ΤΟ ΡΑΣΟ
Όταν, αγαπητοί μου, όταν ο άνθρωποςβρισκόταν στον παράδεισο, ο πρώτος εκείνος άνθρωπος δεν είχε ανάγκη από ενδυμασία,από ρούχα. Ήταν γυμνός. Αλλ’ όπως τα μικρά παιδιά, ενώ είναι γυμνά, δενπονηρεύονται καθόλου αλλά παίζουν αθώα κι’ ευτυχισμένα στην αυλή των σπιτιώντους, έτσι και ο άνθρωπος, προτού αμαρτήσει, ήταν αθώος, και η γυμνότητα δεντον σκανδάλιζε. Ρούχο του ήταν η αθωότητα.
Αλλ’ όταν ο Αδάμ αμάρτησε, τότε έφυγε ηαθωότητα και ήρθε η πονηριά. Ο Αδάμ άρχισε να αισθάνεται ντροπή για τηγυμνότητά του κι’ έτρεξε να σκεπάσει το σώμα του με τα πλατιά φύλλα του δέντρουτης συκιάς. Αργότερα ο άνθρωπος σκέπαζε τη γυμνότητά του με δέρματα ζώων πουσκότωνε. Και όταν προόδεψε και ανακάλυψε τη ρόκα και τον αργαλειό, άρχισε νακατασκευάζει υφάσματα από μαλλί ή από βαμβάκι, και αργότερα από λινό καιμετάξι. Έτσι αναπτύχθηκε η βιομηχανία και το εμπόριο των ενδυμάτων.
***
Στην αρχή οι ενδυμασίες ήταν απλές.Σκοπό είχαν να σκεπάσουν τη γυμνότητα και να προφυλάξουν τον άνθρωπο απ’ τιςκαιρικές μεταβολές του χειμώνα και του καλοκαιριού.
Η ενδυμασία είναι μια από τις ανάγκεςτου ανθρώπου. Γυμνός δεν μπορεί να περπατήσει στο δρόμο, εκτός αν έχασε τομυαλό του ή – ακόμα χειρότερο – αν έχασε τη ντροπή και έγινε ένας ξετσίπωτοςάνθρωπος, άντρας ή γυναίκα.
Αλλ’ όπως τις ανάγκες του φαγητού καιτου πιοτού η αμαρτία τις διέστρεψε, και το φαγητό έγινε πολυφαγία και γαστριμαργίακαι το πιοτό έγινε μέθη και ασωτία, έτσι διέστρεψε και τη φυσική ανάγκη τηςενδυμασίας. Η κενοδοξία σπρώχνει τον άντρα ή τη γυναίκα να ντύνεται μεφανταχτερά και ακριβά ρούχα, για να επιδεικνύεται στους ανθρώπους. Όπως λέει οΧριστός στην παραβολή του πλουσίου και του Λαζάρου, ο πλούσιος εκείνοςντυνότανε πορφύρα και βύσσο, ρούχα δηλαδή πανάκριβα που φορούσαν μόνο οιβασιλιάδες και οι αυτοκράτορες (Λουκ. 16, 19).
***
Αλλ’ εκτός απ’ αυτό το σκοπό ηενδυμασία, απ’ την πιο αρχαία εποχή, χρησιμεύει και για άλλο σκοπό.
Χρησιμεύει και για να γίνεται κάποιαδιάκρισης. Άλλη δηλαδή ενδυμασία φορούν οι άντρες, άλλη οι γυναίκες. Κανόναςτης Εκκλησίας μας απαγορεύει να ντύνονται οι άντρες με γυναικεία ρούχα και οιγυναίκες με αντρικά. Η απαγόρευσης δε αυτή στηρίζεται και πάνω στην ψυχολογικήπαρατήρηση, πως μαζί με την αλλαγή των ενδυμάτων γίνεται και μια σχετική αλλαγήσκέψεων και αισθημάτων γύρω από το φύλο.
Επίσης στρατιωτικοί, αξιωματικοί καιοπλίτες όλων των εθνών, απ’ την ώρα που θα καταταγούν στο στράτευμα βγάζουν τηνπολιτική τους ενδυμασία και ντύνονται την καθορισμένη στολή του στρατιωτικού.Αλλιώς διατίθεται ο άνθρωπος όταν βλέπει τον αξιωματικό ή το στρατιώτη ντυμένομε τη στρατιωτική στολή και αλλιώς όταν τον βλέπει με τα πολιτικά. Αλλά και οιδικαστικοί σε ορισμένες χώρες όταν ανεβαίνουν στην έδρα για να δικάσουνπαρουσιάζονται με ειδική στολή, τη στολή του δικαστικού.
***
Τα λέμε για να δώσουμε μια απάντηση σ’εκείνους τους μοντέρνους που θέλουν να καταργήσουν την ειδική στολή τωνκληρικών. Αυτοί θέλουν τον παπά χωρίς ράσο, τον θέλουν με σακάκι και γραβάτα.-Έτσι ο παπάς λένε, θα μπορεί να μπαίνει παντού, σε θέατρα και κινηματογράφους,σε γήπεδα και σε άλλες κοσμικές συγκεντρώσεις και να κινείται ελεύθερα!… Αλλάποιος μπορεί να αρνηθή, πως το ράσο, που αποτελεί ένα εξωτερικό γνώρισμα τουκληρικού, συντελεί κατά κάποιο τρόπο να συστέλλεται ο κληρικός και να μηνεκτρέπεται δημοσίως; Μπορείτε να φαντασθήτε τον Ιερέα μας χωρίς ράσο; Θαμοιάζει, όπως είπε κάποιος, σαν μαδημένος κόκορας!
