Πολυτεκνία καὶ ἱερωσύνη
(Ομιλία του †Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτου)
ΣΗΜΕΡΑ, ἀγαπητοί μου, πρώτη τοῦ ἔτους, ἑορτάζουμε καὶ τὴ μνήμη τοῦ ἐν ἁγίοιςπατρὸς ἡμῶν καὶοἰκουμενικοῦ διδασκάλου τῆς Ἐκκλησίας μας Βασιλείου τοῦ Μεγάλου. Δὲν θὰ μιλήσουμε διεξοδικῶς γι᾽ αὐτόν.
Θέλω μόνο νὰ συγκεντρώσω τὴνπροσοχή σας κυρίως σὲ δύο σημεῖα τοῦβίου του.
Ποιά ἦταν ἡ πατρίδα τοῦ Μεγάλου Βασιλείου,ὁ ὁποῖος τιμᾶται παντοῦ στὴν Ὀρθοδοξία; Εἶνεἡ χώρα ἐκείνη ποὺ γέννησε τοὺς περισσοτέρους καὶ μεγαλυτέρους μάρτυρες κα ὶ ὁμολογητὰς τῆς πίστεως, ἡ γῆ τῆςΜικρᾶς Ἀσίας.
Δὲν μεροληπτοῦμε· ἡ ἱστορία βεβαιώνει, ὅτι Μικρὰ Ἀσία καὶΠόντος ὑπῆρξαν τὰ εὐγενέστεραμέρη τοῦ χριστιανισμοῦ. Γεννήθηκε στὴν Καισάρεια τῆς Καππαδοκίας τὸ330μ.Χ.. Ἐὰν πᾶμε στὰ μέρη αὐτά, ὅπου νὰ σκαλίσουμετὰ χώματα, θὰ βροῦμε ὀστᾶ ἁγίων,ἡρώων καὶ μαρτύρων. Ἐκεῖ τάφοι, ἐκεῖἱερὰ λείψανα, ἐκεῖ μοναστήρια, ἐκεῖ ἀσκηταί, ἐκεῖ πατέρες καὶ διδάσκαλοι,ἐκεῖ οἱ Βασίλειοι καὶοἱ Γρηγόριοι, ἐκεῖ τὸ ἄνθος καὶ ἡ εὐωδία τῆςπίστεως· ἕναςπαράδεισος τοῦ Θεοῦ.Ὁ παράδεισος αὐτὸς κράτησε πολλὰ χρόνια, ἕως ὅτου ἦρθεἡ ἀποφράδα ἐκείνη ἡμέρα τοῦ 1922 καὶὅλος ἐκεῖνος ὁ χριστιανισμὸςξερριζώθηκε. Τώρα ἐκεῖ ποὺ λειτουργοῦσε ὁ ΜέγαςΒασίλειος ἀκούγονται χοτζάδες· τὶς ἐκκλησιὲςκαὶ τὰ μοναστήρια τῆς Καππαδοκίας,τῆς εὐλογημένης χώρας, τὶς κατέλαβαν οἱμουσουλμᾶνοι καὶ τὶς ἔκαναν τζαμιά, ἀποθῆκες καὶ κινηματογράφους.
Ὤ συμφορά, ποὺὅποιοςδὲν τὴν αἰσθάνεται δὲν εἶνε Ἕλληνας, δὲν εἶνε Χριστιανός! Εἴμαστεἁμαρτωλοὶ καὶ μᾶς τιμωρεῖ ὁ Θεός. Γι᾽ αὐτὸ μᾶς ξερρίζωσαν ἀπὸ τὴ Μικρὰ Ἀσία,ἀπὸ τὰ ἅγια μέρη ὅπου ἔζησαν καὶ ἔδρασανοἱ πρόγονοί μας. Τώρα ἐμεῖς εἴμαστεἀνάξιοι γι᾽αὐτά. Ἀλλὰ σημειώσατέ το, τὰ παιδιὰ καὶ τὰἐγγόνια σας—τὸ πιστεύω ἀκραδάντως—θὰ᾿ρθῇ ἅγιαμέρα ποὺ θὰ πᾶνε στὴν Καππαδοκία,στὴν Καισαρεία, στὸ Ἰκόνιο, στὴν Ἄγκυρα, ἐκεῖ ὅπου μᾶς περιμένεινέφος μαρτύρων! Στὴν Καισάρεια λοιπόν, τὴ δοξασμένη πόλι, γεννήθηκε ὁ ΜέγαςΒασίλειος.
