν ότι όλο το περιβάλλον του Σουλεϊμάν, ακόμακαι ο ίδιος, δεν είχε καμία σχέση με αυτό που αποκλήθηκε μετέπειτα τουρκικήταυτότητα. Ο ίδιος ήταν γόνος Σλάβας από την Πολωνία ενώ περιστοιχίζονταν απόένα στρατό εξωμοτών κυρίως ελληνικής καταγωγής. Η κορυφαία Σουλτάνα, η Χιουρέμ,ήταν κόρη ορθοδόξου Ρώσου παπά. Η άλλη σουλτάνα, η Μαχίντεβράν, ήταν Ρωμιάορθόδοξη από την βόρειο Ήπειρο. Ο Βεζίρης Ρουστέμ πασάς ήταν ορθόδοξοςχριστιανός του παιδομαζώματος από την Βοσνία. Αλλά το πιο εντυπωσιακό είναι πωςο μεγαλύτερος αξιωματούχος του και στενός του σύντροφος, γαμπρός του από τηναδελφή του, ο περίφημος και γλωσσομαθής Ιμπραήμ πασάς, ήταν γιος Έλληνα ψαράαπό την Πάργα της Ηπείρου.
Όλο αυτό το περιβάλλονπου διακρίνονταν από τον εξωμότικό του χαρακτήρα, δηλαδή από την μετάλλαξη τηςθρησκευτικής του συνείδησης, συνέπλεε μέσα σε ένα πέλαγος σκοτεινώνραδιουργιών, θανάσιμου ανταγωνισμού για απόκτηση αξιωμάτων, δολοφονιών,αίματος, μίσους και εκδικητικότητας, που συνέθεταν ένα ζοφερό κλίμα μέσα στοόποιο αναδείχτηκε όλη αυτή η «δόξα» της Οθωμανικής αυτοκράτορας, (αρκεί κάνειςνα παρακολουθήσει την περίφημη τουρκική τηλεοπτική σειρά, «Muhteşem Yüzyıl»,όπου οι ίδιοι σημερινοί Νεότουρκοι διακατεχόμενοι από της τύψεις της ιστορίαςπαρουσιάζουν με γλαφυρό τρόπο αυτή την δραματική ιστορική πραγματικότητα).Είναι χαρακτηριστικό πως ο πρώτος κανόνας του κάθε σουλτάνου που ανέβαινε στονθρόνο, ήταν να εκτελέσει, συχνά με τα ίδια του τα χέρια, όλους τους συγγενείς,(θείους, αδέλφια, ξαδέλφια, κ.α.), επίδοξους διεκδικητές του Θρόνου. Η απουσίακάθε ηθικού υποβάθρου που στηρίζονταν σε μια δεσποτική ανδροκρατούμενηθρησκεία, αναδείκνυε σουλτάνους με εξώγαμα παιδιά από πολλές γυναίκες,διαστρέφοντας κάθε έννοια μιας φυσιολογικής οικογένειας. Παράλληλα η εδραίωσητου κάθε σουλτάνου στην εξουσία, γίνονταν πάντα μέσω καταστολής εξεγέρσεων καιστάσεων που πνίγονταν στο αίμα που έρεε άφθονο έξω από το παλάτι του Τοπ Καπί.Άγνωστες σελίδες της επίσημης οθωμανικής ιστορίας αλλά γεγονότα καταγεγραμμένα,εξιστορούν τις μουσουλμανικές επαναστάσεις που πνίγηκαν στο αίμα τωνΚαλεντέρηδων, των Τζελάληδων, των Κιρτζαλήδων, του Πατρώνα Χαλίλ,κ.α. Όλες αυτές οι εξεγέρσεις διαψεύδουν οικτρά όλους αυτούς τουςνεόκοπους «τουρκολάγνους» που υποστηρίζουν, δήθεν «νεοφώτιστοι, ότι η ελληνικήεπανάσταση του 21 ήταν… μια παράνομη ανταρσία εναντία στην νόμιμη οθωμανικήεξουσία. Αυτοί οι κύριοι πως ερμηνεύουν αυτές τις μουσουλμανικές εξεγέρσειςκατά της αιμοσταγούς αυθαιρεσίας των Σουλτάνων ;