Βέβαια το ράσο δεν κάνει τον παπά, αλλάη ειδικά αυτή περιβολή συντελεί στη διατήρηση κάποιου σεβασμού, τουλάχιστον σεχώρες που δεν κατήργησαν επίσημα τη θρησκεία και δεν έγιναν τυπικά καιουσιαστικά άθεα καθεστώτα. Σε καιρό διωγμών, όπως ήταν οι διωγμοί των πρώτωναιώνων του Χριστιανισμού, οι κληρικοί δεν φορούσαν ιδιαίτερη ενδυμασία, γιατίθα συλλαμβάνονταν αμέσως όλοι, θα εκτελούνταν και οι χριστιανοί θα έμενανορφανοί. Θα ήταν μια αφροσύνη. Οι κληρικοί τότε ήταν ντυμένοι όπως και οιλαϊκοί. Κανένας ειδωλολάτρης δεν θα μπορούσε να τους διακρίνει από τηνεξωτερική τους περιβολή. Οι ήρωες εκείνοι κληρικοί των πρώτων αιώνων δενδιακρίνονταν από την ενδυμασία τους, αλλ’ απ’ την υπέροχη ζωή τους.
Και στους δικούς μας χρόνους σε κράτηάθεα και ολοκληρωτικά, που έχουν κηρύξει φοβερό πόλεμο εναντίον τηςΧριστιανικής πίστεως και απαγορεύουν την εμφάνιση των κληρικών με την ιδιαίτερηενδυμασία τους, οι κληρικοί δεν φορούν ράσο. Στην Τουρκία, όπου μισείταιθανάσιμα ο χριστιανισμός, ύστερα από την Μικρασιατική καταστροφή απαγορεύθηκε τοράσο. Μόνο μια εξαίρεσης έγινε για τον Πατριάρχη να φοράει ράσο, όταν βγαίνειέξω από το Πατριαρχείο. Έτσι οι Τούρκοι θέλησαν να εκδικηθούν την ΟρθόδοξηΕκκλησία, γιατί ξέρουν πολύ καλά πως ο κλήρος ήταν εκείνος που κράτησε 400χρόνια και δεν άφησε να πεθάνει η εθνική συνείδησης όχι μοναχά στην Ελλάδα αλλάκαι των άλλων Βαλκανικών λαών. Οι Τούρκοι μισούν το Πατριαρχείο, μισούντους Ιερείς μισούν και αυτό ακόμα το ράσο. Κυριολεκτικός δαιμονίζονται αν δουνράσο. Είναι σα να βλέπουν την Ελληνική σημαία. Και πράγματι ράσο και φουστανέλαέκαναν την Ελληνική σημαία!
Και όχι μόνο οι Τούρκοι, αλλά και οιΑμερικανοί και οι Αυστραλοί και άλλοι λαοί δεν θέλουν να βλέπουν ράσοστους δρόμους. Τι τραβούν οι δικοί μας κληρικοί, όταν παρουσιάζονται στα«πολιτισμένα» αυτά κράτη με το ράσο! Μαζεύονται ανάγωγα παιδιά, τουςκοροϊδεύουν και τους πετροβολούν. Γι’ αυτό οι περισσότεροι κληρικοί πουυπηρετούν στο εξωτερικό αναγκάζονται να φορούν πολιτικοί ενδυμασία.
***
Καλά, θα πει κανείς, καλά οι Τούρκοι,οι Αμερικάνοι και άλλοι δεν θέλουν να βλέπουν τους ιερείς μας να φορούν ράσοαλλά οι Έλληνες, που ξέρουν τι πρόσφερε στην πατρίδα το ράσο, που στους δρόμουςκαι στις πλατείες βλέπουν αγάλματα ιερέων και ιεραρχών που θυσιάστηκαν γιαγένος, οι Έλληνες πως τολμούν να περιφρονούν και να υποτιμούν το ράσο;
Το ράσο, η ιδιαίτερη αυτή ενδυμασία τωνορθοδόξων κληρικών, έχει την ιστορία του, μια ιστορία ζυμωμένη με δάκρυα καιαίματα, μια ιστορία που δεν πρέπει ποτέ να την ξεχνάμε.
Μ’ αυτά που λέμε δεν θεωρούμε το ράσοδόγμα τις πίστεως μας κάτι δηλαδή το αμετάβλητο. Αλλά κι όσοι νομίζουν, πωςκαταργώντας το ράσο και ντύνοντας τους ιερείς με μοντέρνα ενδυμασία θαεκσυγχρονισθεί και θα προοδεύσει η εκκλησία, σφάλουν οικτρά. Δεν φταίει το ράσογια τυχόν αποτυχίες και σκάνδαλα των σημερινών κληρικών. Αυτά, αν καταργηθεί τοράσο όχι μόνο δεν θα λιγοστέψουν, αλλά και θα αυξηθούν. Η εκκλησία μας στιςμέρες τις πονηρές που ζούμε δεν έχει ανάγκη εξωτερικών μεταρρυθμίσεων, αλλ’έχει ανάγκη εσωτερικών αλλαγών. Έχει ανάγκη αγίων και εμπνευσμένων κληρικών πουθα φορέσουν και θα τιμήσουν το ράσο και θα το κάνουν λάβαρο των πιο ωραίωναγώνων για τη θρησκευτική, ηθική και εθνική αναγέννηση του Γένους μας.
Από το βιβλίο «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΝΑΟΣ» +Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου σελ.168 -172