Οἱ γονεῖς του εὐσεβεῖς. Τὰ ὀνόματά τους· Βασίλειος ὁ πατέρας—τὸ ἴδιο ὄνομα μὲ τὸν υἱό—, καὶ ἡ μητέρα Ἐμμέλεια. Καὶ πόσα παιδιὰ εἶχαν; Μὴ γελάσετε!ἐὰν ἀκούῃ τὰ λόγια μου αὐτὰ κάποιος μοντέρνος, ἄνθρωπος τοῦ νέου καιροῦ, ἂς μὴγελάσῃ. Τὸ λέω αὐτό, διότι σήμερα οἱπολλοὶδὲ γεννοῦν παιδιά, κ᾽ ἐπὶ πλέον ἐμπαίζουν ἐκείνους ποὺ ζοῦν φυσιολογικά. Ἡοἰκογένεια τοῦ Μεγάλου Βασιλείου λοιπὸν εἶχε δέκα παιδιά, τόσα γέννησε ἡμητέρα του.
Δέκα παιδιά! ἀκοῦτε; Δέκα παιδιά.Ὁ Μέγας Βασίλειος ἦταν ὁ δεύτερος. Μέσα στὸ σπίτιὑπῆρχε μιὰ σπουδαίαψυχή, ἡ γιαγιά· ἦταν ἡ γιαγιά του ἡ Μακρίνα,μιὰ ἁγία γυναίκα. Ὅταν μεγάλωσε ὁ Βασίλειος κ᾽ ἔγινε σπουδαῖος,ἐπίσκοπος - ἀρχιεπίσκοπος μὲ φήμη μεγάλη,ὅταν θυμόταν τὴ γιαγιά του ἔκλαιγε.Συνεκινεῖτο, διότι αὐτὴ ἡ γιαγιὰ ἦτανἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ καὶ φύτευσε στὴνκαρδιὰ τοῦμικροῦΒασιλείου τὴν εὐσέβεια.Ἀπὸ τὰ δέκα ἀδέρφια ὁ δεύτερος αὐτὸς ἐ-σπούδασε κατ᾽ ἀρχὴν στὴν Καισάρεια, καὶ κατόπινστὴν Ἀθήνα. Μετὰ τὶς σπουδές του ἐπέστρεψε στὴν πατρίδα καὶ γιὰ λίγοἔγινε δικηγόρος, ὁ καλύτερος δικηγόρος τῆς πόλεως.Ἐγκατέλειψε ὅμως τὸδικηγορικὸ ἐπάγγελμα, πῆγε στὸν Πόντο, κ᾽ἐκεῖ ἀσκήτευσε, προσευχήθηκε, μελέτησε τὰς Γραφάς. Τέλος ἔγινε ἐπίσκοπος,διαπρεπὴς ἐπίσκοπος, ὁ ὁποῖ -ος ἐργάστηκε γιὰ τὴ δόξα τοῦ Θεοῦ.Ἀπὸ τὸ σπίτι - τὴν οἰκογένεια τοῦ Μεγάλου Βασιλείουβγῆκαν τρεῖς κληρικοί, τρεῖς ἐπίσκοποι· ὁ Μέγας Βασίλειος ἀρχιεπίσκοπος Καισαρείας, ὁ Γρηγόριος ἐπίσκοπος Νύσσης, καὶ Πέτροςἐπίσκοπος Σεβαστείας.
Αὐτὸς εἶνε, ἀγαπητοί μου, μὲ μεγάλη συντομία,ὁ βίος καὶ ἡ δρᾶσις τοῦ Μεγάλου Βασιλείου. Δύο πράγματα ἂς προσέξουμε. Τὸ ἕνα εἶνε ὅτι ὁ Μέγας Βασίλειος βγῆκε ἀπὸ πολύτεκνηοἰκογένεια. Τὸτονίζω καὶ δὲν θὰ παύσω νὰ τὸ τονίζω αὐτό· ὁ Θεὸς εὐλογεῖ τὶς οἰκογένειες τῶν πολυτέκνων, αὐτὸ εἶνε γεγονός.Ὅποιος εἶνε πολύτεκνος, βλέπει μέσ᾿στὸσπίτι του θαύματα. Θαύματα ζητοῦμε, ἀλλὰ τὰ θαύματα εἶνε στοὺς πολυτέκνους.Συνάντησα πρὸ καιροῦ ἕνα πολύτεκνο μὲ 12 παιδιὰ καὶ μοῦ ἔλεγε· ―Πιστεύω στὸ Θεό. —Γιατί ; τοῦ λέω. —Διότι τὸ θαῦμα τό ᾿δα μέσ᾿ στὸ σπίτι μου.Ὅλα τὰπαιδιά μου ἀποκαταστάθηκαν.Ἦταν μέρες ποὺ δὲν εἶχα δραχμή, ἀλλὰ πίστευα στὸ Θεὸ κ᾽ ἐκεῖνος προστάτευσε…. Ὁ Θεὸς εἶνεμ᾿ ἐκείνους ποὺ ἐκτελοῦν τὸ θέλημά του.
