Από το52ο Παιδαγωγικό Συνέδριο με θέμα: “Ο ιδεολογικός ολοκληρωτισμός και η δύναμητου ενός”, που έλαβε χώρα την Τρίτη 3 Ιανουαρίου, προέκυψαν τα ακόλουθαπορίσματα:
• Ὁσύγχρονος πολιτισμός ἔχει ἀναμφισβήτητα ὁλοκληρωτικά χαρακτηριστικά, ὄχι τόσομέ τήν ἔννοια τοῦ ὁλοκληρωτισμοῦ πού γνώρισε ὁ κόσμος τόν 20ό αἰώνα, ὅσομέ τήν ἔννοια τῆς ἐνεργοποίησης ὕπουλων δημοκρατικοφανῶν ἰδεολογικῶνμηχανισμῶν πού φέρουν τή σφραγίδα τοῦ κυρίαρχου σέ ὅλα τά πεδία πολιτισμοῦ καί ὑποστηρίζονταιἀπό πρακτικές πού ἐργαλειοποιοῦν τά ἄτομα καί δέν τά ἀφήνουν νά ἐνεργήσουν ἐλεύθερακαί κατά συνείδησιν.
• Ὁσύγχρονος ὁλοκληρωτισμός ἐμφανίζεται ἐκεῖ ὅπου ἀπαξιώνεται ἡ προσωπικότητα, ἐφαρμόζονταιἔμμεσοι τρόποι πειθαναγκασμοῦ, ἐκβιάζονται συνειδήσεις, τίθενται ἀναγκαστικάδιλήμματα, προσφέρονται μονόδρομοι ἀποφάσεων. Ὅταν οἱ θεσμοί ἀπαξιώνονται, οἱπαραδοσιακές ἀξίες μεταλάσσονται, ἡ ἀληθινή δημοκρατία βρίσκεται σέ κρίση, τότεἐμφανίζεται ὁ ἰδεολογικός ὁλοκληρωτισμός, μέ κύριο σύνθημά του αὐτό πού ὁ ἴδιοςκαταστρατηγεῖ, δηλαδή τήν ἀποκατάσταση τῆς δημοκρατίας, τῆς δικαιοσύνης καί τῆςἀξιοπρέπειας.
• Ἡμεγαλύτερη ἀνατρεπτική αὐτῆς τῆς καταστάσεως δύναμη εἶναι ἡ δύναμη τοῦπροσώπου. Ὄχι τοῦ ἀτόμου, πού νοεῖται ἁπλῶς ὡς βιολογική ὕπαρξη, ἀλλά τοῦπροσώπου, τό ὁποῖο συναπαρτίζει μιά ἑνότητα ψυχοπνευματικῶν στοιχείων πούβρίσκονται πάνω ἀπό τίς φυσιοκρατικές ἀναγκαιότητες. Τό πρόσωπο εἶναι ἀπόλυτηἀξία, εἶναι ἡ εἰκόνα τοῦ Θεοῦ μέσα στόν ἄνθρωπο, καί οὐσιῶδες γνώρισμα τοῦκατ’ εἰκόνα εἶναι ἡ ἐλευθερία.
• Μέτή συνειδητή ἔνταξη τοῦ ἀνθρώπου μέσα στό μυστικό Σῶμα τοῦ Κυρίου, τήν Ἐκκλησία, τόπρόσωπό του χαριτώνεται μέ τήν ἄκτιστη χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Πνευματέμφοροςπλέον ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ ἐλεύθερα καί ἐν ἀγάπῃ, χωρίς ἰδεοληψίες καί φοβικάσύνδρομα, νά ἀνοίγεται σέ μιά ὑγιή κοινωνικότητα πρός τόν γύρω του κόσμο, τούςσυνανθρώπους του, τούς ὁποίους ἀντιμετωπίζει ὡς πρόσωπα, μέ ἀπόλυτοσεβασμό στήν ἰδιαίτερη καί μοναδική ἀξία τους. Μέ τόν τρόπο αὐτό ἀξίες καίἀρετές ὅπως ἡ δικαιοσύνη, ἡ εἰρήνη, ἡ χαρά, ἡ πίστη, ἡ καταλλαγή, ἡ ἐλευθερίατοῦ πνεύματος γίνονται ποιότητες διανθρώπινης ἠθικῆς.
• Ἐν ἉγίῳΠνεύματι ὁ ἄνθρωπος διαθέτει τεράστια δύναμη. Δύναμη «πρός καθαίρεσιν ὀχυρωμάτων»καί οἰκοδομή τοῦ πλησίον. Ὅταν ὁ ἕνας εἶναι στενά καί ἄρρηκτα ἑνωμένος μέ τόνΘεό, τότε καί τά ἀδύνατα γίνονται δυνατά, σέ ὁποιοδήποτε περιβάλλον κι ἄνκαλεῖται ὁ ἕνας αὐτός νά κινεῖται, ἀκόμα καί τοῦ πιό ἄτεγκτου ὁλοκληρωτισμοῦκαί χειραγώγησης τῶν συνειδήσεων. Ἔχοντας μαζί του τήν πανσθενή χάρη τοῦΘεοῦ ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά ἀντιστέκεται, νά παλεύει, νά ἐπηρεάζει καί νά ἀλλάζειἄρδην καταστάσεις.
• Εἰδικάμέσα στό σχολικό περιβάλλον ὁ ἐκπαιδευτικός, μέ τή φανέρωση τοῦ ὀρθόδοξου ἤθους τουμέσα ἀπό τή θυσιαστική ἀγάπη, τήν μετά παρρησίας κατάθεση τῆς ἀλήθειας, τόνχαριτωμένο λόγο του καί τήν κατάδειξη τῆς οὐράνιας προοπτικῆς τοῦ ἀνθρώπου,μπορεῖ νά ἐπιφέρει κυριολεκτικά σεισμό στίς ὑπό διάπλασιν ψυχές τῶν παιδιῶν, ὁδηγώνταςτες στίς ζωογόνες πηγές τῆς ἀλήθειας, ἀκόμη καί ὅταν τά ἀναλυτικάπρογράμματα σπουδῶν ἀσκοῦν δεσμευτική πίεση στίς ἐπιλογές του. Ὅλα μποροῦννά μετουσιωθοῦν σέ φορεῖς κάλλους καί ἀλήθειας, καί ὁλόκληρη πόλη ἀκόμα νάἀλλάξει, σύμφωνα μέ τόν ἱερό Χρυσόστομο, ὅταν ὁ ἕνας εἶναι «ζήλῳ πεπυρωμένος»·πυρωμένος μέ τόν ἔνθεο ζῆλο, ἤ, ἀλλιῶς, μέ τόν ζηλωτικό ἐνθουσιασμό.
