Ο Κίρο Γκλιγκόροφ και το Τρίτο Ημίχρονο
Κωνσταντίνος Χολέβας, Πολιτικός Επιστήμων
Οπρώτος Πρόεδρος του ανεξαρτήτου κράτους των Σκοπίων (ΠΓΔΜ) ανεπαύθη εν Κυρίω σεηλικία 94 ετών. Ο Κίρο Γκλιγκόροφ με τον ταραχώδη βίο του και τηνκομμουνιστική-εθνικιστική πολιτεία του αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα τωνμεταλλάξεων που μπορεί να υποστεί η συνείδηση ενός ανθρώπου όταν εμπλέκεται σταγρανάζια των ολοκληρωτικών καθεστώτων. Κατά την διάρκεια του Β΄ ΠαγκοσμίουΠολέμου οι Γερμανοί εισέβαλαν στην βασιλευομένη Γιουγκοσλαβία και την περιοχήτων Σκοπίων, γνωστή τότε ως Βάρνταρσκα, την παραχώρησαν στους Βουλγάρουςσυμμάχους τους. Από το 1941 έως το 1944 η σημερινή ΠΓΔΜ είχε διχοτομηθεί. Ταανατολικά 2/3 έγιναν βουλγαρική επαρχία και ένας από τους πανηγυρίζοντες«Βουλγάρους» ήταν ο Κίρο Γκλιγκόροφ. Το δυτικό 1/3 παραχωρήθηκε στην ΜεγάληΑλβανία μαζί με το Κοσσυφοπέδιο-Κόσσοβο. Όποιος βλέπει τον χάρτη των Σκοπίωνκατά την περίοδο 1941-1944 αισθάνεται ότι μερικά γεγονότα έχουν προφητικόχαρακτήρα. Πιθανολογείται ότι στην ίδια ακριβώς διαχωριστική γραμμή θαδιχοτομηθεί σε λίγα χρόνια το πολυεθνικό αυτό κρατίδιο. Η ήδη αυτονομημένηδυτική επαρχία της Ιλλυρίδας θα ενωθεί με το Κόσσοβο στο πλαίσιο της «Φυσικής Αλβανίας». Το μεγαλύτερο κομμάτι στα ανατολικά θααναζητήσει την τύχη του με μικρές πιθανότητες ανεξάρτητης επιβίωσης.
Αυτήτην σκοτεινή περίοδο της ιστορίας προσπαθεί να ξαναζωντανέψει η τηλεοπτικήσειρά «Τρίτο Ημίχρονο» που γυρίσθηκε και προβάλλεταιστα Σκόπια. Παρουσιάζει τον βουλγαρικό στρατό ως σκληρή δύναμη κατοχής και έχειπροκαλέσει διαβήματα διαμαρτυρίας από την επίσημη Βουλγαρία. Δεν μάθαμε αν στησειρά εμφανίζεται και ο Γκλιγκόροφ με βουλγαρική στολή!
Αφού,λοιπόν, ο Γκλιγκόροφ αρχικά εμφανίσθηκε ως υπερήφανος Βούλγαρος, όταν είδε ότιχάνει τον πόλεμο ο Άξονας, εγκατέλειψε τη βουλγαρική ταυτότητα και προσχώρησεστους κομμουνιστές Παρτιζάνους του Τίτο. Τότε δήλωνε πλέον Γιουγκοσλάβος. ΤονΑύγουστο του 1944 ο Τίτο, καθώς ετοιμαζόταν να εγκαταστήσει το ολοκληρωτικόκαθεστώς του, κατασκεύασε την τεχνητή «μακεδονική εθνότητα». Αμέσως οαείμνηστος Γκλιγκόροφ έπιασε δουλειά πρώτα στο Βελιγράδι και μετά στα Σκόπια για να βοηθήσει στην εμπέδωση του ψευδομακεδονικούέθνους. Από πρώην Βούλγαρος και ολίγον Γιουγκοσλάβος έγινε φανατικός«Μακεδόνας». Το 1991 με τη διάλυση της κομμουνιστικής πλέον Γιουγκοσλαβίαςοδήγησε το λαό της «Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας» σε έναδημοψήφισμα με κίβδηλο ερώτημα: Ο λαός απήντησε ΝΑΙ στην ερώτηση: «Θέλετε μίαανεξάρτητη Μακεδονία μέσα στο πλαίσιο της Συνομοσπονδίας των Γιουγκοσλαβικώνλαών;». Στις 9 Σεπτεμβρίου άλλο ψήφισαν και άλλο βγήκε. Δηλαδή γεννήθηκε τοπλήρως ανεξάρτητο κράτος που διεκδικεί το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας»χωρίς καμία σύνδεση με τους άλλους γιουγκοσλαβικούς λαούς.
Μετάαπό τις μεταμορφώσεις και μεταλλάξεις του ο Κίρο έβαλε το ημίψηλο του Προέδρουκαι εργαζόταν διεθνώς για να πείσει ότι αυτοί είναι οι Μακεδόνες και όχι οιΈλληνες. Πονηρός ων δεν επέμεινε τόσο στα μεγαλεία του Αλεξάνδρου και τουΦιλίππου, αλλά επεδίωξε να εδραιώσει την πεποίθηση ότι από τη Βυζαντινή περίοδοεγκαταστάθηκαν Σλάβοι Μακεδόνες στην περιοχή μεξεχωριστή εθνική συνείδηση. Τα Απομνημονεύματά του, που εκδόθηκαν και σταελληνικά, απομυθοποιούν ορισμένα επιχειρήματα των Ελλήνων ενδοτικών καιυποχωρητικών. Για το περιβόητο πακέττο Πινέϊρο, που κάποιοι παρουσιάζουν σαν τηχαμένη ευκαιρία της Ελλάδος, ο Γκλιγκόροφ γράφει ότι ηκυβέρνησή του ούτε καν ασχολήθηκε με την πρόταση του Πορτογάλου Υπουργού. ΣτηνΕλλάδα μερικοί ακόμη προσπαθούν να μας πείσουν ότι τα Σκόπια είχαν δεχθεί μίαμέση λύση και εμείς κακώς την απορρίψαμε.
ΤοΤρίτο Ημίχρονο τώρα αρχίζει για την ΠΓΔΜ. Με τόσα μέτωπα ανοικτά να δούμε ανκαι πώς θα επιβιώσει.