Τώρα παιδιά; Τίποτα· ἕνα-δυό,ἕνα-δυό, παραπάνω σπάνια. Εἶνε ἡ νέα μόδα, τὸ σύστημα τὸ δαιμονικό. Λένε, ὅτι δὲν ἀφήνει ἡ φτώχεια.Ψέμα. Τόσα ξοδεύουν σὲ λοῦσσα καὶ διασκεδάσεις. Μὲ ὅσα δίνουν σὲ τυχερὰ παιχνίδια,χαρτιά, νυχτερινὰ κέντρα κ.τ.λ., μποροῦν νὰζήσουν πολλὰ παιδιά. Ἔγινε ὑπολογισμὸς καὶ βρέθηκε, ὅτι μὲ τὰ ἔξοδα στὸν καπνό, τὸ τσιγάρο, τὰ ποτά, τὴν πολυτέλεια, ἂν τὰμαζέψουμε, μποροῦμε νὰ συντηρήσουμε 100 χιλιάδες παιδιά!Ἀλλὰ ποῦ ἀφήνει ἡ φιλαυτία; Ὄχι λοιπὸν ἡ φτώχεια, κάτι ἄλλοεἶ νε ἡ αἰτία τῆς ὀλιγοτεκνίας· ἡ ἀπιστία εἶνε ποὺ δὲν ἀφήνει τοὺς γονεῖςνὰ γίνουν πολύτεκνοι. Δὲν πιστεύουν πλέον. Ἄνθρωπε, τὸ παιδὶ δὲν εἶνεδικό σου·τοῦ Θεοῦ εἶνε. Δὲ γίνεται ἔτσι μέσα στὴ μήτρα· ἔρχεται ἀπὸ τὸΘεό, ὡς δῶρο οὐράνιο.Δυστυχῶς μερικὲς κυράδες, ὅταν ἀκοῦνενὰ τοὺς μιλάῃ κανεὶς μὲπόνο καὶ δάκρυα γι᾽ αὐτά, γελᾶνε. Ἀλλὰ θὰ κλάψουν! Καὶμαζί τους θὰ κλάψῃ ὅλη ἡ πατρίδα. Ἔχουμε τὰ λιγώτερα παιδιὰ στὰ Βαλκάνια. Οἱἄλλοι λαοὶ ἔχουν παιδιά, ἐμεῖς δὲν ἔχουμε.Γηροκομεῖο καταντήσαμε. Καὶ ὑπάρχειμεγάλος φόβος νὰ σβήσουμε ὡς φυλή, ν᾿ ἀποθάνῃ αὐτὸ τὸ ἔνδοξο γένος.
Δὲν τὸ λέω ἐγώ, τὸ λένε ἐπιστήμονες.Μετρῆστε, τὴνἅγια αὐτὴ ἡμέρα, πόσοι πηγαίνουν στὶς κλινικές, στὰ σφαγεῖα αὐτὰ τῶν γιατρῶν,γιὰ ἐκτρώσεις . Καὶ κάθε ἔκτρωσι καὶ λίρα. Μισὸ ἑκατομμύριο ἐκτρώσεις τὸχρόνο στὴν Ἑλλάδα! «Φρίξον ἥλιε,στέναξον γῆ» . Πῶς δὲν ἀνοίγει ἡ γῆ νὰ μᾶς καταπιῇ, πῶς δὲ σεί-εται ὁ τόπος,πῶς δὲν πέφτουν τὰ ἄστρα νὰ γίνουν ἀστροπελέκια στὰ κεφάλια μας! Ἦρθε πρὸἡμερῶν στὴ μητρόπολι μιὰ γυναίκα ἀπὸ ἕνα χωριὸ τῶν συνόρων – μέχρι ἐ-κεῖἔφτασε ἡ ψώρα. Ρωτάω· ―Τί κάνεις, ποῦεἶνε τὰπαιδιά; ―Νά, λέει, ὁ δάσκαλος στὸχωριὸ κ᾽ ἐκείνη ἡ γιατρίνα μὲ συμβούλεψαννὰ μὴν κάνω παιδιά…. Καὶ ἔκανε –πόσες ἐκτρώσεις;Τρεῖς! Θεέ μου Θεέ μου!
