Ἡ μεγαλύτερη ἀνάγκη ὁ Χριστὸς
(Ομιλία του †Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου)
«Μάρθα Μάρθα, μεριμνᾷς καὶ τυρβάζῃ περὶ πολλά· ἑνὸς δέ ἐστι χρεία»(Λουκ.10,41-42)
ΣΗΜΕΡΑ,ἀγαπητοί μου, εἶνε ἑορτή, ἑορτὴ τῆςὑπεραγίας Θεοτόκου. Ἡ ὑπεραγία Θεοτόκοςἑορτάζει ὄχι μόνο μιὰ φορὰ τὸ χρόνο ὅπως ἄλλοι ἅγιοι ἀλλὰ πολλὲς φορές.Καὶ οἱ ἑορτές της ὀνομάζονται θεομητορικὲςἑορτές. Τέσσερις εἶνε οἱ σπουδαιότερες· τὰ Γενέθλια (8 Σεπτ.), τὰ Εἰσόδια (21Νοεμ.), ὁ Εὐαγγελισμός (25 Μαρτ.), καὶ ἡ Κοίμησις (15 Αὐγ.).
Σήμεραεἶνε τὰ Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου. Καμμιά ἄλλη γυναίκα ἀπὸ τὰ δισεκατομμύρια τῶνγυναικῶν ποὺ πέρασαν ἀπὸ τὸν πλανήτη μας δὲν ἔχει τόση τιμὴ ὅση ἡ ὑπεραγία Θεοτόκος. Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τὴν τιμᾷ δεόντως· τὴνὀνομάζει ἀ ε ι π ά ρ θ ε ν ο ν. Γιατί ἀειπάρθενον;Διότι εἶνε παρθένος πρὸ τοῦ τόκου, παρθένος κατὰ τὸν τόκο, παρθένος με τὰ τὸν τόκο· παρθένος σὲ ὅλη τὴ ζωή της.
Σήμεραδιαβάζεται ὡς εὐαγγέλιο μία ὡραία περικοπὴ ἀπὸ τὸ κατὰ Λουκᾶν. Τί λέει;
ὉΧριστὸς εἶχε μία οἰκογένεια ποὺ τὴν ἀγαποῦσεἰδιαιτέρως. Ἦταν ἡ οἰκογένεια τοῦ Λαζάρου, τὸν ὁποῖον ἀνέστησε ἔπειτα ἐκνεκρῶν. Ἦταν τρία πρόσωπα· ὁ Λάζαρος καὶ οἱ δύο ἀδελφές του Μάρθα καὶΜαρία. Μιὰ μέρα λοιπὸν ἐπισκέφθηκε τὸ σπίτι τους – εὐλογημένη ἡ ὥρα ποὺ ὁΧριστὸς ἐπισκέπτεται κάθε σπίτι.
Ὅτανμπῆκε στὸ φτωχικό τους ἡ χαρὰ τῶν δύο γυναικῶν ἦταν πολὺ μεγάλη, ἀλλὰ τὴν ἐξεδήλωσανκατὰ διαφορετικὸ τρόπο. Ἡ Μάρθα πῆγεἀμέσως στὸ μαγειρεῖο καὶ ἄρχισε νὰ ἑτοιμάζῃ ἐκλεκτὰ φαγητά, νομίζοντας ὅτι ἔτσι θὰ εὐχαριστήσῃ τὸν Κύριο. Ἡ Μαρία πῆρεἕνα σκαμνί, κάθισε στὰ πόδια τοῦΧριστοῦ, καὶ ἄκουγε συνεχῶς· δὲ χόρταινε ν᾽ ἀκούῃ τὸ λόγο τοῦ Χριστοῦ μας, ποὺ εἶνε γλυκύτερος κι ἀπ᾽ τὸμέλι. Ἀλλὰ ἡ ὥρα περνοῦσε καὶ τὸ φαγητὸ ἀργοῦσε.Τότε ἡ Μάρθα ἔρχεται στὸ Χριστὸ καὶ τοῦλέει· ―Κύριε, δὲ μὲ λυπᾶσαι; πές στὴν ἀδελφή μου νὰ ἔρθῃ νὰ μὲ βοηθήσῃ. Καὶ ὁ Χριστὸς τί εἶπε· ―«Μάρθα Μάρθα, μεριμνᾷς κ α ὶ τυρβάζῃπερὶ πολλά· ἑνὸς δέ ἐστι χρεία· Μαρία δὲ τὴν ἀγαθὴν μερίδα ἐξελέξατο, ἥτις οὐκ ἀφαιρεθήσεται ἀπ᾿ αὐτῆς»(Λουκ. 10,41-42). Τίσημαίνουν τὰ λόγια αὐτά; Ἔχουν σπουδαίασημασία.