Αυτό το σκοτεινόπερίγραμμα βουτηγμένο στο αίμα της άτεγκτης θρησκευτικής επιβολής και τηςεξωμοτικής προδοσίας, το διαδέχτηκε η νέα Τουρκία, το δημιούργημα του ΜουσταφάΚεμάλ Ατατούρκ. Για να μπορέσει όμως να σταθεί το νέο αυτό δημιούργημαδιεκδικώντας την διαδοχή της πιο αιμοσταγούς αυτοκρατορίας της ιστορίας, έπρεπενα πάρει και αυτό το «βάπτισμα» του αίματος. Και αυτό το «βάπτισμα» ήταν ηγενοκτονία, κατά άλλους εθνοκάθαρση, για το τουρκικό ιστορικό κατεστημένο, το«Tecrit», δηλαδή η «Απομόνωση». Εκατομμύρια νεκρών Ελλήνων, Αρμενίων, Ασσυρίων,χριστιανών Αράβων, κ.α. «στολίζουν» σαν «έπαθλο» την ιστορική παρακαταθήκη τηςσύγχρονης Τουρκίας. Θα παραθέσουμε ένα μόνο από τα αμέτρητα αλλά άγνωσταχαρακτηριστικά ιστορικά ντοκουμέντα από μια από τις πολλές γενοκτονίες πουβαραίνουν την συνείδηση της νέας Τουρκίας :
«Στις 25 Φεβρουαρίου1915, οι τουρκικές δυνάμεις επιτέθηκαν στο χωριό της Gulpashan, ένα από τα πιοευημερούντα ασσυριακά χωριά της περιοχής της Urmia. Σχεδόν όλοι οι άνδρες τουχωριού πυροβολήθηκαν και σκοτώθηκαν ενώ οι περισσότερες από τις γυναίκες είχανβιαστεί από τις τουρκικές ορδές. Στις 5 Μάρτη 1915 περίπου 800 Ασσύριοι πουπαρέμειναν στη Salamas, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν ηλικιωμένοι, μεμερικές από τις φτωχότερες και νεότερες γυναίκες, συγκεντρώθηκαν στην πλατείατου χωριού και εκτελέστηκαν. Τον Απριλίο του 1915 έγιναν σφαγές στην περιοχήτης Gawar, όπως και σε άλλες περιοχές των Ασσυρίων. Ο αριθμός των μαρτύρωνείναι άγνωστος. Οι σφαγές συνεχίστηκαν και τις επόμενες μέρες. Οι Τούρκοιπερικύκλωσαν 600 ασσυριακά σπίτια, στο χωριό Tel Mozilt. Μετά την καταγραφή τουπληθυσμού πήραν όλους τους άνδρες που βρήκαν μεταξύ των ηλικιών 12 και 70 καιτους έθεσαν σε περιορισμό. Το επόμενο πρωί, οι κρατούμενοι μεταφέρθηκαν σε μιαπεριοχή όπου τους εκτέλεσαν εν ψυχρώ . Μετά από κάποιες διαφωνίες μεταξύ τωνΤούρκων αξιωματούχων σχετικά με το τι να κάνουν με τα νέα αγόρια και κορίτσιαπου έμεναν πίσω, ο στρατός αποφάσισε να τους σκοτώσει και αυτούς. Περίπου 1.500παιδιά, μεταξύ των οποίων ο Αιδεσιμότατος Gabrial, (ένας κοκκινομάλληςγενειοφόρος ιερέας), δολοφονήθηκαν». (μαρτυρία του Agha Ayoob Hamzah προσωπικούφίλου του Ιερέα). (Gorgis, Διάκονος Asman Alkass, Jirah Fi Tarikh Αλ-Συρίας,Trans. Subhi Younan. 1980. Σελ. 24).