Μεγάλοτὸ ἔγκλημα αὐτό. Οἱ γυναῖκες ποὺ κάνουν ἐκτρώσεις ἔχουν μεγάλο κρίμα. Δέκα
χρόνια τοὐλάχιστον δὲν πρέπει νὰπλησιάσουν τὴ θεία Κοινωνία. Ἀλλὰ ποῦσυναίσθησι; Κατάρα πέφτει —δὲν τὸ λέω ἐγώ—στὰ σπίτια ποὺ μὲ ποικίλα σατανικὰ μέσα ἀποφεύγουν νὰ κάνουν παιδιά. Καὶγυναῖκες ποὺ δὲ γεν-νοῦν ἀλλὰ κάνουν ἐκτρώσεις —τὸ λένε στατιστικές— πεθαίνουνἀράδα ἀπὸ καρκίνο μήτρας καὶ μαστῶν. Τιμωρεῖ ὁ Θεός . Ὑπάρχει ἕνα μάτι ποὺ τὰβλέπει ὅλα, ἕνα αὐτὶ ποὺ τ᾿ ἀκούει ὅλα, κ᾽ ἕνα χέρι ποὺ τὰ γράφει ὅλα, καὶ πληρώνουμεἐδῶ μὲ τόκο κ᾽ ἐπιτόκιο.
⃝Τὸ ἕνα λοιπὸν δίδαγμα εἶνε, ὅτι ὁ Χριστὸςεὐλογεῖ τὰ σπίτια τῶν πολυτέκνων. Τὸ ἄλλο ποιό εἶνε· ὅτιἀπὸ τὸ ἁγιασμένο σπίτι τοῦ Μεγάλου Βασιλείου βγῆκαν τρεῖς κληρικοί . Ἦταν ἡ ἁγία ἐποχὴ ποὺ οἱ γονεῖς χαίρονταν νὰ βλέπουντὸ παιδί τους κοντὰ στὸ ἀναλόγιο, νὰ γί-νεταιἀναγνώστης. Τὸ θεωροῦσαν αὐτὸ μεγάλη τιμὴ στὴν Καισάρεια, στὸν Πόντο, στὸ Ἰκόνιο, στὴν Ἄγκυρα, τὰ παιδιὰ νὰ γίνουν ὑπηρέταιτῆς Ἐκκλησίας. Τώρα; Μακριὰ ἀπ᾽ τὸ Θεό!Τώρα; ξοδεύουν γιὰ τὰ δύοπαιδάκια τους νὰ γίνουν ὁ ἕνας γιατρὸς κι ὁ ἄλλος μηχανικός.Παπᾶς; Ὄχι! ἂν πῇνὰ γίνῃ παπᾶς, κλαῖνε καὶ θρηνοῦν. Ἔτσι, οἱ ἄλλες γειτονικὲς χῶρες ἔχουνπαπᾶδες· ἐμεῖς ἐδῶ ἔχουμε χίλια χωριὰ χωρὶς παπᾶ, ποὺ δὲν ἔκαναν φέτος Χριστούγεννα. Κανείς δὲγίνεται παπᾶς. Καὶ γιατί νὰ γίνῃ; γιὰ νὰ τὸν ἐμπαίζῃς ἐσύ; κορόϊδο εἶνε; Δὲν ὑπάρχουν παπᾶδες, κ᾽ εἶνε σημεῖο τῶν καιρῶν.Κινδυνεύουμε νὰ κλείσουν οἱ ἐκκλησιές.
Γι᾽ αὐτό, ἀγαπητοί μου, εὐλογῶ τὶς οἰκογένειες τῶνπολυτέκνων. Καὶ στὶς ἄλλες οἰκογέ-νειεςεὔχομαι, ἀντρόγυνα ποὺ διαπράττουντὸ ἔγκλημα τῶν ἐκτρώσεων καὶ τῆςἀποφυγῆςτῆς τεκνογονίας νὰ μετανοήσουν καὶ νὰ ἐπιστρέψουν στὸ θεῖο θέλημα. Καὶτέλος παρακαλῶ ὅλους νὰ προσπαθήσουν, μέσ᾽ ἀπὸ τὰ χρι-στιανικὰ σπίτια νὰ βγοῦν παιδιὰ πιστὰ ἁγνὰ καὶγενναῖα ποὺ θὰ φορέσουν τὸ ῥάσο. Τὰ χρι-στιανικὰ σπίτια ἔχουν ἔξυπνα παιδιὰ καὶἔβγαλαν καὶ δασκάλους καὶ ἀξιωματικοὺς καὶ μηχανικούς·ἀλλὰ παπᾶδες δὲ μᾶς ἔδωσαν! Εἴθε ὅσοιἀκοῦν τὰ λόγια μου αὐτὰ ν᾽ ἀναλογισθοῦν ὅτι ἔχουμεἀνάγκη εὐλαβῶν ἱερέων, κ᾽εὔχομαι ὁ Θεὸς νὰμᾶς προστατεύσῃ ὅλους· ἀμήν.
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ.Βασιλείου Φιλώτα - Ἀμυνταίουτὴν 1-1-1978.