Ὁἄνθρωπος, ἀγαπητοί μου, ἔχει ἀνάγκη διάφορα πράγματα. Ἄλλα εἶνε χρήσιμα καὶ ὠφέλιμα,καὶ ἄλλα ἀναγκαῖα καὶ ἀπαραίτη τα. Ἀπὸ τὰ χρήσιμαλόγου χάριν εἶνε ἡ τροφή, τὸ ποτό, τὸ ἔνδυμα. Μπορεῖ νὰ ζήσῃ κανεὶς χωρὶς αὐτά;Γιὰ ἕνα διάστημα ναί, ὄχι βεβαίως γιὰ πάντα. Γι᾽ αὐτὸ νὰ εὐχαριστοῦμε τὸ Θεὸγιὰ τὴν καθημερινὴ τροφή, «τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον»(Ματθ.6,11), γιὰ τὸ φῶς καὶ τὶς ἀκτῖνες τοῦ ἥλιου,γιὰ τὴ βροχή, τὸ σιτάρι, τὸ βαμβάκι κ.τ.λ..
Ὑπάρχουνὅμως καὶ ἄλλα πράγματα ποὺ εἶνε ἀναγκαῖα καὶ χωρὶς αὐτὰ δὲν μπορεῖ νὰ ζήσῃ. Ὁἀέρας λόγου χάριν. Αὐτὴ τὴν ὥρα ὅλοι ἀναπνέουμε τὸ ζωογόνο ὀξυγόνο. Λίγο, πέντε λεπτὰ νὰ σταματήσῃ ὁ ἀέρας, δὲ μένειοὔτε ἕνας ζωντανός, ὅλοι θὰ πεθάνουμε. Ἢ κάποιος εἶνε σοβαρὰἀσθενής, ἔχει καρκίνο. Ποιό εἶνε τὸἀναγκαῖο; νὰ τοῦ δώσῃ κανεὶς λεπτά, σπίτια, χωράφια, ἄλλα ὑλικὰ πράγματα; Ὄχι.Ἐκεῖνο ποὺ χρειάζεται εἶνε τὸ φάρμακο, ποὺ δυστυχῶςμέχρι σήμερα δὲν ἔχει ἀνακαλυφθῆ. Καὶ τί χαρὰ θὰ εἶνε ἂν μιὰ μέραἀκουστῇ, ὅτι τὸ φάρμακο τοῦ καρκίνου ἀνακαλύφθηκε! Διότιεἶνε κάτι τὸ ἀναγκαῖο. Ὁ ἄλλος ἔχει ἕνα χρέος μεγάλο καὶ δὲν μπορεῖ νὰ τὸ ἐξοφλήσῃ.
Ἀναγκαῖο γι᾽ αὐτὸν εἶνε νὰ βρεθῇ ἕνας ἄνθρωπος ἢ μίατράπεζα ποὺ νὰ ἐξοφλήσῃ τὸ χρέος του. Τὸ ἀναγκαῖο ποὺ χρειάζεται ἕνας φυλακισμένος ποὺ ἔχει καταδικασθῆ εἰς θάνατονποιό εἶνε, τὰ λεπτά; Ὄχι. Τὸ ἀναγκαῖο γι᾽ αὐτὸνεἶνε νὰ ὑπογραφῇ διάταγμα χάριτος, ὥστεν᾽ ἀπαλλαγῇ ἀπὸ τὴ θανατικὴ ποινή.