Στις 23 Απριλίου του2011, για πρώτη φορά Τούρκοι διανοούμενοι και αρκετοί πολίτες συγκεντρώθηκανστην κεντρική πλατεία Ταξιμ της Κωνσταντινούπολης για να τιμήσουν τα θύματα τηςαρμενικής γενοκτονίας. Οι τύψεις της συνειδήσεως όλων αυτών προσπαθούν να βρουνδιέξοδο καθώς το αίμα των εκατομμυρίων θυμάτων ακόμα δεν έχει βρει την δικαίωσητου. Το γεγονός αυτό θεωρήθηκε εκπληκτικό για την σημερινή Τουρκία και δείχνειόλο αυτό το ιστορικό βάρος που κουβαλάει πάνω του ένας κόσμος που ζει στην άλληπλευρά του Αιγαίου και την διακαή επιθυμία του να απαλλαγεί από αυτές τιςιστορικές τύψεις. Βέβαια και αυτό ήταν αναπόφευκτο, η συγκέντρωση αυτήπροκάλεσε την έντονη αντίδραση των εθνικιστών που οργισμένοι έκαναναντισυγκέντρωση φωνάζοντας ακραία εθνικιστικά συνθήματα και ζητώντας ούτε λίγοούτε πολύ, τα κεφάλια όσων είχαν τολμήσει να έρθουν να τιμήσουν τα θύματα τηςτραγικής γενοκτονίας.
Η σημερινή Τουρκίαφαντάζει πως είναι η υπερδύναμη της περιοχής. Η υπερδύναμη αυτή όμως αιμορραγείακατάσχετα. Το αίμα συνεχίζει να ρέει άφθονο στις ανατολικές επαρχίες καθώςένας ανελέητος πόλεμος με τους Κούρδους συνεχίζεται επί τριάντα σχεδόν χρόνιαχωρίς να υπάρχουν σημάδια τερματισμού του. Πολλοί Τούρκοι άρχισαν νααναρωτιούνται που οδηγεί όλη αυτή η κατάσταση και ότι κάτι πρέπει να γίνει στοντομέα της αναγνώρισης των δικαιωμάτων των Κούρδων για να σταματήσει αυτή ηαιματοχυσία. Ακόμα είναι μειοψηφία ενώ πολλοί καταδιώχτηκαν. Οι τύψεις όμως τηςιστορίας ενός λαού που προήρθε κατά το πλείστον από ένα λουτρό αίματος και μιαμεγάλης θρησκευτικής αποστασίας, δείχνουν να μεγαλώνουν συνεχώς. Αυτέςεκδηλώθηκαν με ομολογιακό τρόπο και σε μια τελευταία κινηματογραφική τουρκικήεπιτυχία, το «Güz Sancısı», που περιγράφει γλαφυρότατα το ανθελληνικό πογκρόμτου 1955 στην Κωνσταντινούπολη. Αυτές οι τύψεις είναι και το δραματικό στοιχείοτης σύγχρονης Τουρκίας που συχνά βλέπει τα τεχνητά της θεμέλια να τρίζουνεπικίνδυνα.
Δυστυχώς όμως σε όλεςαυτές τις εξελίξεις οι φυσικοί πνευματικοί κληρονόμοι της ΑνατολικήςΑυτοκρατορίας, δηλαδή εμείς, παραμένουμε απλοί θεατές βουτηγμένοι στην ιστορικήμας αγνωμοσύνη και στις αλλεπάλληλες κρίσεις μας. Και το άσχημο είναι ότι ταγεγονότα που αναμένονται πολύ σύντομα μπορεί να μας ξεπεράσουν χωρίς ναμπορούμε πλέον να τα ελέγξουμε με ότι συνεπάγεται μια τέτοια εξέλιξη.