Ἔτσιδιακρίνονται τὰ ὑλικὰ ἀγαθά· σὲ χρήσιμα ἢ ὠφέλιμα, καὶ σὲ ἀναγκαῖα ἢ ἀπαραίτητα γιὰ τὴν παροῦσα σωματική μας ζωὴ ἐπὶ τῆς γῆς.Ἀλλ᾽ ἐδῶ ὁ Χριστός, ὅταν λέει ὅτι«ἑνός ἐστιχρεία», διδάσκει ὅτι ὑπάρχει καὶ κάτι ἄλλο ἀκόμα πιὸ ἀναγκαῖο καὶ πιὸ ἀπαραίτητο, διότι αὐτὸ ἔχεινὰ κάνῃ μὲ τὴν αἰώνιο πλέον ζωή μας.
Ποιό εἶνε αὐτό; Εἶνε ὁ λόγος του, ἢ μᾶλλον εἶνε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος ἡμῶνἸησοῦς Χριστός. Τὴνἀλήθεια αὐτὴ δείχνουν διάφοροι χαρακτηρισμοί, ποὺ ἔδωσε ὁ Χριστὸς γιὰ τὸν ἑαυτό του.Εἶπε, ὅτι αὐτὸς εἶνε «τὸ φῶς τοῦ κόσμου» (Ἰω. 8,12). Καὶ εἶνε ὄντως «ὁ ἥλιος τῆς δικαιοσύνης», ὅπως θὰ τοῦ ψάλου με γιὰ τοὺς μά γους τὰ Χριστούγεννα,ποὺ πλησιάζουν·«…οἱ τοῖς ἄστροις λατρεύοντες ὑπὸ ἀστέρος ἐδιδάσκοντο σὲ προσκυνεῖν τὸν Ἥλιον τῆς δικαιοσύνης» (ἀπολυτ.).Μπορεῖ νὰ ζήσῃ τὸ σύμπαν καὶ ἡ γῆ χωρὶς τὸνἥλιο; Ὄχι. Ἐὰν λοιπὸν τὸ φῶς τοῦ φυσικοῦ ἡλίου ―ποὺ ἀπὸ τώρα παρουσιάζεικηλῖδες καὶ μιὰ μέρα θὰ σβήσῃ, ὅπως βεβαιώνεικαὶ ἡ ἐπιστήμη― εἶνε ἀναγκαῖο γιὰ τὴν ὑλικὴ ζωή μας, πόσο μᾶλλον ἀναγκαῖος εἶ νε ὁ ἥλιος Χριστός, ποὺ οὐδέποτε θὰ σβήσῃ ἀλλὰ θὰ φωτίζῃ αἰωνίως τὴν ἀνθρωπότητα! Ὁ Χριστὸς ὀνομάζεται ἀκόμη «ὁ ἄρτος τῆς ζωῆς»(ἔ.ἀ.6,35), ἡ πιὸ ἀναγκαία πνευματικὴτροφή. Ὁ Χριστὸς ὀνομάζεται «ὕδωρ ζῶν», ὅπωςἀπεκάλυψε στὴ Σαμαρείτιδα, στὴν ὁποίαεἶπε· Τὸ νερὸ αὐτὸ ποὺ πίνεις εἶνε χρήσιμο προσωρινῶς, ἀλλὰ ἐγὼ εἶμαι «τὸ ὕδωρ τὸ ζῶν» εἰς τοὺς αἰῶνας(ἔ.ἀ.4,10- 11). Ὁ Χριστὸς εἶνε «ἡ ἄμπελοςἡ ἀληθινή» (ἔ.ἀ. 15,1)· ὁ Χριστὸςεἶνε ὅλα τὰ ὡραῖα καὶ ἀναγκαῖα πράγματα. Γι᾽ αὐτὸ ὁ ἄνθρωποςπερισσότερο ἀπὸ ὁ,τιδήποτε ἄλλο ἔχει ἀνάγκη τὸΧριστό.
Οἱπολλοὶ ὅμως δυστυχῶς δὲν τὸ καταλαβαίνουν αὐτό. Καὶ θὰ μποροῦσε νὰ ἐπαναληφθῇ γιὰ τὸν καθένα ἀπ᾽ αὐτοὺς καὶ γιὰ ὅλο τὸν κόσμο αὐτὸ ποὺ εἶπε τότε ὁ Χριστὸς γιὰ τὴ Μάρθα· Κόσμε κόσμε, «μεριμνᾷς καὶ τυρβάζῃ περὶπολλά· ἑνὸς δέ ἐστι χρεία».Ἀλλὰ καὶγιὰ τὴν πατρίδα μας μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτιἀκοῦμε τὸ Χριστὸ νὰ τῆς λέῃ·«Μεριμνᾷς καὶτυρβάζῃ περὶ πολλά· ἑνὸς δέ ἐστι χρεία».
Τί χρειάζεται ἡ πατρίδα μας; Ἕνα πρᾶγμα ἢ μᾶλλονἕνα Πρόσωπο· ἔχει ἀνάγκη νὰ εἶνε σ᾽ αὐτὴν παρὼν ὁ Χριστὸς. Ποῦ νὰ εἶνε παρών; Παντοῦ. Ἰδίως νὰ εἶνε παρὼν μέσα στὸ σπίτι.Ὅπως τότε ἐπισκέφθηκε τὸ σπίτι τοῦ Λαζάρου, ἔτσι νὰ εἶνε παρὼν μέσα στὴνοἰκογένεια· παρών, γιὰ νὰ τὴν τροφοδοτῇ μὲ τὴνοὐράνια διδασκαλίατου. Τώρα δυστυχῶς ὁ Χριστὸς ἀπουσιάζειἀπὸ τὰ σπίτια τῶν Ἑλλήνων. Ποῦ εἶνε ἡπροσευχή τους; ποῦ εἶνε τὸ Εὐαγγέλιο; ποῦ εἶνε ἡ θεία κοινωνία; ποῦ εἶνεἡ ἐξομολόγησις; ποῦ εἶνε ὁ ἐκκλησιασμός; Ἂς ἐπιτραπῆ σ᾽ ἐμένα τὸν ἐπίσκοπο, ποὺἔχω πεῖρα τῆς ζωῆς, νὰ πῶ ὅτι ζοῦμε ἔτσιρεμαλοειδῶς.
Δὲν ἔχουμε πλέον ἐκείνη τὴν ὄρεξι γιὰ τὰ θεῖακαὶ ἱερά· τυπικῶς μόνο θρησκεύουμε. Μὲ τὴν ἐπανάστασι τοῦ ᾽21 ἡ Εὐρώπη θαύμασεπῶς ἕνα μικρὸ καὶ ἀδύναμο ἔθνος, ποὺ ἦταν τέσσερις αἰῶνες σκλαβωμένο, κατώρθωσεν᾽ ἀποτινάξῃ τὸ ζυγὸ τῶν Τούρκων. Τότε ἡ Γαλλίαἔστειλε μία ἐπιτροπὴ ἀξιωματούχων νὰἐρευνήσουν ποῦ βρίσκεται τὸ μυστικὸ τῆς δυνάμεώςτης. Πῆγαν λοιπὸν στὴνΤριπολιτσὰ κι ἀπὸ κεῖ ἔφτασαν νύχτα σ᾿ ἕνα μικρὸ ὀρεινὸ χωριό. Οἱ κάτοικοι ἦταν πολὺφτωχοί, ἀλλὰ φιλόξενοι. Πῆραντοὺς ξένους σὲ κάποιο σπιτάκι, τοὺς ἔβαλαν νὰ φᾶνε καὶ νὰ κοιμηθοῦν.
Ὅταν τὸ πρωὶ σηκώθηκαν, εἶδαν ὅτι ἡ οἰκογένεια εἶχε ἑφτὰ παιδιὰ καὶ τὸ σπίτι ἦταν μιὰ καλύβα.Παρατήρησαν, ὅτι ὁ πατέρας ἔκανε νεῦμα καὶγονάτισαν ὅλοι μπροστὰ στὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας. Ὁ πιὸ μικρὸς ἔλεγετὸ«Κύριε, ἐλέησον», ὁ ἄλλος εἶπε τὸ «Ἅγιος ὁ Θεός», ὁ ἄλλος εἶπε τὸ «Πάτερἡμῶν», ὁ ἄλλος εἶπετὸ«Πιστεύω», ὁ ἄλλος εἶπε τὸ «Τῇ ὑπερμάχῳ Στρατηγῷ», καὶ ὅλοι μαζὶ τὸ«Δι᾽ εὐχῶν». Ὅτανεἶδαν αὐτὸ οἱ ξένοι, εἶπαν· Νά τὸ μυστικό τους· ἡ θρησκεία - ἡ πίστι τοὺς σῴζειὡς ἔθνος… Καὶ πράγματι· ἡ πατρίδα μας τότε δὲν εἶχε ὅπλα καὶ κανόνια, δὲνεἶχε χρήματα καὶ πλοῦτο· εἶχε ὅμως κάτι ἄλλο, τὸἀναγκαιότερο, τὸ «ἑνός ἐστι χρεία»· εἶχε τὸ Χριστό, τὴν πίστι του, τὴ λατρεία του,τὴ χάρι του.
Πίστευαντότε οἱ πρόγονοί μας βαθειὰ στὸ Χριστό. Ἐνῷ σήμερα ὁ Χριστὸς ἀπουσιάζει· ἀπουσιάζειἀπὸ τὰ σπίτια μας, ἀπουσιάζει ἀπὸ τὰ σχολεῖαμας, ἀπουσιάζει ἀπὸ τὰ δικαστήριά μας,ἀπουσιάζει κι ἀπὸ τὴ βουλὴ τῶν Ἑλλήνων. Στὴ δεκαετία τοῦ ᾽50 εἶπα σὲ ἕναΧριστιανὸ βουλευτή· Ἐὰν ἐπικρατοῦσαν οἱ κομμου νισταί, εἶνε βέβαιο ὅτι στὴβουλὴ θ᾽ ἀναρτοῦσαν τὴν εἰκόνα τοῦ Λένιν καὶτοῦ Στάλιν. Ἐσεῖς λέτε ὅτι πιστεύετε στὸ Χριστό, ἀλλὰ ἡ βουλὴ εἶνε χωρὶςεἰκόνα τοῦ Κυρίου. Τοῦ ὑπέδειξα τότε νὰ κάνῃ πρότασι, καὶ τὴν ἔκανε.
Μόλις ὅμως εἶπε, ὅτι πρέπει στὴ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνωννὰβάλουμε τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ, ὅλοιγέλασαν· «παπᾶς» «παπᾶς», τὸν κορόιδευαν.Καὶ τώρα ἕνας νέος βουλευτὴς προσπαθεῖ νὰ τὸ πῇ, μὰ διστάζει μέσα σ᾽αὐτούς…
ἙλλάςἙλλάς!«μεριμνᾷς καὶ τυρβάζῃ περὶ πολλά·ἑνὸς δέ ἐστι χρεία», τοῦ Χριστοῦ· ὅν, παῖδες Ἑλλήνων, ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας· ἀμήν.
Απομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ.Σκέπης Πτολεμαΐδος τὴν Κυριακὴ 21-11-1993 μὲ ἄλλο τίτλο.
